Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Andrzeja Mazurkiewicza Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2015 r.

sprawy skazanego T. B.

syna R. i R. z domu S. (...)roku w W. o wyrok łączny

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 24 lutego 2015 r. sygnatura akt II K 655/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zwalnia skazanego od ponoszenia wydatków sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

Sygnatura akt IV Ka 352/15

T. B. skazany został prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 12.04.2005 r. w sprawie sygn. akt X K 218/05 za czyn z art. 278 § 1 kk popełniony w dniu 22.01.2005 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat i dozorem kuratora sądowego, której wykonanie zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 06.12.2006r. w sprawie sygn. akt X Ko 1149/06;

2)  Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 14.06.2006 roku w sprawie sygn. akt II K 344/06 za czyny: z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony w dniu 08.08.2005 r. na karę roku pozbawienia wolności; za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk popełniony w okresie od 05.08.2005r. do 22.08.2005r. i od 05.09.2005r. do 01.12.2005 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat, której wykonanie zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 12.03.2009r. w sprawie sygn. akt II Ko 125/09;

3)  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 20.09.2011 r. w sprawie sygn. akt II K 722/11 na karę łączną roku pozbawienia wolności, z zaliczeniem na poczet kary łącznej okresu od 15.06.2011r. do 20.09.2011r., a który to wyrok łączny obejmował:

a)  wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13.08.2008r. w sprawie sygn. akt II K 940/07 za czyny: z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony w dniu 02.10.2006r. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

b)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 03.11.2009r. w sprawie sygn. akt II K 393/09 za czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony w dniu 25.09.2006r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności;

1)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe z dnia 21.03.2012 r. w sprawie sygn. akt III K 1142/09 za czyn z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełniony w dniu 13.12.2008r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

2)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012r. w sprawie sygn. akt II K 931/07 za ciąg przestępstw z art. 270 § 1 kk i art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i art. 270 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk popełniony w dniu 16.10.2006r., 12.10.2006r., 13.10.2006r., 04.10.2006r. 18.08.2006., 06.10.2006r. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności; za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony w dniu 09.08.2006r. 02.08.2006r. na karę roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności; za czyn z art. 270 § 1 i 3 kk popełniony w dniu 13.10.2006r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności; wymierzono karę łączną 3 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności;

3)  wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa z dnia 10.12.2013r. w sprawie sygn. akt III K 1177/13 za czyn z art. 209 § 1 kk popełniony w okresie od września 2012 roku do grudnia 2012r. i od lutego 2013r. do 02.08.2013r. na karę 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie;

Wyrokiem łącznym z dnia 24 lutego 2015 roku (sygn. akt II K 655/14) Sąd Rejonowy w Świdnicy

I.  połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami: Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13.08.2008r. w sprawie sygn. akt II K 940/07, Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 03.11.2009r. w sprawie sygn. akt II K 393/09 i Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012r. w sprawie sygn. akt II K 931/07 i na podstawie art. 91 § 2 kk wymierzył skazanemu T. B. karę łączną 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

II.  na poczet orzeczonej w punkcie I części dyspozytywnej wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okresy kar dotychczas odbytych w łączonych sprawach;

III.  pozostałe orzeczenia zawarte w łączonych wyrokach pozostawił do odrębnego wykonania;

IV.  na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie co do wyroków Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 12.04.2005r. w sprawie sygn. akt X K 218/05 i z dnia 14.06.2006r. w sprawie sygn. akt II K 344/06 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe z dnia 21.03.2012r. w sprawie sygn. akt III K 1142/09 i Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa z dnia 10.12.2013r. w sprawie sygn. akt III K 1177/13;

V.  zwolnił skazanego od zapłaty wydatków związanych z wydaniem wyroku łącznego, zaliczając te wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od wyroku wywiódł obrońca skazanego zaskarżając wyrok w części tj. w pkt I zarzucając:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, a to:

- art. 571§1 kpk i art. 366§1 kpk w zw. z art. 574 kpk przez zaniechanie uzyskania informacji o warunkach rodzinnych, majątkowych i co do stanu zdrowia skazanego, mimo iż były one konieczne do podjęcia prawidłowego rozstrzygnięcia w sprawie,

- art. 7 kpk w zw. z art. 574 kpk przez dowolną i subiektywną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności przez nieobiektywną ocenę dowodu w postaci opinii z Aresztu Śledczego o skazanym,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał istotny wpływ na jego treść polegający na:

