Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: staż. Ewa Jarzębska

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2016 roku w Łodzi

sprawy z powództwa M. S. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) S.A.

o zapłatę:

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. na rzecz powoda M. S. (1) kwoty:

a.  3.000 złotych (trzy tysiące) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 12 lipca 2012 roku do dnia zapłaty;

b.  1.850 złotych (tysiąc osiemset pięćdziesiąt) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 12 lipca 2012 roku do dnia zapłaty;

c.  1.313,16 złotych (tysiąc trzysta trzynaście 16/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  obciąża pozwanego Towarzystwu (...) S.A. obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwoty 49 złotych (czterdzieści dziewięć) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa;

4.  nie obciąża powoda M. S. (1) obowiązkiem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa.

Sygn. akt I C 818/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 grudnia 2012 r. powód M. S. (1), reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 6.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.850 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 maja 2012 r. do dnia zapłaty z tytułu odszkodowania oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 23 grudnia 2011 r. doznał szkody i krzywdy w wyniku kolizji drogowej zaistniałej z winy kierowcy samochodu marki O. (...) o nr rej (...), za którego odpowiedzialność ponosi pozwany. W wyniku tego wypadku powód doznał stłuczenia okolicy stawu barkowego prawego i okolicy kręgosłupa TH/1.

/pozew k. 2 – 4/

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 stycznia 2013 r. pozwany Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (dalej (...) S.A. w W.), reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pisma pozwany wskazał, że powództwo jest nieuzasadnione i nieudowodnione. W ocenie pozwanego brak jest jakichkolwiek dowodów wskazujących związek przyczynowy między zdarzeniem z dnia 23 grudnia 2011 r. z urazami deklarowanymi przez powoda. Nadto, nawet gdyby uznać odpowiedzialność pozwanego za szkody doznane przez powoda, wskazać należy, że uszkodzenia ciała doznane przez powoda nie uzasadniają wypłacenia mu zadośćuczynienia w wysokości 6.000 zł, albowiem powód nie udowodnił poniesienia krzywdy w tej wysokości. W zakresie oceny zasadności dochodzonego przez powoda odszkodowania pozwany wskazał, że nie ma dowodów wskazujących, że leczenie powoda było zasadne.

/odpowiedź na pozew k. 17 – 22/

Na rozprawie w dniu 18 stycznia 2016 r. pełnomocnik powoda wniósł o nieobciążanie go obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów procesu.

/protokół rozprawy z dn. 18.01.2016 r. k. 223 – 225/

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczas zajęte stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 grudnia 2011 r. doszło do kolizji drogowej pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...), którego pasażerem był powód M. S. (2) z samochodem marki O. (...) o nr rej (...), którym poruszał się sprawca zdarzenia posiadający ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Samochód marki S. (...) w chwili zdarzenia stał w miejscu, jego kierowca włączał się do ruchu z ul. (...) w ul. (...). Kierujący pojazdem marki O. (...), który jadąc powoli zbliżał się do skrzyżowania, uderzył w tył samochodu marki S. (...).

/potwierdzenie zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC k. 31 – 34, oświadczenie o zdarzeniu k. 37, zeznania świadka B. F. oraz R. W., protokół rozprawy z dn. 11.03.2013 r. k. 81 – 84/

Uszkodzenia pojazdu, którego pasażerem był powód, polegały na otarciu, uszkodzeniu zderzaka i wgięciu klapy bagażnika. Powód w trakcie zdarzenia miał zapięte pasy. W momencie zderzenia nastąpiło gwałtowne szarpnięcie, podczas którego – pomimo zapięcia w pasy – kierowca i pasażer pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) polecieli do przodu i następnie odbili się od zagłówków. Powód nie wysiadł od razu z pojazdu, gdyż poczuł ból kręgosłupa. Na miejsce zdarzenia nie było wzywane pogotowie.

