Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 344/15

POSTANOWIENIE

Dnia 17 marca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Agnieszka Tarasiuk- Tkaczuk

Sędziowie SO Tomasz Szaj (spr.)

SO Karina Marczak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 marca 2015 roku w S.

sprawy z wniosku wierzyciela(...)w G.

przeciwko dłużnikowi M. J.

o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu

na skutek zażalenia wierzyciela

na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt VI Co 294/15

oddala zażalenie.

(...)

Sygn. akt II Cz 344/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 6 lutego 2015 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie oddalił wniosek wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia (...)roku wystawionemu przeciwko dłużnikowi M. J..

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że przedmiotem oceny sądu w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu jest to, czy dłużnik poddał się egzekucji co do roszczeń dochodzonych powyższym tytułem egzekucyjnym oraz czy roszczenie objęte tytułem wynika z czynności bankowej dokonanej bezpośrednio z bankiem lub z zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z tej czynności (art. 786 2 § 1 k.p.c.), a także weryfikacja tego, czy tytuł egzekucyjny spełnia wymogi formalne przewidziane w art. 96 ust. 2 ustawy Prawo bankowe.

Przedmiotowy bankowy tytuł egzekucyjny nie spełnia warunków określonych w tych przepisach. Przesłanką niezbędną do uwzględnienia wniosku w niniejszej sprawie było bowiem stwierdzenie, iż wierzyciel wystąpił o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w terminie oznaczonym w pisemnym oświadczeniu dłużnika o poddaniu się egzekucji. Sąd zwrócił uwagę, iż w oświadczeniu o poddaniu się egzekucji dłużnik oświadczył, iż bank będzie mógł wystąpić z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w terminie do 3 lat liczonych od dnia rozwiązania umowy. Wnioskodawca nie przedstawił zaś żadnej dokumentacji, która zaświadczyłaby o tym, kiedy doszło do rozpoczęcia wymagalności zadłużenia. Brak jest zaś podstaw do przyznania takiego waloru załączonemu pismu banku z dnia 5 grudnia 2014 roku zatytułowanemu (...), w którym bank wypowiedział zawartą z dłużnikiem umowę. Wierzyciel załączył wprawdzie potwierdzenie nadania przesyłki listowej do dłużnika w dniu 10 grudnia 2014 roku, nie wykazał jednak, iż oświadczenie o rozwiązaniu umowy kredytowej zostało złożone dłużnikowi, a zatem że miał on możliwość zapoznania się z jego treścią (art. 61 § 1 k.c.). Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że wierzyciel winien był wykazać fakt ziszczenia się owego zdarzenia.

Powyższe postanowienie zaskarżył w całości wierzyciel, wnosząc o jego zmianę poprzez nadanie klauzuli wykonalności przedłożonemu b.t.e.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie art. 804 k.p.c. oraz art. 786 2 k.p.c. w zw. z art. 96 i 97 ustawy Prawo bankowe.

Skarżący podniósł, iż Sąd w toku postępowania klauzulowego jest organem egzekucyjnym a przez to nie może badać wymagalności oraz zasadności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Tymczasem argumentacja Sądu Rejonowego oparta została na stwierdzeniu, że wierzyciel nie wykazał wymagalności roszczenia. Skarżący podniósł, iż załączył do wniosku odpis pisma wierzyciela z dnia 8 grudnia 2014 roku o wypowiedzeniu umowy kredytu gotówkowego z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Wskazany w art. 97 ust. 2 ustawy Prawo bankowe termin ma charakter terminu końcowego, do którego bank może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności bte. W oświadczeniu dłużnika wskazano termin końcowy,. Skarżący podniósł ponadto, iż umowa została zawarta w dniu 3 stycznia 2014 roku, a zatem nie jest możliwe aby upłynął okres 3 lat od jej rozwiązania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie podlegało oddaleniu, aczkolwiek u podstaw takiego rozstrzygnięcia legły inne przyczyny aniżeli te wskazane w uzasadnieniu Sądu Rejonowego.

Wyjściowo wskazać należy, iż Sąd Odwoławczy jest sądem merytorycznym (art. 382 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.) i ma obowiązek rozważenia na nowo znajdujących się w aktach dokumentów pod kątem przesłanek warunkujących nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Kognicja sądu w postępowaniu o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu została określona w art. 786 2 k.p.c. i ogranicza się do sprawdzenia czy dłużnik poddał się egzekucji, czy roszczenie objęte bankowym tytułem egzekucyjnym wynika z czynności bankowej dokonanej bezpośrednio z bankiem lub z zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z tej czynności a także czy treść bankowego tytułu egzekucyjnego odpowiada wymogom przewidzianym prawem wskazanych w art. 96 – 98 ustawy Prawo bankowe.