- przyjęciu, że wymierzając karę łączną w ramach przedmiotowego wyroku łącznego zasadnym jest zastosowanie zasady pełnej asperacji, mimo iż faktycznie uwzględniając wszystkie okoliczności faktyczne przedmiotowej sprawy, takie jak w szczególności aktualną postawę skazanego, jego krytyczny stosunek do przeszłości oraz okoliczności rodzinne skazanego i jego najbliższych koniecznym jest zastosowanie zasady absorpcji i wymierzenie kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- ustaleniu, że nie ma podstaw do rozłączenia kary łącznej wymierzonej w ramach wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012 r. (sygn.akt II K 931/07) w wymiarze 3 lat i 5 miesięcy mimo iż faktycznie całokształt okoliczności faktycznych interpretowanych przez pryzmat wiedzy i doświadczenia życiowego jednoznacznie wskazuje, że takie rozstrzygnięcie jest w pełni uzasadnione.

a podnosząc powyższe zarzuty wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku łącznego w następujący sposób:

⚫

rozłączenie kary łącznej w wymiarze 3 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej skazanemu wyrokiem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012 r. (sygn.akt II K 931/07),

⚫

połączenie skazanemu kar orzeczonych:

- wyrokiem Sadu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13.08.2008 r. (sygn.akt II K 940/07), gdzie orzeczono wobec skazanego karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

-wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 3.11.2009 r. (sygn.akt II K 393/09) gdzie orzeczono wobec skazanego karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- wyrokiem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012 r. (sygn.akt II K 931/07), gdzie orzeczono wobec skazanego kary jednostkowe – 1 roku pozbawienia wolności 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia oraz 1 roku i 2 miesiące oraz 6 miesięcy pozbawienia wolności,

i wymierzenie wyrokiem łącznym skazanemu kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył:

apelacja obrońcy skazanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Za chybione uznać ponadto należy stanowisko skarżącego o naruszenia przez sąd orzekający w niniejszej sprawie art. 7 kpk w zw. z art. 574 kpk. Odnosząc się do podniesionego zarzutu, wbrew odmiennym zapatrywaniom skarżącego, stwierdzić należy, iż sąd I instancji kształtując wymiar kary łącznej miał na uwadze opinię o skazanym z aresztu śledczego, którą swobodnie ocenił. Przedstawiona opinia o skazanym i zawarte w niej dane oraz wnioski były jednym z elementów mających wpływ na wymiar kary łącznej i przemawiały za odstąpieniem przy wymiarze tej kary od zasady całkowitej kumulacji.

Odnosząc się do podniesionego w apelacji zarzutu naruszenia art. 571 § 1 kpk i art. 366 § 1 kpk w zw. z art. 574 kpk także nie można uznać go za zasadny. Zwrócić w tym miejscu należy uwagę, iż jak zaznaczono powyżej sąd rejonowy dysponował w niniejszej sprawie opinią o skazanym T. B. z Aresztu Śledczego w Ś. (k. 152 – 153) a w której to opinii zawarte zostały także informacje odnośnie warunków i sytuacji majątkowej i rodzinnej wymienionego skazanego i dane te sąd rejonowy przywołał w pisemnym uzasadnieniu wyroku (wskazując m.in., iż skazany pozostaje w związku konkubenckim, na utrzymaniu ma troje dzieci, pracował w firmie budowlanej, łożył na utrzymanie rodziny, zachowanie skazanego do osób mu najbliższych było i jest właściwe, a w miejscu zamieszkania zachowywał się spokojnie) czego jednakże zdaje się nie dostrzegać skarżący. Jakkolwiek informacje odnośnie zachowania skazanego w czasie orzekania o karze łącznej, tak jak i sytuacja rodzinna i majątkowa skazanego oraz stan zdrowia mogą mieć znaczenie dla wymiaru kary łącznej, to informacje te mają pomocniczy charakter i okolicznościom tym nie można nadawać nadmiernego i wiodącego znaczenia.