/oświadczenie powoda k. 68, zeznania świadka B. F. oraz R. W., protokół rozprawy z dn. 11.03.2013 r. k. 81 – 84, informacyjne wyjaśnienie powoda na rozprawie w dn. 11.03.2013 r. k. 81 – 84 potwierdzone podczas przesłuchania powoda na rozprawie w dn. 18.01.2016 r. k. 223 – 225/

Powód korzystał z prywatnych porad lekarskich i zabiegów rehabilitacyjnych w (...) przy ul. (...) w Ł., których łączny koszt wyniósł 1.850 zł.

/rachunek nr (...) k. 8/

Szkoda została zgłoszona przez powoda pozwanemu dnia 22 marca 2012 r.

/pismo pozwanego z dn. 22.03.2012 r. k. 35/

Decyzją z dnia 20 kwietnia 2012 r. pozwany odmówił powodowi wypłaty odszkodowania za obrażenia ciała wskazując, że opisywane przez poszkodowanego obrażenia ciała nie mogły powstać w okolicznościach wypadku.

/decyzja z dnia 20.04.2012 r. k. 9/

W dniu 30 kwietnia 2012 r. powód złożył odwołanie od decyzji pozwanego z dnia 20 kwietnia 2012 r.

/odwołanie k. 52 – 53/

Pozwany podtrzymał swoje stanowisko w kwestii przyznania powodowi odszkodowania i zadośćuczynienia.

/pismo z dn. 11.06.2012 r. k. 54/

Pismem z dnia 4 lipca 2012 r., doręczonym pozwanemu dnia 11 lipca 2012 r., powód reprezentowany przez kancelarię „pro juris” sprecyzował roszczenia dochodzone od pozwanego.

/wezwanie do zapłaty z dn. 4.07.2012 r. k. 60 – 63/

Pismem z dnia 3 września 2012 r. pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko.

/decyzja z dn. 3.09.2012 r. k. 72 – 73/

Bezpośrednią przyczyną zderzenia się samochodów marki O. (...) o nr rej. (...) oraz S. (...) o nr rej. (...) było uderzenie pierwszego z pojazdów w stojący pojazd marki S. (...) i niezachowanie bezpiecznej odległości za poprzedzającym pojazdem przez kierującego samochodem marki O. (...).

W pojeździe marki S. (...) zostały uszkodzone nakładka zderzaka tylnego, listwa zderzaka tylnego, pokrywa bagażnika i czujnik systemu ostrzegania przy cofaniu.

Uszkodzenia pojazdu, którego pasażerem był powód mogły powstać w okolicznościach wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r.

W przypadku uderzenia w tył pojazdu ciała osób znajdujących się w kabinie pasażerskiej najpierw dociskane są do oparć foteli lub kanapy, a następnie przemieszczają się zgodnie z kierunkiem działania siły przyłożonej do pojazdu.

/opinia biegłego sądowego z zakresu analizy i rekonstrukcji wypadków drogowych, wyceny, naprawy i eksploatacji pojazdów samochodowych P. K. z dn. 23.05.2013 r. k. 91 – 100, pisemna opinia uzupełniająca z dn. 17.11.2013 r. k. 123 – 127/

W wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. powód w zakresie narządów ruchu doznał stłuczenia prawego barku i kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego. Po zastosowanym leczeniu zachowawczym i usprawniającym obecnie pozostaje niewielki okresowy zespół bólowy bez poczucia pogorszenia sprawności.

W związku z przedmiotowym wypadkiem powód odczuwa mrowienie palców prawej ręki oraz bóle prawego barku promieniujące w kierunku kręgosłupa.

Uszczerbek na zdrowiu powoda doznany w wyniku obrażeń w czasie wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. wynosi 0%. U powoda brak ograniczeń ruchomości kręgosłupa ani stawów kończyn. Po wypadku u powoda nie zastosowano żadnego unieruchomienia w postaci np. gorsetu, temblaka czy kołnierza ortopedycznego. Stosunkowo szybko zastosowano leczenie usprawniające, które zakończono już w dniu 27 lutego 2012 r. Brak jest podstaw do stwierdzenia, że u powoda występowało ograniczenie ruchomości prawego stawu ramiennego i kręgosłupa.

