Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Liliana Stępkowska (spr.)

Sędziowie: SSO Beata Błotnik

SSO Wojciech Leon Turżański

Protokolant: Joanna Werpachowska - Czuchryta

po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2013 roku w Lublinie

na rozprawie

z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko (...) spółce akcyjnej
w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego Lublin – Wschód w L. z siedzibą w L. z dnia 12 grudnia 2012 r.

sygn. akt VIII GC 760/12

I.  prostuje z urzędu oczywistą omyłkę w zaskarżonym wyroku w ten sposób, ze zastępuje błędnie określoną siedzibę powodowej spółki „w W.” prawidłową „w P.”;

II.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I 1 i 2 w ten sposób, że:

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki - (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę złotych 1.484,63 (tysiąc czterysta osiemdziesiąt cztery złote 63/100) z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % od dnia 31 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę złotych 272 (dwieście siedemdziesiąt dwa złote) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę zł 165 (sto sześćdziesiąt pięć złotych) - tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. akt IX Ga 105/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 12 grudnia 2012 r. Sąd Rejonowy Lublin – Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku po rozpoznaniu połączonych spraw VIII GC 760/12 i VIII GC 764/12: w sprawie VIII GC 760/12 oddalił powództwo o zapłatę wniesione przez powoda (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w P. przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej w W. (pkt I.1.) oraz zasądził od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt I.2.); w sprawie VIII GC 764/12 zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 571,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty (pkt II.1.) oraz zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 227 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wynagrodzenia pełnomocnika (pkt II.2.) (k. 91-91v).

Jak wynika z treści uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w części, w której powód zaskarżył wyrok, tj. odnośnie pkt I.1. i pkt I.2. wyroku w dniu 22 stycznia 2011 r. został uszkodzony samochód F. (...) numer rejestracyjny (...) stanowiący własność H. G., zaś sprawcą szkody była U. P., która była ubezpieczona w zakresie OC w (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., numer polisy (...). W dniu 12 kwietnia 2011 r. H. G. oddał uszkodzony pojazd do serwisu (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. celem naprawy uszkodzeń powstałych w dniu 22 stycznia 2011 r., zaś po naprawie pojazd ten został odebrany przez H. G. w dniu 20 kwietnia 2011 r. Jednocześnie H. G. w dniu 12 kwietnia 2011 r. zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...) numer rejestracyjny (...) z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na okres pięciu dni tj. do 18 kwietnia 2011r., przy czym strony zawarły w umowie oświadczenie najemcy, iż znane są mu postanowienia umowy najmu oraz aktualne stawki najmu stosowane przez Wynajmującego [taryfy i cenniki]. Również w dniu 12 kwietnia 2011 r. H. G. złożył oświadczenie, w treści którego wskazał, iż samochód zastępczy jest mu niezbędny do dojazdu do pracy zawodowej ze względu na dyspozycyjność całodobową – awarie. Również w dniu 12 kwietnia 2011 r. H. G., jako cedent, zawarł umowę cesji wierzytelności z (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P., jako cesjonariuszem. Przedmiotem umowy była wierzytelność przysługująca cedentowi - prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 22 stycznia 2011 r. za którą odpowiedzialność z tytułu OC sprawcy ponosi (...) SA. (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. wystawiła z dniem 21 października 2011 r. fakturę VAT numer (...) za korzystanie z auta zastępczego na kwotę 1.484,63 zł brutto, wskazując jako nabywcę H. G., przy czym należność miała być uiszczona przelewem w terminie do dnia 4 listopada 2011 r.

Sad wskazał, iż w tej sprawie powód dochodził części odszkodowania z tytułu szkody komunikacyjnej, tj. za wynajem samochodu zastępczego w miejsce auta uszkodzonego. Jednakże pozwana podniosła następujące zarzuty:

1.  zarzut braku legitymacji czynnej powódki, wywodząc, iż skoro nieważna
jest umowa najmu pojazdu zastępczego, z powodu braku elementu koniecznego tego typu umowy jakim jest wynagrodzenie za najem, to w konsekwencji nieważna jest umowa przelewu takiej wierzytelności, co
uzasadnia zarzut braku legitymacji czynnej;

2.  zarzut dotyczący kwestionowania wysokości dochodzonego roszczenia,
bowiem w oparciu o przedłożone przez powódkę dowody brak było
podstaw do ustalenia stawki 201,17 zł brutto za jeden dzień najmu;

3.  zarzut nieudowodnienia wysokości szkody - konieczności i poniesienia
przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres za
który żądane jest roszczenie.

