Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Grajewie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aneta Frączek

Protokolant: Ewa Dziejma

w obecności oskarżyciela -------

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 grudnia 2015 roku i 16 lutego 2016 roku

sprawy przeciwko

D. B.

synowi C. i J. z d. W.

urodz. (...) w G.

obwinionemu o to, że:

I. w dniu 24 sierpnia 2015 roku około godziny 13.45 w G., Os. (...), woj. (...) bez zamiaru uiszczenia należności wyłudził opłatę pobraniową w kwocie 37,50 zł za dostarczenie paczki przez kuriera firmy (...) wiedząc, że świadczenie jest płatne, na szkodę kuriera K. M.,

tj. o wykroczenie z art. 121 § 2 kw

II. w dniu 24 sierpnia 2015 roku około godz. 14.20 w G., ul. (...), woj. (...) wbrew obowiązkowi nie udzielił umundurowanemu funkcjonariuszowi Policji informacji co do tożsamości własnej,

tj. o wykroczenie z art. 65 § 2 kw

1.  Obwinionego D. B. uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt I wniosku o ukaranie z art. 121 § 2 kw.

2.  Obwinionego D. B. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt II wniosku o ukaranie i za to na podstawie art. 65 § 2 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 200,-(dwustu) złotych.

3.  Zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty sądowej kwotę 30,- (trzydziestu) złotych i obciąża go 1/2 częścią zryczałtowanych wydatków w sprawie w kwocie 50,-(pięćdziesięciu) złotych.

Sygn. akt II W 509/15

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego w sprawie Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. B. zamówił części do samochodu syna w postaci pierścieni. Przesyłka z pierścieniami miała do niego dotrzeć w piątek 21 sierpnia 2015 roku. Kurier z przesyłką dotarł do mieszkania D. B. w dniu 24 sierpnia 2015 roku, czyli w poniedziałek. Po otrzymaniu przesyłki D. B. stwierdził, że nie da kurierowi pieniędzy za przesyłkę pobraniową, bo spodziewał się paczki w piątek, zaś otrzymał ją w poniedziałek. Wyrwał kurierowi K. M. paczkę z rąk, po czym po awanturze z kurierem zamknął przed nim drzwi mieszkania. Widząc takie zachowanie D. B. K. M. zawiadomił Policję. Czekając na przyjazd policjantów zauważył, że D. B. wraz z synem S. B. wsiedli do samochodu i gdzieś nim pojechali. K. M. pojechał za nimi informując po drodze policjantów, gdzie udaje się mężczyzna, który zabrał mu paczkę oraz odmówił zapłaty za nią. W ten sposób K. M. i policjanci w osobach T. Ł. i A. K. dotarli na ul. (...) w G., gdzie znajdował się zakład wulkanizacyjny, gdzie D. B. zlecił usługę w postaci montażu pierścieni w samochodzie swojego syna. Na miejscu w trakcie rozmowy z D. B. policjanci dowiedzieli się, że obwiniony nie zapłaci za przesyłkę, gdyż nie jest zadowolony z usługi. W związku z tym, T. Ł. poinformował, że takie zachowanie stanowi wykroczenie. D. B. nie przyznał się do jego popełnienia. T. Ł. poprosił obwinionego o podanie swoich danych osobowych i okazanie dowodu osobistego. Obwiniony sprawdził i okazało się, że nie miał przy sobie dowodu osobistego. Odmówił także podania swoich danych osobowych. Wskazał na A. K. twierdząc, że ten go zna. A. K. znał obwinionego wyłącznie z widzenia, wiedział, że ten kiedyś był radnym. W związku z odmową podania danych osobowych D. B. został doprowadzony do Komendy Powiatowej Policji w G., gdzie ostatecznie podał swoje dane i gdzie zostały one potwierdzone.

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie następujących dowodów: częściowo na podstawie wyjaśnień obwinionego k. 33 odw – 34, zeznań świadków: K. M. k. 34-34 odw, T. Ł. k. 34 odw – 35, A. K. k. 41 – 41 odw, 24 odw od słów „W trakcie legitymowania” …. do słów „To wszystko co mam do powiedzenia w sprawie”, notatki służbowej k. 1, zawiadomienia o popełnieni wykroczenia k. 4.

D. B. będąc słuchany w charakterze obwinionego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. 1 wniosku o ukaranie, nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. 2 wniosku o ukaranie oraz złożył wyjaśnienia w sprawie (k. 33 – 34).

SĄD ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Wyjaśnienia nieprzyznającego się do winy obwinionego zasługują na obdarzenie ich wiarą w części, a mianowicie w zakresie w którym obwiniony twierdził, że celem jego działania wobec kuriera nie było wyłudzenie świadczenia, które jest płatne, ale wdanie się w spór konsumencki. Nie zasługują na obdarzenie ich wiarą w zakresie, w jakim zaprzecza odmowie udzielenia informacji policjantom odnośnie swoich danych.