Zakres cierpień fizycznych i psychicznych powoda w związku z doznanymi w wypadku obrażeniami narządów ruchu można określić jako umiarkowany, co jest związane z doznawanym bólem i zabiegami usprawniającymi. Zakres doznawanych cierpień mógł być zwiększony przez zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i przebytą w dzieciństwie chorobę S..

Dolegliwości bólowe wymagające systematycznego stosowania leków trwały przez 2 tygodnie. Mniejsze, skłaniające powoda do stosowania leków okresowo trwało kolejne 2 miesiące.

Obecnie należy przyjąć, iż leczenie powoda dobiegło końca. Uzyskany wynik i rokowania na przyszłość należy określić jako dobre. Powód odzyskał pełny zakres ruchomości kręgosłupa i stawów kończyn. Nie można natomiast wykluczyć rozwoju w przyszłości zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, jednakże w przypadku ich wystąpienia nie będzie możliwości praktycznego oddzielenia ich związku z wypadkiem z 23 grudnia 2011 r. z progresją samoistną.

Przed wypadkiem powód doznał urazu śledziony, która została usunięta. U powoda występują również miernie wyrażone zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i ślady po przebytej w dzieciństwie chorobie S..

/opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i chirurgii urazowej A. W. z dn. 23.06.2014 r. k. 160 - 161, uzupełniająca opinia biegłego z dn. 4.11.2014 r. k. 176/

Po wypadku z 23 grudnia 2011 r. powód nie leczył się neurologicznie. Zespół bólowy szyjno – barkowy prawostronny, który wystąpił u powoda po wypadku miał charakter przemijający. Powód po dacie 27 lutego 2012 r. nie leczył się z jego powodu.

Z neurologicznego punktu widzenia w wyniku wypadku z 23 grudnia 2011 r. powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Powód nie zgłaszał objawów neurologicznych, które można by potraktować jako objawy korzeniowe. Nie ma również zaburzeń czucia, zamian w odruchach i zaników mięśni. Objawy bólowy występujące w początkowym okresie powypadkowym należy traktować jako wynik stłuczenia dość złożonych anatomicznych struktur szyi i prawego barku. Powód nie leczył się z powodu wypadku powyżej 6 miesięcy.

/opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii A. N. z dn. 27.04.2015 r. k. 194 i verte , uzupełniająca opinia biegłego z dn. 23.07.2015 r. k. 209/

Powód przed wypadkiem nie leczył się neurologicznie ani ortopedycznie. Odczuwał bóle kręgosłupa przez pół roku po wypadku oraz bóle prawego barku przez około 3 miesiące po wypadku. Obecnie nie odczuwa następstw wypadku.

Powód korzystał z prywatnych wizyt u ortopedy i rehabilitacji, gdyż termin oczekiwania w ramach NFZ był bardzo długi. Powód nie skorzystał ze zwolnienia lekarskiego po wypadku.

Po wypadku powód musiał ograniczyć swoją aktywność w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej oraz miał trudności w zajmowaniu się trojgiem swoich dzieci. Żona powoda nie pracuje. Powód osiąga z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej kwotę około 2.500 zł miesięcznie.

/dowód z przesłuchania powoda, protokół rozprawy z dn. 18.01.2016 r. k. 223 – 225/

Powyższy stan faktyczny w sprawie został ustalony w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności akta szkody z dnia 23 grudnia 2011 r., zeznania świadków oraz dowód z przesłuchania powoda oraz opinie biegłych sądowych z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych P. K. oraz opinie biegłych lekarzy sądowych z zakresu ortopedii oraz neurologii.

