Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 1177/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

SSO Alina Gąsior

Protokolant

stażysta Daria Mazerant

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko J. W.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanego J. W. na rzecz powódki M. W. kwotę 40.000 (czterdzieści tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2015 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego J. W. na rzecz powódki M. W. kwotę 2.000 (dwa tysiące) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych;

4.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sygn. akt. I C 1177/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 sierpnia 2015 r. powódka M. W., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanego J. W. kwoty 85.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu podniosła, że w okresie wiosny-lata 2003 r., gdy była małoletnia, pozwany doprowadził ją do obcowania płciowego wbrew jej woli i odbył z nią stosunek płciowy, za co został prawomocnie skazany przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. Czynem tym pozwany wyrządził powódce krzywdę, powodując dalekosiężnie negatywny wpływ na jej rozwój, które to skutki odczuwa do dziś. Powódka wskazała, iż pozwany zapłacił już kwotę 15.000 zł, jednakże w jej ocenie jest to kwota nieadekwatna do poniesionej przez nią szkody.

Na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany podniósł zarzut ugodowego załatwienia kwestii zadośćuczynienia i zrzeczenia się przez powódkę roszczenia, a także iż dokonał czynu zabronionego w warunkach niepoczytalności. Pozwany zakwestionował roszczenie również co do wysokości.

W piśmie procesowym z dnia 19 października 2015 r. powódka podniosła zarzut podrobienia dokumentu poprzez dopisanie przez pozwanego treści dotyczącej zrzeczenia się roszczenia, zarzut podstępu pozwanego, gdyż pozwany nie powiedział o tym, że oświadczenie zawiera zrzeczenie się roszczenia oraz jakie będą tego konsekwencje, a także zarzut, iż działała ona w błędzie co do czynności prawnej, myśląc, iż pozwany chce jedynie uniknięcia odpowiedzialności karnej. W przedmiocie zarzutu niepoczytalności powódka wskazała, iż przedstawione przez pozwanego opinie z postępowania karnego w sprawie VII K 110/15 nie wskazują na chorobę psychiczną albo upośledzenie pozwanego, natomiast pozostałe opinie nie obejmują okresu, gdy pozwany dokonał czynu oraz nie dotyczą postępowania co to tego czynu.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. W. w wieku 8 lat przyjaźniła się z M. D., w mieszkaniu której spędzała dużo czasu. J. W. był konkubentem matki M. D.. Bywało, że dziewczynki zostawały same z J. W..

J. W. był dla obu dziewczynek bardzo miły, robi jedzenie, zabierał na wycieczki, chodził na basen, bawił się z nimi.

(dowód: zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:48:17-00:49:10, protokół k.99, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.54, zeznania pozwanego J. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:34:37-01:35:20, protokół k.102, płyta k.103, zeznania świadka D. D. (1) złożone na rozprawie w dniu 19 stycznia 2016 r. 00:08:30-00:10:13, protokół k.96v, płyta k.103, protokół z przesłuchania M. D. k.51-51v akt sprawy VII K 110/15)

W pewnym momencie J. W. zaczął puszczać M. W. filmy pornograficzne. Gdy był z nią sam w pokoju, wziął jej ręce i dotykał swoich narządów płciowych. Pozwany doprowadził do odbycia stosunku płciowego z małoletnią powódką.

( dowód: zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:48:17-00:49:10, protokół k.99, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.54)

M. W. nie mówiła o tym nikomu. Nie powiedziała również rodzicom, bo się wstydziła.

W szkole na lekcjach z wychowania do życia w rodzinie, M. W. zaczęła rozumieć, co tak naprawdę się wydarzyło. Zaczęła odczuwać lęki, czuła się śledzona, miała koszmary. J. W. mieszkał blisko niej, dlatego często go spotykała. Kołatało jej wtedy serce. Chciała jak najszybciej oddalić się od niego.

(dowód: zeznania świadka D. D. (2) złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2015 r. 00:15:00-00:17:51, protokół k.77, płyta k.81, zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:48:17-00:49:10, 00:52:02-00:52:56, 01:02:36-01:04:53, 01:07:33-01:08:29 protokół k.99, k.100-100v, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.54-55)

M. W. nie korzystała z pomocy psychologa lub psychiatry, gdyż wiązało się to z koniecznością powiedzenia o wszystkim matce.

