Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Jacek Zajączkowski

Sędziowie: SSA Mirosław Godlewski ( spr. )

SSA Joanna Baranowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Patrycja Stasiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 września 2015 r. w Ł.

sprawy T. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.

o emeryturę

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku

z dnia 29 października 2014 r. sygn. akt VI U 723/14

zmienia zask a r ż ony wyrok i oddala odwołanie.

Sygn. akt III AUa 42/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10.04.2014 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił T. C. prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Odwołanie od decyzji złożył T. C. wnosząc o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budowlano-Usługowym (...) Sp. z o.o. w D. w okresie od dnia 12.12.1973 r. do 30.04.1981 r. na stanowisku stolarz budowlany oraz w Gminnej Spółdzielni (...) ul. (...), (...)-(...) D. w okresie od dnia 01.06.1981 r. do dnia 30.11.1990 r. na stanowisku robotnik budowlany-stolarz.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z 29 października 2014 roku Sąd Okręgowy w Płocku zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał T. C. prawo do emerytury od dnia 25 lutego 2014 r.

Wydając przedmiotowy wyrok sąd pierwszej instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia faktyczne.

T. C., ur. (...) złożył 25 kwietnia 2014 roku wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił 27 lat, 11 miesięcy i 6 dni okresu składkowego i nieskładkowego. W dniu 21 lutego 2014 r. ukończył 60 rok życia. Nie był członkiem OFE.

Ubezpieczony w okresie od 12.12.1973 r. do 30.04.1981 r. był zatrudniony Przedsiębiorstwie Budowlano-Usługowym (...) Sp. z o.o. w D. na stanowisku stolarza budowlanego. W okresie od 01.06.1981 r. do 30.11.1990 r. był zatrudniony w Gminnej Spółdzielni (...) ul. (...), (...)-(...) D. na stanowisku robotnika budowlanego - stolarza. Praca wykonywana przez odwołującego w czasie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budowlano-Usługowym (...) Sp. z o.o. w D., pomimo określonego stanowiska „stolarz” polegała na wykonywaniu konstrukcji drewnianych dachów (więźby dachowej) i ich układaniu, czyli były to prace ciesielsko-dekarskie. Praca ta odbywała się na wysokości od 4/5 do 13/15 metrów, w zależności od kondygnacji budynku. Ubezpieczony pracował w godzinach od 7.00 do 15.00 w pełnym wymiarze czasu pracy, nie miał przerw w zatrudnieniu. Odwołujący w czasie tego zatrudnienia nie był zatrudniony w produkcji pomocniczej, jako stolarz, swoje obowiązki wykonywał na budowach. Praca wykonywana przez odwołującego w czasie zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...), polegała na wykonywaniu podobnych czynności jak w poprzednim miejscu zatrudnienia odwołującego. Ubezpieczony zajmował się wyłącznie pracami związanymi z dachami. Pracował przy tworzeniu konstrukcji dachów oraz naprawie i wymianie starych pokryć dachowych. Prace te odbywały się na wysokościach od 5 do 10 metrów, w zależności od budynku. Ubezpieczony pracował w godzinach od 7.00 do 15.00 w pełnym wymiarze czasu pracy, nie miał przerw w zatrudnieniu. Ubezpieczony pracował w grupie remontowo – budowlanej, jako cieśla – dekarz. W okresie tego zatrudnienia nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej, nie prowadził także jednoosobowo zakładu stolarskiego, gdyż taki nie funkcjonowały w ramach spółdzielni.

Sąd Okręgowy wskazał, iż przedmiotem sporu na gruncie przedmiotowej sprawy była możliwość uwzględnienia do szczególnego stażu ubezpieczeniowego pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Budowlano-Usługowym (...) Sp. z o.o. w D. w okresie od dnia 12.12.1973 r. do 30.04.1981 r. oraz w Gminnej Spółdzielni (...) D. w okresie od dnia 01.06.1981 r. do dnia 30.11.1990 r. tj. okresu 16 lat 10 miesięcy i 17 dni.

Dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego za dowód o szczególnym znaczeniu dla rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy uznał zeznania odwołującego oraz świadków J. K. oraz S. S. zatrudnionych wraz z ubezpieczonym w Przedsiębiorstwie Budowlano-Usługowym (...) Sp. z o.o. w D.. Świadkowie potwierdzili, że wnioskodawca zajmował się kładzeniem dachów, a prace te odbywały się na wysokościach od 5 do kilkunastu metrów w zależności od wysokości budynków, a także, iż odwołujący nigdy nie zajmował się pracą, jako stolarz a wykonywał wyłącznie prace związane z dachami. Podobnie Sąd pierwszej instancji odniósł się do zeznań świadka R. R. oraz świadka E. Z., którzy potwierdzili okoliczności związane z pracą ubezpieczonego w Gminnej Spółdzielni (...) ul. (...), (...)-(...) D..

Sąd Okręgowy uznał za niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy świadectwo pracy wystawione przez Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe (...) Sp. z o.o. w D., a także świadectwo pracy wystawione przez Gminną Spółdzielnię (...) w części dotyczącej stanowiska, które zajmował odwołujący, albowiem w odniesieniu do faktycznie wykonywanej przez ubezpieczonego pracy stoją one w sprzeczności z zebranym w niniejszej sprawie materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków i odwołującego, które w ocenie Sądu pierwszej instancji pozostają spójne i logiczne.

W świetle tak poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że odwołanie T. C. zasługuje na uwzględnienie i przyznanie mu prawa do emerytury od dnia 25 lutego 2014 r.

Wnioskodawca wykazał bowiem, że w spornych okresach zatrudnienia wykonywał prace dekarskie. Praca ta spełniała warunki do uznania jej za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach zgodnie z wykazem A, Dział V „Prace w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych” poz. 9 „prace dekarskie” stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Tym samym w ocenie Sadu Okręgowego odwołujący wykazał, że jego staż pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wyniósł, co najmniej 15.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku z 29 października 2014 r. złożył organ rentowy zaskarżając go w całości i zarzucając :

- naruszenie prawa materialnego – art 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez zmianę decyzji z dnia 10.04.2014 r. i przyznanie prawa do emerytury od dnia 25.02.2014 r. w sytuacji nie spełnienia przez skarżącego określonej tymi przepisami przesłanki posiadania 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

- naruszenie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. wyrażające się przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, albowiem Sąd uznał, iż wnioskodawca będąc zatrudniony w Przedsiębiorstwie Budowlano-Usługowym “ (...) Sp. z o.o. w D. w okresach od dnia 12.12.1973 r. do 30.04.1981 r. oraz w Gminnej Spółdzielni (...)w D. od dnia 01.06.1981 r. do 30.11.1990 r. wykonywał pracę na stanowisku „dekarz” w warunkach szczególnych wykonywaną stale i w pełnym wymiarze, choć z całości dokumentacji osobowej wnioskodawcy z obu firm jednoznacznie wynika, że ubezpieczony był zatrudniony jako stolarz;

- naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że okres służby wojskowej pełnionej przez ubezpieczonego w okresie od dnia 24.10.1974 r. do 07.10.1976 r. jest okresem pracy w szczególnych warunkach na stanowisku wymienionym w wykazie A w/w rozporządzenia wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a w konsekwencji uznanie, że ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury w sytuacji, gdy ubezpieczony nie legitymuje się 15 letnim stażem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

W świetle powyższego skarżący organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania ubezpieczonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Płocku do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelacje ubezpieczony wniósł o jej oddalenie

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna, skutkując zamianą zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji organu rentowego poprzez oddalenie odwołania. Podniesiony przez apelanta zarzut obrazy przepisu art.233§1 k.p.c. był zasadny a zebrany przed sądem pierwszej instancji materiał dowodowy był wystarczający do dokonania przez sąd drugiej instancji odmiennej oceny dowodów i zmianę ustaleń sądu pierwszej instancji poprzez stwierdzenie, że ubezpieczony nie spełnił przesłanki stażu szczególnego.

Staż szczególny był jedynym elementem spornym w postępowaniu, poczynając od postępowania przed organem rentowy, co pozwala na ograniczenie rozważań także tylko do tej kwestii w postępowaniu apelacyjnym.