Ocena dowodów nastąpi poniżej.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu powód dochodził zadośćuczynienia oraz odszkodowania za doznane w wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. krzywdę i szkodę, w którym to wypadku powód uczestniczył jako pasażer. Bezsporna między stronami była odpowiedzialność strony pozwanej za zdarzenie z dnia 23 grudnia 2011 r. Osią sporu pozostawało natomiast ustalenie istnienia obrażeń doznanych przez powoda i ich związku przyczynowego z wypadkiem, a w konsekwencji również wysokość należnych powodowi świadczeń rekompensujących zakres szkód.

Odpowiedzialność strony pozwanej oparta jest na treści art. 822 § 1 k.c. stanowiącego, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia.

Odpowiedzialność strony pozwanej statuuje również 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003 Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie zdarzenia, zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. W niniejszej sprawie podstawą odpowiedzialności kierującego pojazdem marki O. (...) względem powoda będącego pasażerem, będącej pasażerką pojazdu marki S. (...) statuuje art. 436 § 1 k.c. Podstawy te nie były kwestionowane przez strony.

Wskazać również należy, iż na podstawie art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Kodeks cywilny wprowadza szczególne przepisy statuujące sposoby naprawienia szkody na osobie – zarówno szkód majątkowych, jak i niemajątkowych, przejawiającej się w ujemnych doznaniach psychicznych pokrzywdzonego spowodowanych uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia (krzywdy). Kompensacja uszczerbku poniesionego w wyniku zdarzenia szkodzącego może nastąpić poprzez roszczenie poszkodowanego o naprawienie szkody majątkowej na podstawie art. 444 k.c. oraz roszczenie pokrzywdzonego o zasądzenie zadośćuczynienia z tytułu doznanej krzywdy niemajątkowej na podstawie art. 445 k.c.

Stosownie do treści art. 445 k.c. w zw. z art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia możliwym jest przyznanie poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (szkodę niemajątkową), wyrażającą się w doznanym bólu, cierpieniu, ujemnych doznaniach psychicznych.

Wskazuje się, iż art. 445 k.c. nie rozstrzyga samodzielnie o przesłankach odpowiedzialności, a zatem konieczne jest jej ustalenie na podstawie ogólnych podstaw odpowiedzialności ex delicto. Przy ustalaniu krzywdy znajdą zastosowanie konstrukcje przyczynienia się poszkodowanego do szkody, a także związku przyczynowego.

W judykaturze i piśmiennictwie istnieje ugruntowane stanowisko, iż zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, stanowiący wyraz coraz mocniejszej ochrony sfery dóbr niemajątkowych i jako takie musi mieć odczuwalną wartość ekonomiczną (zob. uchwała SN z 8.12.1973 r., III CZP 37/73, OSN 1974, Nr 9, poz. 145; zob. też wyr. SN z 22.5.1990 r., II CR 225/90, L.; wyr. SN z 8.8.2012 r. I CSK 2/12, L.). Jednocześnie zauważa się, iż zadośćuczynienie nie może być nadmierne – jego wysokość winna być umiarkowana, co oznacza, że nie może być ono ani rażąco wygórowane, ani rażąco niskie (por. wyr. SN z 9.7.1970 r., III PRN 39/70, OSN 1971, Nr 3, poz. 53).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się także, iż wysokość zadośćuczynienia winna być ustalona w oparciu o ocenę całokształtu okoliczności, w tym rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, trwałości czy nieodwracalnego charakteru. Kryteria oceny winny być z jednej strony zobiektywizowane, z drugiej zaś koniecznym jest ustalanie rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy przy uwzględnieniu indywidualnych okoliczności danego przypadku (por. wyrok SN z 19.8.1980 r., IV CR 283/80, OSN 1981, Nr 5, poz. 81; z 22.5.1990 r., II CR 225/90, L.; z 15.5.1997 r., II CKN 162/97, OSN 1997, Nr 12, poz. 195; z 10.6.1999 r., II UKN 681/98, OSN 2000, Nr 16, poz. 626).

