Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Klara Łukaszewska

Sędziowie SO Barbara Żukowska

SR del. do SO Konrad Kosowski (spr.)

Protokolant Konrad Woźniak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Z. J.

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2015 roku

sprawy S. P. ur. (...) w P.

s. Z., E. z domu P.

oskarżonego z art. 279 § 1 kk, art. 278 § 1 kk i inne

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu

z dnia 29 czerwca 2015 r. sygn. akt II K 325/15

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego S. P. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Zgorzelcu do ponownego rozpoznania

Sygn. akt VI Ka 540/15

UZASADNIENIE

S. P. został oskarżony o to, że:

1.  w nocy z 16/17 marca 2015 roku w Z. po uprzednim wyłamaniu dwóch zamków w drzwiach wejściowych na halę magazynową mieszczącą się przy ul. (...), dostał się do jej wnętrza skąd dokonał zaboru w celu przywłaszczenia czterech krzeseł barowych, szklanego blatu stołu, ramy metalowej stołu, kominka elektrycznego, ceramicznego kufla do piwa, uchwytu i lusterka łazienkowego o łącznej wartości 2190 złotych, czym działał na szkodę D. K.

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

2.  w okresie od 22 stycznia 2015 roku do 23 stycznia 2015 roku w Z., dostał się przez niezabezpieczone okno do budynku hali magazynowej mieszczącej się przy ul. (...), skąd dokonał zaboru w celu przywłaszczenia kamery cyfrowej P. (...) 72xzoom, kamery H. (...), 4 toreb z przegródkami na aparat firmy (...), torby na kamerę firmy (...), 3 aparatów cyfrowych marki S. (...), aparatu cyfrowego marki S. (...), dwóch wyświetlaczy, 2 aparatów cyfrowych S. (...), aparatu cyfrowego (...), aparatu cyfrowego C. (...), aparatu S. (...) z obiektywem, 3 aparatów cyfrowych S. (...), aparatu cyfrowego marki S. (...), 2 aparatów cyfrowych S. (...), aparatu cyfrowego K. (...), 6 ramek cyfrowych (...), aparatu cyfrowego C. (...) (...) (...) B., S. (...), (...), (...) B., S. (...) C., S. (...) S. (...), P. (...), P. (...) C. (...) 100, monitora 8 (...), (...) (...) 1 (...), 2 kamery firmy (...) o łącznej wartości 16.000 zł czym działał na szkodę K. W.

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

3.  w dniu 27 stycznia 2015 roku w Z., wbrew przepisom Ustawy, posiadał substancję psychotropową w postaci metamfetaminy w ilości 0,47 grama netto

tj. o czyn z art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu wyrokiem z dnia 29 czerwca 2015 roku w sprawie II K 325/15:

I.  oskarżonego S. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. I części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. wymierzy; mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

II.  oskarżonego S. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. II części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 278 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

III.  oskarżonego S. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. III części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie cytowanego przepisu wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył orzeczone wobec oskarżonego S. P. w pkt. 1, 2 i 3 części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

V.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu S. P. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres zatrzymania w sprawie dniach 27.01.2015r., 28.01.2015r., 17.03.2015r. i 18 03.2015r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

VI.  na podstawie art. 70 ust. 2 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł wobec oskarżonego S. P. przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych w postaci: woreczka strunowego z zawartością sproszkowanej substancji - metafetaminy w ilości 0,45 grama netto i woreczka strunowego z zawartością sproszkowanej substancji - metamfetaminy w ilości 0,02 grama netto, ujętych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 1 i 2 i zarządził ich zniszczenie,

VII.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonego S. P. do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego D. K. kwoty 500 zł (pięćset złotych) tytułem naprawienia szkody,

VIII.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego S. P. na rzecz oskarżyciela posiłkowego D. K. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

IX.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego S. P. od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości, w tym odstępił od wymierzenia mu opłaty.

Powyższy wyrok oskarżony zaskarżył w całości, zarzucając wystąpienie w przedmiotowej sprawie bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt. 11 kpk w zw. z art. 374 § 1 kpk w zw. z art. 480 kpk w zw. z art. 6 kpk - gdyż sprawę rozpoznano pod nieobecność oskarżonego, w sytuacji gdy jego obecność na rozprawie głównej była obowiązkowa.

