Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Włodzimierz Czechowicz

Protokolant: Aneta Rapacka

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2016 r. w Warszawie

sprawy M. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania M. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 23 lipca 2014 roku znak: (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 23 lipca 2014 roku znak: (...) w ten sposób, że ustala wysokość świadczenia emerytalnego dla odwołującego się M. Z. w kwocie 5.341,86 zł (pięć tysięcy trzysta czterdzieści jeden i 86/100);

2.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie;

3.  koszty postępowania w postaci wynagrodzenia biegłego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa – Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie.

Sygn. akt: VII U 1749/14

UZASADNIENIE

W dniu 8 sierpnia 2014 roku M. Z. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 23 lipca 2014 roku, znak: (...), ustalającej wysokość emerytury. W uzasadnieniu odwołujący się podniósł, iż kwota emerytury wyliczona w decyzji z dnia 23 lipca 2014 roku (5.341,66 zł) jest rażąco niższa od kwoty emerytury obliczonej w decyzji o wyznaczeniu emerytury z 3 lutego 2014 roku kwoty (5.801,05 zł). Obniżeniu w decyzji z 23 lipca 2014 roku uległy kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego i zewidencjonowanych składek na koncie odwołującego (odwołanie k. 2).

W odpowiedzi na odwołanie złożonej 8 września 2014 roku organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. Wskazał przy tym, iż na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) (dalej: ustawa o emeryturach) przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury w kwocie zaliczkowej od 1 stycznia 2014 roku, tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy ustalił wysokość świadczenia na podstawie przepisu art. 26 ustawy o emeryturach. Ustalenie wysokości emerytury w wysokości mieszanej było bowiem dla ubezpieczonego mniej korzystne. Prawo do emerytury zostało jednak zawieszone z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. Ponadto, ubezpieczony został poinformowany o treści przepisu art. 25 ustawy o emeryturach. Następnie, jak podniósł organ rentowy, ubezpieczony złożył wniosek o doliczenie składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego zgodnie z przepisem art. 108 ustawy o emeryturach, doliczenie okresów składkowych i nieskładkowych oraz podjęcie wypłaty świadczenia, załączając świadectwo pracy z 27 czerwca 2014 roku z (...) S.A. Jak wskazał organ rentowy, w części emerytury wyliczonej na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach obniżeniu uległa kwota składki zewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji z wysokości 383.568,48 zł do wysokości 849.224,08 zł. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zauważył również, że w wydanej 3 lutego 2014 roku decyzji ustalenie prawa do emerytury nastąpiło w styczniu 2014 roku, zatem kwota składek podlegała ostatniej rocznej waloryzacji w 2012 roku, następnie podlegała waloryzacjom kwartalnym poczynając od I kwartału 2013 roku do II kwartału 2013 roku. Składki zewidencjonowane na koncie nie objęte waloryzacją roczną podlegały waloryzacjom kwartalnym od I kwartału 2012 roku do II kwartału 2013 roku. Składki nie objęte waloryzacją obejmują miesiące 7 – 12/2013 roku. Tak ustalona wysokość zwaloryzowanej składki wyniosła 383.568,48 zł. Natomiast w decyzji z 23 lipca 2014 roku ustalenie prawa do wypłaty emerytalnej nastąpiło w czerwcu 2014 roku, zatem kwota składek podlegała ostatniej rocznej waloryzacji w 2013 roku i nie podlegała już waloryzacjom kwartalnym. Składki zewidencjonowane na koncie nie objęte waloryzacją roczną podlegały waloryzacjom kwartalnym od I kwartału 2013 do III kwartału 2013 roku. Składki nie objęte waloryzacjami obejmują miesiące 10 – 12/2013 roku oraz
01– 05/2014 roku, co dało składkę w wysokości 361.731,08 zł. Na obniżenie zwaloryzowanej składki miał wpływ również fakt, że po dniu przyznania emerytury tj. po 1 stycznia 2014 roku na koncie ubezpieczonego przypisane zostały w lutym, marcu i kwietniu 2014 roku dokumenty rozliczeniowe RCA, dotyczące okresów przed przyznaniem świadczenia, obniżające podstawę wymiaru składek. Na podstawie przepisu art. 185 ustawy o emeryturach organ rentowy dodał do uwodnionych okresów składkowych okres równy różnicy między wiekiem emerytalnym 66 lat i 1 miesiąc, a faktycznym wiekiem przejścia ubezpieczonego na emeryturę 63 lat i 4 miesięcy. Dodany okres składkowy wyniósł 33 miesięcy. Przeliczony kapitał początkowy podlegał waloryzacji rocznej, którą ostatnią przeprowadzono w roku 2013 i wyniosła 849.224,08 zł. Organ rentowy ustalił, że wskaźnik wysokości podstawy wymiary (dalej: WWPW) wyniósł 250%, który został pomnożony przez kwotę bazową 3.080,84 zł co dało 7.702,10 zł. Wysokość świadczenia została ustalona na podstawie wyliczenia:

24% x 3.080,84 zł = 739,40 zł

(507 x 1,3%)/12 x 7.702,10 zł = 4.230,38 zł

(4 x 0,7)/12 x 7.702,10 zł = 17.97 zł

Razem: 4.987,75 zł, gdzie waloryzacja za rok 2014 wynosiła: 4.987,75 x 101,6% = 5.067,55 zł (odpowiedź na odwołanie k. 3 – 4).

W toku postępowania odwołujący się wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przywrócenie wysokości emerytury do kwoty ustalonej decyzją z dnia 3 lutego 2014 roku.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. Z. urodzony dnia (...), złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dnia 9 stycznia 2014 roku wniosek o emeryturę przedkładając jednocześnie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach w (...) S.A. w W. na stanowiskach: Elektromontera Dyżurnego, Kierownika zmiany Oddziału Elektrycznego, Elektroenergetyka Elektrowni (...), Dyżurnego Inżyniera Ruchu – Kierownik Oddziału, Dyżurnego Inżyniera Ruchu Ciepłownia K., a także Mistrza zmiany Oddziału Elektrycznego, Starszego Mistrza, Starszego Mistrza ds. Ruchu, Mistrza zmiany. We wniosku ubezpieczony wniósł również o przekazanie środków zgormadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (wniosek k. 1 – 4; świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 9 – 11 a.r.).

Decyzją z 3 lutego 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 1 stycznia 2014 roku, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, w wysokości ustalonej zgodnie z przepisem art. 53, 26 oraz 183 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych )dalej: ustawa o emeryturach); wyliczona kwota emerytury wyniosła 5.801,05 zł. Powyższa kwota została ustalona na podstawie obliczenia: (383.568,48 (kwota składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji) + 945.451,99 (kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego)/ 229,10 (średnie dalsze trwanie życia). Wypłata emerytury podlegała zawieszeniu z uwagi na kontunuowanie przez ubezpieczonego zatrudnienia (decyzja z 3 lutego 2014 roku k. 37 – 40 a. r.).

Dnia 27 czerwca 2014 roku M. Z. rozwiązał za porozumieniem stron stosunek pracy w spółce (...) S.A. w W. (świadectwo pracy k. 49 a.r.).

Po złożeniu przez ubezpieczonego 30 czerwca 2014 roku wniosku o podjęcie wypłaty emerytury, organ rentowy 23 lipca 2014 roku wydał kolejną decyzję o ustaleniu wysokości i wypłacie emerytury od 1 czerwca 2014 roku, której to kwota wyniosła 5.341,66 zł. Kwota ta została ustalona na podstawie obliczenia, w oparciu o przepis art. 26 ustawy o emeryturach jako świadczenia korzystniejszego: (3.61.731,08 (kwota składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji) + 849.224,08 (kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego)/ 226,70 (średnie dalsze trwanie życia).

Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2015 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność prawidłowości wyliczenia przez organ rentowy wartości kapitału początkowego oraz wysokości świadczenia emerytalnego ze szczególnym uwzględnieniem kwestii składek, którymi dysponował otwarty fundusz emerytalny (...) (k- 51). Biegły złożył obszerną opinię w dniu 19 czerwca 2016 roku (k-55- 89). Po oświadczeniu przez pełnomocnika organu rentowego na rozprawie w dniu 27 listopada 2015 roku, że nie została udzielona odpowiedź co do stanu konta odwołującego się w OFE (...) Sąd zobowiązał organ rentowy do zajęcia w tej kwestii stanowiska i dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego (k-113). W opinii uzupełniającej złożonej dnia 4 stycznia 2016 roku biegły stwierdził, że na koncie odwołującego się zaewidencjonowanych zostało tyle składek emerytalnych, ile byłoby gdyby odwołujący się nie był członkiem OFE. Biegły podtrzymał wnioski zawarte w opinii głównej (k- 127).

Opinia biegłego z zakresu rachunkowości i finansów potwierdziła obliczenia organu rentowego na podstawie przepisu art. 26 ustawy o emeryturach - korzystniejsze dla ubezpieczonego. Zgodnie z wyliczeniami przedstawionymi przez biegłego wartość zwaloryzowanego kapitału początkowego uległa obniżeniu. Różnica między decyzjami ze stycznia i lipca wynosiła 5 miesięcy z uwagi na przeliczenie kapitału początkowego zgodnie z art. 185 ustawy o emeryturach. Okres składkowy uległ zmniejszeniu z 38 miesięcy ustalonych w decyzji ze stycznia 2014 roku do 33 miesięcy ustalonych w decyzji z czerwca 2014 roku – różnica między wiekiem emerytalnym a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę powstała w wyniku różnicy pomiędzy złożeniem wniosku o emeryturę a faktycznym na nią przejściem. Ponadto w dniu 1 kwietnia 2014 roku odwołujący został wykreślony z członkostwa w OFE (...). Zgodnie z art. 184 ust. 3 ustawy o emeryturach składki zaewidencjonowane na koncie ubezpieczonego uległy zwiększeniu poprzez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, który stanowi stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zaewidencjonowanej na koncie w organie rentowym. Nie zostały przekazane do OFE składki za: styczeń – listopad 1999 roku, kwiecień 2006 roku, czerwiec 2007 roku, styczeń – grudzień 2008 roku, listopad 2009 roku. Wysokość emerytury odwołującego wyliczona na podstawie przepisu art. 26 ustawy emerytalnej wynosi 5.341,86 zł. Powyższa wartość różni się od wyliczonej przez organ rentowy, która wynosi 5.341,66 zł, czyli o 0,20 zł. Powstałe różnice wynikają z wartości zaprezentowanych w piśmie organu rentowego z dnia 12 stycznia 2015 roku i w piśmie z dnia 4 marca 2015 roku. Biegły na podstawie dokumentacji (również zawartej w piśmie ZUS z dnia 15 grudnia 2015 roku) nie mógł zweryfikować, które z podanych wielkości są prawidłowe, a do obliczeń przyjął dane z pisma z 4 marca 2015 roku (opinia biegłego k. 54 – 89; uzupełniająca opinia biegłego k. 119 – 128).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów
z dokumentów zawartych w aktach sprawy i w aktach rentowych. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności, a zatem wynikające z treści tych dokumentów okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, Sąd oparł się także na wskazanej powyżej opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów (...) z czerwca 2015 roku oraz uzupełniającej opinii ze stycznia 2016 roku. Odnosząc się do sporządzonej w opinii biegłego, Sąd uznał ją za przekonującą, rzeczową i merytorycznie uzasadnioną, zawierającą także wariantowe obliczenia wysokości emerytury odwołującego się i wskazanie, który z tych wariantów jest najkorzystniejszy. Opinia ta jest również zgodna z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Po otrzymaniu opinii biegłego (głównej i uzupełniającej) odwołujący się nie zakwestionował ustaleń biegłego i konkluzji opinii, jedynie w piśmie procesowym z dnia 19 stycznia 2016 roku stwierdził, że „ nie podważa prawidłowości wyliczeń dokonanych przez biegłego, mimo że biegły nie zajmował się tym, czy ZUS miał prawo do przeliczenia już przyznanej i wyższej emerytury” (k-139).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. Z. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 lipca 2014 roku znak: (...) zasługuje częściowo na uwzględnienie.

Mając na względzie unormowania art. 108 w związku z art. 183 ust. 6 ustawy o emeryturach, należało zbadać zasadność dokonania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w czerwcu 2014 r. ponownego ustalenia podstawy obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego (a nie ponownego ustalenia samej wysokości świadczenia) w sytuacji, gdy prawo do emerytury, nabyte z mocy przepisu art. 24 Ustawy, zostało przyznane wnioskodawcy a świadczenie obliczono w lutym 2014 roku z jednoczesnym zawieszeniem wypłaty świadczenia z uwagi na kontynuowanie przez odwołującego zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy bez rozwiązania stosunku pracy.

Kwestia sposobu waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego wyłania się przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, do której prawo nabywane jest na mocy art. 24 ustawy o emeryturach, a której wysokość ustalana jest zgodnie z art. 26 tej ustawy. W myśl art. 26 ust. 1 ustawy, emerytura stanowi bowiem równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego. Mając zastosowanie z mocy tego odesłania przepis art. 25 ust. 1 ustawy wskazuje – jako podstawę obliczenia emerytury – kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w przepisach art. 173-175. Składki na ubezpieczenie emerytalne gromadzone na indywidualnych kontach ubezpieczonych nie są wprawdzie inwestowane, lecz przeznaczone na bieżącą wypłatę świadczeń, jednak jako składnik podstawy obliczenia emerytury podlegają waloryzacji. W myśl art. 25 ust. 5 ustawy o emeryturach, waloryzacja ta sprowadza się do pomnożenia zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji, o jakim mowa w ust. 6-10 tego artykułu. W świetle przepisu art. 25 ust. 3 ustawy, składki te podlegają w pierwszym rzędzie waloryzacji rocznej, od dnia 1 czerwca każdego roku, poczynając od waloryzacji za 2000 rok, natomiast waloryzacja kwartalna, uregulowana w przepisie art. 25a ustawy, stanowi jej uzupełnienie.

Zgodnie z przepisem art. 25 ust. 4 ustawy, mechanizm waloryzacji ma charakter narastający i oznacza dodawanie kwoty wynikającej z poprzedniej waloryzacji i kwoty składek za dany rok oraz podwyższenie tak uzyskanej sumy wskaźnikiem waloryzacji (pomnożenie jej przez wskaźnik waloryzacji). Roczna waloryzacja polega na tym, że w czerwcu danego roku waloryzuje się składki należne do końca poprzedniego roku kalendarzowego, a podlegające zaewidencjonowaniu na koncie ubezpieczonego do dnia 31 stycznia roku, w którym przeprowadzana jest waloryzacja (roku waloryzacji). Waloryzację roczną składek przeprowadza się w dniu 1 czerwca z tego względu, że wskaźnik owej waloryzacji za poprzedni rok ogłaszany jest do dnia 25 maja kolejnego roku. Waloryzacja składek przeprowadzana w danym roku oznacza więc podwyższenie (zwaloryzowanie) kwoty składek należnych do końca poprzedniego roku, a wpłaconych do dnia 31 stycznia roku waloryzacji. Wyznaczenie daty 31 stycznia, jako dnia ustalenia stanu konta podlegającego rocznej waloryzacji, jest uzasadnione tym, że zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2015 r., poz. 121), wpłaty składek za dany miesiąc należy dokonać do określonego dnia następnego miesiąca, zatem wpłata składki za grudzień danego roku następuje w styczniu kolejnego roku.

W wyniku ostatniej rocznej waloryzacji przeprowadzonej przed przyznaniem ubezpieczonemu prawa do emerytury podwyższeniu wskaźnikiem waloryzacyjnym podlegały zatem składki należne do końca roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym przeprowadzana była ta waloryzacja. Natomiast składki należne za okres po zakończeniu tegoż roku obrachunkowego, które nie zostały objęte kolejną roczną waloryzacją (gdyż ta nastąpi już po przyznaniu i obliczeniu wysokości świadczenia) podlegały waloryzacji kwartalnej, o jakiej mowa w art. 25a Ustawy o emeryturach. W trybie tego przepisu waloryzowana była kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który przeprowadzana była waloryzacja, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych. Zatem, podobnie jak w przypadku waloryzacji rocznych, także i w tym przypadku mechanizm waloryzacji miał narastający charakter i oznaczał dodawanie kwoty wynikającej z poprzedniej waloryzacji i kwoty składek za dany kwartał oraz podwyższanie tak uzyskanej sumy wskaźnikiem waloryzacji. Podstawę obliczenia emerytury będzie zawsze stanowić suma składek po ostatniej waloryzacji rocznej powiększona o poddane waloryzacji kwartalnej składki należne za dalszy okres do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc początkujący wypłatę.

W przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2014 roku, składki zaewidencjonowane na koncie ubezpieczonego podlegały jedynie rocznej waloryzacji. Waloryzacja roczna przeprowadzona w dniu 1 czerwca 2014 roku dotyczy bowiem składek wpłaconych do końca 2013 roku i zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia 2014 r. Składki te nie podlegają już ponownej waloryzacji kwartalnej z przepisu art. 25a ust. 1 ustawy o emeryturach, skoro nie są składkami zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację. Natomiast w świetle przepisu art. 25a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, składki wpłacone poczynając od dnia 1 stycznia 2014 roku podlegają waloryzacji kwartalnej w przypadku emerytur, których wysokość ustalana jest poczynając od trzeciego kwartału tegoż roku. Jeśli zatem wysokość emerytury ustalana jest w czerwcu 2014 roku, na podstawę jej obliczenia składa się suma:

1) kwoty składek ustalonej po ostatniej rocznej waloryzacji przeprowadzonej 14 1 czerwca 2014 r. (tj. kwoty zwaloryzowanych składek należnych do końca 2013 roku);

2) nominalnej kwoty składek należnych za okres od 1 stycznia 2014 roku do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty emerytury, które w świetle art. 25a ust. 1 ustawy nie podlegają waloryzacji kwartalnej, a jednocześnie nie zostaną objęte kolejną waloryzacją roczną przypadającą dopiero na dzień 1 czerwca 2015 roku.

Jak wynika z powyższych rozważań za niezasadne należało uznać twierdzenia odwołującego co do zmiany decyzji z dnia 23 lipca 2014 roku i powrotu do wysokości emerytury ustalonej w decyzji z dnia 3 lutego 2014 roku w wysokości 5.801,05 zł. Sąd co do zasady przyznał rację organowi rentowemu odnośnie sposobu wyliczenia wysokości emerytury M. Z., w tym zastosowanej waloryzacji rocznej, co na dzień
1 czerwca 2014 roku powodowało ustalenie wysokości emerytury w kwocie 5.341,66 zł. Ponadto, Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawidłowo przyjął za korzystniejszą dla ubezpieczonego podstawę prawną z art. 26 Ustawy o emeryturach, co zostało także potwierdzone w opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów. Niemniej, w wyniku szczegółowych wyliczeń biegłego Sąd ustalił, że organ rentowy zaniżył wysokość emerytury o 0,20 zł. Decyzją ZUS z dnia 23 lipca 2014 roku odwołujący powinien był otrzymać emeryturę w wysokości 5.341,66 zł, gdy tymczasem z rachunków i obliczeń przedstawionych przez biegłego wynika, że emerytura powinna wynosić 5.341,86 zł.

W toku postępowania odwołujący się powołał się na orzeczenie Sądu Najwyższego (k-112 i 139 v) twierdząc, że „należy przyznać wyższe świadczenie emerytalne jeżeli pierwszy wniosek był złożony w terminie uprawniającym do korzystniejszego wyliczenia emerytury”.

Jak wynika jednak z postanowienia z dnia 6 października 2015 roku (III PZP 9/15) Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w następującej kwestii: " czy użyty w art. 25a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zwrot: "składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu
31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację, o której mowa w art. 25" oznacza, że przez ostatnią waloryzację, tzw. roczną należy rozumieć waloryzację składek przeprowadzoną w dniu 1 czerwca roku poprzedzającego rok, w którym następuje wypłata emerytury, a tym samym w przypadku emerytur wypłacanych od dnia 1 czerwca (i po tym dniu) nie przeprowadza się kolejnej waloryzacji, o której mowa w art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS; czy też w przypadku wypłaty emerytury od dnia 1 czerwca danego roku (lub po tym dniu), "ostatnią" waloryzacją, o której mowa w art. 25, po myśli art. 25a ust. 1, jest waloryzacja dokonana 1 czerwca roku, w którym następuje wypłata emerytury, a w konsekwencji czy i w jakim zakresie należy przeprowadzać waloryzację składek w sposób określony w art. 25a ust. 2 punkty 1-4 w przypadku tych ubezpieczonych, którym emerytura wypłacana jest poczynając od dnia 1 czerwca lub po tym dniu".

Stan faktyczny sprawy był niemal identyczny jak w niniejszej sprawie, odwołujący się byli urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 roku, decyzje wznawiające wypłatę zawieszonego świadczenia (kontynuacja zatrudnienia) i ustalające wysokość świadczenia były wydane na skutek wniosków złożonych w czerwcu 2014 roku. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Najwyższy stwierdził m.in. że w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2014 roku składki zaewidencjonowane na koncie ubezpieczonego podlegają jedynie rocznej waloryzacji. Waloryzacja roczna przeprowadzona w dniu 1 czerwca 2014 r. dotyczy bowiem składek wpłaconych do końca 2013 r. i zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia 2014 r. Składki te nie podlegają już ponownej waloryzacji kwartalnej z art. 25a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, skoro nie są składkami zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację. Natomiast w świetle art. 25a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, składki wpłacone poczynając od dnia 1 stycznia 2014 r. podlegają waloryzacji kwartalnej w przypadku emerytur, których wysokość ustalana jest poczynając od trzeciego kwartału tegoż roku.

W niniejszej sprawie wysokość emerytury odwołującego się wskazana w decyzji z dnia
3 lutego 2014 roku nie była ostateczna, gdyż odwołujący się kontynuował zatrudnienie i wypłata świadczenia została zawieszona. Tym samym ostateczna wysokość świadczenia mogła zostać ustalona dopiero w momencie podjęcia jego wypłaty z dniem 1 czerwca 2014 roku, co nastąpiło decyzją z dnia 23 lipca 2014 roku. Przy obliczeniu emerytury na podstawie art. 26 Ustawy o emeryturach organ rentowy uwzględnił zatem zwaloryzowaną kwotę składek oraz kapitału początkowego z zastosowaniem rocznych wskaźników waloryzacji. Decyzja ta jest więc prawidłowa, co znajduje potwierdzenie w przepisie art. 25 ust. 1 Ustawy o emeryturach mówiącym o wypłacie emerytury, a nie o jej przyznaniu. Sąd Okręgowy porównał ponadto nagłówki obu decyzji z dnia 3 lutego i 23 lipca 2014 roku. W pierwszej z nich mowa jest o „ przyznaniu emerytury”, w drugiej natomiast o „ ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty emerytury”. Dlatego też domaganie się odwołującego się „przywrócenia świadczenia w wysokości wskazanej w decyzji z dnia 3 lutego 2014 i wyrównanie z odsetkami za cały zaległy okres” było niezasadne w świetle wskazanych wyżej przepisów. Istotna jest również zmiana średniego dalszego trwania życia przyjętego w toku wydawania decyzji z dnia 3 lutego i 23 lipca 2014 roku (229,10 miesięcy oraz 226,70 miesięcy)

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 23 lipca 2014 roku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. podwyższając kwotę świadczenia odwołującego się do kwoty 5.341,86 zł, o czym orzekł w pkt 1 wyroku. Na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie w pozostałym zakresie (pkt 2 wyroku).

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 oraz art. 100 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach w sprawach cywilnych. Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, jednakże w toku postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wydatki ponosi Skarb Państwa, w tym również wydatki związane ze sporządzeniem przez biegłego opinii, o czym Sąd orzekł w pkt 3 wyroku.

SSO Włodzimierz Czechowicz

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć odwołującemu się z pouczeniem o środku zaskarżenia.