Do podstawowych kryteriów oceny w zakresie ustalania wysokości należnego zadośćuczynienia zalicza się stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody (tak między innymi SN w wyroku z dnia 4 czerwca 1968 roku, I PR 175/68, OSNCP 1968, nr 2, poz.37; SN w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 8 grudnia 1973 roku, III CZP 37/73, OSNCP 1974, nr 9, poz.145; SN w wyroku z dnia 19 sierpnia 1980 roku, IV CR 238/80, OSNCP 1981, nr 5, poz.81; SN w wyroku z dnia 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2004 r., nr 4, poz. 40). Podkreśla się również, iż nieprawidłowa jest praktyka automatyzmu w ustalaniu wysokości należnego zadośćuczynienia w odniesieniu do doznanego przez poszkodowanego trwałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, albowiem ze względu na konkretne okoliczności sprawy zakres ujemnych doznań pokrzywdzonego może być zasadniczo różny (por. wyrok SN z 28.6.2005 r., I CK 7/05, L.; wyrok SN z 5.10.2005 r., I PK 47/05, MoPr 2006, Nr 4, s. 208).

Podkreślenia wymaga również fakt, iż w doktrynie i orzecznictwie uznaje się, że sąd może odmówić zasądzenia jakiegokolwiek zadośćuczynienia jedynie w wyjątkowych przypadkach (por. wyrok SN z 27.8.1969 r. I PR 224/69, OSN 1970, Nr 6, poz. 111; z 23.1.1974 r. II CR 763/73, OSPiKA 1975, Nr 7, poz. 171; Safjan, Komentarz do Art. 445. KC [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. T. 1, Wyd. 8, Warszawa 2015). Trafnie podkreśla się w doktrynie, że odmowa zasądzenia zadośćuczynienia powinna być oparta na obiektywnych podstawach (por. A. Szpunar, Zadośćuczynienie, s. 81). Oznacza to, że muszą wystąpić obiektywnie weryfikowalne przesłanki wskazujące na brak krzywdy w danym wypadku lub jej znikomość.

Dla oczyszczenia przedpola rozważań w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności ustalić należy, iż doznane przez powoda obrażenia pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 23 grudnia 2011 r. Przedmiotowego ustalenia Sąd dokonał w oparciu o opinię podstawową oraz uzupełniającą biegłego sądowego z zakresu analizy i rekonstrukcji wypadków drogowych, wyceny, naprawy i eksploatacji pojazdów samochodowych P. K., który wskazał, iż bezpośrednią przyczyną zderzenia się samochodów marki O. (...) oraz S. (...) było uderzenie pierwszego z pojazdów w stojący pojazd marki S. (...) i niezachowanie bezpiecznej odległości za poprzedzającym pojazdem przez kierującego samochodem marki O. (...), zaś w przypadku takiego rodzaju kolizji ciała osób znajdujących się w kabinie pasażerskiej najpierw dociskane są do oparć foteli lub kanapy, a następnie przemieszczają się zgodnie z kierunkiem działania siły przyłożonej do pojazdu. W ocenie Sądu do takiego zdarzenia doszło w niniejszej sprawie, a zatem obrażenia doznane przez powoda, a które zostały ustalone przez biegłych z zakresu ortopedii i chirurgii urazowej oraz neurologii stanowią adekwatny skutek zdarzenia z dnia 23 grudnia 2011 r.

