Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

R. C. został obwiniony o to, że w dniu 09 grudnia 2014 roku około godziny 11:20, na ulicy (...) w T., województwa (...), kierując samochodem marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), jadąc z prędkością 92 km/h przekroczył o 42 km/h dopuszczalną prędkość jazdy do 50 km/h w obszarze zabudowanym, tj. o wykroczenie z art. 92a kw w zw. z art. 20 ust 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku (Dz.U. z 2012r. poz. 1137)

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim wyrokiem z dnia 05 października 2015 roku w sprawie II W 114/15 uniewinnił obwinionego R. C. od popełnienia zarzucanego mu czynu oraz zwolnił go od ponoszenia wydatków, obciążając nimi Skarb Państwa.

Wyrok ten został zaskarżony przez oskarżyciela publicznego.

Apelacja wywiedziona została z podstawy prawnej art. 438 pkt. 2 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpk i zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi obrazę przepisów postępowania:

- art. 39 § 4 kpw poprzez jego błędną wykładnię oraz art. 54 § 3 kpw i art. 76 § 2 kpw poprzez ich niezastosowanie;

- art. 4 kpk i art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw, mających bezpośredni wpływ na treść orzeczenia.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja w zakresie zarzutu dopuszczenia się przez Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku obrazy przepisów postepowania, jest w pełni zasadna a sformułowany w niej wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania zasługuje na uwzględnienie.

Nie może być okolicznością rzutującą na sięgnięcie przez Sąd Rejonowy do reguły in dubio pro reo, fakt niepamiętania przez świadka P. D. kontroli drogowej z udziałem obwinionego. Upływ czasu między popełnieniem wykroczenia przez obwinionego w dniu 09 grudnia 2014 roku a przesłuchaniem świadka na rozprawie w dniu 28 września 2015 roku, przy uwzględnieniu faktu uczestniczenia w tym okresie – z racji wykonywanych obowiązków służbowych - w wielu podobnych sytuacjach, mógł spowodować, iż świadek nie pamiętała kontroli drogowej z udziałem obwinionego. Tym niemniej została ona zarejestrowana w sporządzonych bezpośrednio po podjętej interwencji, notatkach służbowych, które wbrew stanowisku Sądu meriti, mogły być wprowadzone do podstawy wyrokowania. Godzi się zauważyć, iż treść art. 39 § 4 kpw wprawdzie stanowi o zakazie zastępowania dowodu, z wyjaśnień obwinionego lub z zeznań świadka treścią pism, zapisków i notatek urzędowych, jednakże niniejszy zakaz obowiązuje o ile ustawa nie stanowi inaczej. Tymczasem art. 76 § 2 kpk daje sądowi możliwość odczytywania na rozprawie notatek urzędowych, o których mowa w art. 54 § 3 kpw - pod warunkiem braku sprzeciwu stron. Regulacja ta pozwala na rezygnację z przesłuchania świadka, którego zeznania w toku czynności wyjaśniających utrwalono jedynie w formie notatki dołączonej do wniosku o ukaranie, a następnie odczytanie lub poprzestanie tylko na ujawnieniu tej notatki (jeżeli obwiniony w wyjaśnieniach nie zaprzeczał faktom odnotowanym w owej notatce jako tym, o których zeznawał świadek). Jednocześnie wskazać należy, że przewidziana w art. 54 § 3 kpw notatka urzędowa służy do utrwalenia czynności wyjaśniających, w sytuacji gdy okoliczności czynu nie budzą wątpliwości. Notatka powinna zawierać wskazanie rodzaju czynności, czasu i miejsca oraz osób uczestniczących, a także krótki opis przebiegu czynności i podpis osoby, która ją sporządziła.

W przedmiotowej sprawie takie notatki sporządziła w toku czynności wyjaśniających funkcjonariusz policji P. D.. Z ich zapisów wynika, że w dniu 09 grudnia 2014 o godz. 11:20 na ulicy (...) w T. pełniła ona służbę statyczną wraz z G. B. i w wyniku dokonania pomiaru prędkości samochodu osobowego S. (...) o nr rejestracyjnym (...) jadącego drogą k - 48, która wynosiła 92 km/h - a obowiązywała prędkość administracyjna 50 km/h - zatrzymano pojazd, którym kierował obwiniony. Wobec powyższego okoliczność poruszania się obwinionego z prędkością niedozwoloną nie budziła, z punktu widzenia dokonującej pomiaru, wątpliwości. Warto podkreślić w tym miejscu, iż ocena czy okoliczności czynu budzą wątpliwości, czy też nie należy do organu ścigania, a nie osób uczestniczących w tym zdarzeniu.

