Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego i ujawnionego w niniejszej sprawie ustalono następujący stan faktyczny:

W dniu 12 lipca 2015 r. A. J. wsiał na motorower marki R. o nr rej. (...) i pojechał na imprezę urodzinową, gdzie spożywał alkohol w dużych ilościach, po czym w dniu 13 lipca 2015 r. udał się do domu, znajdującego kilka kilometrów od tego miejsca. Natężenie ruchu było niewielkie. Kiedy około godz. 1.05 znajdował się w miejscowości L., poruszając się ul. (...), przejeżdżając niewielki dystans i nie utrzymując prostolinijnego toru jazdy, został zatrzymany do kontroli drogowej. Funkcjonariusze Policji w osobach R. K. i G. R. wyczuli od niego silną woń alkoholu. Przeprowadzone badania wykazały kolejno 0,98 mg/l (godz. 1.09) i 0,93 mg/l (godz. 1.26) alkoholu w wydychanym powietrzu.

W dniu 4 marca 2009 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy - Żoliborza w W. III Wydział Karny wydał wyrok w sprawie o sygn. akt III K 913/08, w którym uznał A. J. za winnego popełnienia czynu z art. 178a § 1 kk, za który wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby. Powyższy wyrok uprawomocnił się z dniem 12 marca 2009 r. Wykonanie wskazanej kary zostało następnie zarządzone i A. J. odbywał ją w okresie od dnia 5 lipca 2011 r. do dnia 28 lutego 2012 r.

Ponadto w dniu 27 sierpnia 2004 r. Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim V Wydział Karny wydał wyrok w sprawie o sygn. akt V K 299/04, w którym uznał A. J. za winnego popełnienia czynu z art. 178a § 1 kk, za który wymierzył mu karę grzywny w wysokości 70 stawek dziennych po 10 złotych każda. Ponadto orzekł wobec niego między innymi świadczenie pieniężne w kwocie 300 złotych na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Powyższy wyrok uprawomocnił się z dniem 10 września 2004 r. Wskazane świadczenie pieniężne nie zostało uiszczone.

Powyższy stan faktyczny ustalono na postawie: protokołu z przebiegu badania stanu trzeźwości (k.2-2v), świadectwa wzorcowania (k.3-3v), odpisów wyroków (k.14-14v, 16-16v), informacji (k.30), zeznań świadka R. K. (k.6v) i częściowo wyjaśnień oskarżonego A. J. (k.22).

Przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym oskarżony A. J. (k.22) oświadczył, że przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jednocześnie odmówił składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania.

Przesłuchiwany w postępowaniu sądowym oskarżony A. J. (k.53) oświadczył, że przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jak wyjaśnił, został zatrzymany przez policję i stało się. Ciężko mu powiedzieć, ile wypił alkoholu. To była impreza urodzinowa. P. piwo, ale trudno mu określić, w jakich ilościach. Nie od razu po wypiciu alkoholu wsiadł na motorower. To było po około trzech godzinach. Przejechał odległość około jednego kilometra. Podróżował sam, nie było ruchu, bo to już było po północy. Nikt tą drogą nie jechał. Jak również wyjaśnił, motorower należał do jego matki. Nie miał zamiaru pić alkoholu, ale trafiło się kilku kolegów i wypił. Nie miał jak wrócić do domu. Odległość pomiędzy miejscem imprezy, a jego domem wynosi około 4-5 kilometrów. Mógł wrócić na piechotę, ale był problem z motorowerem, bo nie było gdzie go zostawić. Ciężko mu wytłumaczyć, dlaczego ponownie kierował w stanie nietrzeźwości. Był już w zakładzie karnym. Ma świadomość konsekwencji tego postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle całokształtu zgromadzonego i ujawnionego materiału dowodowego wina oskarżonego A. J. i okoliczności popełnienia zarzucanego mu czynu nie budzą żądnych wątpliwości.