Sąd podniósł, iż zasadniczym zarzutem jest zarzut braku legitymacji czynnej strony powodowej. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 stycznia 2010 r., w sprawie sygn. akt II CSK 323/09 tylko przepis prawa materialnego, stanowiącego podstawę interesu prawnego, stwarza dla określonego podmiotu legitymację procesową strony. Strona jest zatem pojęciem materialnoprawnym, a nie procesowym, a przeto o tym czy dany podmiot jest stroną postępowania cywilnego, tj. czy ma uprawnienie do wystąpienia z roszczeniem, przesądzają przepisy prawa materialnego, mające zastosowanie w konkretnym stanie faktycznym, nie zaś przepisy procesowe (LEX nr 602680). Natomiast w uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał, iż legitymacja ta, to uprawnienie określonego podmiotu do występowania z roszczeniem przeciwko innemu podmiotowi, które znajduje oparcie bądź w określonym stosunku materialnoprawnym łączącym owe strony, bądź w ustawie. Tylko więc przepis prawa materialnego, stanowiącego podstawę interesu prawnego, stwarza dla określonego podmiotu legitymację procesową strony. Strona jest zatem pojęciem materialnoprawnym, a nie procesowym, a przeto o tym czy dany podmiot jest stroną postępowania cywilnego, tj. czy ma uprawnienie do wystąpienia z roszczeniem, przesądzają przepisy prawa materialnego, mające zastosowanie w konkretnym stanie faktycznym, nie zaś przepisy procesowe. Podzielając przedstawioną argumentację należy stwierdzić, iż ciężar wykazania legitymacji czynnej spoczywa na powódce, która winna wykazać uprawnienie do występowania z roszczeniem przeciwko pozwanej opartym na stosunku materiainoprawnym bądź ustawie. Zgodnie z przepisem art. 659 § 1 kc przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz, natomiast z treści przepisu art. 353 ¹ kc wynika, iż strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Mając na uwadze przytoczone regulacje nie można podzielić zarzutu strony pozwanej, iż zawarta umowa najmu nie określa czynszu najmu. Zgodnie z zasadą swobody umów strony ustaliły wysokość tego czynszu poprzez wskazanie podstawy do jego ustalenia, która wynika z obowiązującego u wynajmującego cennika, a którego znajomość zadeklarował najemca w pkt.XII.1 umowy najmu z dnia 12 kwietnia 2011 r., zaś skoro umowa najmu została zawarta na czas określony, tj. od dnia 12 do 18 kwietnia 2011 r. (pkt.44 szczegółowych warunków najmu) to nie może budzić wątpliwości, iż czynsz najmu został przez strony określony. Z przepisu art. 659 § 2 kc wynika, iż czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju, zaś strony umowy najmu ustaliły czynsz niewątpliwie w pieniądzu. Z tych przyczyn w ocenie Sądu Rejonowego niezasadny jest zarzut nieważności umowy najmu z dnia 12 kwietnia 2011 r. jako czynności sprzecznej z ustawą (art. 58 § 1 kc). Dlatego też niecelowe jest rozważenie, jak sugeruje strona pozwana, czy (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. i poszkodowany zawarli umowę użyczenia samochodu zastępczego. Zatem w dalszej kolejności pojawia się pytanie czy odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje wydatki poniesione na najem pojazdu zastępczego. W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 listopada 2011 r., w sprawie sygn. akt III CZP 5/11 stwierdzając, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej (opublikowana w OSNC 2012/3/28). W uzasadnieniu cytowanej tezy Sąd Najwyższy wskazał, że szkodę stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Przy takim ujęciu, stratą w rozumieniu art. 361 § 2 kc są objęte także te wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu. Negatywnym następstwem majątkowym jest tu utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności. W takiej sytuacji poszkodowanemu przysługuje roszczenie o zwrot wydatków na najem pojazdu zastępczego nieprzeznaczonego do kontynuowania działalności gospodarczej lub zawodowej, można je bowiem uznać za stratę (art. 361 § 2 kc ) (...) Zwrotowi mogą podlegać tylko wydatki rzeczywiście