Odnosząc się do zarzutów stawianych opinii biegłego P. K. przez pozwanego, a mianowicie do ustalenia czy obrażenia powoda są adekwatne do wypadku wskazać należy, iż w ocenie Sądu biegły dokonał ustaleń w sposób wystarczający i pozostający w jego kompetencji. Nadto w zakresie wniosku pozwanego o wypowiedzenie się przez biegłego co do tego, jak przemieszczało się ciało powoda w momencie zderzenia pojazdów, wskazać należy, iż biegły wskazał, w jaki sposób zazwyczaj przemieszczają się ciała poszkodowanych znajdujących się w pojeździe, w który drugi pojazd uderza z tyłu. Ustalenie, iż do takiego rodzaju zdarzenia doszło, możliwe było przez Sąd po porównaniu wiedzy dostarczonej przez biegłego z dowodami z zeznań świadka B. F., a także przesłuchania powoda. W zakresie dalszych zarzutów pozwanego wnoszącego o dopuszczenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłego wskazać należy, iż Sąd pominął dowód wobec nie uiszczenia przez pozwanego zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Podsumowując powyższe rozważania wskazać trzeba, iż biegły w ocenie Sądu w sposób należyty, rzetelny i profesjonalny wywiązał się z nałożonego przez Sąd obowiązku, zaś dostarczone przez niego informacji stanowią pełnowartościowe źródło wiedzy specjalnej pozwalającej na ustalenie istnienia związku przyczynowego między zdarzeniem z dnia 23 grudnia 2011 r., a szkodą doznaną przez powoda.

Przechodząc do oceny wysokości doznanej przez powoda krzywdy i w konsekwencji należnego mu zadośćuczynienia wskazać należy, iż Sąd w swych ustaleniach oparł się w przeważającej mierze na opiniach biegłych sądowych z zakresu ortopedii i chirurgii urazowej, a także neurologii. Dowodom z przedmiotowych opinii Sąd przyznał wiarę w całości. Opinie obu biegłych zostały sporządzone w oparciu o specjalistyczną wiedzę medyczną biegłych zarówno w zakresie teoretycznym, jak i wynikającą z prowadzonych przez biegłych praktyk lekarskich. Wobec tego Sąd w pełnej rozciągłości oparł się na dokonanych przez biegłych ustaleniach, które zasadniczo nie były kwestionowane przez strony.

W niniejszej sprawie powód w wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. doznał krzywdy, która wyraziła się w doznanym bólu, cierpieniu i ujemnych doznaniach psychicznych. Uwzględniając wysokość zadośćuczynienia należnego powodowi z tego tytułu należało wziąć pod uwagę okoliczności wypadku, doznane obrażenia ciała, cierpienia psychiczne doznane przez powoda oraz wpływ wypadku na jego dalsze życie.

Powód w zakresie narządów ruchu doznał stłuczenia prawego barku i kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego . W związku z doznawanym zespołem bólowym szyjno – barkowym prawostronnym, wymagającym systematycznego stosowania leków przez 2 tygodnie, a następnie okresowo przez kolejne 2 miesiące oraz zastosowanym leczeniem usprawniającym powód doznał cierpień fizycznych i psychicznych o umiarkowanym zakresie . Zespół bólowy miał charakter przemijający, zaś dodatkowo zauważyć trzeba, iż na zakres przedmiotowych cierpień mogły mieć wpływ zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i przebyta w dzieciństwie choroba S.. Powód nie doznawał poczucia pogorszenia sprawności.

W wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ani z ortopedycznego ani z neurologicznego punktu widzenia. U powoda nie stwierdzono żadnych ograniczeń ruchomości kręgosłupa ani stawów kończyn ani nie zastosowano unieruchomienia .

Na rozmiar doznanej przez powoda krzywdy wpłynął fakt, iż w wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. zmuszony był podjąć leczenie, które polegało na wizytach u lekarza ortopedy oraz na serii zabiegów rehabilitacyjnych. Powód odczuwał niedogodności w pracy zawodowej, przez co musiał ograniczyć swoją aktywność na tym polu. Co więcej, wskutek wypadku powód był ograniczony w kontaktach ze swoimi małymi dziećmi, gdyż odczuwał trudność w zajmowaniu się nimi.