Materiał aktowy sprawy nie pozostawia wątpliwości co do tego, że wnioskodawca składając wniosek o emeryturę w obniżonym wieku, wykazywał posiadanie stażu szczególnego składając świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach w latach 1973 do 1981 i 1981 do 1990. Pierwszy okres dotyczył zatrudnienia wykonywanego od 12 grudnia 1973 roku do 30 kwietnia 1981 roku co do którego Przedsiębiorstwo Budowlano – Usługowe (...) sp.z o.o. wystawiło świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach na stanowisku stolarza budowlanego, kwalifikowane z Wykazu C działu III poz.1. Drugi okres pracy, dotyczył zatrudnienia od 1 czerwca 1981 roku do 30 listopada 1998 roku, na który to okres Gminna Spółdzielnia (...) w D. wystawiła świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach na stanowisku „ stolarz - cieśla zakładu usługowego” wskazując, że w spornym okresie wykonywał prace robotnika budowlanego - stolarza „ wymienione w wykazie st.pracy dziale V wykazu ( … )”. W świetle zebranego materiału dowodowego, niespornym też jest, że w trakcie pierwszego z wymienionych okresów pracy, od 24 października 1974 roku do 7 października 1976 roku ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. Materiał dowodowy zebrany przed sądem pierwszej instancji obejmuje także akta osobowe wnioskodawcy u obu wskazanych pracodawców. Akta z Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) zawierają szereg dokumentów charakteryzujących pracę wykonywaną przez ubezpieczonego w tym przedsiębiorstwie. Poza przywoływanymi świadectwami pracy, jest opinia służbowa stwierdzająca wykonywanie w okresie od 12 grudnia 1973 roku do 30 kwietnia 1981 roku pracy na stanowisku stolarza w trakcie której doszło do podwyższenia kwalifikacji zawodowych poprzez uzyskanie tytułu mistrza w zawodzie stolarskim. W aktach są też angaże dotyczące stanowiska stolarza, jest korespondencja dotycząca wyrażenia zgody na prowadzenie przez wnioskodawcę dodatkowo poza pracą usług stolarskich dla ludności, wskazująca na wykonywanie pracy w stolarni. Z tą informacją koresponduje tak znajdujące się także w tym aktach zaświadczenie o przeszkoleniu BHP, skierowanie na badania okresowe i zakres zleconych badań w związku z zajmowanym stanowiskiem jak i zachowana w aktach dokumentacja dotycząca postępowania porządkowego gdzie składający meldunek o naruszeniu dyscypliny pracy, kierownik produkcji pomocniczej, wskazuje wprost „ O.. C. T. pracownik tutejszej stolarni „. Takiej samej treści określenie miejsca i rodzaju pracy znajdujemy w karcie obiegowej wystawionej w 1973 roku przy zatrudnieniu „ stanowisko lub rodzaj pracy - stolarz; nazwa komórki organizacyjnej w której ma być zatrudniony - produkcja pomocnicza „. Sąd pierwszej instancji przeprowadził dowód z tych dokumentów, odwoływał się do nich w pisemnych motywach ale ustalenia faktyczne poczynił dając pierwszeństwo osobowym źródłom dowodowym, ustalając za treścią zeznań świadków i samego wnioskodawcy, że w będąc zatrudnionym na stanowisku stolarza wykonywał w rzeczywistości prace ciesielsko-dekarskie polegające na wykonywaniu konstrukcji drewnianej dachów ( więźby dachowej ) i ich układaniu. Przy czym w treści motywów wyroku, próżno szukać uzasadnienie tego dlaczego sąd odmawia wiarygodności dokumentacji pracowniczej w tym wystawionemu świadectwu wykonywania pracy w szczególnych warunkach i dlaczego taki walor wiarygodności ( w świetle treści tychże ) przydaje zeznaniom składanym przez wnioskodawcę ( osobę żywotnie zainteresowaną korzystnym rozstrzygnięciem ) oraz świadkom. Co nabiera tym bardziej znaczenia jeżeli uwzględnimy to, że wnioskodawca na rozprawie w dniu 13 sierpnia 2014 roku podał „ w D. na stanowisku robotnika budowlanego – stolarza. Ja zajmowałem się szalowaniem oraz układaniem konstrukcji dachowej. To była praca wykonywana w szczególnych warunkach, odbywała się na wysokości od 10 do 15 metrów oraz w głębokich wykopach od 2 do 4 metrów „ ( k.34 ). Następnie na rozprawie w dniu 15 października 2014 roku (k.34 ) sprostował swoje wyjaśnienia, poprzez stwierdzenie, że pracował jako cieśla, robił szalunki i konstrukcje dachów ale w głębokich wykopach nie pracował. I te sprostowane wyjaśnienia podtrzymał jako zeznania (k.38), wskazując, że pracował poza siedzibą firmy, na budowach wykonując prace ciesielskie. Na okoliczność rodzaju pracy wykonywanej przez ubezpieczonego we wskazanym okresie, sąd przeprowadził także dowód z zeznań dwóch świadków, J. K. (k.36 akt ) i S. S. (k.36-37 akt ). Obaj świadkowie potwierdzili tezy wnioskodawcy wyrażone na rozprawie w dniu 15 października 2014 roku, co do wykonywania pracy cieśli. Przyznali także, że w przedsiębiorstwie funkcjonowała produkcja pomocnicza, była stolarnia w której pracowali stolarze, negując pracę wnioskodawcy w stolarni na stanowisku stolarza.