poniesione na taki najem. Mając na uwadze treść przepisów art. 805 § 2 pkt 1 kc i art. 822 § 1 kc oraz podzielane przez Sąd Rejonowy powołane stanowisko Sądu Najwyższego należy stwierdzić, iż poszkodowanemu może przysługiwać wierzytelność wobec ubezpieczyciela z tytułu kwot wydatkowanych na wynajem pojazdu zastępczego, zatem może także stanowić przedmiot umowy przelewu na rzecz osoby trzeciej. Stąd też umowę cesji zawartą pomiędzy powódką a H. G. należy uznać za skuteczną, co z kolei powoduje, iż powódka wykazała legitymację czynną w niniejszej sprawie. Dlatego też Sąd Rejonowy nie uznał pierwszego z zarzutów pozwanej za zasadny. Należy wskazać, iż z tym zarzutem wiąże się bezpośrednio ostatni z zarzutów pozwanej. Jak już wykazano powyżej poszkodowany co do zasady ma możliwość domagania się od ubezpieczyciela refundacji kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, jednakże nie nastąpi to automatycznie w każdym wypadku zawarcia takiej umowy najmu, bowiem jak argumentował Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powołane uchwały z dnia 17 listopada 2011 r. nie wszystkie jednak wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszenia jej rozmiarów (art. 354 § 2 kc, art. 362 kc, art. 826 § 1 kc). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzenie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Wobec takiego stanowiska, akceptowanego przez Sąd Rejonowy, to na powódce ciążył obowiązek wykazania, iż poniesione koszty najmu pojazdu zastępczego są wydatkami celowymi i ekonomicznie uzasadnionymi (art. 6 kc). Powódka w tym zakresie zaofiarowała dowód z dokumentu prywatnego - oświadczenie poszkodowanego H. G. z którego wynika, iż auto zastępcze jest niezbędne „na dojazdy do pracy zawodowej ze względu na dyspozycyjność całodobową – awarie” (k. 24). W ocenie Sądu Rejonowego jest to dowód, który nie uzasadnia przyjęcia stanowiska, iż wydatki poniesione na najem samochodu zastępczego były w tym wypadku celowe i ekonomicznie uzasadnione. Powódka nie wykazała w jakim charakterze jest zatrudniony H. G., co należy do istoty jego obowiązków i przy użyciu jakich środków może on skutecznie realizować swoje obowiązki, czy takim środkiem jest samochód pozostawiony do całodobowej dyspozycji, jaka jest odległość pomiędzy miejscem pozostawania w dyspozycji a miejscem potencjalnej awarii, jaki jest czas pracy poszkodowanego i czy w okresie wynajęcia pojazdu zastępczego musiał on być dyspozycyjny z jakiś przyczyn przez wszystkie doby w okresie od 12 do 18 kwietnia 2011 r. czy tylko przez wycinek tego okresu. Hipotetycznie można założyć, iż w danym okresie poszkodowany był zobowiązany do jednego, acz bardzo odległego wyjazdu, rzędu kilkudziesięciu kilometrów, albo do wielu wyjazdów na dystansie kilku kilometrów, albo też był zmuszony do przewiezienia wynajętym samochodem specjalistycznego sprzętu niezbędnego do zdiagnozowania i usunięcia awarii, a być może wystarczyła sama obecność poszkodowanego na miejscu awarii i w związku z tym skorzystanie z taksówki. Powódka nie zaoferowała żadnego dowodu, który pozwoliłby Sądowi na dokonanie oceny celowości wynajęcia samochodu zastępczego oraz ustalenia czy poniesione wydatki były ekonomicznie uzasadnione, bowiem z pewnością takim dowodem nie jest bardzo ogólnikowe oświadczenie najemcy (k. 24). Dopiero wykazanie przez powódkę powyższej okoliczności pozwalałoby Sądowi na ocenę zarzutu wymienionego przez pozwaną w drugiej kolejności, jednakże zarzut ten należałoby ocenić jako niezasadny. Pozwana zakwestionowała zasadność przyjęcia przez powódkę dziennego kosztu wynajmu na poziomie 201,17 zł netto, a zatem całej należności wynikającej z faktury VAT (...) (k. 25). Powódka jednak załączyła do pozwu cennik (k. 26), z którego wynika, iż koszt wynajmu auta zastępczego z grupy (...) na okres 6 - 7 dni wynosi 1.207 zł netto, zaś do tej grupy należy niewątpliwie zaliczyć wynajęty pojazd T. (...). Taką właśnie też kwotę powódka wskazała na fakturze VAT powiększając ją o wartość podatku.