Wyjaśnieniom obwinionego zaprzeczył kurier K. M. (k. 34 – 34 odw oraz por. treść zawiadomienia o wykroczeniu k. 4). Z jego zeznań wynika, iż obwiniony po dostarczeniu mu paczki twierdził, że nie da pieniędzy, bo spodziewał się paczki w piątek, a otrzymał ją w poniedziałek. Po awanturze zamknął drzwi mimo, że K. M. żądał zapłaty. K. M. potwierdził, że w czasie interwencji policjantów okazało się, że obwiniony nie miał przy sobie dokumentów oraz, że obwiniony nie podał swoich danych z tym, że świadek przyznał, że nie był w czasie interwencji cały czas przy obwinionym.

W ocenie Sądu zeznania świadka K. M. zasługują na obdarzenie ich wiarą z tym, że jak wynika z zeznań funkcjonariuszy Policji, które Sąd uznał za prawdziwe, celem działania obwinionego, który nie zapłacił za usługę kuriera nie było wyłudzenie tej usługi, ale wdanie się w spór konsumencki, gdyż obwiniony uważał usługę dostarczenia przesyłki za wykonaną wadliwie. Wbrew twierdzeniom obwinionego, w ocenie Sądu oczywiste jest i wynika to z zeznań K. M., iż na miejscu w trakcie rozmowy z kurierem obwiniony nie informował go, że zamierza zapłacić sprzedającemu za zamówione pierścienie. Zdaniem Sądu stało się tak dlatego, że obwiniony był zdenerwowany całą sytuacją, jak również zależało mu na czasie, aby udać się z zamówionymi częściami do mechanika. W ocenie Sądu K. M. nie miał powodów, aby kłamać co do treści rozmowy z obwinionym. Z jego zeznań wynika, że rozmowa ta miała nerwowy przebieg oraz, że była na tyle krótka, iż obwiniony nie miał czasu, żeby wyłuszczać swoje zamiary co do tego, że zapłaci sprzedawcy za towar. Dlatego obwiniony, co wynika z zeznań świadka, twierdził, że nie da mu pieniędzy, bo spodziewał się paczki w piątek, zaś otrzymał ją w poniedziałek, po czym wyrwał paczkę z rąk kuriera, a następnie po awanturze zamknął przed nim drzwi mieszkania.

Jak już wskazano, wyjaśnienia obwinionego są sprzeczne nie tylko z zeznaniami K. M.. Sprzeczne są także z zeznaniami obu funkcjonariuszy Policji co do kwestii odmowy podania danych. Jak wynika z ich zeznań (por. zeznania T. Ł. k. 34 odw – 35, A. K. k. 41 – 41 odw, 24 odw od słów „W trakcie legitymowania” …. do słów „To wszystko co mam do powiedzenia w sprawie”, notatki służbowej k. 1), po przybyciu na miejsce gdzie był zlokalizowany zakład wulkanizacyjny, w trakcie rozmowy z obwinionym dowiedzieli się, że obwiniony nie zapłaci za przesyłkę, gdyż D. B. nie jest zadowolony z usługi. W związku z tym, T. Ł. poinformował, że takie zachowanie stanowi wykroczenie. D. B. nie przyznał się do jego popełnienia. T. Ł. poprosił obwinionego o podanie swoich danych osobowych i okazanie dowodu osobistego. Obwiniony sprawdził i okazało się, że nie miał przy sobie dowodu osobistego. Odmówił także podania swoich danych osobowych. Wskazał na A. K. twierdząc, ze ten go zna. A. K. znał obwinionego wyłącznie z widzenia. Wiedział, że ten kiedyś był radnym. W związku z odmową podania danych osobowych D. B. został doprowadzony do Komendy Powiatowej Policji w G., gdzie ostatecznie podał swoje dane i gdzie zostały one potwierdzone.

W ocenie Sądu nie ma podstaw, aby nie wierzyć zeznaniom świadków T. Ł. i A. K.. Obaj świadkowie są dla obwinionego osobami obcymi, nie utrzymują z nim kontaktów towarzyskich, nie są z nim skłóceni. Zetknęli się z obwinionym wyłącznie na gruncie zawodowym. A. K. znał obwinionego wyłącznie z widzenia, wiedział, że ten kiedyś był radnym. Dlatego Sąd uznał, że zeznania obu świadków odpowiadają prawdzie. Swoimi zeznaniami świadkowie nie zamierzali w żaden sposób zaszkodzić obwinionemu, o czym świadczy chociażby fakt, że potwierdzali, iż obwiniony na miejscu ich spotkania podawał, że powodem dla którego odmówił zapłaty za przesyłkę było niezadowolenie z wykonanej usługi. Wskazywał, że przed paru dniami przed dniem 24.08.2015 roku otrzymał inną przesyłkę kurierską, za którą zapłacił, bowiem był zadowolony z tej usługi.

Ostatecznie, w trakcie czynności wyjaśniających w sprawie obwiniony uiścił należność za części oraz wykonaną usługę (por. zeznania J. B. k. 16, pokwitowania k. 13).

W ocenie Sądu za nieprawdziwe należało zarazem uznać zeznania świadka S. B. (k. 35- 35 odw, 20 odw), czyli syna obwinionego w części, a mianowicie w zakresie, w jakim potwierdzał wyjaśnienia ojca, czyli że w trakcie rozmowy z kurierem jego ojciec tłumaczył, że zapłaci z części do samochodu, a nie za usługę kuriera. Jak już wskazywano przy analizie zeznań K. M., w ocenie Sądu rozmowa obwinionego ze świadkiem M. nie miała spokojnego przebiegu i zdaniem Sądu obwiniony nie miał czasu ani ochoty (z racji zdenerwowania) tłumaczyć kurierowi, że uważa za prawo konsumenta odmowę zapłaty za usługę wykonaną w jego ocenie w sposób wadliwy. Zeznania świadka S. B. o tym, że jego ojciec nie miał przy sobie dokumentu tożsamości są oczywiście prawdziwe, gdyż potwierdził je T. Ł.. Nie zasługują zaś na obdarzenie wiarą twierdzenia syna obwinionego, że jego ojciec podał dane osobowe policjantom. Twierdzeniom tym przeczą zeznania obu policjantów oraz K. M.. Zresztą, gdyby tak się stało, to nie byłoby podstawy do zatrzymywania obwinionego i doprowadzania go do KPP w G.. Twierdzenia świadka, że policjanci przez pół godziny dyskutowali z obwinionym oraz, że gdyby nie mieli świadomości z kim rozmawiają, to powinni byli od razu zatrzymać obwinionego i dowieść do KPP w G. celem ustalenia danych są wyrazem jego rozumienia prawa i nie wiadomo, skąd taki pogląd świadka o obowiązującym prawie.

Podsumowując, w niniejszej sprawie nie było podstaw do tego, aby przypisać obwinionemu popełnienia czynu z art. 121 § 2 kw. Czyn z art. 121 § 2 kw polega na tym, że sprawca bez zamiaru uiszczenia należności wyłudza pożywienie lub napój w zakładzie żywienia zbiorowego, przejazd środkiem lokomocji należącym do przedsiębiorstwa niedysponującego karami pieniężnymi określonymi w taryfie, wstęp na imprezę artystyczną, rozrywkową lub sportową, działanie automatu lub inne podobne świadczenie, o którym wie, że jest płatne. Jak się wskazuje w komentarzach do Kodeksu wykroczeń (np. Kodeks wykroczeń. Komentarz pod red. Marka Bojarskiego, Wojciecha Radeckiego, Wydawnictwa C.H.BECK, Warszawa 2016) „Zakres przedmiotowy wykroczenia szalbierstwa mieści się w zakresie oszustwa. Nie ulega wątpliwości, iż w sensie prawnym szalbierstwo jest szczególnym rodzajem oszustwa i charakteryzuje się działaniem polegającym na wykorzystaniu podstępnie wytworzonej sytuacji, z tym jednak zastrzeżeniem, iż w przypadku wykroczenia typizowanego w art. 121 § 2 KW działanie sprawcy skierowane jest przeciwko odmiennemu niż w przypadku przestępstwa z art. 286 § 1 KK przedmiotowi”. W ocenie Sądu obwiniony nie zamierzał wyłudzić świadczenia, o którym wiedział, że jest płatne. Odmawiając uiszczenia należności za usługę kurierską realizował swoje prawo konsumenta do odmowy uiszczenia opłaty za usługę wykonaną, w jego ocenie, w sposób wadliwy.

Zdaniem Sądu zarazem nie ma wątpliwości, że obwiniony dopuścił się popełnienia wykroczenia o znamionach określonych w art. 65 § 2 kw polegającego na tym, że w dniu 24 sierpnia 2015 roku około godz. 14.20 w G., ul. (...), woj. (...) wbrew obowiązkowi nie udzielił umundurowanemu funkcjonariuszowi Policji informacji co do tożsamości własnej.

Przy wymiarze kary dla obwinionego Sąd kierował się dyrektywami art. 33 kw.

Za okoliczność obciążającą dla obwinionego należało uznać stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego związanego z publicznie okazywanym lekceważeniem policjantów w związku z odmową podania swoich danych. Okolicznością łagodzącą jest tylko to, że odmowa podania swoich danych nastąpiła w sytuacji, kiedy obwiniony nie był całkowicie anonimowy, gdyż A. K. znał go z widzenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że kara 200 zł grzywny jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz spełni swe cele tak wobec obwinionego, jak i w zakresie społecznego oddziaływania. Przekona obwinionego oraz społeczeństwo o braku pobłażania dla łamania prawa nakładającego na obywatela obowiązek podawania swoich danych osobowych na żądanie osób do tego uprawnionych. Jest ona adekwatna do możliwości finansowych obwinionego, która otrzymuje zasiłek w kwocie 760 zł, nie ma nikogo na swoim utrzymaniu, zaś z majątku ma mieszkanie na Os. (...) w G..

O wydatkach w sprawie rozstrzygnięto na zasadzie art. 118 § 1 i 3 kpw, §1 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10.10.2001 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 118, poz.1269) zaś o opłacie sądowej – na podstawie art. 3 ust 1 w zw. z art. 21 pkt.2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz.U. z 1983r, Nr49, poz. 223 ze zmianami).