Sąd dał częściowo wiarę wyjaśnieniom oskarżonego A. J. (k.22, 53), które w tym zakresie są spójne, logiczne i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym, który obdarzono tym walorem. W szczególności zgodne z prawdą jest, że oskarżony A. J. kierował motorowerem w stanie nietrzeźwości, spożywając uprzednio alkohol w dużych ilościach. Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadka R. K. (k.6v) i protokole z przebiegu badania (k.2-2v). Brak również postaw do zakwestionowania, że czynił to na imprezie urodzinowej, która odbywała się kilka kilometrów od jego miejsca zamieszkania, jak również, że jadąc tam nie miał zamiaru spożywać alkoholu i nie od razu wsiadł na motorower. To samo tyczy się przejechania niewielkiego dystansu i niewielkiego natężenia ruchu. Jeśli natomiast chodzi o pozostałe wyjaśnienia oskarżonego A. J., to w ocenie Sądu stanowią one jedynie przyjętą przez niego linię obrony, zmierzającą to usprawiedliwienia jego postępowania i uzyskania możliwie najkorzystniejszego dla siebie rozstrzygnięcia. Tyczy się to w szczególności okoliczności, że nie miał jak wrócić do domu i gdzie zostawić motorower. Biorąc pod uwagę, że oskarżony A. J. mieszkał zaledwie kilka kilometrów dalej, mógł wrócić piechotą. Jeśli natomiast chodzi o motorower, to skoro był na imprezie urodzinowej, na którą zwyczajowo zaprasza się bliskich znajomych, to nic nie stało na przeszkodzie, żeby decydując się na spożywanie alkoholu zostawił tam pojazd i wrócił po niego następnego dnia. Oskarżony A. J. wolał jednak zaryzykować i prowadząc w stanie nietrzeźwości, licząc że po drodze nie zostanie zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji i nie poniesie odpowiedzialności za popełnione przestępstwo.

Sąd dał w całości wiarę zeznaniom świadka R. K. (k.6), będącego funkcjonariuszem Policji przeprowadzającym interwencję, uznając je za spontaniczne, obiektywne i wyczerpujące. Nie miał on żadnych wątpliwości, że oskarżony A. J. prowadził motorower w stanie nietrzeźwości, na co wskazywały nieprostolinijny tor jazdy i wyczuwalna silna woń alkoholu, a co potwierdziły badania na stan trzeźwości. Biorąc pod uwagę, że jest osobą obcą dla oskarżonego A. J. i wcześniej go nie znającą, brak postaw do uznania, że miał jakikolwiek interes w zeznawaniu na jego niekorzyść.

Sąd dał również wiarę dokumentom w postaci protokołu z przebiegu badania stanu trzeźwości (k.2-2v), świadectwa wzorcowania (k.3-3v), odpisów wyroków (k.14-14v, 16-16v) i informacji (k.30), których prawdziwość nie była kwestionowana i nie budzi żadnych wątpliwości. Szczególne znacznie ma tu protokół z przebiegu stanu trzeźwości, z którego wynika, że oskarżony A. J. kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości, jak również odpisy wyroków i informacja, z których wynika, że był uprzednio karany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości i odbywał karę pozbawienia wolności, dopuszczając się przestępstwa będącego przedmiotem niniejszej sprawy w warunkach recydywy.

Dokonując analizy całokształtu zgromadzonego i ujawnionego materiału dowodowego wina oskarżonego A. J., opis czynu i przyjęta kwalifikacja prawna nie budzą żadnych wątpliwości.

Przestępstwo określone w art. 178a § 1 kk polega na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym przez osobę znajdującą się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Odnosi się ono do prowadzenia pojazdu, czyli wprawiania w ruch, kierowania, nadawania prędkości i hamowania zgodnie z jego konstrukcją i przeznaczeniem, w stanie zagrażającym bezpieczeństwu w komunikacji. Jest ono dokonane w momencie podjęcia jazdy. Przy czym w myśl art. 115 § 16 kk stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm ³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Sprawca, który dopuszcza się tego przestępstwa narusza jednocześnie umyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym określone w art. 45 ust 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym, w którym zabrania się kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Samo prowadzenie pojazdu wymaga zamiaru bezpośredniego, natomiast fakt znajdowania się przez kierującego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego może być również objęty zamiarem ewentualnym. Jest to przestępstwo formalne, a co za tym idzie dla jego zaistnienia nie jest konieczny jakikolwiek skutek. Przy czym subiektywne przeświadczenie, że w organizmie tego alkoholu już nie ma lub znajduje się tam jego niewielka ilość nie zwalnia od odpowiedzialności. Tak samo jak to, gdy przejechano niewielką odległość. Nie ma tu również znaczenie powód, z uwagi na który spożywano alkohol i prowadzono w stanie nietrzeźwości. Powyższe okoliczności mają jedynie wpływ na wymiar kary, którą może być kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2. W art. 178a § 4 kk przewidziano surowszą odpowiedzialność dla kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, który był uprzednio skazany za to przestępstwo albo za przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się go w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo. Sprawca dopuszczający się tego czynu musi się liczyć z wymierzeniem kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Z kolei działanie w warunkach art. 64 § 1 kk polega na popełnieniu przez sprawcę skazanego za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślnie przestępstwa podobnego do tego, za które był już skazany. Sąd może wówczas wymierzyć mu karę przewidzianą za dane przestępstwo w wysokości do górnej granicy zagrożenia zwiększonego o połowę.