Podnosząc zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający mieć wpływ na jego treść skarżący prezentuje stanowisko, że sąd orzekający błędnie – w ocenie autora apelacji – ustalił, iż nie ma podstaw do rozłączenia kary łącznej wymierzonej w ramach wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012r. sygn. akt II K 931/07 pomimo, iż faktycznie całokształt okoliczności faktycznych interpretowanych przez pryzmat wiedzy i doświadczenia życiowego jednoznacznie wskazuje, że takie rozstrzygnięcie jest w pełni uzasadnione. Ponadto skarżący błąd w ustaleniach faktycznych w sprawie niniejszej upatruje także w zastosowano przy wymiarze kary łącznej zasady asperacji, nie zaś zasady absorpcji. Odnosząc się do przedstawionej argumentacji, zauważyć należy, iż w realiach przedmiotowej sprawy sąd rejonowy łącząc kary pozbawienia wolności orzeczone wobec T. B. wyrokami opisanymi w pkt 3a, 3b i 5 części wstępnej wyroku tj. wyrokami: Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13.08.2008r. w sprawie sygn. akt II K 940/07, Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 03.11.2009r. w sprawie sygn. akt II K 393/09 i Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 21.12.2012r. w sprawie sygn. akt II K 931/07 przyjął, iż miał możliwość orzeczenia kary łącznej w granicach od 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności ( najwyższa z wymierzonych kar podlegających łączeniu tj. kara pozbawienia wolności wymierzona w sprawie sygn. akt II K 931 /07 za ciąg przestępstw z art. 270 § 1 kk i art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i art. 270 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk popełniony w dniu 16.10.2006r., 12.10.2006r., 13.10.2006r., 04.10.2006r., 18.08.2006., 06.10.2006r., czemu sąd dał wyraz w pisemnych motywach wyroku, przy czym równocześnie w przedstawionych rozważaniach niezasadnie jednakże wskazując, iż kara ta mogła zostać wymierzona z uwzględnieniem wysokości kary łącznej orzeczonej w sprawie II K 931/07 - 3 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności. Niewątpliwie w obecnym stanie prawnym sąd orzekając nową karę łączną nie jest związany wymierzonymi w poszczególnych sprawach karami łącznymi. Które tracą byt z mocy prawa. W niniejszej sprawie kara łączna mogła zostać wymierzona w granicach do 5 lat i 7 miesięcy pozbawienia wolności, jak przyjął trafnie sąd rejonowy, zaprezentowane więc w pisemnych motywach wyroku stanowisko sądu, iż kara ta mogła zostać ukształtowana z uwzględnieniem kar łącznych orzeczonych w sprawach sygn. akt II K 931/07 i sygn. akt II K 722/11 w świetle art. 575 §1 kpk nie można uznać za trafne, jednakże uchybienie to nie miało wpływu na treść wyroku biorąc pod uwagę fakt, iż kara została poprawnie ukształtowana.

Wymiar kary łącznej jest działalnością polegającą na oznaczaniu kary odpowiednio do stopnia związku podmiotowo - przedmiotowego między realnie zbiegającymi się przestępstwami. Nie chodzi tu o ograniczenie odpowiedzialności karnej sprawcy przestępstw, lecz o rzeczywiste oddanie zawartości kryminalnej czynów, jakich skazany się dopuścił. Od oceny stopnia związku podmiotowo - przedmiotowego czynów osoby skazanej zależy zastosowanie przy wymiarze kary łącznej zasad absorpcji, asperacji bądź kumulacji, przy czym zauważyć należy, iż w judykaturze przyjmuje się, iż oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 18 lutego 2014 roku II Aka 2/14). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy zauważyć natomiast należy, iż jakkolwiek zachodzący pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami związek czasowy nie jest odległy to jednakże nie można w tym miejscu nie odnotować, iż nie wszystkie czyny za które wymierzono kary podlegające łączeniu godziły w to samo dobro chronione prawem (jedno z nich godziło w wiarygodność dokumentów inne zaś godziły nie tylko w wiarygodność dokumentów ale również i w mienie). Wysokość orzeczonej wobec skazanego kary łącznej znacznie różni się od sumy kar wymierzonych za podlegające łączeniu przestępstwa, zaznaczyć przy tym należy, iż obecnie kara łączna nie musi wiązać się z poprawą sytuacji skazanego.

Mając na uwadze powyższe nie można zatem za zasadną uznać tezy, iż w przedmiotowej sprawie sąd rejonowy dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, który miałby mieć wpływ na treść wydanego rozstrzygnięcia. Z tych też względów orzeczono jak w wyroku (art.437§1 kpk).

O kosztach sądowych postępowania odwoławczego, należnych Skarbowi Państwa, orzeczono na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalniając skazanego od ponoszenia tych kosztów zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.