Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant st. sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania A. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 31 grudnia 2014 r. sygn. (...)

z dnia 29 stycznia 2015 r. sygn. (...)

1. zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje A. O. prawo do emerytury poczynając od dnia (...) 2014 roku,

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
na rzecz A. O. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sygn. akt V U 148/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 grudnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy A. O. prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że ubezpieczony nie udowodnił wymaganych 25 lat stażu pracy oraz wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odwołaniu z dnia 27 stycznia 2015 roku pełnomocnik wnioskodawcy A. O. odwołał się od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury i zarzucił dowolną ocenę dowodów załączonych do wniosku o przyznanie emerytury poprzez przyjęcie, że skarżący nie udowodnił wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego oraz okresów pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania.

Decyzją z dnia 29 stycznia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po rozpatrzeniu odwołania z dnia 27 stycznia 2015 roku, ponownie odmówił wnioskodawcy A. O. prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że ubezpieczony nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odwołaniu z dnia 5 lutego 2015 roku pełnomocnik wnioskodawcy A. O. odwołał się od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury i zarzucił dowolną ocenę dowodów załączonych do wniosku o przyznanie emerytury poprzez przyjęcie, że skarżący nie udowodnił wymaganych okresów pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania.

Na rozprawie w dniu 2 grudnia 2015 roku pełnomocnik wnioskodawcy podtrzymał odwołania i wniósł o zasądzenie kosztów z tytułu zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

A. O., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 28 listopada 2014 roku wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

( dowód: wniosek o emeryturę k. 1 – 4v akt o emeryturę)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca udowodnił staż pracy wynoszący 25 lat. Niekwestionowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okres zatrudnienia A. O. w szczególnych warunkach wynosi łącznie 11 lat, 2 miesiące i 11 dni. Jest to okres:

⚫

od dnia 14 maja 1979 roku do dnia 12 października 1982 roku w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. na stanowisku ślusarz remontowy maszyn;

⚫

od dnia 1 października 1985 roku do dnia 18 października 1987 roku w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. na stanowisku ślusarz;

⚫

od dnia 18 października 1994 roku do dnia 31 stycznia 1997 roku w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. na stanowisku blacharz przy lutowaniu blatów metali niezależnych.

( dowód: decyzja ZUS z dnia 29 stycznia 2015 roku k. 142-142v akt o emeryturę; świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 27 października 2014 roku k. 42 akt o emeryturę oraz świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 1997 roku k. 9-10v akt kapitałowych i k. 44-44v akt o emeryturę)

Od dnia 1 października 1985 roku do dnia 31 stycznia 1997 roku A. O. był zatrudniony Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. w pełnym wymiarze czasu. Powyższe przedsiębiorstwo zajmowało się składowaniem materiałów. Od dnia 1 października 1985 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku ubezpieczonemu przypisano stanowisko ślusarza. Od dnia 1 lipca 1990 roku do dnia 14 kwietnia 1991 roku stanowisko wnioskodawcy określono w angażach jako magazynier w magazynie artykułów technicznych. Od dnia 15 kwietnia 1991 roku do dnia 17 października 1994 roku ubezpieczonemu przypisano stanowisko magazyniera w wydziale zaopatrzenia magazynów. Od dnia 18 października 1994 roku do dnia 31 stycznia 1997 roku stanowisko wnioskodawcy określono w angażach jako blacharz.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 1997 roku k. 9-10v akt kapitałowych oraz k. 44-44v akt o emeryturę; umowa o pracę z dnia 1 października 1985 roku k. 47-47v akt o emeryturę; angaż k. 46-46v akt o emeryturę; umowa o pracę z dnia 1 sierpnia 1986 roku k. 48-48v akt o emeryturę; umowa o pracę z dnia 1 października 1986 roku k. 49-49v akt o emeryturę; umowa o pracę z dnia 1 marca 1987 roku k. 50-50v akt o emeryturę; angaż k. 51-51v; umowa o pracę z dnia 1 lipca 1990 roku k. 52-52v akt o emeryturę; umowa o pracę z dnia 18 października 1994 roku k. 53-53v akt o emeryturę; angaże k. 54-57 akt o emeryturę oraz zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2015 roku nagranie od minuty 1:39 do minuty 17:35 w zw. z nagraniem od minuty 30:34 do minuty 31:14 k. 25-26)

A. O., zajmując stanowisko ślusarza w wydziale ochrony środowiska, był odpowiedzialny za czyszczenie przewodów oraz zbiorników służących do składowania chemikaliów, a także za naprawianie instalacji. Pracodawca wymagał od wnioskodawcy wykonywania obowiązków służbowych w masce gazowej.

(dowód: zeznania świadka J. C. protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2015 roku nagranie od minuty 18:34 do minuty 26:08 k. 25v oraz zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2015 roku nagranie od minuty 1:39 do minuty 17:35 w zw. z nagraniem od minuty 30:34 do minuty 31:14 k. 25-26)

Ubezpieczony, zajmując stanowisko magazyniera, początkowo był odpowiedzialny za wydawanie materiałów (śrub i nakrętek). Z chwilą przeniesienia wnioskodawcy do magazynu paliw do jego czynności należało wydawanie paliw, olejów, spirytusów, smarów czy glikoli, które były przelewane do specjalnych beczek przywiezionych przez pracowników. A. O. był również odpowiedzialny za rozładowywanie powyższych substancji (przelewał je z cysterny przyjezdnej do cysterny zakładowej). Wykonując wskazane czynności wnioskodawca wdychał opary przelewanych substancji. Pracodawca zapewniał pracownikom zatrudnionym w magazynie paliw zupy regeneracyjne, mleko oraz dwanaście dni dodatkowego urlopu.

(dowód: zeznania świadka R. K. protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2015 roku nagranie od minuty 26:08 do minuty 30:34 k. 25v-26 oraz zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 2 grudnia 2015 roku nagranie od minuty 1:39 do minuty 17:35 w zw. z nagraniem od minuty 30:34 do minuty 31:14 k. 25-26)

W przypadku zaliczenia wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 18 października 1987 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku oraz od dnia 15 kwietnia 1991 roku do dnia 30 marca 1994 roku, jego staż pracy w takich warunkach, łącznie z okresem niekwestionowanym przez organ rentowy, wynosi ponad 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołania zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn).

Stosownie do treści art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W myśl § 3 przywołanego wyżej rozporządzenia wymagany okres zatrudnienia uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do rozporządzenia (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace o jakich mowa w rozporządzeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2000 roku w sprawie o sygn. akt II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

Podnoszony przez organ rentowy w decyzji z dnia 31 grudnia 2014 roku zarzut nieposiadania przez A. O. dwudziestopięcioletniego stażu pracy był niezasadny. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na skutek rozpoznania odwołania wnioskodawcy z dnia 27 stycznia 2015 roku, decyzją z dnia 29 stycznia 2015 roku uwzględnił do jego stażu ubezpieczeniowego okres pracy w gospodarstwie rolnym od dnia 1 października 1970 roku do dnia 31 sierpnia 1974 roku i wskazał, że jego staż sumaryczny wynosi łącznie 25 lat.

Tym samym spór pomiędzy stronami niniejszego postępowania ograniczał się do faktu, czy wnioskodawca ma wymagany piętnastoletni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Sąd Okręgowy zważył, że spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budziło żadnych wątpliwości, gdyż A. O. ma wymagany okres zatrudnienia, a w dniu 28 listopada 2014 roku ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Organ rentowy uznał bowiem, że A. O. nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych przez okres co najmniej 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem będąc zatrudnionym w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 18 października 1987 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku w charakterze ślusarza oraz od dnia 1 lipca 1990 roku do dnia 30 marca 1994 roku w charakterze magazyniera, pomimo braku odpowiedniej adnotacji w świadectwie pracy, wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Skoro w świadectwie pracy wnioskodawcy nie uwzględniono powyższego okresu do pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, to na nim zatem spoczywał ciężar wykazania, że taką pracę wykonywał.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez A. O. w spornych okresach Sąd Okręgowy oparł się na dokumentach zawartych w aktach sprawy oraz na treści zeznań przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków J. C. i R. K., jak i na treści zeznań samego ubezpieczonego. Dokumenty powyższe nie były kwestionowane przez żadną ze stron i nie budziły wątpliwości w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

W ocenie Sądu Okręgowego zeznania przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków J. C. i R. K., jak i zeznania ubezpieczonego zasługują na wiarę. Ich treść jest spójna, logiczna i koresponduje z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie. Podkreślić przy tym należy, iż organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności wskazanych wyżej dowodów.

Z analizy treści materiału dowodowego wynika, że A. O. w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 18 października 1987 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku w charakterze ślusarza oraz od dnia 15 kwietnia 1991 roku do dnia 30 marca 1994 roku w charakterze magazyniera w magazynie paliw wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu tylko i wyłącznie prace polegające na czyszczeniu przewodów oraz zbiorników służących do składowania chemikaliów, a także na naprawie instalacji oraz wydawaniu paliw, olejów, spirytusów, smarów czy glikoli, przelewaniu ich do specjalnych beczek przywiezionych przez pracowników oraz na rozładunku powyższych substancji.

Tym samym Sąd nie uwzględnił do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 1 lipca 1990 roku do dnia 14 kwietnia 1991 roku na stanowisku magazyniera w magazynie artykułów technicznych. W powyższym okresie ubezpieczony był odpowiedzialny za wydawanie materiałów (śrub i nakrętek), i jak sam przyznał, nie było to stanowisko, które można zakwalifikować do pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W świetle zebranego materiału dowodowego zdaniem Sądu Okręgowego, należało uznać, iż pomimo nieuwzględnienia ubezpieczonemu w świadectwie pracy do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze okresu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 18 października 1987 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku w charakterze ślusarza oraz od dnia 15 kwietnia 1991 roku do dnia 30 marca 1994 roku w charakterze magazyniera w magazynie paliw, to należało stwierdzić że wnioskodawca spełnił wymogi do zakwalifikowania jego stanowiska do pracy wymienionej w Wykazie A, Dziale XIV poz. 25 oraz w Wykazie A, Dziale IV poz. 40 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), tj. bieżące konserwacje agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie oraz prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych.

W świetle przedstawionej argumentacji oraz na gruncie przywołanych przepisów Sąd Okręgowy zważył, że w przedmiotowej sprawie nie było przeszkód, aby zaliczyć wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 18 października 1987 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku w charakterze ślusarza oraz od dnia 15 kwietnia 1991 roku do dnia 30 marca 1994 roku w charakterze magazyniera w magazynie paliw.

Przy zaliczeniu A. O. do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 18 października 1987 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku w charakterze ślusarza oraz od dnia 15 kwietnia 1991 roku do dnia 30 marca 1994 roku w charakterze magazyniera w magazynie paliw, jego staż pracy w takich warunkach wynosi łącznie ponad 15 lat.

Tym samym wnioskodawca spełnia wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury w myśl art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznał A. O. prawo do emerytury poczynając od dnia (...) 2014 roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w myśl art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik, zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz A. O. kwotę 120 złotych, na podstawie § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).