Zważywszy na okoliczność, że oskarżony A. J. spożywał alkohol w dużych ilościach, czuć było od niego silną jego woń i nie jechał prostolinijnie, z pewnością wiedział, w jakim znajduje się stanie. Mimo to wsiadł na motorower i nim kierował, będąc uprzednio karany za to przestępstwo i dopuszczając się go w warunkach recydywy. Nie zaistniały tu jakiekolwiek okoliczności wyłączające jego winę.

Wymierzając karę oskarżonemu A. J. kierowano się dyrektywami wymiaru kary wskazanymi w treści art. 53 kk, mając w szczególności na uwadze motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, stopień społecznej szkodliwości czynu, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, dostosowanie dolegliwości kary do stopnia winy, cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Dyrektywy te dzieli się na okoliczności obciążające i łagodzące.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu A. J., przy której Sąd kierował się wskazówkami wynikającymi z treści art. 115 § 2 kk. Wzięto zatem pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynów, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W wyniku popełnienia przestępstwa przez oskarżonego A. J. doszło do zagrożenia dobra prawnego w postaci bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a pośrednio życia, zdrowia i mienia jego uczestników. Powszechnie wiadomym jest bowiem, że kierowcy znajdujący się w stanie nietrzeźwości są częstą przyczyną wypadków komunikacyjnych, w tym w szczególności wypadków śmiertelnych, stwarzając realne i poważne niebezpieczeństwo. Okolicznością obciążającą jest bardzo duża ilość alkoholu w wydychanym przez oskarżonego A. J. powietrzu, która wynosiła ponad 2 promile. Nie można zatem uznać, że była to ilość nieznaczna i żeby mógł mieć wątpliwości, co do obecności alkoholu w swoich organizmie. Na jego niekorzyść przemawia również uprzednia karalność, w tym dwukrotna za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (ostatnia karta karna - k.43-44). Oskarżony A. J. ponosił konsekwencje swojego postępowania, w tym odbywając karę pozbawienia wolności za czyn z art. 178a § 1 kk, a mimo to ponownie wszedł w konflikt z prawem, ponownie prowadząc pojazd w stanie nietrzeźwości. Nie bez znaczenia jest również to, że nic nie stało na przeszkodzie, żeby oskarżony A. J. wrócił do domu pieszo. Tym bardziej, że miał do niego zaledwie kilka kilometrów, mogąc zostawić motorower i wrócić po niego następnego dnia, czego jednak nie uczynił. Okolicznością łagodzącą jest natomiast typ pojazdu, którym kierował, albowiem motorower jest znacznie mniejszy od samochodu, rozwija znacznie mniejszą prędkość i tym samym stwarza dużo mniejsze zagrożenie. Tym bardziej, że doszło do tego w nocy, w małej miejscowości i przy niewielkim natężeniu ruchu. Ponadto oskarżony A. J. przebył niewielki dystans i do przejechania miał kilka kilometrów. Tym samym nie można uznać, żeby zagrożenie, jakie spowodował prowadząc pojazd w stanie nietrzeźwości było znaczne. Ponadto przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu już na etapie postępowania przygotowawczego i potrzymał to stanowisko w postępowaniu sądowym, nie utrudniając go w żaden sposób.