W chwili obecnej rokowania powoda na przyszłość są dobre. Zakończył on leczenie i w chwili obecnej nie odczuwa następstw wypadku. Przebyte urazy mogą jednak w przyszłości przyspieszyć rozwój zmian zwyrodnieniowych w tych stawach, choć jak zauważył biegły z zakresu ortopedii i chirurgii urazowej nie będzie możliwości praktycznego oddzielenia ich związku z wypadkiem z 23 grudnia 2011 r. z progresją samoistną.

Uwzględniając okoliczności doznanej przez powoda krzywdy i jej charakter, Sąd ustalił, iż zadośćuczynienie w łącznej wysokości 3.000 zł będzie adekwatnym do naprawienia wyrządzonej powodowi krzywdy. Powód dochodził w niniejszym postępowaniu kwoty 6.000 zł, co w ocenie Sądu stanowi roszczenie nadmierne i nie odzwierciedlające doznanej przez powoda krzywdy z uwagi na fakt, że powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zaś w chwili obecnej nie odczuwa już następstw wypadku. Jednocześnie nie sposób zaprzeczyć, iż powód w wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. doznał przemijającej krzywdy wyrażającej się w stłuczeniu prawego barku i kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego, dolegliwościach bólowych oraz niedogodnościach w wykonywaniu pracy zawodowej i opiece nad dziećmi. Jak już zaś zostało wskazane, w przypadku stwierdzenia istnienia krzywdy Sąd może odstąpić od zasądzenia zadośćuczynienia jedynie w wypadkach wyjątkowych, które w ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie wystąpiły.

Przy uwzględnieniu faktu, iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwany nie przyznał powodowi żadnego zadośćuczynienia, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.000 zł, w pozostałym zakresie oddalając powództwo (punkt 1 a. oraz punkt 2. sentencji wyroku).

Stosownie do treści art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego tytułu koszty.

Na tej podstawie Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.850 zł z tytułu poniesionych przez powoda kosztów konsultacji lekarskich oraz prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych, uznając je za koszty uzasadnione bezpośrednio wynikające ze szkody poniesionej w wyniku wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r. Podkreślić należy, iż brak jest podstaw do uznania, iż możliwość przeprowadzenia pewnych zabiegów w ramach świadczeń refundowanych przez NFZ pozbawia powoda prawa dochodzenia ich wartości przy leczeniu prywatnie. Jak wynika z dowodu z przesłuchania powoda, skorzystał on z leczenia prywatnego z powodu długiego oczekiwania na świadczenia w ramach NFZ. W tej sytuacji nie sposób czynić powodowi zarzutu ze skorzystania z możliwości szybkiego powrotu do zdrowia i zapobieżenia ewentualnym komplikacjom powypadkowym. Wskazane koszty zostały przez powoda rzeczywiście poniesione i wykazane przedstawioną fakturą wystawioną przez (...) przy ul. (...) w Ł.. Celowość poniesionych kosztów potwierdzona została przez biegłego z zakresu ortopedii i chirurgii urazowej. Wobec powyższego Sąd orzekł, jak w punkcie 1. b. sentencji wyroku.