Ponadto na zasadzie art. 438 pkt. 1, 2, 3 i 4 kpk, zarzucił:

1)  obrazę przepisu prawa materialnego: art. 279 § 1 kk przez niewłaściwe jego zastosowanie skutkujące wadliwym przyjęciem, że oskarżony miałby dopuścić się popełnienia opisanego w nim przestępstwa - gdy na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego i jej okoliczności faktycznych brak jest podstaw do przyjęcia, że zachowanie oskarżonego określone jako czyn przypisany mu w pkt. I zaskarżonego wyroku wyczerpuje znamiona przestępstwa opisanego w treści powołanego przepisu.

2)  obrazę przepisu prawa materialnego: art. 11 § 1 kw/ art. 13 § 1 kk przez pominięcie jego dyspozycji - gdyż z zebranego w sprawie materiału dowodowego i ujawnionych okoliczności faktycznych wynika, że oskarżony - nie dokonał zaboru rzeczy ruchomych na szkodę D. K. opisanych w pkt. I zaskarżonego wyroku, a jego zachowanie - mogło być co najwyżej kwalifikowane w kategorii usiłowania.

3)  obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku: art. 7 kpk, art. 5 § 1 i 2 kpk - przez pominięcie ich dyspozycji - skutkujące sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania, względami wiedzy i doświadczenia życiowego oceną zebranego w sprawie materiału dowodowego - w zakresie dowodu z wyjaśnień oskarżonego - przez nieuzasadnione nie obdarzenie go wiarą w zakresie, w jakim S. P. nie przyznaje się do popełnienia przestępstwa kradzieży z włamaniem na szkodę D. K. - gdy wyjaśnienia te korespondują i uzupełniają się z ogółem zebranych w sprawie dowodów - a brak jest jednocześnie jakichkolwiek dowodów czy okoliczności ustalonych w inny sposób, które mogłyby podważyć wiarygodność złożonych przez oskarżonego wyjaśnień - przez co ocena omawianego dowodu dokonana została jednocześnie w oderwaniu od zasady domniemania niewinności przy rozstrzyganiu nie dających się usunąć wątpliwości - na niekorzyść oskarżonego - czemu sprzeciwiają się zarzucone przepisy postępowania.

4)  obrazę przepisu prawa materialnego: art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r., o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005 r., Nr 179, poz. 1485 ze zm.) przez pominięcie jego dyspozycji w sytuacji, gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego i ujawnionych okoliczności faktycznych wynika, że zachowanie S. P. przypisane mu w pkt. III zaskarżonego wyroku - wyczerpuje znamiona wypadku mniejszej wagi.

5)  rażącą niewspółmiemość zastosowanych wobec oskarżonego kar jednostkowych oraz kary łącznej - w szczególności w zakresie ich sumarycznego wymiaru przekraczającego stopień winy oskarżonego - wynikającego z nadmiernej ich surowości - gdy niewielki stopień winy oskarżonego, nieznaczny stopień społecznej szkodliwości jego czynów, fakt naprawienia powstałych nimi szkód, czy potrzeba zakwalifikowania niektórych z nich w oparciu o przepisy prawa materialnego przewidujące mniej surowe sankcje - uzasadniają potrzebę wymierzenia oskarżonemu łagodniejszych kar.

6)  obrazę przepisu prawa materialnego: art. 58 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym w czasie popełnienia zarzucanych oskarżonemu czynów - przez pominięcie jego dyspozycji - skutkujące nieuzasadnionym wymierzeniem S. P. kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania - gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego i ujawnionych okoliczności faktycznych wynika, że inne kary lub środki - w szczególności probacyjne - byłyby zupełnie wystarczające - dla spełnienia po stronie oskarżonego celów kary za przypisane mu czyny.

7)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę zaskarżonego wyroku, który mógł mieć wpływ na jego treść - przez wadliwe przyjęcie, że po stronie oskarżonego nie są spełnione przesłanki potrzebne do zawieszenia wykonania wymierzonej mu kary pozbawienia wolności, gdy poprawnie poczynione ustalenia faktyczne - prowadzą do wniosku, że postawa S. P., jego właściwości, warunki osobiste i zachowanie po popełnieniu przestępstwa - uzasadniają przekonanie, że zawieszenie wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności będzie wystarczające dla spełnienia celów kary, a w szczególności zapobiegnie powrotowi oskarżonego do przestępstwa.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o:

1)  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego jej rozpoznania - w związku z wystąpieniem bezwzględnej przyczyny odwoławczej, o której mowa jest w art. 439 § 1 pkt. 11 kpk.,

względnie - z ostrożności procesowej, wnoszę:

2)  zmianę zaskarżonego wyroku przez zakwalifikowanie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. I - jako wykroczenia z art. 11 § 1 kw w zw. z art. 119 § 1 kw - względnie w zależności od ustalonej wartości przedmiotu czynu - jako występku z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk i wyeliminowanie z jego opisu wzmianki o wyłamaniu dwóch zamków w drzwiach wejściowych budynku położonego w Z. przy ul. (...) oraz o zmianę sformułowania „dokonał zaboru” na słowa „usiłował dokonać zaboru”, wyeliminowanie z opisu tego czynu wzmianki o tym, że oskarżony miał zabrać celem przywłaszczenia przedmioty w postaci: czterech krzeseł barowych, szklanego blatu stołu i kominka elektrycznego, a także odpowiednie zmniejszenie wartości rzeczy ruchomych będących przedmiotem tego czynu.

3)  zmianę zaskarżonego wyroku przez wyeliminowanie pkt. 7 i odstąpienie od stosowania wobec oskarżonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody - w formie zapłaty kwoty 500 złotych na rzecz D. K..

4)  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zakwalifikowanie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. III - w oparciu o przepis art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - jako wypadku mniejszej wagi, a także przez zamieszczenie o tym wzmianki w opisie tego czynu.

5)  zmianę zaskarżonego wyroku przez wymierzenie oskarżonemu łagodniejszych kar jednostkowych oraz kary łącznej - w szczególności przy zastosowaniu środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia ich wykonania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego S. P. jest zasadna w części stawianych w niej zarzutów.

Na wstępie rozważań zauważyć trzeba, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia. Sąd ten dopuścił się bowiem obrazy art. 70 a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i to w stopniu mogącym mieć wpływ na treść wyroku. Przepis ten nakłada bowiem na Sąd obowiązek zarządzenia zebrania przez osoby, które na zasadach wskazanych w ustawie uzyskały certyfikat specjalisty terapii uzależnień, informacji na temat używania przez oskarżonego środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że sprawca jest osobą uzależnioną lub zażywającą szkodliwie substancji psychoaktywnej. Z ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika, że oskarżony posiadał metamfetaminę w ilości 0,47 grama, przy czym miał on tę substancję w dwóch woreczkach –w jednym o wadze 0,45 grama i w drugim o wadze 0,02 grama. Takie rozłożenie ilości metamfetaminy w poszczególnych woreczkach, a zwłaszcza ilość substancji w drugim woreczku winna była wzbudzić baczną uwagę Sądu I instancji w kontekście obowiązku wynikającego z art. 70 a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Jak powszechnie bowiem wiadomo tzw. „działka” metamfetaminy to 0,1 grama. Zatem stwierdzona ilość w drugim woreczku zatrzymanym u oskarżonego może wskazywać, że używa on tej substancji, skoro w woreczku pozostało mniej niż jedna porcja narkotyku. W tej sytuacji zasadnym było dokonanie ustaleń przez Sąd Rejonowy, czy nie zachodzą okoliczności przedstawione w cyt. powyżej przepisie. Sąd zaniechał jednak ustaleń w tym zakresie.