Jak z powyższego widać złożone przez świadków zeznania nie stanowiły uzupełnienia istniejącej dokumentacji pracowniczej, lecz zaprzeczały jej prawdziwości. Przy czym, ta diametralna sprzeczność, dotyczyła nie tylko treści wystawionego świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lecz także innych, wymienionych powyżej dokumentów zachowanych w aktach osobowych wnioskodawcy.

Ma rację apelant i prawidłowo wywodzi, że odmowa wiarygodności treści dokumentów i przyjęcie za podstawę treści zeznań świadków i ubezpieczonego, bez przedstawienia racjonalnej pogłębionej analizy takiego stanowiska, nie może się ostać gdyż stanowi rażące naruszenie reguł oceny dowodów zawartej w art.233§1 k.p.c.. Taka ocena musi być uznana za dowolną już chociażby z uwagi na brak wszechstronności oceny, budzi także zasadnicze wątpliwości w aspekcie reguł logicznego rozumowania i w szczególności doświadczenia życiowego. Nie podzielając przedstawionego przez sąd pierwszej instancji toku rozumowania, przypomnieć należy, że w judykaturze nie ma już obecnie żadnych wątpliwości co do tego, że świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach jest dokumentem prywatnym, możliwe jest prowadzenia dowodów przeciwko jego treści także z zeznań stron i świadków ale jego treść winna być przede wszystkim weryfikowana poprzez treść dokumentacji pracowniczej a osobowe źródła dowodowe, jako z istoty tego postępowania subsydiarne, mogą być przydatne do uzupełnienia luk występujących w tej dokumentacji. Taką linię orzeczniczą odnajdujemy w treści postanowień Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2013 roku (...) 332/12 czy z dnia 22 sierpnia 2013 roku (...) 155/13 / legalis / i tam przywoływanym orzecznictwie. Taką linię orzeczniczą znajdujemy też w orzeczeniach Sądu Apelacyjnego w Łodzi ( wyrok z 10 października 2012 roku III AUa 461/12; z 10 lipca 2014 roku III AUa 633/14; z dnia 28 listopada 2013 roku III AUa 1803/12 /legalis/). W sytuacji zatem gdy dokumentacji pracownicza była pełna, treść dokumentów znajdujących się w aktach osobowych, korespondowała z treścią wystawionego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, nie była jakichkolwiek przesłanek, pozwalających przy zachowaniu reguł oceny dowodów zawartych w art.233§1 k.p.c., na odmówienie wiarygodności treści dokumentów i danie pierwszeństwa zeznaniom wnioskodawcy i świadków, negujących treść dokumentacji pracowniczej bez podania jakichkolwiek okoliczności racjonalnie wyjaśniających rozbieżności pomiędzy treścią zeznań a dokumentacją. W takiej sytuacji, treść zeznań nie jest wystarczająca do zakwestionowania skrupulatnie prowadzonej dokumentacji przez profesjonalny podmiot zatrudniający wnioskodawcę. Treść dokumentacji zebranej przed sądem pierwszej instancji, wskazane powyżej okoliczności wzięte pod rozwagę przy ocenie tego materiału, pozwoliły na zmianę oceny dowodów zaprezentowanej przez sąd pierwszej instancji i w konsekwencji zmianę ustaleń faktycznych. Przeprowadzona w ten sposób zmiana ustaleń faktycznych w niczym nie narusza zasady bezpośredniości. Wystarczające w tym zakresie będzie odwołanie się do treści poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 marca 2013 roku (...) 376/12 /legalis/ i przywołanej tam uchwale (7) SN mającej moc zasady prawnej z dnia 23 marca 1999 roku III CZP 59/98, że w warunkach apelacji pełnej sąd drugiej instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania zaskarżonego wyroku bez ponawiania dowodów o ile nie stoją temu na przeszkodzie szczególne okoliczności przemawiające za ponowieniem dowodów. W niniejszym stanie rzeczy, takich szczególnych okoliczności nie było. Podstawą bowiem zmiany ustaleń był odmienna niż to przyjął sąd pierwszej instancji ocena wiarygodności dokumentów i osobowych źródeł dowodowych.