Stosownie do treści art. 481 § 1 k.c., w brzemieniu na dzień wymagalności roszczenia, w sytuacji, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 2 k.c.). Stosownie do przytoczonego przepisu dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Termin wymagalności świadczeń przysługujących poszkodowanemu od ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów określa art. 817 § 1 k.c. Jest to termin 30 dni od dnia otrzymania przez ubezpieczyciela zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, jest to termin 14 dni od wyjaśnienia tych okoliczności (art. 817 § 2 k.c.). Obowiązek udowodnienia istnienia okoliczności z art. 817 § 2 k.c. oraz ich zasięgu obciąża ubezpieczyciela (art. 6 k.c.). Również zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 z zm.) ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Z ustaleń poczynionych w toku postępowania wynika, iż zgłoszenie szkody zostało doręczone pozwanemu najpóźniej dnia 22 marca 2012 r., zaś pozwany zakończył postępowanie dnia 20 kwietnia 2012 r. wydając decyzję odmowną. Brak jest jednak dowodów na to, iż we wskazanym terminie szkoda została zgłoszona pozwanemu w skonkretyzowanej wysokości. Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika natomiast, iż o zakresie szkody doznanej przez powoda i o wysokości żądanego świadczenia pozwany dowiedział się z pisma złożonego w imieniu poszkodowanego przez kancelarię „pro juris” doręczonego pozwanemu dnia 11 lipca 2012 r. Wobec powyższych ustaleń roszczenie stało się wymagalne dopiero od dnia następnego, tj. od dnia 12 lipca 2012 r. i od tej daty zasługiwało na uwzględnienie żądanie powoda zasądzenia odsetek ustawowych co do kwot zadośćuczynienia oraz odszkodowania za poniesione koszty leczenia.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. stosunkowo rozdzielając je między stronami. Powód niniejszym postępowaniem dochodził zasądzenia od pozwanego łącznej kwoty 7.850 zł. Na rzecz powoda zasądzona została łączna kwota 4.850 zł, wobec czego powód przegrał postępowanie w 38% i w takiej części winien ponieść koszty postępowania w sprawie.

Łączne koszty postępowania w sprawie poniesione przez powoda wynoszą 3.056,71 zł, na którą to kwotę składają się 393 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 1.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego powoda oraz wynagrodzenie biegłych za sporządzenie opinii podstawowych i uzupełniających: 500 zł (k. 105), 247,14 zł (k. 105), 200 zł (k. 163), 100 zł (k. 180), 35,24 zł (k. 180), 300 zł (k. 198), 19,19 zł (k. 163), 45,28 zł (k. 198).

Do kosztów postępowania w sprawie poniesionych przez pozwaną należą: koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu w kwocie 1.217 zł oraz wynagrodzenie biegłych w łącznej kwocie 514,58 zł (k. 119, k. 147 oraz k. 146), co daje sumę 1.531,58 zł. Łączna wysokość kosztów poniesionych przez strony w toku postępowania wynosi 4.588,29 zł.

Sąd ustalił koszt zastępstwa procesowego stron w postępowaniu na kwoty po 1.200 zł w oparciu o § 6 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. z 2002r. Nr 163, poz. 1348) oraz § 6 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 2002 nr 163 poz. 1349).

Pozwany przegrał sprawę w 62%, wobec czego winien ponieść koszty postępowania w wysokości 2.844,74 zł (62% x 4.588,29 zł). Wobec faktu, iż pozwany poniósł koszty w wysokości 1.531,58 zł, zasadnym było nakazanie zwrotu od powoda na rzecz pozwanej kwoty 1.313,16 zł.

Art. 113 ust. 1. ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. koszty sądowe w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025 z dnia 2014.08.01 t.j. z późn. zm.) przewiduje, iż kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W związku z powyższym Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego jako przegrywającego sprawę w 62% kwotę 49 zł (62%*76,33 zł) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych (pkt 3 sentencji wyroku).

Na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił od obciążenia powoda M. S. (1) obowiązkiem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa. Za odstąpieniem przemawia ciężka życiowa sytuacja powoda, który posiada trójkę małych dzieci, zaś jego żona nie pracuje. Rodzina powoda utrzymuje się wyłącznie z niewygórowanych dochodów powoda osiąganych z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w postaci warsztatu samochodowego. Nadto za odstąpieniem od obciążenia powoda kosztami przemawia charakter sprawy, albowiem sprawy o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i odszkodowanie mają w dużej mierze charakter ocenny, poddany pod rozstrzygnięcie uznaniu sądu w oparciu o opinie biegłych. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie powód miał uzasadnione powody dla pozostawania w błędnym przekonaniu, iż odczuwane przez niego dolegliwości bólowe wynikają z wypadku z dnia 23 grudnia 2011 r.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w punkcie 4. sentencji wyroku.