Wobec powyższego Sąd uznał powództwo za nieudowodnione i oddalił je na podstawie przepisu art. 6 kc.

Orzeczenie o kosztach uzasadniają przepisy art.98 § 1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc i art. 108 § 1 kpc, zaś na zasądzoną kwotę składają się: a/ 180 zł wynagrodzenia radcowskiego - § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.); b/ 17 zł opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa - art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.) (k. 99-105).

Powód w apelacji, zaskarżając wyrok w punkcie I.1. wniósł o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji. Jednocześnie wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za II instancję według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Zarzucił: 1) naruszenie przepisów prawa materialnego, w szczególności: art. 6 kc poprzez jego przyjęcie, iż powód nie udowodnił, że wydatki poniesione na najem pojazdu zastępczego były celowe, a ponadto poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, iż to wyłącznie na powodzie niezależnie od okoliczności sprawy spoczywa ciężar dowodu; art. 361 § 1 kc w zw. z art. 822 § 1 i 2 kc poprzez wydanie wyroku sprzeciwiającego się zasadzie pełnej kompensaty szkody i zmniejszenie odszkodowania w sytuacji, gdy wykazana została pełna wysokość szkody, sposób jej obliczenia oraz związek przyczynowy ze zdarzeniem za które odpowiedzialność ponosi pozwany; 2) naruszenie przepisów prawa procesowego, mogących mieć wpływ na wynik sprawy, w szczególności: art. 233 § 1 kpc poprzez sprzeczność istotnych ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym przez uznanie, że powód nie udowodnił swojego roszczenia (k. 110-113).

W odpowiedzi na apelację powoda pozwany wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za II instancję według norm przepisanych (k. 122-122v).

Sąd Okręgowy w Lublinie zważył, co następuje:

Apelacja powoda zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż miała miejsce kolizja drogowa w dniu 22 stycznia 2011 r., za skutki której odpowiada pozwany, a także iż powód i poszkodowany zawarli umowę najmu pojazdu zastępczego, wierzytelność o zapłatę kosztów z której to umowy poszkodowany przelał na powoda, a powód wystawił poszkodowanemu fakturę VAT. Pomimo tego Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie jest zasadne. Zdaniem Sądu powód nie udowodnił, że najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego był uzasadniony.

Na wstępie należy podkreślić, że pozwany zakwestionował zasadność najmu pojazdu zastępczego, nie przeprowadzając jednakże żadnych dowodów na tę okoliczność. Sąd Rejonowy wobec powyższego zarzutu błędnie przyjął, że zgodnie z art. 6 kc to na powodzie ciążył obowiązek udowodnienia zasadności najmu. Zgodnie z podstawową regułą wynikającą z art. 6 kc w takiej sytuacji to na pozwanym spoczywał ciężar udowodnienia zarzutu, czego nie uczynił.

Rozkład ciężaru dowodów ma w postępowaniu cywilnym znaczenie wówczas, gdy istotne fakty nie zostaną udowodnione. Wówczas konsekwencje procesowe tego ponosi strona, na której dowód spoczywał (wyrok SN z 4 stycznia 2008r., (...) 223/07, LEX nr 442836). Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być jednak rozumiana w ten sposób, że zawsze bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia okoliczności potwierdzających zarzuty wymierzone przeciwko roszczeniu powoda. Faktów niweczących powinien dowieść przeciwnik tej strony, która występuje z roszczeniem, czyli z zasady pozwany. Wynika to
z prostej zasady, że ten kto odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (por.: wyrok SN z 20 kwietnia 1982r., I CR 79/82, LEX nr 8416, wyrok SN z 13 października 2004r., III CK 41/04, LEX nr 182092; wyrok SN z 29 września 2005r., III CK 11/05, LEX nr 187030; wyrok SN z 14 lutego 2002r., V CKN 745/00, LEX nr 53163).

