Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 90/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Zielińska

Protokolant st. sekr. sądowy Agnieszka Kulikowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 stycznia 2016 roku w P.

sprawy z powództwa Z. G.

przeciwko M. G. (1), J. G. (1), M. G. (2) i S. G.

o alimenty

I.  Oddala powództwo

II.  Zwraca pozwanemu M. G. (1) niewykorzystaną zaliczkę w kwocie 500 zł (pięćset złotych) zaksięgowaną w księdze kontowej sum na zlecenie pod pozycją 395/2015.

Sygn. akt III RC 90/15

UZASADNIENIE

Z. G. wniósł o zasądzenie od pozwanych M. G. (1)
i J. G. (1) alimentów w kwotach po 150 zł miesięcznie oraz od pozwanych M. G. (2) i S. G. w kwotach po 300 zł miesięcznie, łącznie w kwocie 900 zł miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, że pozwani są jego dziećmi. Po 30 latach małżeństwa, w listopadzie 2012 roku, powód znalazł się w kryzysowej sytuacji. Przez ponad 20 lat z jednych poborów utrzymywał siedmioosobową rodzinę. Wybudował dom, żeby zapewnić dzieciom wygodę. Od listopada 2012 roku w domu zaczęło się piekło. Dwa razy dziennie interweniowała policja. Żona zabroniła mu jeść. Nastawiła wszystkie dzieci przeciwko niemu. Wniosła pozew o rozwód, pozew o eksmisję i złożyła zawiadomienie o znęcaniu. W tym czasie powód pozostawał bez pracy, nie miał za co żyć. Pomagały mu matka i siostra. Potem powód podjął zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych. Wykorzystały to jego żona i córka W. G. (1), które wystąpiły z pozwem o alimenty. Sąd zasądził alimenty na rzecz W. G.. Powód został skazany za znęcanie. W porze zimowej wyrzucono go z domu. Mieszkanie zapewniła mu siostra, jednak nie jest ona w stanie pokryć kosztów jego utrzymania, a on nie jest w stanie jej zapłacić. Powód wskazał, że otrzymuje jedynie zasiłek dla bezrobotnych. Na zakup leków wydaje 150-200 zł miesięcznie. Musi nakarmić psa i gołębie. Na wyżywienie zostają mu grosze, nie mówiąc o odzieży i obuwiu.

Ponadto powód wskazał, że pozwany M. G. (1) ma utrzymaniu małoletnie dziecko. Jednak zarówno on, jak i jego partnerka, pracują. Analogiczna sytuacja ma miejsce u pozwanego J. G. (1). Pozwana M. G. (2) pracuje, dobrze zarabia i nie ma nikogo na utrzymaniu. Pozwany S. G. pracuje, dobrze zarabia. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Mieszka w domu rodzinnym.

Pozwany M. G. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości. Podniósł, że nigdzie nie pracuje. Utrzymuje się z prac dorywczych. Jest zaręczony. Na utrzymaniu ma syna w wieku 6 lat. Mieszka z narzeczoną i synem.

Pozwany J. G. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości. Podniósł, że jest kawalerem. Utrzymuje się z prac dorywczych. Pozostaje w związku z nieformalnym. Na utrzymaniu ma córkę w wieku 6 lat, którą wychowuje wspólnie z partnerką. Jego partnerka zatrudniona jest w sklepie spożywczym na stanowisku sprzedawcy.

Pozwana M. G. (2) wniosła o oddalenie powództwa w całości. Podniosła, że jest panną. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Zatrudniona jest w sklepie odzieżowym i zarabia 1800 zł brutto miesięcznie. Nie uczy się. Ukończyła studia na kierunku zarządzanie organizacją i kapitałem ludzkim.

Pozwany S. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Podniósł, że jest kawalerem. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Pracuje w sklepie spożywczym jako ochroniarz i zarabia około 1 400 zł netto miesięcznie.

Sąd ustalił, co następuje:

Z. G. ma 58 lat. Ze związku małżeńskiego z J. G. (2) ma pięcioro pełnoletnich dzieci: M. G. (1), J. G. (1), M. G. (2), S. G. i W. G..

