Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2015 r.

Sąd Rejonowy w Dąbrowie Tarnowskiej, III Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący : SSR Zbigniew Lis

Protokolant : st. sekr. sąd. Beata Szlosek

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2015 r. w Dąbrowie Tarnowskiej

sprawy z powództwa małoletniej A. O. – reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego - matkę Z. P.

przeciwko M. O.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego M. O. na rzecz małoletniej powódki A. O. alimenty w kwotach po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie - płatne począwszy od dnia 29 maja 2015 roku do 5. dnia każdego po sobie następującego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek raty - do rąk Z. P. jako przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III. koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi oraz odstępuje od obciążania ich kosztami sądowymi;

IV. nadaje wyrokowi w pkt I rygor natychmiastowej wykonalności.

Przewodniczący:

Sygn. akt III RC 106/15

UZASADNIENIE WYROKU

Sądu Rejonowego w Dąbrowie Tarnowskiej

z dn. 11 września 2015 r.

Z. P. wystąpiła do tut. Sądu w dn. 29 maja 2015 r. w imieniu małoletniej córki A. O. z pozwem przeciwko M. O., w którym domagała się zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki A. O. alimentów w kwotach po 600 zł miesięcznie płatnych do 5. dnia każdego miesiąca do rąk jej matki Z. P. jako ustawowej przedstawicielki małoletniej – po sprecyzowaniu na rozprawie - z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek raty.

Domagała się także zasądzenia od pozwanego kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podała, że małoletnia A. O. jest córką pozwanego. Pozwany oraz matka powódki – Z. P. nie są w związku małżeńskim. Obecnie pozwany nie łoży środków na utrzymanie córki. Z. P. jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku zarejestrowaną w Powiatowym Urzędzie Pracy w D., a jedynym dochodem jaki posiada jest zasiłek rodzinny w kwocie 106 zł miesięcznie.

Dalej wskazuje, że w związku z tym, że obowiązek alimentacyjny względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie spoczywa na rodzicach łącznie, żądanie małoletniej powódki, by jej ojciec uczestniczył w odpowiednim zakresie w kosztach jej utrzymania i wychowania jest uzasadnione.

Podała, że pozwany utrzymuje się głównie z gospodarstwa rolnego oraz dorywczych prac podejmowanych w Austrii u syna - K. O.. Poza małoletnią powódką nie ma on innych osób na utrzymaniu.

Usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki jej przedstawicielka ustawowa określiła na kwotę 600 zł miesięcznie.

Pozwany M. O. ostatecznie uznał żądanie pozwu w części, tj. do kwot po 200 zł miesięcznie, natomiast w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. O. urodziła się w dn. 10 sierpnia 2002 r. Jego matką jest Z. P. zd. P., a ojcem jest M. O..

Dowód:

- odpis skrócony aktu urodzenia A. O. – k. 5

Pozwany M. O. i matka powódki nie zawarli ze sobą związku małżeńskiego i pozostawali w nieformalnym związku. O. są rozwiedzeni i poza wspólną małoletnią córką - A. O. pozwany posiada dwoje pełnoletnich dzieci pochodzących z jego małżeństwa, natomiast matka powódki posiada troje pełnoletnich dzieci, również pochodzących z jej małżeństwa. Wszystkie pełnoletnie dzieci są obecnie samodzielne i utrzymują się same.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- zeznania pozwanego - k. 11-11v

Pozwany M. O. i Z. P. zamieszkiwali wraz z małoletnią we wspólnym gospodarstwie domowym, w domu pozwanego, przez ponad 13 lat.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- zeznania pozwanego - k. 11-11v

W czasie wspólnego ich zamieszkiwania pozwany podejmował dorywcze prace w Austrii jako pomocnik budowlany i w ogrodnictwie. Zarabiał średnio 1.000 euro na miesiąc, z czego początkowo ok. 200 euro płacił miesięcznie za wynajem mieszkania. Później zamieszkał w mieszkaniu syna. Pozwany przyjeżdżał do Polski co 2-3 miesiące. Nigdy nie informował Z. P., ile zarabiał. Zwykle nie pozostawiał jej pieniędzy. Sam opłacał wszelkie rachunki i kupował produkty żywnościowe. Inne niezbędne rzeczy, takie jak ubrania, kosmetyki czy środki higieniczne przywoził z Austrii, przy czym ubrania były używane. Nie dokładał się do wydatków szkolnych małoletniej.

Matka powódki natomiast pracowała w gospodarstwie rolnym. Uprawiała ponad 3 ha pola pozwanego oraz dzierżawione grunty, zajmowała się hodowlą trzody chlewnej, a pieniądze ze sprzedaży przeznaczała na bieżące wydatki. Pracowała również po kilka miesięcy przy pracach interwencyjnych w szkole.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- zeznania pozwanego - k. 11-11v

M. O. zdarzało się nadużywać alkoholu oraz dochodziło między nim a partnerką do awantur. Jeden raz interweniowała u nich policja.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- częściowo zeznania pozwanego k. 11-11v

Z. P. wraz z małoletnią A. O. wyprowadziły się z domu pozwanego na przełomie maja i czerwca bieżącego roku.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- zeznania pozwanego k. 11-11v

Przyczyną zmiany ich miejsca zamieszkania było nadużywanie alkoholu przez pozwanego, wszczynanie przez niego awantur i brak łożenia przez niego na utrzymanie małoletniej córki.