Oznacza to, że w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu sąd klauzulowy bada nie tylko przesłanki z art. 786 2 § 1 k.p.c. ale także czy dokument przedłożony przez bank spełnia wynikające z przepisów prawa bankowego przesłanki ważności i skuteczności bankowego tytułu egzekucyjnego, a nadto inne wymogi, które dotyczą każdego tytułu egzekucyjnego. Oczywistym jest, że ocena taka może być dokonana jedynie w oparciu o dokumenty załączone przez wierzyciela do wniosku.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności powinien zawierać wszystkie elementy pisma procesowego wraz z dołączonym do niego oryginałem bankowego tytułu egzekucyjnego, oryginałem oświadczenia o poddaniu się egzekucji, ewentualnie oryginałami innych dokumentów. Do udowodnienia przez bank, że świadczenie objęte tytułem wynika z czynności bankowej, co do zasady wystarczające jest wymienienie tej czynności przez bank, nie ma potrzeby dołączania (...) (...) (...) do Kodeksu postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne,(...) Jeżeli jednak oświadczenie o poddaniu się egzekucji stanowi element składowy umowy zawartej z bankiem (co jest obecnie częstą praktyką) powstaje konieczność przedłożenia takiej umowy. Co więcej dokumenty te winny zostać złożone w oryginałach bądź odpisach uwierzytelnionych przez uprawnione do tego osoby.

Mając na uwadze powyższe uwagi, w ocenie Sądu Okręgowego przedłożone w niniejszej sprawie przez wierzyciela dokumenty nie pozwalają ocenić czy zostały spełnione wymogi wskazane w art. 786 2 k.p.c. oraz art. 97 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe warunkujące nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Przedmiotem wniosku wierzyciela był wystawiony przez bank bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia (...)roku przeciwko M. J.. Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji określające kwotę do której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny oraz termin do którego może wystąpić do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności zostało zawarte w § 18 umowy kredytu gotówkowego nr (...).

W tym stanie rzeczy było, zatem konieczne dostarczanie wraz z wnioskiem całej umowy kredytowej w oryginale bądź w odpisie poświadczonym przez upoważnione do tego podmioty. Tymczasem wierzyciel czego nie dostrzegł Sąd Rejonowy załączył do wniosku jedynie kserokopię tej umowy, która nie została uwierzytelniona przez uprawnione do tego osoby (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia (...)roku, w sprawie (...) Wskazania wymaga, iż umowa, w której zawarto oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji została poświadczona przez „specjalistę ds. (...) który jakkolwiek przedłożył dokument pełnomocnictwa udzielonego mu przez wierzyciela, obejmujący upoważnienie do występowania do sądu z wnioskiem o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, tym niemniej nie jest on podmiotem, który może uwierzytelnić dokument ze skutkiem uznania go przez sąd za oryginał. Powyższe powoduje, że w sprawie zaistniał brak uniemożliwiający uwzględnienie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności.

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia (...) Odnosiło się ono do sytuacji, w której oświadczenie dłużników o poddaniu się egzekucji zostało zamieszczone w treści umowy kredytowej, zaś sama umowa została przedłożona w postępowaniu klauzulowym w formie kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez nieuprawniony do tego podmiot. W tych okolicznościach Sąd Najwyższy uznał, że nieprzedstawienie przez wierzyciela oryginału lub poświadczonego odpisu umowy kredytowej nie pozwala ocenić, czy spełnione zostały przesłanki warunkujące nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Jedynie na marginesie należy zwrócić uwagę, iż konieczność załączenia przez bank - obok bankowego tytułu egzekucyjnego - do wniosku o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności innych wyżej wspomnianych dowodów jest określonym w art. 126 § 1 pkt 3 k.p.c. warunkiem wynikającym z konieczności poparcia takiego wniosku dowodem z tego właśnie dokumentu. Niedołączenie tych dokumentów do wniosku nie uniemożliwia, bowiem nadania mu prawidłowego biegu, a zatem taki brak nie może być usunięty w sposób i ze skutkiem przewidzianym w art. 130 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Prowadzi natomiast, analogicznie do przypadku braku bankowego tytułu egzekucyjnego, do oddalenia wniosku.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie wierzyciela o czym orzekł w sentencji postanowienia.

Powyższa okoliczność czyniła zbędnym badanie czy bankowy tytuł egzekucyjny spełnia pozostałe wymogi warunkujące nadanie mu przez sąd klauzuli wykonalności, w tym wykazanie, czy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało złożone dłużnikowi, zgodnie z art. 61 k.c.

(...)

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)