Małżeństwo Z. G. i J. G. (2) zostało rozwiązane przez rozwód prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 16 grudnia 2013 roku, sygn. akt VI RC 161/13, z winy Z. G..

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w P. z dnia 24 marca 2014 roku w sprawie sygn. akt VII K 390/13 Z. G. został skazany za czyn z art. 207 § 1 kk polegający na tym, że w okresie od grudnia 2002 roku do 10 lutego 2013 roku w P. przy ulicy PCK 6 znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją żoną J. G. (2) w ten sposób, że będąc trzeźwym, jak i pod działaniem alkoholu, wszczynał awantury domowe, w trakcie których popychał ją, szarpał za ubrania, uderzał rękoma po głowie i całym ciele, wyzywał słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe, wyganiał z domu oraz groził pozbawieniem życia, przy czym groźby te wzbudziły w niej uzasadnioną obawę, że będą spełnione.

W listopadzie 2014 roku Z. G. wyprowadził się z domu stanowiącego współwłasność byłych małżonków, położonego w P. przy ulicy PCK 6 i zamieszkał u swojej siostry D. K..

Przed Sądem Rejonowym w Piszu toczy się sprawa z wniosku Z. G. z udziałem J. G. (2) o podział majątku wspólnego.

Z. G. jest ponadto współwłaścicielem zabudowanego gospodarstwa rolnego położonego we wsiach T. i C. w gminie T., o łącznej powierzchni 7 ha 8710 m 2, dla którego Sąd Rejonowy w Łomży prowadzi księgi wieczyste nr (...) i które to gospodarstwo jest dzierżawione. Umowa dzierżawy została zawarta na okres 5 lat do dnia 21 czerwca 2018 roku.

( dowód: zeznania powoda k. 61v; zeznania świadka D. K. k. 28; odpisy skrócone aktów urodzenia pozwanych k. 13-16; odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku k. 33; odpis umowy przekazania gospodarstwa rolnego z dnia 03.05.1989r. k. 31-32; odpis umowy darowizny k. 34-36; odpis umowy dzierżawy k. 37; wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 24.03.2014r. k. 254 akt sprawy VII K 390/13 Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z/s w P.)

Z. G. do dnia 9 listopada 2014 roku pracował w ramach prac publicznych za wynagrodzeniem w wysokości około 1 300 zł netto miesięcznie. Od dnia 10 listopada 2014 roku zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna. Poszukuje pracy. Do 10 listopada 2015 roku, przez okres 365 dni, pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Obecnie korzysta z pomocy opieki społecznej. Otrzymuje zasiłek na leki i wyżywienie w wysokości 200-300 złotych. Pomaga mu również siostra, u której mieszka. Z. G. nie płaci siostrze za mieszkanie i wyżywienie.

Z. G. choruje przewlekle. Stale przyjmuje leki. Ponosi wydatki związane z zakupem podstawowych leków w wysokości około 150 złotych miesięcznie. Prawomocnym orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. z dnia 29.10.2015r. Z. G. został uznany za osobę niepełnosprawną w stopniu lekkim do dnia 31 października 2016 roku. Z. G. jest zdolny do pracy na stanowisku przystosowanym do stanu jego zdrowia. Przeciwwskazana jest ciężka praca fizyczna.

(dowód: zeznania powoda k. 61v; decyzja Starosty P. o uznaniu powoda za osobę bezrobotną i przyznaniu prawa do zasiłku k. 5; zaświadczenie z (...) w P. k. 58; zaświadczenie lekarskie k. 4 i 26; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 15.12.2015r. k. 59; a także orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 29.10.2015r. k. 40-40v i zaświadczenie lekarskie k. 54 akt sprawy III RC 235/15 Sądu Rejonowego w Piszu)

Z. G. jest zobowiązany do alimentowania córki W. G.. Sąd Rejonowy w Szczytnie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w P. wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2014 roku w sprawie VIII RC 276/13, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 listopada 2014 roku w sprawie VI RCa 212/14, zasądził do Z. G. na rzecz W. G. alimenty w kwocie po 300 złotych miesięcznie.

W dniu 3 sierpnia 2015 roku Z. G. wystąpił z powództwem przeciwko W. G. (2) o ustalenie wygaśnięcia powyższego obowiązku alimentacyjnego. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt III RC 235/15.

Nieprawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 22 stycznia 2016 roku powództwo zostało oddalone.

(dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 15.04.2014r. k. 5 oraz nieprawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 22.01.2016r. k. 70 akt sprawy III RC 235/15 Sądu Rejonowego w Piszu)

M. G. (1) ma 33 lata. Jest zdrowy. Ukończył technikum samochodowe. Podejmuje prace dorywcze polegające na malowaniu mieszkań. W celach zarobkowych wyjeżdża do Niemiec. W Polsce nie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Pozostaje w związku nieformalnym, z którego ma syna w wieku 6 lat. Jego partnerka obecnie nie pracuje.

M. G. (1) mieszka z synem, partnerką i matką partnerki w wynajętym mieszkaniu w Z. w powiecie (...). Koszt wynajmu mieszkania wynosi 1200 zł miesięcznie, plus rachunki za energię elektryczną i gaz w kwocie 150 zł miesięcznie. Wydatki te są dzielone: ¾ ponosi M. G. (1), a ¼ matka jego partnerki.

(dowód: zeznania pozwanego M. G. (1) k. 62)

J. G. (1) ma 30 lat. Z zawodu jest technikiem-ekonomistą. Podejmuje prace dorywcze polegające na wykonywaniu prac remontowych i wykończeniowych. Z tego tytułu osiąga dochód w wysokości około 1 500 zł miesięcznie. Nie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Pozostaje w związku nieformalnym, z którego ma córkę w wieku 6 lat. Jego partnerka zatrudniona jest na stanowisku sprzedawcy za wynagrodzeniem w kwocie 2000-2500 zł miesięcznie.

J. G. (1) mieszka z córką i partnerką w W. w wynajętym mieszkaniu. Za wynajem mieszkania, łącznie z opłatami, płaci około 1 500 zł miesięcznie. Posiada samochód osobowy marki A. (...), rok produkcji 1996. Innego majątku nie posiada.

W 1994 roku J. G. (1) uległ wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego ma skrzywiony kręgosłup, krótszą nogę, krótszą rękę, nie ma woreczka żółciowego. Kupuje wspomagacze wątroby. Stałych leków nie przyjmuje.

(dowód: zeznania pozwanego J. G. (1) k. 62v)

M. G. (2) ma 29 lat i jest zdrowa. Pozostaje w związku narzeczeńskim. Nie ma nikogo na utrzymaniu. W 2015 roku ukończyła w systemie niestacjonarnym studia na kierunku zarządzanie i organizacja kapitałem ludzkim, które sama sobie sfinansowała.

Pracuje na stanowisku sprzedawcy w sklepie odzieżowym, za wynagrodzeniem w kwocie 1 300 zł netto miesięcznie. Ponadto pracuje na umowę zlecenie jako przedstawiciel handlowy. Z tego tytułu zarabia około 200 zł miesięcznie.

Aktualnie mieszka w W. u swojego brata M. G. (1). Nie płaci mu za mieszkanie. Żywi się oddzielnie. W 2014 roku M. G. (2) kupiła w W. lokal mieszkalny za cenę 300 000 zł. Otrzymała dopłatę z programu Mieszkanie Dla Młodych w kwocie 30 000 zł. Na zakup lokalu zaciągnęła kredyt w kwocie 250 000 zł, który spłaca w systemie ratalnym. Miesięczna rata wynosi 920 zł. W lokalu tym trwają aktualnie prace wykończeniowe, które wykonuje jej brat.

(dowód: zeznania pozwanej M. G. (2) k. 62v)

S. G. ma 24 lata. Jest zdrowy. Z zawodu jest technikiem-mechanikiem. Technikum mechaniczne ukończył w 2011 roku. Obecnie nigdzie nie pracuje. Do dnia 15 października 2015 roku pracował w sklepie spożywczym na stanowisku ochroniarza, za wynagrodzeniem w kwocie około 1 370 zł netto miesięcznie. Nie wyraził zgody na świadczenie pracy w O. lub w G., dlatego umowa o pracę została wypowiedziana. W okresie wypowiedzenia umowy o pracę S. G. złamał w kostce prawą nogę, w związku z czym przebywa na zasiłku chorobowym. Pobiera zasiłek chorobowy w wysokości 1 000 zł miesięcznie.