Okoliczność ta była o tyle doniosła, że oskarżony w treści apelacji wskazywał na posiadanie narkotyków jedynie na własny użytek. W realiach przedmiotowej sprawy okoliczność ta mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, albowiem mogła zaważyć ona na ocenie, czy czynu tego nie należałoby zakwalifikować jako wypadku mniejszej wagi. Sąd Rejonowy okoliczność tę jednak pominął, co skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego orzeczenia. Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy Sąd I instancji przeprowadzi postępowanie dowodowe w tym zakresie i dokona oceny co do istnienia okoliczności, o których mowa w art. 70 a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Następnie dokona oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz oceni trafność kwalifikacji prawnej przyjętej w akcie oskarżenia w zakresie czynu zarzuconego oskarżonemu, a kwalifikowanemu z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Za trafny Sąd Odwoławczy uznał także zarzut dotyczący rozstrzygnięcia podjętego w trybie art. 46 §1 kk, w zakresie pierwszego z przypisanych S. P. czynów. W związku z podjętym rozstrzygnięciem w zakresie obowiązku naprawienia szkody zaskarżone orzeczenie zawiera w swojej treści sprzeczność, uniemożliwiającą wykonanie orzeczenia. Zauważyć trzeba, że z przyjętego przez Sąd I instancji opisu pierwszego czynu wynika, że łączna wartość skradzionych pokrzywdzonemu D. K. przedmiotów wynosiła 2190 zł. W punkcie 7 części dyspozytywnej wyroku Sąd Rejonowy zobowiązał oskarżonego do zapłaty na rzecz w/w pokrzywdzonego kwoty 500 zł tytułem naprawienia szkody. Odmiennie jednak Sąd ten w uzasadnieniu wyroku wskazał, że zobowiązał oskarżonego do uiszczenia na rzecz D. K. kwoty 250 zł tytułem naprawienia szkody w całości (piąty akapit uzasadnienia na karcie 163). Powyższe wskazuje, że zaskarżone orzeczenie jest wewnętrznie sprzeczne. Sąd Odwoławczy zauważa przy tym, że treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku w części przedstawionej powyżej, gdzie Sąd Rejonowy wskazał, że kwota 250 zł stanowi zobowiązanie do naprawienia szkody w całości, pozostaje także w wewnętrznej sprzeczności z ustaleniem tego Sądu w zakresie przyjętej w opisie tego czynu wartości szkody (2190 zł). Pamiętać bowiem należy o przyjętej kwalifikacji prawnej pierwszego z przypisanych oskarżonemu czynów –art. 279 §1 kk, która wskazuje, że do wartości szkody wlicza się wartość skradzionego mienia. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy dokona ponownie ustaleń w zakresie niezbędnym do podjęcia rozstrzygnięcia w trybie art. 46 §1 kk. Ponownie orzekając w zakresie obowiązku naprawienia szkody, Sąd ten zwróci uwagę, aby w wydanym orzeczeniu nie występowały sprzeczności, natury wskazanej powyżej.

Odnosząc się do zarzutów apelacji dotyczących ustaleń Sądu I instancji w zakresie pierwszego z przypisanych oskarżonemu czynów, Sąd Okręgowy nie podzielił poglądu przedstawionego w apelacji, a dotyczącego formy popełnienia czynu karalnego. Nie sposób bowiem zgodzić się z poglądem, że czyn ten miał formę usiłowania skoro zasadnie Sąd Rejonowy ustalił, że oskarżony rozporządził przedmiotami, jak swoimi poprzez wyniesienie ich z pomieszczenia na zewnątrz. Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy Sąd I instancji dokona oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego -także tego zebranego w zakresie pierwszego z zarzucanych oskarżonemu S. P. czynów zgodnie z zasadami logiki i wiedzy życiowej, a następnie po tak dokonanej ocenie ustali trafność kwalifikacji prawnej pierwszego z zarzucanych oskarżonemu czynu.

Nie podzielił Sąd Okręgowy zarzutu apelacji dotyczącego naruszenia prawa oskarżonego do obrony poprzez naruszenie przepisu art. 480 kpk. Jak wynika z akt sprawy oskarżony S. P. został prawidłowo wezwany na termin rozprawy w dniu 29 czerwca 2015r., co potwierdza awizowane dwukrotnie wezwanie (k142). Skoro oskarżony nie stawił się na rozprawę prowadzoną w trybie uproszczonym, a Sąd I instancji uznał jego obecność za nieusprawiedliwioną, to w myśl art. 479 §1 kpk mógł przeprowadzić rozprawę pod nieobecność oskarżonego, co też uczynił. Nietrafny jest zarzut apelacji, że oskarżony usprawiedliwił swoją nieobecność. W aktach sprawy brak jest bowiem w tym zakresie pisma oskarżonego. Sąd Okręgowy zauważa, że na karcie 130 akt sprawy znajduje się pismo M. C. –ciotki oskarżonego, która informowała Sąd, że nie może skontaktować się z oskarżonym i wnosi o przełożenie rozprawy oraz że posiada pełnomocnictwo do odbioru korespondencji oskarżonego. Sąd Rejonowy zasadnie jednak przyjął nieobecność oskarżonego na rozprawie za nieusprawiedliwioną, skoro wezwanie na rozprawę zostało dokonane prawidłowo, a sam oskarżony nie podnosił okoliczności, dla których nie może stawić się na rozprawę.

Wobec uwzględnienia i uznania przez Sąd Odwoławczy za stanowiące podstawę do uchylenia zaskarżonego wyroku -dalej idących zarzutów, powyżej omówionych, nie było potrzeby ustosunkowywania się przez Sąd Okręgowy do pozostałych zarzutów podniesionych w apelacji.

Z tych wszystkich względów zaskarżony wyrok uchylono, a sprawę przekazano Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania (art. 437 § 2 kpk).

Barbara Żukowska Klara Łukaszewska Konrad Kosowski