Uwzględnienie powyższego, nakazuje traktować zatrudnienie w okresie od 12 grudnia 1973 roku do 30 kwietnia 1981 roku jako prace na stanowisku stolarza budowlanego - kwalifikowanym z wykazu C dział III poz. 1. Taka zaś praca nie stanowiła pracy w warunkach szczególnych, uprawniającej do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku. Wystarczające w tym miejscu będzie, przypomnienie stanowiska zaprezentowanego przez Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 26 września 2013 roku III AUa 1814/12; z dnia 19 czerwca 2015 r III AUa 1071/14; z dnia 22 października 2014 r III AUa 117/14 / legalis/ i przedstawionego tam poglądu, iż praca na stanowiskach z wykazu C nie daje uprawnień do nabycia emerytury w obniżonym wieku a fakt uchylenia tegoż wykazu nie uprawnia do stosowania rozszerzonej wykładni wykazu A poprzez dopasowywanie stanowisk z wykazu C do stanowisk wymienionych w wykazie A.

Powyższe czyni zbędnym dalszą argumentację w tym kierunku, tym bardziej, że w sprawie nie było sporu co do tego, iż stanowisko stolarza budowlanego z wykazu C nie dawało podstaw do kwalifikowania zatrudnienia jako pracy w szczególnych warunkach uprawniającej do nabycia emerytury w obniżonym wieku.

Taka kwalifikacja, pozbawia też znaczenia okoliczność dotyczącą odbytej w okresie tego zatrudnienia zasadniczej służby wojskowej. Nic bowiem nie przemawia za wykładnią przepisu art.108 ust.1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony jak i rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 roku w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin ( Dz.U.Nr 44 poz.318 ), pozwalającą na kwalifikowanie jako okresu uprawniającego do nabycia emerytury w obniżonym wieku, okresu zasadniczej służby wojskowej odbytej w trakcie zatrudnienia nie będącego zatrudnieniem w szczególnych warunkach z Wykazu A. Na dzisiaj kwestia ta wydaje się być uporządkowana w judykaturze. W tym stanie rzeczy z uwagi li tylko na treść argumentacji zaprezentowanej w apelacji, wskazać należy, że zmiana art.108 ust.1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony od 1 stycznia 1975 roku i treści rozporządzenia wykonawczego od 4 kwietnia 1975 roku, nie uzasadniają różnego kwalifikowania okresu służby wojskowej odbywanej przed i po 31 grudnia 1974 roku. Zwrócić także w tym miejscu należy uwagę na konieczność prokonstytucyjnej wykładni wskazanych przepisów, która przemawia za zaliczaniem do okresu uprawniającego do nabycia emerytury w obniżonym wieku także okresu służby wojskowej odbytej przed podjęciem zatrudnienia o ile po jej zakończeniu w ciągu 30 dni doszło do podjęcia pracy w szczególnych warunkach. Omawiana problematyka, wymusza też zwrócenie uwagi na fakt, że poza stanowiskiem na które powołuje się apelant, wyrażonym w uchwale II UZP 6/13, odnotować również należy, treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2015 roku III UZP 4/15 / legalis/, wyrok tegoż z 5 sierpnia 2014 roku (...) 442/13 / legalis/. Jak i wyroki Sądów Apelacyjnych w Łodzi z dnia 31 marca 2015 roku III AUa 281/15 / legalis/; III AUa 46/15 / portal orzeczeń sądów powszechnych /; w B. z dnia 23 września 2015 roku III AUa 196/15 /legalis /, wypowiadających się wprost za dopuszczalnością zaliczania także okresu służby wojskowej odbywanej po 31 grudnia 1974 roku z powołaniem się na treść art.108 ust.2 ustawy w związku z § 5 ust.1 rozporządzenia z dnia 22 listopada 1968 roku ( według wersji nadanej przez rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 marca 1975 roku, które weszło w życie od 4 kwietnia 1975 roku ).