Nie sposób również odmówić racji apelującemu, iż ustalenia zaskarżonego wyroku są niepełne.

Nie została w sposób niewątpliwy wyjaśniona okoliczność, czy przed rozpoczęciem służby, a w tym przed dokonaniem pomiaru prędkości pojazdu obwinionego, funkcjonariusz policji P. D. przeprowadziła rutynowe badanie laserowego przyrządu U. i w notatniku służbowym zawarła informację na okoliczność m.in. zbieżności wiązki laserowej z punktem namierzania w celowniku, tj. czynność zalecaną przez instrukcję obsługi urządzenia(...), mającą wpływ na prawidłowość wyników pomiarów dokonywanych przez ww. urządzenie. Zauważyć należy, iż tenże celownik optyczny z widoczną plamką celowniczą, która jest zbieżna z wiązką lasera umożliwia wybór celu na drodze, tj. jego wyselekcjonowanie spośród innych poruszających się pojazdów i objęcie kontrolą przez funkcjonariusza prędkości, z jaką porusza się tak wybrany samochód. Zbieżność celownika z wiązką lasera jest ustalana fabrycznie, to jednak w praktyce może dochodzić do jej przesunięcia. Stąd też celem sprawdzenia czy nie uległ on wcześniejszemu uszkodzeniu każdorazowo przed użyciem ww. urządzenia winien być przeprowadzony test precyzyjności celownika. Wymóg ten jest obowiązkowy bez względu na fakt, iż wobec zaistnienia takiego przesunięcia, urządzenie nie wykona pomiaru prędkości a tylko wyświetli komunikat błędu.

Nie postarał się również Sąd meriti o wyjaśnienie jakie to warunki drogowe istniały w miejscu gdzie namierzany był laserowym miernikiem pojazd obwinionego. Okazuje się, że kwestia tego czy droga jest kręta czy prosta ma duże znaczenia w pomiarze kąta odchyłu stanowiska pomiarowego w stosunku do osi ruchu pojazdów. Dopuszczalna wartość takiego kąta – jak wynika z decyzji Prezesa Głównego Urzędu Miar Nr ZT (...) z dnia 03 lipca 2007r, - to 5,74 stopni. Przekroczenie tej wartości jest jednoznaczne z tym, że pomiar prędkości jest obarczony błędem. Warunki drogowe mają tu o tyle znaczenie, że kąt pomiaru dokonywanego na łuku drogi będzie zwykle większy niż kąt pomiaru dokonywanego na prostej drodze.

Nie zwrócił Sąd Rejonowy uwagi na okoliczność, iż świadek P. D. zeznała przed sądem, iż dokonując pomiarów prędkości urządzeniem U., celowała miernik na maskę samochodu – k. 42 verte, kiedy tymczasem zgodnie z procedurą wykonywania pomiarów ww. urządzeniem, miernik należy wycelować na tablicę rejestracyjną. W takim stanie rzeczy niezbędnym było dokładniejsze rozpytanie tejże w tej kwestii i pozyskanie informacji odnośnie przejścia przez ww. specjalistycznego przeszkolenia w zakresie korzystania z miernika laserowego.

Biorąc pod uwagę powyższe wywody stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy dopuścił się przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy uchybień, które miały wpływ na treść wyroku.

Brak próby dowodowego dotarcia do prawdy obiektywnej w sposób pełny, powoduje, że wyrok należało uznać za przedwczesny co skutkowało jego uchyleniem i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

W ponownym postępowaniu rzeczą Sądu Rejonowego będzie konwalidowanie wskazanych wyżej uchybień oraz przeprowadzenie kompletnego postępowania dowodowego, wyjaśniającego wszelkie wątpliwości. Dopiero tak przeprowadzone postępowanie może dać podstawę do prawidłowego wyrokowania w sprawie.