(dowód: zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:05:27-01:05:55 protokół k.100, płyta k.103)

W gimnazjum M. W. była spokojniejsza niż jej rówieśnicy. Miała problem z nawiązywaniem nowych znajomości. Utrzymywała kontakt tylko z kilkoma koleżankami. Nie uczestniczyła w życiu szkoły, nie chodziła na szkolne dyskoteki, nie jeździła na wycieczki szkolne. Nie chciała wychodzić z domu. Z koleżankami spotykała się tylko w domu.

M. W. w szkole podstawowej i w gimnazjum nie miała i nie chciała mieć chłopaka. Nie posiadała też przyjaciół wśród chłopaków.

(dowód: zeznania świadka D. D. (2) złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2015 r. 00:19:41-00:21:29, protokół k.77, płyta k.81, zeznania świadka Z. D. złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2015 r. 00:37:14-00:38:07, protokół k.78, płyta k.81, zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:02:36-01:04:53, protokół k.100, płyta k.103)

W 2011 r. M. W. związała się z E. K.. Była wtedy w II klasie liceum,. To był jej pierwszy chłopak. Miała problem z nawiązaniem tej relacji, ciągle odczuwała lęk. E. K. mieszkał naprzeciwko mieszkania, w którym kilka lat wcześniej pozwany dopuścił się obcowania płciowego z powódką, co dodatkowo utrudniało powódce nawiązanie bliższych relacji z partnerem.

Razem zamieszkali, gdy M. W. była w III klasie liceum. W kwietniu 2015 r. urodziła dziecko.

(dowód: zeznania świadka E. K. złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2016 r. 00:43:09-00:44:40, 00:45:23-00:47:54, protokół k.78v-79v, płyta k.81, zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:49:10-00:51:27, protokół k.99v, płyta k.103)

M. W. nie odczuwa przyjemności z seksu z mężem. Zaczęła współżycie przed 18 rokiem życia na skutek świadomej decyzji.

(dowód: zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:48:17-00:49:10, 01:07:17-01:07:33, protokół k.99, k.100v, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.56v)

M. W. nadal odczuwa lęk przez J. W.. Wspomnienia wciąż do niej wracają.

(dowód: zeznania świadka E. K. złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2016 r., 00:39:30-00:40:24 protokół k.78v, płyta k.81, zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:07:33-01:08:29, protokół k.100v, płyta k.103)

Na początku sierpnia 2014 r. M. W. za namową męża zaczęła dochodzić zadośćuczynienia od J. W.. W toku rozmów M. W. groziła J. W., że zgłosi sprawę na policję. J. W. tłumaczył, że nie ma pieniędzy i jest na rencie. Wówczas powódka zaproponowała, żeby przepisał jej swoje mieszkanie, na co J. W. nie wyraził zgody. Ostatecznie poprzez kontakt sms-owy została ustalona kwota wysokości 15.000 zł.

M. W. w dniu 4 sierpnia 2014 r. zgłosiła sprawę na Policję.

(dowód: przyjęcie zawiadomienia k.2-3 akt sprawy VII K 110/15, wydruki sms k.9-12 akt sprawy VII K 110/15, protokół oględzin telefonu k.176-177v akt sprawy VII K 110/15, zeznania świadka E. K. złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2016 r., 00:48:54-00:54:05 protokół k.79, płyta k.81, zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:48:17-00:49:10, 00:54:23-00:58:23 protokół k.99-100, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.55-56, zeznania pozwanego J. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:18:18-01:18:46, protokół k.101, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.56v-57v)

J. W. brał pod uwagę, że może zostać skazany i to była przyczyna, dla której zgodził się zapłacić powódce uzgodnioną kwotę 15.000 zł. Nie chciał iść do więzienia, dlatego zgodził się zapłać pieniądze. Prosił przy tym M. W., żeby nie zgłaszała na Policji tego, co zrobił.

Pozwany zaciągnął pożyczkę w banku, aby móc powódce przekazać uzgodnioną kwotę.

(dowód: zeznania pozwanego J. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:18:18-01:18:46, 01:25:01-01:25:29, 01:30:40-01:32:03, protokół k.101-102, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.56-57)

W dniu 20 sierpnia 2014 r. M. W. wraz z partnerem spotkała się z J. W. w parku, gdzie doszło do przekazania kwoty 15.000 zł. M. W. podpisała 2 oświadczenia: przygotowane przez siebie o treści: „Ja niżej podpisana M. W. oświadczam, że w dniu 20.08.2014 r. w P. Tryb. w P. J. P. II przyjęłam od niżej podpisanego J. W. kwotę w wysokości 15.000 złotych (piętnastu tysięcy złotych) w ramach zadośćuczynienia za krzywdy, których dokonał w 2003 r. Art. 197 k.k.oraz przygotowane przez J. W. o treści: „Potwierdzam odbiór zadośćuczynienia w kwocie 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych) od pana J. W. w dniu 20.08.2014 r. I oświadczam nie rościć żadnych pretensji.”

(dowód: oświadczenia k.33, k.72, zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:58:23-01:00:11, protokół k.100, płyta k.103, zeznania pozwanego J. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 01:26:44-01:28:32, protokół k.101v, płyta k.103)

Podczas spotkania M. W. nie poinformowała J. W. to tym, że złożyła ustne zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Po przekazaniu pieniędzy, M. W. i E. K. powiedzieli J. W., że sprawa jest zamknięta.

(dowód: zeznania powódki M. W. złożone na rozprawie w dniu 19 styczna 2016 r. 00:48:17-00:49:10, protokół k.99, płyta k.103 w związku z zeznaniami złożony na rozprawie w dniu 6 października 2015 r. k.56, zeznania świadka E. K. złożone na rozprawie w dniu 19 listopada 2016 r. 00:58:32-00:59:18, protokół k.79v, płyta k.81)

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb, wydanym w sprawie sygn. akt VII K 110/15 z dnia 22 kwietnia 2015 r. J. W. został uznany za winnego tego, że w okresie wiosny i lata 2003 r. w P. tryb., woj. (...) w mieszkaniu nr (...) usytuowanym przy ul. (...) obcował płciowo z małoletnią poniżej lat 15 M. W., w ten sposób, że odbył z nią stosunek płciowy i doprowadził ją do wykonania innej czynności seksualnej poprzez to, że jej ręką dotykał własnych narządów płciowych oraz doprowadził ją do poddania się innej czynności seksualnej w ten sposób, że obnażał się przed pokrzywdzoną jak również prezentował małoletniej filmy o treści pornograficznej, o stanowi przestępstwo przewidziane w art. 200 § 1 dkk w zw. z art. 202 § 2 dkk w zw. z art. 11 § 2 dkk i art. 48 § 1 kk. Wyrok uprawomocnił się w dniu 30 kwietnia 2015 r.

W toku postepowania opinią z dnia 23 stycznia 2015 r. biegli ustalili, iż J. W. nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo, a w czasie popełnienia zarzucanego czynu dotyczącego powódki miał zachowaną zdolność rozpoznawania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Postępowanie w przedmiocie zarzutu zgwałcenia toczące się przeciwko pozwanemu zostało wyłączone do odrębnego postępowania i umorzone.

(dowód: opinia sądowo-psychiatryczna k.117-123 akt sprawy VII K 110/15, wyrok k.282 akt sprawy VII K 110/15, postanowienia o wyłączeniu do odrębnego postępowania i umorzenia postępowania odnośnie zarzutu zgwałcenia k. 181 - 181 v akt sprawy VII K 110/15).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów. Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadka E. W., jako że nie posiada ona informacji o czynie pozwanego, poza tym uzyskanie wiedzy przez matkę powódki o czynie sprzed kilkunastu lat mogłoby doprowadzić do pogorszenia stosunków rodzinnych, czego powódka chciała uniknąć.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

W sprawie było bezsporne, że prawomocnym wyrokiem karnym Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie o sygn. akt VII K 110/15 pozwany został skazany za przestępstwo z art. 200 § 1 dkk (tj. obowiązującego w dacie czynu). w zw. z art. 202 § 2 dkk w zw. z art. 11 § 2 dkk i art. 48 § 1 kk. Na podstawie art. 11 k.p.c. w niniejszym postępowaniu Sąd był związany ustaleniami powyższego wyroku co do popełnienia przestępstwa. W ten sposób ustalone zostało w sposób wiążący, że w okresie od wiosny i lata 2003 pozwany obcował płciowo z powódką oraz doprowadził ją do wykonania innej czynności seksualnej. Pozwany ponosi zatem odpowiedzialność na podstawie art. 415 k.c.

Pozwany zarzucił, że czyn, za który został skazany, popełnił w warunkach niepoczytalności (art. 425 § 1 k.c.).

Niepoczytalność w ujęciu Kodeksu cywilnego oznacza stan wyłączający świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Chodzi tu zatem o sytuację całkowitego wyłączenia, a nie jedynie ograniczenia świadomości lub swobody powzięcia decyzji i wyrażenia woli.

Wskazać jednak należy, iż prawomocne skazanie za przestępstwo umyślne wyłącza w świetle art. 11 k.p.c. możliwość ustalenia, że sprawca działał nieumyślnie. Obowiązująca bowiem w postępowaniu karnym zasada in dubio pro reo może doprowadzić nie tylko do przypisania oskarżonemu o przestępstwo umyślne winy nieumyślnej, ale nawet do uniewinnienia go, a w takiej sytuacji sąd cywilny, wolny od związania wyrażonego w art. 11 k.p.c., może czynić własne ustalenia zarówno co do faktu popełnienia przestępstwa, jak i rodzaju winy sprawcy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1984 r. wraz z uzasadnieniem, III CZP 71/83, Legalis nr 24066).

Wobec powyższego zarzut pozwanego należy uznać za bezzasadny.

Materialnoprawną podstawę roszczenia powódki stanowi art. 445 § 2 k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem w wypadku skłonienia poszkodowanego za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności, do poddania się czynowi nierządnemu, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Uprawnienie do zadośćuczynienia pieniężnego z art. 445 k.c. za krzywdę wyrządzoną czynem nierządnym służy poszkodowanej kobiecie niezależnie od skutków z tego czynu. Mogą one natomiast wpłynąć na wysokość należności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 1979 r., IV CR 68/79, Legalis nr 21392). Art. 445 § 2 k.c., przyznając prawo do zadośćuczynienia pieniężnego w razie skłonienia do poddania się czynowi nierządnemu, ma zatem na celu ochronę integralności seksualnej jako dobra osobistego.

Strona powodowa powołuje się co prawda na dwie podstawy prawne, tj. art. 445 k.c. oraz art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c., jednakże przewidziane tymi przepisami świadczenie jest tożsame i łączy się z tą samą krzywdą, zatem brak jest uzasadnienia dla odrębnego ustalania świadczeń. W niniejszej sprawie wobec regulacji prawnej zawartej w przepisach art. 445 i 448 k.c. należy przyjąć koncepcję istnienia jednej podstawy majątkowej ochrony dóbr osobistych umożliwiającej także w przypadku naruszenia dóbr osobistych ujętych w art. 445 k.c. stosowanie obu majątkowych środków ochrony - z tym zastrzeżeniem, że gdy i przepis art. 445 k.c. znajdzie zastosowanie, to pokrzywdzony na tej podstawie może żądać zadośćuczynienia pieniężnego dla siebie (co w tym zakresie pochłonie zadośćuczynienie na jego rzecz na postawie art. 448 k.c.), a dodatkowo, i to o ile zostaną spełnione dalsze przesłanki, może żądać zapłaty przez sprawcę naruszenia dobra osobistego zapłaty odpowiedniej sumy na wskazany cel społeczny na podstawie art. 448 k.c.

W niniejszej sprawie powódka doznała krzywdy wynikająca z naruszenia przez pozwanego wskazanego dobra osobistego w postaci integralności seksualnej.

Pozwany w toku sprawy podniósł zarzut zrzeczenia się roszczenia przez powódkę zgodnie z oświadczeniem podpisanym w dniu 20 sierpnia 2014 r. Powódka natomiast w odpowiedzi podniosła, zarzut podrobienia dokumentu zarzut podstępu pozwanego oraz zarzut działania w błędzie co do czynności.

Oświadczenie z 20 sierpnia 2014 r. zostało przygotowane przez pozwanego i zawierało oświadczenie o treści: „I oświadczam nie rościć sobie żadnych pretensji”. Przechodząc w pierwszej kolejności do zarzutu dopisania treści, uznać należy twierdzenia w tym zakresie jako nieudowodnione – powódka zarzut ten opiera jedynie na twierdzeniu, iż nie pamięta, żeby podpisywała oświadczenie, które przedstawił pozwany, natomiast nie zgłosiła w tym zakresie wniosków pozwalających na potwierdzenie jej twierdzeń. Co do zarzutu podstępu pozwanego poprzez niepoinformowanie jej o tym, że oświadczenie zawiera zrzeczenie się roszczenia oraz jakie będą tego konsekwencje, należy uznać ten zarzut za bezzasadny. Powódka miała bowiem możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia zanim je podpisała, a pozwany nie utrudniał tego. Szerszego rozważenia wymaga natomiast zarzut błędu co do czynności prawnej .

Zgodnie z art. 84 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.

Powódka twierdzi, iż nie czytała oświadczenia przygotowanego przez pozwanego (k.100v). Sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego jak i logicznego myślenia jest przyjęcie, iż w sytuacji przygotowania dokumentu przez inną osobę i dotyczącego przekazania znacznej kwoty pieniężnej, nie czyta się jego treści. Dokument pozwanego zawierał kilka linijek czytelnego tekstu, a zatem czynność ta nie wymagała poświęcenia dłuższego czasu. W judykaturze, jak i doktrynie prawa, podnosi się, że nie można mówić o błędzie, w sytuacji, gdy ktoś składa podpis na dokumencie bez uprzedniego przeczytania go. Osoba taka nie myli się, ponieważ świadomie składa oświadczenie woli, nie znając jego treści, akceptując w ten sposób każde postanowienie zawarte w dokumencie (por. np. B. Lewaszkiewicz - Petrykowska Kodeks cywilny, część ogólna, komentarz, Lex 2009 teza 4 do art. 84). Przyjmując zatem, iż powódka zaznajomiła się z treścią oświadczenia, które podpisała, rozważenia wymaga, co było przedmiotem zrzeczenia się roszczenia. Wskazać należy, iż samo oświadczenie o zrzeczeniu się „pretensji” jest sformułowane w taki sposób, iż rozważenia wymaga kontekst całego spotkania, jakie miało miejsce w dniu 20 sierpnia 2014 r.

Obie strony w toku postępowania zgodnie wskazały na kontekst, jakim było uniknięcia odpowiedzialności karnej pozwanego. Powódka przyznała, iż: ”Miało to być tak, że jak dostanę pieniądze, to mam nie zgłaszać sprawy na policję, wydaje mi się, że najpierw zgłosiłam sprawę, postem dostałam pieniądze i pozwany chciał, żebym cofnęła sprawę, ale tego nie zrobiłam (k.55v), natomiast pozwany przyznał, iż: „Brałem pod uwagę to, że mogę zostać skazany i to była przyczyna, że wypłaciłem kwotę (…). Prosiłem o to, żeby nie zgłaszali tego na policji” (k.57). Wskazać również należy, iż treść smsów ujawniona w postępowaniu karnym także wskazuje, iż celem przekazania pieniędzy miało być uniknięcie odpowiedzialności karnej pozwanego.

W ocenie Sądu powódka znajdowała się zatem w sytuacji mylnego wyobrażenia o składniku treści czynności prawnej, a dokładniej przedmiotu roszczenia, którego się zrzeka, powódka myślała bowiem, że pozwany chce jedynie uniknięcia odpowiedzialności karnej. A zatem „pretensje” oznaczają jedynie poczucie urazy i chęć, by sprawca poniósł karę za czyn, którego się dopuścił. Nie ma przy tym znaczenia, iż powódka złożyła doniesienie o popełnieniu przestępstwa zanim pozwany dał jej pieniądze w zamiarze uniknięcia odpowiedzialności, bowiem nie wiedział on o tym.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż błąd ten wywołał pozwany, bowiem to on ją prosił o niezgłaszanie sprawy na policję. Błąd ten był ponadto istotny. Powódka w toku ustalania z pozwanym ostatecznej kwoty tytułem zadośćuczynienia chciała, by pozwany przepisał jej mieszkanie, co sugeruje, iż powódka miała zamiar uzyskać zadośćuczynienie znacznie przekraczające kwotę 15.000 zł. W tym kontekście wydaje się oczywiste, iż gdyby nie działała pod wpływem błędu, mając świadomość zrzeczenia się dalszych roszczeń, nie złożyłaby oświadczenia tej treści.

Wobec tego, iż oświadczenie powódki zostało złożone pod wpływem błędu co do czynności prawnej, bezskuteczny jest zarzut pozwanego o zrzeczeniu się roszczenia przez powódkę.

Zdaniem Sądu, wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego potwierdziły prawdziwość twierdzeń podniesionych w pozwie, że swoim zachowaniem pozwany wyrządził powódce krzywdę o szczególnie dużym nasileniu, wpływającą na jej rozwój fizyczny, psychiczny, moralny i społeczny. W związku z przedwczesnym naruszeniem sfery intymności małoletniej, zaburzony został proces jej dojrzewania, co wiązało się z traumatycznymi przeżyciami narastającymi wraz ze wzrostem świadomości zaistnienia tych zdarzeń. Powódka wykazywała również szczególną obawę w kontaktach z mężczyznami, choćby dotyczyły one sytuacji z natury neutralnych emocjonalnie. W efekcie powyższego sfera emocjonalna i wrażliwość powódki była i nadal jest negatywnie obciążona. Przez cały ten czas natomiast towarzyszy jej ogromne poczucie wstydu, które spowodowało, iż do tej pory nie powiedziała ona rodzicom, czego dopuścił się pozwany. Wstyd przed rodzicami uniemożliwił jej także skorzystanie z pomocy psychologa lub psychiatry, do której sama z uwagi na młody wiek nie była w stanie sięgnąć.

Rozważając wysokość zadośćuczynienia należnego powódce z tytułu doznanej krzywdy, której rozmiary przedstawiono wyżej, Sad miał na uwadze, że zadośćuczynienie orzekane na podstawie art. 445 k.c. ma charakter całościowy i powinno stanowić swoistą rekompensatę za całą krzywdę doznaną przez osobę poszkodowaną. Określając wysokość zadośćuczynienia należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Określając wysokość „odpowiedniej sumy” tytułem należnego powódce zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, Sąd miał na uwadze przede wszystkim fakt, że zdarzenie, którego stała się udziałem, dotknęło dobra osobistego należącego do najcenniejszych dla każdego człowieka, a które zasługuje na wzmożoną ochronę ze strony porządku prawnego. Ochrona ta powinna być tym bardziej wzmożona, że krzywda wynikająca z naruszenia integralności cielesnej, w szczególności integralności seksualnej spotkała zaledwie 8-letnie dziecko.

Dla oceny rozmiaru poczucia krzywdy może mieć również znaczenie późniejsze zachowanie osoby odpowiedzialnej za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, np. brak jakichkolwiek starań tej osoby o złagodzenie następstw szkody (orzeczenie Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1978 r., I CR 510/77, OSNCPiUS 1978, Nr 11, poz. 210). Nie bez znaczenia w niniejszej sprawie jest zatem to, że pozwany po dopuszczeniu się czynu nie proponował zadośćuczynienia w jakikolwiek sposób krzywdzie, jaką wyrządził powódce. Co prawda w dniu 20 sierpnia 2014 r. pozwany zapłacił powódce kwotę 15.000 zł, jednakże nastąpiło to na skutek uporczywego żądania powódki i w zamiarze wyciszenia sprawy, celem uniknięcia odpowiedzialności karnej.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał również na uwadze okoliczność, iż do zdarzenia doszło 13 lat temu, a powódka od kilku lat pozostaje w stałym związku, z którego posiada dziecko i obecnie jej sytuacja życiowa jest ustabilizowana.

Mając na uwadze wszystkie podane wyżej argumenty, w tym w szczególności podstępne nadużycie przez pozwanego zaufania, jakim obdarzyła go powódka, rodzaj naruszonego dobra osobistego, wiek powódki w czasie czynu oraz zakres następstw dla jej życia, składających się na krzywdę w rozmiarze przedstawionym wyżej, sumą odpowiednią z tytułu zadośćuczynienia powinna być w realiach rozpoznawanej sprawy kwota 55.000 zł. Mając na uwadze wypłaconą dotychczas przez pozwanego kwotę w wysokości 15.000 zł Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia i oddalił żądanie w pozostałym zakresie jako bezzasadne.

Sąd zasądził od powyższej kwoty odsetki ustawowe na podstawie art. 481 k.c. od dnia 11 września 2015 r., tj. od dnia następnego po otrzymaniu przez pozwanego odpisu pozwu, do dnia zapłaty.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.000 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa i jednocześnie zniósł między stronami koszt zastępstwa procesowego z uwagi na uwzględnienie powództwa w około 50%.