Drugim okresem, który miał wykazywać spełnienie przesłanki stażu szczególnego, było zatrudnienie w Gminnej Spółdzielni (...) „ w D. objęte świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach w okresie od 1 czerwca 1981 roku do 30 listopada 1990 roku na stanowisku stolarz cieśla zakładu usługowego. Bliższe analizowanie tego okresu jest o tyle zbędne, że jest to okres krótszy niż wymagany 15 letni staż szczególny i po wyeliminowaniu okresu pracy w firmie (...) nie ma innych okresów, które mogły by uzupełnić wymagany staż. W sprawie nie ulega bowiem wątpliwości, to, że po 30 listopada 1990 roku do 31 grudnia 1998 roku, wnioskodawca nie pozostawał w stosunku pracy, prowadząc działalność gospodarczą, co dostatecznie uzasadnia brak potrzeby rozważania możliwości zaliczenia którego z dalszych okresów aktywności zawodowej wnioskodawcy. Szczegółowe badanie okresu pracy w Gminnej Spółdzielni ( od 1981 do 1990 ) zbędne jest także i dlatego, że przedmiotem postępowania w sprawie jest prawo do emerytury a tym samym, stwierdzenia nie spełnienia jednej z przesłanek warunkujących nabycie wnioskowanego prawa, wyklucza możliwość badania spełnienia pozostałych przesłanek czy pozostałych okresów, zgłoszonych jako okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W związku z powyższym, poprzestać w tym zakresie należy na stwierdzeniu, że prawidłowo apelant, podnosi, iż kwalifikowanie tego okresu jako okresu wykonywania pracy jako cieśla - dekarz tylko w oparciu o zeznania wnioskodawcy i świadków, narusza zasadę swobodnej oceny dowodów. Taka ocena również całkowicie abstrahuje od treści dokumentacji pracowniczej znajdującej się w aktach osobowych. W których ten okres wykazany jest jako okres prowadzenia przez wnioskodawcę zakładu usługowego na zryczałtowanym rozrachunku. Umowa o prace, stanowiąca podstawę prowadzenia tego zakładu, zakreśliła zakres usług, jako typowy zakres usług stolarskich dla ludności. Mając na uwadze, składne odnośnie tego okresu wyjaśnienia przez wnioskodawcę, treść zeznań świadków i prezentowaną w tym zakresie ocenę dowodów przez sąd pierwszej instancji, nie sposób się powstrzymać przed zwróceniem uwagi na treść pisma T. C. z dnia 4 kwietnia 2012 roku ( data wpływu do organu k.49 pliku rentowego ) w którym tenże pisze „ w latach 1981 do 2011 prowadziłem działalność gospodarczą. Od 1985 rozpocząłem prowadzenie nauki zawodu uczniów młodocianych ( … ) „. Analiza materiału aktowego, że sąd pierwszej instancji pierwszej instancji, także i w tym przypadku nie nadał właściwego znaczeniu dowodom z dokumentów.

Powyższe okoliczności, prowadzące do zmiany ustaleń sądu pierwszej instancji poprzez stwierdzenie braku spełnienia przesłanki stażu szczególnego, czynią zasadnym zarzut obrazy prawa materialnego, przepisu art.184 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prawidłowo bowiem wywodzi apelant, że dla zastosowania przepisu art.184 ust.1 ustawy konieczne jest także spełnienie przesłanek wskazanych w § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.(Dz.U. z 1983 r Nr 8 poz.43). Treść przywołanej regulacji prawnej wyklucza możliwość przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku osobie, która nie legitymuje się na dzień 31 grudnia 1998 roku co najmniej 15 letnim okresem wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W świetle powyższego, podzielając zasadność apelacji tak co do wadliwości ustaleń faktycznych jak i co do naruszenia prawa materialnego, Sąd Apelacyjny stwierdzając nie spełnienie przez wnioskodawcę przesłanki stażu szczególnego, na podstawie art.386§1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzje organu rentowego i oddalił odwołanie.

Przewodniczący: Sędziowie: