Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015r.

Sąd Rejonowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015r. w Rzeszowie

sprawy z wniosku J. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

przy udziale B. Ś. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...)

(...) B. Ś.

w K.

o jednorazowe odszkodowanie

na skutek odwołania J. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 13 września 2013 r. znak (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 13 września 2013 r. znak (...) w ten sposób, że ustala, iż w wyniku wypadku przy pracy z dnia 5 marca 2010r. wnioskodawca J. Ś. doznał dalszego niż orzeczony w wyroku z dnia 26 lutego 2015r. sygn. akt IV U 542/13 stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 15% i z tego tytułu przyznaje wnioskodawcy prawo do dalszego jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej powyższemu uszczerbkowi,

II.  w pozostałym zakresie postępowanie umarza,

III.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz wnioskodawcy J. Ś. kwotę 54 zł (pięćdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym postępowania zażaleniowego.-

Sygn. akt IV U 345/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 8 października 2015 r.

Decyzją z dnia 13.09.2013 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyznał wnioskodawcy J. Ś. jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy z dnia 05.03.2010 r. w wysokości odpowiadającej 10 % -emu długotrwałemu uszczerbkowi na zdrowiu. Jako podstawę prawną decyzji wskazał przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) zaś na uzasadnienie podstawy faktycznej podał, że orzeczeniem z dnia 10.09.2013 r. Komisja Lekarska ZUS ustaliła, iż długotrwały uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy, spowodowany przedmiotowym wypadkiem wynosi 10 %.

W dniu 14.10.2013 r. wnioskodawca J. Ś. złożył odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją „w części, ustalającej długotrwały uszczerbek na jego zdrowiu na 10 % i wysokości przyznania jednorazowego odszkodowania”. Wniósł przy tym o jej zmianę „poprzez ustalenie rzeczywistego poziomu długotrwałego uszczerbku na jego zdrowiu oraz przeliczenie kwoty przyznanego jednorazowego odszkodowania z tytułu długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, będącego następstwem wypadku przy pracy z uwzględnieniem wszystkich naruszeń sprawności organizmu, będących następstwem wypadku przy pracy z dnia 5.03.2010r”. Nadto wnioskodawca wniósł o zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania wg norm przepisanych lub wg spisu kosztów przedłożonego na rozprawie.

W uzasadnieniu odwołania wnioskodawca zarzucił, że ustalenia organu rentowego pomijają liczne naruszenia sprawności jego organizmu, będące skutkiem wypadku z dnia 5.03.2010r., a w szczególności przewlekłą niewydolność nerek, złamanie patologiczne kręgu Th12 oraz udar prawej półkuli mózgu. Naprowadził przy tym, że przed wypadkiem ogólny stan jego zdrowia był dobry; że wskutek wypadku trwale utracił zdolność do pracy i wymaga pomocy oraz opieki osób trzecich w czynnościach życia codziennego a także że liczne obrażenia, które odniósł w wyniku wypadku wymagały kilkumiesięcznego pobytu w szpitalu i długotrwałego, trwającego w dalszym ciągu leczenia.

Wnioskodawca podniósł, że lekarze orzecznicy organu rentowego do skutków wypadku wziętych pod uwagę przy ustalaniu poziomu uszczerbku na jego zdrowiu wzięli w zasadzie jedynie pod uwagę złamanie żeber pomimo tego, że w orzeczeniu komisji lekarskiej wprost wymienione są inne naruszenia sprawności organizmu tj. uszkodzenie płuc oraz klatki piersiowej.

Następnie wnioskodawca naprowadził, że dokumentacja medyczna wprost potwierdza, iż bezpośrednim skutkiem spornego wypadku było zaostrzenie niewydolności nerek (po wypadku niewydolność nerek na poziomie 20 %) w przebiegu stłuczenia klatki piersiowej z następowym krwiakiem w opłucnej w przebiegu wypadku komunikacyjnego; że skutkiem tej niewydolności jest konieczność dializowania go; że pierwszej dializie został poddany już niespełna miesiąc po wypadku (10.04.2010r.), co potwierdza ścisły związek niewydolności nerek z wypadkiem; że samo naruszenie sprawności nerek, skutkujące koniecznością wykonywania dializ winno kwalifikować poziom uszczerbku na zdrowiu w zakresie nawet do 50 % oraz że skutkiem konieczności dializowania jest niedrożność żył: ramienno – głowowej i podobojczykowej prawej.

Wreszcie wnioskodawca wskazał, że złamanie patologiczne kręgu Th 12 kwalifikuje poziom uszczerbku na jego zdrowiu w zakresie do 40%; że w czasie jednej z dializ przeszedł udar mózgu a także że na obecną chwilę jednym ze skutków tego udaru są min. cierpnięcie rąk oraz nóg. To z kolei powoduje konieczność udzielania mu pomocy przez osoby trzecie przy czynnościach życia codziennego, co zostało pominięte przez organ rentowy przy ustalaniu długotrwałego uszczerbku na jego zdrowiu.

Na koniec wnioskodawca zarzucił, że organ rentowy rażąco zaniżył poziom jego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, nadmieniając, że w związku ze stopniem naruszenia sprawności jego organizmu, będącego skutkiem wypadku przy pracy, został zaliczony na stałe do znacznego stopnia niepełnosprawności.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumenty, które legły u podstaw wydania zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, że w dniu 23.07.2013 r. Lekarz Orzecznik ZUS przeprowadził badanie lekarskie wnioskodawcy, w wyniku którego stwierdził 10 % długotrwałego uszczerbku na jego zdrowiu; że wnioskodawca złożył sprzeciw od tego orzeczenia w trybie art. 14 ust. 2 a ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych; że Komisja Lekarska rozpatrując powyższy sprzeciw dokonała oceny uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy, będącego następstwem wypadku przy pracy i w orzeczeniu z dnia 10.09.2013 r. również stwierdziła, iż uszczerbek ten wynosi 10 %.

W piśmie procesowym z dnia 06.11.2013 r. wnioskodawca sprecyzował żądanie odwołania w ten sposób, że wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie 70 % -ego długotrwałego uszczerbku na jego zdrowiu i przyznanie mu jednorazowego odszkodowania w kwocie 49.280 zł.

W piśmie procesowym z dnia 31.12.2013 r. – złożonym na wezwanie sądu, dotyczące uzasadnienia wniosku odwołania i wskazania w jaki sposób został obliczony 70 %-owy uszczerbek na zdrowiu, w tym precyzyjnego wskazania wysokości poszczególnych uszczerbków na zdrowiu tj. na poszczególnych układach i narządach - wnioskodawca oświadczył, że pominięte przez organ rentowy następstwa wypadku przy pracy, winny kwalifikować poziom jego uszczerbku: przewlekła niewydolność nerek do 50% (poz. 73-78) oraz złamanie patologiczne kręgu Th12 do 40% (poz. 90).

Ostatecznie na rozprawie w dniu 26.02.2015 r. pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o przyznanie wnioskodawcy jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 05.03.2010r. w wysokości określonej przez biegłego lek. med. L. B. a także odszkodowania w wysokości 30% uszczerbku na zdrowiu z tytułu uszkodzenia płuc i opłucnej, połączonego z niewydolnością oddechową.

Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

Po rozpoznaniu sprawy wyrokiem z dnia 26 lutego 2015r. sygn. akt IV U 542/13 tutejszy Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił, iż w wyniku wypadku przy pracy z dnia 05.03.2010r. wnioskodawca doznał stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 25 % oraz przyznał wnioskodawcy z tego tytułu prawo do jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej powyższemu uszczerbkowi (pkt I). W uzasadnieniu w.w. wyroku Sąd wskazał, że powyższy uszczerbek jest spowodowany złamaniem żeber VI i VII po stronie lewej, powikłanym krwiakiem w lewej jamie opłucnej (10 %) i patologicznym złamaniem trzonu kręgu Th12 (15 %).

Jednocześnie Sąd odrzucił odwołanie w zakresie dotyczącym żądania przyznania jednorazowego odszkodowania z tytułu uszkodzenia płuc i opłucnej połączonego z niewydolnością nerek (pkt II). W ozostałym zakresie Sąd postępowanie umorzył (pkt III). Ponadto Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz wnioskodawcy kwotę 9 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 18 marca 2015r. wnioskodawca złożył zażalenie na postanowienie, zawarte w punkcie II wyroku z dnia 26 lutego 2015r.

Postanowieniem z dnia 16 kwietnia 2015r. Sąd Okręgowy w Rzeszowie uchylił postanowienie zawarte w punkcie II wyroku i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego stosownie do wyników postępowania w sprawie głównej.

Na rozprawie w dniu 8 października 2015r. pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o dalszą zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie wnioskodawcy prawa do jednorazowego odszkodowania ponad odszkodowanie przyznane wyrokiem z dnia 26 lutego 2015r. w wysokości odpowiadającej 15 %-emu uszczerbkowi na zdrowiu oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. W pozostałym zakresie – wobec treści opinii sądowo-lekarskiej biegłej z zakresu chorób płuc – cofnął żądanie, sformułowane na rozprawie w dniu 26 lutego 2015r. i zrzekł się w tym zakresie roszczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 05.03.2010 r. wnioskodawca J. Ś. był zatrudniony w przedsiębiorstwie pn. (...) (...) B. Ś. na podstawie umowy o pracę, w wymiarze ½ etatu, na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego typu TIR. Z tego też tytułu podlegał ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu wypadkowemu.

Tego dnia wnioskodawca przewoził ciężarówką marki V. z naczepą ładunek płyt pilśniowych. W związku z tym jego zadaniem było dojechanie do firmy macierzystej w Ż. - K.. Zmierzając do tej miejscowości około godziny 22.00 gdy wnioskodawca przejeżdżał przez miejscowość O. musiał pokonać zakręt. W takcie pokonywania tego zakrętu w pewnym momencie - z uwagi na złe warunki atmosferyczne – jego samochód zjechał na pobocze i uderzył w drzewo oraz w pobliskie ogrodzenie. Na miejsce wypadku przybyło kilka osób, które pomogły wnioskodawcy wyjść z kabiny samochodu. Po chwili przyjechała też karetka pogotowia, które zabrała wnioskodawcę do Szpitala w L..

W szpitalu rozpoznano u wnioskodawcy stłuczenie klatki piersiowej po stronie lewej lecz wnioskodawca po kilku godzinach pobytu na Oddziale (...) Ogólnej został wypisany do domu na własne żądanie.

W dniu 13.03.2010r. wnioskodawca został przyjęty do Centrum Medycznego w Ł. na Oddział (...) z powodu urazu klatki piersiowej z towarzyszącym złamaniem żeber powikłanym krwiakiem opłucnej. W dniu 18.03.2010r. ze względu na powikłania współistniejących, przewlekłych schorzeń internistycznych został przeniesiony na Oddział (...), z którego został wypisany w dniu 16.04.2010r..

W wyniku wypadku z dnia 05.03.2010 r. oprócz złamania żeber VI i VII po stronie lewej, powikłanego krwiakiem w lewej jamie opłucnej, stłuczenia płuc i patologicznego złamania trzonu kręgu Th12 wnioskodawca doznał także uszkodzenia płuc i opłucnej bez niewydolności oddechowej oraz urazowych zespołów korzonkowych w odcinku piersiowym.

W dniu 27.05.2013r. wnioskodawca złożył do organu rentowego wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy. Przed tym jego pracodawca przesłał do ZUS protokół nr (...) r. ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku przy pracy sporządzony w dniu 17.06.2010r., w którym zdarzenie z dnia 05.03.2010r. zostało uznane za wypadek przy pracy.

Następnie wnioskodawca został skierowany na badanie lekarskie w celu określenia procentowego uszczerbku na zdrowiu, będącego następstwem w.w. wypadku przy pracy. Badanie to zostało przeprowadzone w dniu 23.07.2013 r.

Podczas tego badania lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u wnioskodawcy stan po złamaniu żeber VI i VII po stronie lewej z wytworzeniem krwiaka opłucnej i stwierdził pourazowe zaburzenia funkcji organizmu wnioskodawcy w postaci bólów klatki piersiowej i żeber, duszność oraz trudności w oddychaniu. Jednocześnie lekarz orzecznik - w oparciu o pozycję nr 58a Tabeli, stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu (Dz. U. z 2002r. nr 234 poz. 1974) - ustalił istnienie 10 %-ego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy, spowodowanego skutkami wypadku przy pracy z dnia 05.03.2010 r.

Wnioskodawca wniósł sprzeciw od powyższego orzeczenia. W sprzeciwie tym zarzucił, że lekarz orzecznik ZUS nie wziął pod uwagę uszkodzenia kręgosłupa czyli złamania kręgu Th 12 i przerwania ciągłości blaszki granicznej a także faktu, że przy uszkodzeniu klatki piersiowej doszło do uszkodzenia nerek, skutkiem czego są dializy 3 razy tygodniowo. Podniósł ponadto, że lekarz orzecznik ZUS nie chciał oglądać kasety z nagraniem jego stanu zdrowia czyli krążenia krwi i zatorów w żyłach; że uznał mu jedynie złamanie 2 żeber i uszkodzenie płuca czyli 10 % uszczerbku na zdrowiu.

W związku ze złożeniem przez wnioskodawcę w.w. sprzeciwu sprawa została skierowana do rozpatrzenia przez Komisję Lekarską ZUS. W orzeczeniu wydanym w dniu 10.09.2013 r., Komisja ta stwierdziła u wnioskodawcy wygojone złamanie żeber VI i VII po stronie lewej, powietrzne płuca i prawidłową ruchomość klatki piersiowej oraz ustaliła istnienie 10 %-ego uszczerbku na jego zdrowiu (poz. 58a).

( dowód : akta wypadkowe wnioskodawcy, dokumentacja medyczna wnioskodawcy k. 5 – 32, k. 54 – 61, k. 75 – 135, k. 222 – 234 i k. 246)

Jak już wspomniano w wyniku wypadku przy pracy z dnia 5.03.2010r. wnioskodawca J. Ś. doznał uszkodzenia płuc i opłucnej bez niewydolności oddechowej oraz urazowych zespołów korzonkowych w odcinku piersiowym, skutkujących istnieniem 15 %-ego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy, w tym 10 %-go uszczerbku w związku z uszkodzeniem płuc i opłucnej bez niewydolności oddechowej oraz 5 %-go uszczerbku w związku z urazowymi zespołami korzonkowymi w odcinku piersiowym. Wyżej wymienione następstwa wypadku nie zostały uwzględnione w wyroku z dnia 26 lutego 2015r.

( dowód : opinia sądowo-lekarska biegłej z zakresu chorób płuc k. 315-316)

Powyższy stan faktyczny Sąd, ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego, dokumentacji medycznej, przedłożonej przez wnioskodawcę w toku niniejszego postępowania oraz na podstawie opinii sądowo-lekarskiej, opracowanej przez biegłą sądową - specjalistę z zakresu chorób płuc.

Sąd podzielił w całości i przyjął za własne ustalenia oraz wnioski końcowe, zawarte w w.w. opinii sądowo-lekarskiej. Opinia była bowiem rzetelna, fachowa, oparta na wiedzy medycznej i doświadczeniu zawodowym. Zawierała przy tym logiczne i jednoznaczne wnioski. Co istotne przedmiotowa opinia nie była kwestionowana przez strony w toku postępowania i brak było podstaw do zakwestionowania jej z urzędu. Ponadto pełnomocnik wnioskodawcy ostatecznie odstąpił od żądania przyznania wnioskodawcy dalszego jednorazowego odszkodowania ponad odszkodowanie, odpowiadające 15 %-emu uszczerbkowi, ustalonemu przez biegłą.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 11 ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322), ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Wysokość powyższego odszkodowania w myśl art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy wynosi 20 % przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym było, że wnioskodawca J. Ś. w dniu 05.03.2010r. uległ wypadkowi przy pracy. Sporna była jedynie kwestia wysokości uszczerbku na zdrowiu, doznanego w następstwie tego wypadku.

Jak wykazało postępowanie dowodowe, dalszy niż orzeczony wyrokiem z dnia 26 lutego 2015r. stały i długotrwały uszczerbek na zdrowiu wnioskodawcy, doznany w wyniku w.w. wypadku wynosi łącznie 15 %. Uszczerbek ten spowodowany jest uszkodzeniem płuc i opłucnej bez niewydolności oddechowej oraz występowaniem urazowych zespołów korzonkowych w odcinku piersiowym i podlega kwalifikacji w oparciu o poz. 61 a oraz 94 b Tabeli, stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu. Pozycja 61 a za następstwa wypadku w postaci uszkodzenia płuc i opłucnej (zrosty opłucnowe, uszkodzenia tkanki płucnej, ubytki tkanki płucnej, ciała obce itp.) bez niewydolności oddechowe przewiduje uszczerbek w wysokości 10 %, zaś pozycja 94 b za urazowe zespoły korzonkowe szyjne (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) w zależności od stopnia przewiduje uszczerbek w granicach od 5-20 %.

Z tych względów na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie I wyroku.

W pozostałym zakresie tj. w zakresie części pierwotnego żądania wnioskodawcy, dotyczącego przyznania mu prawa do zwiększonego (ponad odszkodowanie przyznane wyrokiem z dnia 26 lutego 2015r.) jednorazowego odszkodowania z tytułu uszkodzenia płuc i opłucnej, połączonego z niewydolnością oddechową - w wysokości przekraczającej 15 %-owy uszczerbek na zdrowiu, sąd postępowanie umorzył - a to na podstawie przepisu art. 355 kpc. Pełnomocnik wnioskodawcy cofnął bowiem w tym zakresie odwołanie wraz ze zrzeczeniem się roszczenia.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 kpc. Zgodnie z tym przepisem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielne.

Przypomnieć trzeba, że wnioskodawca w postępowaniu głównym na przestrzeni całego procesu o jednorazowe odszkodowanie żądał dodatkowego jednorazowego odszkodowania (tj. odszkodowania ponad to, które organ rentowy przyznał mu zaskarżoną decyzją) w wysokości odpowiadającej 100 %-emu uszczerbkowi na zdrowiu (wnioskodawca domagał się pierwotnie przyznania mu dodatkowo jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej 70 %-emu uszczerbkowi na zdrowiu, po czym rozszerzył żądanie odwołania o dodatkowe 30 % uszczerbku) zaś w postępowaniu, toczącym się pod sygn. IV U 345/15 wygrał dalsze odszkodowanie w wysokości odpowiadającej 15 %-emu uszczerbkowi na zdrowiu. A zatem wnioskodawca wygrał cały proces w dalszych15 % (60 zł x 15 % = 9 zł). Natomiast jeśli chodzi o postępowanie zażaleniowe to w ocenie Sądu wnioskodawcę należało uznać za stronę, wygrywającą to postępowanie w 50 %. Na skutek uwzględnienia zażalenia, toczyło się bowiem postępowanie sądowe w sprawie dalszego (ponad orzeczone wyrokiem z dnia 26 lutego 2015r.) jednorazowego odszkodowania i wnioskodawca z żądanego w tym postępowaniu jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej 30 %-emu uszczerbkowi na zdrowiu wygrał odszkodowanie w wysokości odpowiadającej 15 %-emu uszczerbkowi na zdrowiu. W pozostałym zakresie wnioskodawca wycofał odwołanie na skutek niekorzystnej opinii biegłego, co skutkuje uznaniem go za stronę przegrywającą proces w tej części. Z tych względów Sąd zasądził na rzecz wnioskodawcy połowę poniesionej opłaty od zażalenia z dnia 18 marca 2015r. tj. 15 zł oraz połowę kosztów zastępstwa procesowego za prowadzenie sprawy w postępowaniu zażaleniowym tj. 30 zł.