S. G. jest kawalerem. Nie ma nikogo na utrzymaniu. W dalszym ciągu mieszka w domu rodzinnym z matką i najmłodszą siostrą W. G.. Posiada samochód osobowy marki A. (...), rok produkcji 1995, który kupił w 2015 roku za cenę 4 500 zł. W tym celu zaciągnął kredyt, który spłaca w systemie ratalnym. Miesięczna rata wynosi 300 zł. Innego majątku nie posiada.

(dowód: zeznania pozwanego S. G. k. 63)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, a w szczególności zeznań stron, zawnioskowanego świadka D. K., dokumentów złożonych przez strony oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu III RC 235/15 i Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z/s w P.. Sąd dał wiarę w całości dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron i zeznań świadków w zakresie wyżej opisanym.

Sąd oddalił wniosek pozwanego M. G. (1) o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza na okoliczność stanu zdrowia powoda i jego zdolności do pracy, z uwagi na to, że powód w październiku 2015 roku był badany przez (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w E., który wydał orzeczenie o stopniu niepełnosprawności powoda. Orzeczenie to zostało utrzymane w mocy przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w E..

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 128 k.r.o., obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewni w linii prostej to zstępni (dzieci, wnuki) i wstępni (rodzice, dziadkowie). Obowiązek alimentacyjny obciąża w pierwszej kolejności zstępnych (art. 129 § 1 k.r.o.).

Poza wyjątkiem dotyczącym świadczeń rodziców wobec dzieci, uprawnionym do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku (art. 133 § 2 k.r.o.).

Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje pojęcia niedostatku. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, niedostatek występuje nie tylko wtedy, gdy uprawniony do alimentacji nie posiada żadnych środków utrzymania, lecz określa także i taką sytuację materialną osoby uprawnionej, gdy nie może ona w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb (vide wyrok SN z dnia 20.01.2000r., I CKN 1187/99, LEX nr 51632; teza III uchwały SN z dnia 16.12.1987r., III CZP 91/86, OSNCP 1988/4/42, LEX nr 3342), a usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie zapewni uprawnionemu normalne warunki bytowania, odpowiednie do jego stanu zdrowia i wieku (vide wyrok SN z dnia 07.09.2000r., I CKN 872/00, LEX nr 530682).

Z ustaleń przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie nie wynika, aby powód znajdował się w niedostatku, to jest, aby własnymi siłami nie mógł zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb.

Faktem jest, że aktualnie powód pozostaje bez pracy oraz, że posiada prawomocne orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim. Podkreślić jednak należy, że Z. G. nie został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy. Zarówno ze wspomnianego orzeczenia o niepełnosprawności (k. 40 akt sprawy III RC 235/15 Sądu Rejonowego w Piszu), jak i zaświadczenia lekarskiego (k. 54 akt sprawy III RC 235/15 Sądu Rejonowego w Piszu), wynika jednoznacznie, że powód jest zdolny do podjęcia pracy, za wyjątkiem ciężkiej pracy fizycznej. Ponadto powód jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna, a podstawowym warunkiem uzyskania statusu bezrobotnego, jest zdolność i gotowość do pracy. Stwierdzić zatem należy, że powód ma możliwości zarobkowe i przy dołożeniu należytej staranności jest w stanie znaleźć zatrudnienie, w miejscu zamieszkania lub poza nim, odpowiednie do jego stanu zdrowia i wieku, z którego dochód pozwoli mu na zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb.

Do analogicznego wniosku doszedł Sąd Rejonowy w Piszu w sprawie III RC 235/15, w której powództwo Z. G. przeciwko W. G. o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego zostało oddalone nieprawomocnym wyrokiem z dnia 22 stycznia 2016 roku. Sąd uznał tam, że powód ma możliwość zarobkowe i ciąży na nim nadal obowiązek alimentacyjny.

Mając powyższe na uwadze, uznając, że Z. G. nie znajduje się w niedostatku, Sąd powództwo oddalił.

Na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd zwrócił pozwanemu M. G. (1) kwotę 500 złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki na opinię biegłego, zaksięgowaną w księdze kontowej sum na zlecenie pod pozycją 395/2015.