Mając powyższe na uwadze, Sąd doszedł do przekonania, że karą właściwą dla oskarżonego A. J., skazanego na postawie art. 178a § 1 i 4 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, będzie wymierzona na podstawie art. 178a § 4 kk kara 3 miesięcy pozbawienia wolności, na którą przystał składając wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Zważywszy na okoliczność, że przestępstwo z art. 178a § 4 kk jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, a z uwagi na popełnienie go w warunkach art. 64 § 1 kk istniała możliwość podwyższenia górnej granicy zagrożenia o połowę, a więc do 7 lat i 6 miesięcy, należy uznać, że orzeczona kara jest dla oskarżonego A. J. korzystna. Biorąc pod uwagę, że nie wyciągnął żadnych wniosków z dotychczasowej karalności, ponownie prowadząc pojazd w stanie nietrzeźwości, jedynie kara pozbawienia wolności, w dodatku bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, może spowodować, że wreszcie zmieni swoje postępowanie. Zdaniem Sądu kary ograniczenia wolności i grzywny byłyby tu nieadekwatne. Orzekając karę w najniższym możliwym wymiarze i mając na względzie pozytywną ocenę jego osoby przez kuratora sądowego (wywiad środowiskowy - k.45-46), Sąd dał mu szansę szybkiego odbycia kary i powrotu na drogę zgodną z porządkiem prawnym. Czy oskarżony A. J. ją wykorzysta, wreszcie uświadamiając sobie, że popełnianie przestępstw wiąże się z dotkliwymi konsekwencjami, zależy tylko od niego. W przeciwnym razie musi się liczyć na długotrwały pobyt w zakładzie karnym.

Ponadto Sąd, na podstawie art. 42 § 3 kk, orzekł wobec oskarżonego A. J. dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, na który przystał składając wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Biorąc pod uwagę, że dotychczasowa karalność za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, kiedy orzekano zakazy ich prowadzenia, nie zmieniła jego postępowania, należy chronić użytkowników ruchu drogowego przed zagrożeniem, jakie może dla nich spowodować. Orzeczony zakaz stanowi gwarancję, że oskarżony A. J. już nigdy nie narazi zdrowia, życia i mienia innych uczestników ruchu drogowego na poważne, a częstokroć nieodwracalne, skutki. Sprawcy, którzy ponownie kierowali pojazdem w stanie nietrzeźwości, powinni być eliminowani z grona uczestników ruchu rogowego i takie orzeczenie jest obligatoryjne. Tym samym Sąd uznał, że nie zachodzą tu szczególne okoliczności, które spowodowałyby orzeczenie tego zakazu w innym niż dożywotni wymiarze. Czy oskarżony A. J. kiedykolwiek będzie mógł jeszcze kierować pojazd, ubiegając się o to po upływie co najmniej 10 lat trwania zakazu, zależy tylko od niego.

Jednocześnie Sąd, na postawie art. 43a § 2 kk, orzekł wobec oskarżonego A. J. świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 10.000 złotych, na które przystał składając wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego. Wprawdzie utrzymuje się z prac dorywczych i uzyskuje niewielkie dochody, których maksymalna wysokość wynosi około 1.500 złotych, będąc zobowiązany do uiszczenia alimentów w kwocie 400 złotych miesięcznie (oświadczenie - k.21v, 52, wywiad środowiskowy - k.45-46), jednak jest to kwota minimalna, takie orzeczenie jest obligatoryjne i musi uczynić mu zadość. Jeśli nie jednorazowo, to w ratach, o co może się ubiegać. Tym bardziej, że zanim oskarżony A. J. zdecydował się kierować pojazdem w stanie nietrzeźwości powinien zastanowić się nad konsekwencjami, w tym finansowymi, swojego postępowania.

Na koniec Sąd, na podstawie art. 624 § 1 kpk, zwolnił oskarżonego A. J. od kosztów sądowych w całości, którymi obciążył Skarb Państwa. Biorąc pod uwagę uzyskiwanie niewielkich dochodów i konieczność uiszczania alimentów, jak również zważywszy na wymierzoną mu karę bez warunkowego zawieszenia jej wykonania i wysokość orzeczonego wobec niego świadczenia pieniężnego, Sąd doszedł do przekonania, że obciążenie go tymi należnościami będzie bezzasadne.