Obecnie wynajmują one niewielki dom ok. 5 km od pozwanego.

Na utrzymanie domu składają się następujące wydatki: 200 zł miesięcznie tytułem czynszu, ok. 30 zł miesięcznie za energię elektryczną, 187 zł na dwa miesiące – za gaz (w tym ogrzewanie centralne gazowe), 45 zł na kwartał za wywóz śmieci.

Małoletnia ma stwierdzoną skoliozę i koślawość stóp oraz nosi okulary, a leczenie jest refundowane w ramach służby zdrowia. Nie bierze żadnych leków.

Aktualne zadłużenie Z. P. z tytułu niezapłaconego czynszu za mieszkanie wynosi 400 zł i jest to jedyne jej zadłużenie.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

Matka powódki jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy w D. od dn. 3 grudnia 2012 r., bez prawa do zasiłku.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- zaświadczenie PUP w D. z dn. 29.05.2015 r. - k. 5

Posiada zawód wyuczony – monter podzespołów elektronicznych. Obecnie podejmuje prace dorywcze w rolnictwie – aktualnie przy zbiorach ziemniaków, gdzie zarabia 8 zł za godzinę, przy czym pracuje 3-4 godziny dziennie.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

Na małoletnią A. O. Z. P. ma przyznany zasiłek rodzinny w kwocie 106 zł.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

- zaświadczenie (...) w M. z dnia 20.04.2015 r. – k. 4

Ponadto w szkole powódka ma przyznane darmowe obiady oraz w br. otrzymała darmowe podręczniki.

Powódka uczy się w I klasie Gimnazjum w M.. Dojeżdża do szkoły rowerem. Nie ma problemów z nauką.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki - k. 10v – 11

Od chwili wyprowadzenia się Z. P. wraz z małoletnią powódką z domu pozwanego, pozwany nie kontaktuje się z nimi oraz nie pomaga im materialnie.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki – k. 10v – 11

- zeznania pozwanego - k. 11-11v

Pozwany zakazał małoletniej córce odwiedzania go i kontaktowania się z nim.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki – k. 10v – 11

Pozwany posiada grunty rolne położone w O. o pow. 3,35 ha fizycznych, w tym użytków rolnych 3,15 ha.

Dowód:

- zaświadczenie Urzędu Gminy w M. z dn. 04.09.2015 r. - k. 9

Od czerwca br., tj. od wyprowadzenia się partnerki pozwanego wraz z małoletnią córką, pozwany przestał wyjeżdżać do Austrii, gdyż zmuszony jest samodzielnie prowadzić gospodarstwo rolne i hodować zwierzęta. Hoduje prosięta z dwiema maciorami, krowę, buhaja, cielę, kucyka i drób.

Dodatkową przyczyną zaniechania przez pozwanego wyjazdów do Austrii jest obawa przed włamaniami. Pod koniec kwietnia br. podczas pobytu pozwanego w W. włamano się do jego garażu i zostały skradzione m.in.: olej napędowy, motocykl, wiertarka, wyrzynarka.

Pozwany zarabia też wykonując usługi rolnicze przy pomocy posiadanych maszyn rolniczych.

Dowód:

- zeznania przedst. ust. powódki – k. 10v – 11

- zeznania pozwanego - k. 11-11v

Zarabia na prasie do słomy i w br. w sezonie letnim dochód z tego tytułu wyniósł ok. 1500 zł.

Pozwany nie ma żadnych oszczędności. Zaciągnął dwa kredyty rolnicze na zakup prasy, cyklopa i dojarki. Z tego tytułu ma do spłacenia w banku około 15.000 zł. Co pół roku spłaca raty kredytów: jedną w kwocie 800 zł, a drugą 6.000 zł. Materialnie pomaga mu syn.

Dowód:

- zeznania pozwanego - k. 11-11v

Pozwany płaci: za gaz około 66 zł miesięcznie, za energię elektryczną około 202 zł miesięcznie, za telefon około 52 zł miesięcznie, za Internet 40,33 zł miesięcznie, za wodę ok. 125 zł za dwa miesiące, składki na ubezpieczenie w
KRUS 390 zł na kwartał, za wywóz śmieci 30 zł co trzy miesiące oraz podatek rolny w kwocie 410 zł rocznie.

Dowód:

- rachunki, faktury i dowody wpłat oraz decyzja Wójta Gminy M. z dn. 12.02.2015 r. - k. 9

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz zeznań stron postępowania.

Dowody z dokumentów zasługiwały w całości na wiarę, gdyż nie ujawniły się żadne okoliczności podważające ich autentyczność bądź prawdziwość zawartych w nich treści.

Wiarygodne były w całości zeznania matki małoletniej powódki, ponieważ były logiczne.

Natomiast zeznania pozwanego były wiarygodne w części. Sąd nie dał mu wiary, że nie ma on możliwości dalszych wyjazdów za granicę w celach zarobkowych, a także podjęcia pracy w pozarolniczej działalności, gdyż posiada on umiejętności w pracy przy usługach budowlanych znajdujących duży popyt, szczególnie w sezonie letnim i to zarówno za granicą jak i w Polsce, a która to praca przynosi znacznie wyższe dochody, niż praca w rolnictwie.

W ocenie Sądu niewiarygodne było także twierdzenie pozwanego, że do awantury doszło tylko jeden raz. Przyznał on bowiem, że wszczął on awanturę tylko raz, gdyż wtedy doszło dodatkowo do interwencji policji i tylko dlatego przyznał ten fakt zaznaczając, że było to zdarzenie pojedyncze. Jednak biorąc pod uwagę obecne nastawienie pozwanego do córki, tj. jej zakaz odwiedzania ojca i kwestionowanie swojego ojcostwa, złe relacje z matką powódki oraz jego brak zaufania przy gospodarowaniu zarobionymi pieniędzmi, a także to, że partnerka wraz z małoletnią córką wyprowadziły się z domu pozwanego pomimo braku własnego lokalu mieszkalnego i dostatecznych środków utrzymania, które gwarantował im pozwany, Sąd w tym zakresie w całości dał wiarę Z. P..

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Stosownie zaś do art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Trzeba jednak podkreślić, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane przez osobę zobowiązaną do alimentacji, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, pozwany zarobił w sezonie letnim 1500 zł, jednakże przed zaprzestaniem wyjazdów za granicę w celach zarobkowych, zarabiał około 1000 euro netto miesięcznie, co wynika z treści jego zeznań.

Ponadto prowadził wraz ze swoją partnerką gospodarstwo rolne, które przynosiło również pewne dochody.

Tak więc pozwany zrezygnował w tym roku z dobrze płatnej pracy za granicą i zamienił ją na pracę w rolnictwie, która przynosi znacznie mniejsze dochody.

Jak zaś wyżej wskazano, przy ocenie możliwości materialnych osoby zobowiązanej do alimentacji bierze się pod uwagę potencjalne możliwości tej osoby, a nie faktycznie osiągane dochody.

Co prawda pozwany wskazał jako powód zaprzestania wyjazdów zagranicznych obawę przed kradzieżą z włamaniem na jego posesji oraz konieczność zajęcia się gospodarstwem rolnym, jednak pozwany winien w taki sposób zorganizować swoje życie, aby osiągać dochody pozwalające mu na przekazywanie byłej konkubinie środków materialnych na utrzymanie małoletniej córki. Pozwany zatem powinien oszacować, co jest bardziej opłacalne, tj. prowadzenie niewielkiego gospodarstwa rolnego czy wyjazdy zarobkowe za granicę i zrezygnować z tej działalności, która przynosi mniejsze dochody, a jak wynika z ustaleń faktycznych, bardziej dochodowe są wyjazdy za granicę.

Poza tym pozwany nabył umiejętności w pracach budowlanych, a więc ma on możliwość osiągania wyższych dochodów również w Polsce, zachowując jednocześnie możliwość dalszego prowadzenia posiadanego gospodarstwa rolnego.

Sąd miał na uwadze to, że obowiązek alimentacyjny ciąży na obojgu rodzicach powódki, jednak matka realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec córki, stosownie do treści art. 135 § 2 kpc, poprzez osobiste starania o jej utrzymanie i wychowanie. Dodatkowo podejmuje się ona obecnie prac dorywczych w rolnictwie. Jednakże wobec jej kwalifikacji zawodowych i specyfiki tutejszego rynku pracy, należy uznać, iż jej możliwości podjęcia stałego zatrudnienia są niskie.

Mając na względzie powyższe okoliczności oraz wiek małoletniej powódki, Sąd uznał, że należy zasądzić na jej rzecz od pozwanego tytułem alimentów kwoty po 400 zł miesięcznie, które stanowią minimum środków potrzebnych do jej utrzymania przy uwzględnieniu pobieranego przez jej matkę zasiłku rodzinnego oraz jej możliwości zarobkowych.

Zasądzając alimenty w takich kwotach Sąd wziął także pod uwagę to, że stan zdrowia małoletniej nie wymaga leczenia związanego z kosztami, otrzymała ona ze szkoły darmowe podręczniki, ma przyznane darmowe obiady w szkole, a także że nie ponosi kosztów dojazdu do szkoły, gdyż dojeżdża tam rowerem.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w pkt I i II wyroku, zasądzając alimenty w kwocie 400 zł miesięcznie od dnia wniesienia pozwu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na podstawie art. 481 § 1 i § 2 kc, a w pozostałej części – w zakresie kwoty 200 zł miesięcznie oddalając powództwo.

Koszty postępowania pomiędzy stronami zostały zaś wzajemnie zniesione na zasadzie art. 100 kpc, gdyż powództwo zostało uwzględnione w części.

Natomiast nie obciążając stron kosztami sądowymi Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dn. 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, uwzględniając sytuację materialną stron.

Ponadto Sąd nadał wyrokowi w pkt I rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1) kpc.

SSR Zbigniew Lis