Skoro z podniesionych zarzutów strona pozwana wywodziła korzystne dla siebie skutki prawne, to pozwany winien udowodnić prawdziwość podniesionych zarzutów. Strona powodowa zgodnie z ogólną regułą dowodzenia nie jest zobligowana do wykazywania bezzasadności faktów, które nie zostały udowodnione przez stronę przeciwną a jedynie podniesione w formie zarzutu. Skoro bowiem powód przedłożył fakturę VAT to mamy tu do czynienia z przerzuceniem ciężaru dowodu, które wynika z domniemania faktycznego, że skoro poszkodowany przedstawił rachunek - fakturę VAT za wynajem pojazdu zastępczego i jego autentyczność nie jest kwestionowana, to ubezpieczyciel sprawcy szkody zobowiązany jest zwrócić kwotę wyłożoną na wynajem pojazdu zastępczego.

W zakresie odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciela sprawcy szkody komunikacyjnej (takiej dotyczy rozpatrywana sprawa) obowiązują zasady regulujące odpowiedzialność odszkodowawczą wyrażone w art. 361 kc, tj. zasada pełnego odszkodowania. Według niej zakład ubezpieczeń jest obowiązany zwrócić poszkodowanemu wszelkie ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu uszkodzonego pojazdu, ale także zrekompensować poniesioną szkodę w jego majątku, mającą związek ze zdarzeniem objętym odpowiedzialnością odszkodowawczą zakładu ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu, którego posiadacz został uznany za sprawcę zdarzenia. Odpowiedzialność ta ma szeroki, gwarancyjny zakres, w którym mieści się również odpowiedzialność za koszty najmu zastępczego środka transportu w okresie, gdy uszkodzony pojazd nie może być użytkowany w związku ze zdarzeniem komunikacyjnym.

W wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 22 stycznia 2011, r., za który odpowiedzialność ponosi osoba ubezpieczona w zakładzie ubezpieczeń pozwanego, poszkodowany utracił możliwość dysponowania pojazdem, z którego codziennie korzystał. Rację ma apelujący, iż zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż sama utrata możliwości korzystania z rzeczy jest jedną z postaci szkody majątkowej i nie jest istotne w jakim celu z przedmiotowej rzeczy korzysta poszkodowany (zob. A. Wąsiewicz, Ubezpieczenia komunikacyjne, Bydgoszcz 1995, s. 95; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2002 r., sygn. akt V CKN 1397/00, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., sygn. akt IV CK 672/03). Ponadto oczywistym jest, iż szkoda ta pozostaje w normalnym związku przyczynowym z czynem niedozwolonym, bowiem normalnym następstwem kolizji, w wyniku której doszło do uszkodzenia samochodu jest utrata możliwości korzystania z samochodu przez czas likwidacji szkody (zob. wyrok Sądy Najwyższego z dnia 6 stycznia 1999 r., sygn. akt II CKN 109/98, wyrok Sądy Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., sygn. akt IV CK 672/03). Zgodnie z zasadą pełnej kompensacji z art. 361 k.c. poszkodowany może domagać się pokrycia szkód, które powstały wskutek wypadku komunikacyjnego i pozostają z nim w adekwatnym związku przyczynowym, a naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W związku z powyższym poszkodowany dokonał najmu pojazdu zastępczego. Odpowiedzialność ubezpieczyciela w przedmiotowej sprawie nie jest kwestionowana przez pozwanego. Istnienie wierzytelności powoda jest zatem oczywiste, natomiast jej wysokość powód udowodnił przestawiając cennik oraz fakturę VAT, którym nie można odmówić mocy dowodowej z przyczyn wskazanych wyżej. Wobec powyższego niezasądzenie przez Sąd Rejonowy dochodzonej przez powoda kwoty sprzeciwia się zasadzie pełnej kompensacji z art. 361 kc. Skoro bowiem szkoda wynikająca z deliktu powstała z winy sprawcy ubezpieczonego w towarzystwie ubezpieczeniowym pozwanego, to zobowiązany on jest do jej pokrycia w pełnej wysokości.

Z tych wszystkich względów i na podstawie art. 386 § 1 kpc Sąd Okręgowy
w Lublinie uwzględnił apelację powoda, orzekając jak w sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu za obie instancje Sąd oparł na treści art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc.