Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Kozłowska-Czabańska

Protokolant: protokolant sądowy Grzegorz Gut

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 r. w Warszawie

sprawy D. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania D. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 2 grudnia 2013 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje D. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 listopada 2013 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku.

Sygn. akt VII U 45/14

UZASADNIENIE

Ubezpieczony D. G., w dniu 13 grudnia 2013r., złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 2 grudnia 2013r., znak: (...), którą odmówiono mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy po dniu 31 października 2013r..

Ubezpieczony w treści odwołania podniósł między innymi, że ma zdeformowany kręgosłup i na daje rady funkcjonować normalnie, jak też ma drętwą prawa nogę (porusza się przy pomocy kuli) oraz ma uszkodzone kręgi i wypadające dyski (vide: k.2 as. - odwołanie).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie, z dnia 9 stycznia 2014r., wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c..

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł, że odwołujący pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, które to świadczenie przysługiwało mu do dnia 31 października 2013r.. W dniu 6 września 2013r. odwołujący złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W toku postępowania ubezpieczony został skierowany na badanie do Komisji Lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 28 listopada 2013r. uznała ubezpieczonego za zdolnego do pracy. Opierając się na orzeczeniu Komisji Lekarskiej organ rentowy na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia (k.3 i 4 as. – odpowiedź na odwołanie).

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony D. G. na podstawie decyzji organu rentowego z dnia 17 października 1990r., znak: Rp (...)-8/10E uzyskała prawo do renty (k.14 ar.). Kolejnymi decyzjami organ rentowy waloryzował, przeliczał, podwyższał oraz przedłużał ubezpieczonemu prawo do świadczenia. Decyzją z dnia 24 października 2011r., znak: 10/I/(...) organ rentowy przedłużył ubezpieczonemu prawo do świadczenia rentowego do dnia 31 października 2013r. (k.226 ar.). Z uwagi na zbliżający się termin upływu prawa do świadczenia ubezpieczony, w dniu 6 września 2013r. złożył do organu rentowego wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (k.251 ar.). W toku postępowania administracyjnego przed ZUS ubezpieczony został skierowany na badanie do Lekarza orzecznika ZUS, który po jego przeprowadzeniu wydał (w dniu 3 października 2013r.) orzeczenie stwierdzające, że nie jest on niezdolny do pracy (k.255 ar.).

Ubezpieczony w dniu 21 października 2013r. złożył sprzeciw od orzeczenia Lekarza orzecznika ZUS i w związku z tym sprawa została skierowana do Komisji lekarskiej ZUS, która po ponownym zbadaniu odwołującego wydała, w dniu 28 listopada 2013r. orzeczenie, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (k.281 ar.).

W oparciu o orzeczenie Komisji lekarskiej ZUS organ rentowy wydał, w dniu 2 grudnia 2013r., decyzję znak: (...), którą odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, iż nie stwierdzono u wnioskodawcy niezdolności do pracy, a zatem ubezpieczony nie spełnił warunku niezbędnego dla uzyskania prawa do świadczenia od dnia 1 listopada 2013r. (k.283 ar.).

Od niekorzystnej decyzji organu rentowego D. G. złożył odwołanie inicjując postępowanie sądowe, w toku którego ustalono, że:

Ubezpieczony (lat 58) ma wykształcenie zasadnicze zawodowe – zawód murarz tynkarz. Pracował w zawodzie do 1989r., a następnie przebywał na rencie.

W zakresie istniejących dysfunkcji organizmu:

⚫

w obszarze ortopedyczno-traumatologicznym badanie MRI kręgosłupa C z dnia 18 września 2010r. uwidoczniło u wnioskodawcy przepuklinę tylno-boczną prawostronną krążka miedzykręgowego C7-Th1, który uciska worek opony twardej i zwęża prawy otwór międzykręgowy. Wypukliny pierścieni włóknistych krążków miedzykręgowych C5-C6 i C6-C7, które modelują brzuszną powierzchnię worka opony twardej. Obniżenie sygnału w obrazach T2 zależnych ze wszystkich w/w krążków przemawia za ich zwyrodnieniem (odwodnienie krążków). Uogólnione zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze na krawędziach sąsiadujących trzonów. Osteofity tylnych krawędzi zmniejszają wymiar strzałkowy kanału kręgowego, osteofity tylno-bocznych krawędzi zmniejszają średnicę otworów miedzykręgowych. Rdzeń kręgowy bez zmian ogniskowych. Przebudowa tłuszczowa szpiku w obrębie trzonów kręgów C5-Th1 Zniesienie fizjologicznej lordozy szyjnej z wytworzeniem łagodnej kifozy. Badanie MRI odcinak szyjnego z dnia 31 stycznia 2013r. wykazało stacjonarny obraz objętych badaniem struktur, zniekształcenie fizjologicznej krzywizny szyjnej i wytworzenie patologicznej kifozy w odcinku C5-C7 powodującej zwężenie przedniej rezerwy płynowej kanału kręgowego, cechy dehydratacji i obniżenie krążków miedzykręgowych C5-Th1, dokanałowe uwypuklenie krążków C3-C5 powodujące modelowanie worka opony twardej. Dokanałowe szeroko-podstawne, lateralizujące w stronę prawą przepukliny krążków międzykręgowych C5-Th1 powodujące wraz z osteofitami tylnych i tylno bocznych krawędzi trzonów kompresję brzusznej powierzchni rdzenia kręgowego i obustronną stenozę otworową, z przewagą zwężenia po stronie prawej, przednia i tylna osteofitoza krawędziowa oraz zwyrodnieniowa przebudowa pod-chrzęstna typu M. I. w trzonach C5-C7, wysokość trzonów prawidłowa. Wąska przednia rezerwa płynowa kanału kręgowego. Nie wykazano ognisk mielopatii w objętym badaniem odcinku rdzenia kręgowego. Natomiast wynik badania MR odcinka L-S kręgosłupa z dnia 11 marca 2013r. uwidoczniły zmiany zwyrodnieniowe krążków miedzykręgowych w odcinku Th11-S1, wyrażone obniżeniem sygnału w obrazach T2 – zależnych (odwodnienie krążków) oraz obniżeniem ich wysokości. W odcinku L1-S1 wypukliny wszystkich krążków m-kręgowych, które modelują brzuszną powierzchnię worka oponowego oraz obustronnie zwężają otwory m-kręgowe. Uogólnione zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze na krawędziach sąsiadujących trzonów i w stawach miedzykręgowych. Osteofity krawędziowe zmniejszają wymiar strzałkowy kanału kręgowego i średnicę otworów międzykręgowych, osteofity stawów miedzykręgowych powodują stenozę zachyłków. Trzony lędźwiowe prawidłowej wysokości, bez zmian ogniskowych. Stożek rdzenia bez zmian ogniskowych. Badanie przedmiotowe wykazało chód lekko utykający na lewą nogę (ubezpieczony porusza się przy pomocy kuli łokciowej), wzmożone napięcie mięśniowe mięśni przykręgosłupowych odcinka Th i L-S, ograniczenie ruchu kręgosłupa szyjnego (z P-P=45, odstęp broda mostek = 2 cm). Z uwagi na istniejące schorzenia w obszarze ortopedycznym ubezpieczony obecnie nie może wykonywać pracy murarza-tynkarza bez dodatkowego narażenie się na głębszą utratę zdrowia. Powoduje to, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy pod dniu 31 października 2013r. okresowo do 31 grudnia 2014r. (vide: opinia biegłego sądowego specjalisty traumatologii i ortopedii oraz medycyny ratunkowej lek. med. S. M. z dnia 28 marca 2014r. – k.30-39 as.);

⚫

w obszarze neurologicznym u wnioskodawcy nie odnotowano ostrych zespołów bólowo-korzeniowych, jak też dotychczas nie było konieczności hospitalizacji z przyczyn neurologicznych. U wnioskodawcy nie występują objawy kliniczne wskazujące na dysfunkcję ośrodkowego układu nerwowego, a zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne w odcinku szyjnym kręgosłupa nie powodują zespołu bólowo-korzeniowego szyjnego oraz nie prowadzą do zaburzeń krążenia mózgowego z dorzecza tętnic kręgowych. Nie występują objawy korzeniowe z odcinka lędźwiowo-krzyżowego, brak jest bolesności na przebiegu nerwu kulszowego. Stwierdzono u wnioskodawcy zniesienie odruchu skokowego prawego i osłabienie czucia w zakresie L5 po stronie prawej, które należy traktować jako objawy resztkowe po przebytej przed laty rwie kulszowej prawostronnej. Z przyczyn neurologicznych ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (vide: opinia biegłego sądowego specjalisty neurologa-psychiatry dr med. W. Z. z dnia 4 marca 2014r. – k.22 as.);

⚫

w obszarze internistyczno kardiologicznym stwierdzono dobrą kontrolę wartości ciśnienia tętniczego, umiarkowana nadwagę, niepowikłane żylaki prawego podudzia. Z przyczyn internistyczno-kardiologicznych ubezpieczony nie spełnia kryteriów niezdolności do pracy (vide: opinia biegłego sądowego specjalisty chorób wewnętrznych-kardiologa dr n. med. J. K. z dnia 21 lipca 2014r. – k.55 i 56 as.).

Dokonując ustaleń stanu faktycznego Sąd oparł się na dowodach w postaci dokumentów, w tym na dokumentacji medycznej zawartej w aktach sądowych i aktach rentowych ubezpieczonego. Autentyczność zgromadzonego materiału w postaci dokumentów oraz jego zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy nie budziła zastrzeżeń Sądu, jak też nie była kwestionowana przez strony postępowania. Dlatego Sąd uznał ten materiał dowodowy za bezsporny. W zakresie ustaleń wymagających wiedzy specjalistycznej, co do określenia stanu zdrowia odwołującego, Sąd oparł się na dowodzie w postaci opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów. Sąd uznał dowód z opinii biegłych, jako materiał kluczowy dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem dowód ten pozwolił na dokładne określenie dysfunkcji w stanie zdrowia odwołującego. Z tego też względu Sąd ustalenia poczynione przez biegłych przyjął za własne, albowiem opinie biegłych wydane zostały w oparciu o obiektywne wyniki badań odwołującego, a biegli lekarze sporządzający te opinie są specjalistami w swoich dziedzinach, posiadającymi bogatą wiedzę medyczną i wieloletnie doświadczenie zawodowe.

Przy tym wprawdzie organ rentowy na gruncie pisma procesowego z dnia 5 sierpnia 2014r. (z uwzględnieniem stanowiska z dnia 4 sierpnia 2014r.), jak też na rozprawie w dniu 24 września 2014r. zgłosił zastrzeżenia do opinii powołanego w sprawie biegłego ortopedy, to jednak w ocenie Sądu zastrzeżenia te były nieuzasadnione. Sąd stwierdza, że opinia tego biegłego dokładnie diagnozuje stan zdrowia wnioskodawcy, w sposób wyczerpujący opisuje aktualny stan zdrowia wnioskodawcy, jest zrozumiała, czytelna i wydana na podstawie dogłębnej analizy całej dokumentacji medycznej znajdującej się w aktach sprawy w tym w aktach rentowych. Dlatego też, Sąd oddalił wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego ortopedy, mając na uwadze, że złożona do akt opinia bardzo szczegółowo diagnozuje stan zdrowia wnioskodawcy, z uzasadnieniem dlaczego ubezpieczony jest w dalszym ciągu niezdolny do pracy.

W ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie zważył co następuje:

Odwołanie D. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 2 grudnia 2013r., znak: (...) jest uzasadnione i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 57 ust 1. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013, poz.1440 j.t., zwanej dalej „ustawą”) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Niezdolność do pracy jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy o emeryturach…). Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy o emeryturach…)” (wyrok Sądu Najwyższego 28 stycznia 2004r., (...) UK 222/03.). Prawo do świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy przysługuje zatem w wypadku wypełnienia wszystkich przesłanek z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku.

W niniejszej sprawie na gruncie spornej decyzji z dnia 2 grudnia 2013r. organ rentowy stwierdził, że ubezpieczony nie spełnił naczelnej przesłanki wynikającej z art. 57 ust.1 pkt. 1 ustawy, a mianowicie nie jest niezdolny do pracy po dniu 31 października 2013r..

Uwzględniając treść opinii powołanych w sprawie biegłych, a w szczególności opinii biegłego ortopedy Sąd zważył, że u ubezpieczonego występuje dysfunkcja kręgosłupa powodująca między innymi, iż wnioskodawca obecnie utyka na lewa nogę, porusza się przy pomocy kuli łokciowej oraz ma ograniczenie ruchu kręgosłupa szyjnego. Z uwagi na istniejące schorzenia dla Sądu jednoznacznym jest, że ubezpieczony z przyczyn ortopedycznych obecnie nie może wykonywać pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (tj. murarza-tynkarza) bez dodatkowego narażenie się na głębszą utratę zdrowia.

Sąd jest zdania, że wyjaśnienie treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego). Przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych bardziej istotne są kwalifikacje rzeczywiste, gdyż ocena ta sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedza i umiejętności, którymi dysponuje ubezpieczony, mogą być wykorzystane przez niego w pracy pomimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 r. I UK 103/06, OSNP 2007/17-18/261). O częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2000 r., (...) UKN 113/00, OSNAPiUS 2002 nr 14, poz. 343). W podobnym tonie wypowiedział się również Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, który stwierdził, że „o częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Koniecznym jest, aby w jego następstwie zaistniało naruszenie sprawności organizmu w takim stopniu, że skutkuje ono utratą zdolności do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, przynajmniej w znacznym stopniu.” (vide: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 6 grudnia 2012 r., Sygn. akt III AUa 897/12).

W ocenie Sądu przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych uwzględniać należy płaszczyznę kwalifikacji rzeczywistych, gdyż istota problemu sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedzę i umiejętności, którymi dysponuje dana osoba, można wykorzystać w pracy mimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu. W rzeczywistości przy ocenie częściowej niezdolności będzie chodziło przede wszystkim o ustalenie możliwości dalszego wykonywania dotychczasowej pracy (przy uwzględnieniu jej rodzaju i charakteru), a następnie dopiero możliwości wykonywania innej pracy przy uwzględnieniu posiadanych kwalifikacji zawodowych.

Sąd rozpoznając niniejszą sprawę wziął pod uwagę zarówno przebieg kariery zawodowej ubezpieczonego, jak też aktualny stan zdrowia wnioskodawcy i uznał, że ubezpieczony ma w chwili obecnej znacząco ograniczoną możliwość prawidłowego wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji tj. pracy fizycznej w zawodzie tynkarza-murarza. Obecnie wnioskodawca nie ma też możliwości przekwalifikowania zawodowego do innej pracy, albowiem uwzględniając jego kwalifikacje zawodowe może on wykonywać wyłącznie wzbronione dla niego prace fizyczne.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczony z uwagi na aktualny stan zdrowia spełnił przesłankę wynikającą z art. 57 ust. 1 pkt.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, albowiem jest częściowo niezdolny do pracy. Ustalono również, że ubezpieczony spełnia pozostałe przesłanki warunkujące prawo do świadczenia tj. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy (art.57 ust.1 pkt.2), jak też częściowa niezdolność do pracy powstała nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12.

Ustalenie terminu od jakiego Sąd Okręgowy uznał za zasadne przyznać ubezpieczonemu prawo do renty wynika z dyspozycji art. 133 ust. 1 i 2 ustawy, w myśl którego świadczenia wypłaca się poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do świadczenia nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W związku z tym, że prawo ubezpieczonego do świadczenia rentowego z tytułu częściowej niezdolności do pracy istniało nadal po dniu 31 października 2013r. (nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia), jak też uwzględniając zasadność odwołania, Sąd zgodnie z dyspozycją art. 133 ust. 1 i 2 ustawy przyznał prawo do świadczenia od dnia 1 listopada 2013r.. Sąd stwierdza również, iż stan zdrowia ubezpieczonego pomimo obecnie występujących dysfunkcji może ulec zmianie (poprawie), co uzasadnia przyznanie świadczenia okresowo do dnia 31 grudnia 2014r..

Sąd odnosząc się natomiast do zarzutów organu rentowego zgłoszonych względem opinii biegłego ortopedy stwierdza, że są one nieuzasadnione. Zdaniem Sądu charakter zarzutów zgłoszonych przez organ rentowy był ogólny i niedostateczny dla kontynuowania postępowania dowodowego w sprawie. Sąd jest zdania, że organ rentowy, powołując się na pismo procesowe z dnia 5 sierpnia 2014r. oraz stanowisko Przewodniczącego Komisji Lekarskich przy (...) Oddziale ZUS w W. z dnia 4 sierpnia 2014r., przedstawił subiektywne i lakoniczne zarzuty względem opinii biegłego ortopedy. Organ rentowy nie wykazał dostatecznie, iż w świetle zgromadzonego materiału dowodowego możliwa jest inna ocena stanu zdrowia ubezpieczonego niż wynikająca z opinii biegłego. Nieuprawnione jest przy tym stanowisko organu rentowego podniesione w piśmie z dnia 4 sierpnia 2014r., że „biegły nie wykazał znacznego naruszenia sprawności organizmu”. Sąd stwierdza, że zadanie biegłego w postępowaniu sądowym z zakresu ubezpieczeń społecznych nie polega na „wykazywaniu znacznego naruszenia sprawności organizmu”, a na dostarczeniu sądowi wiadomości specjalnych oraz opinii o stanie zdrowia ubezpieczonego. Dokonywane przez biegłego w ramach opinii ustalenia odbywają się z uwzględnieniem oceny stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy, jak też uwzględnia się w takiej opinii informacje obejmujące stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, a także możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 w/w ustawy).

Dokonując zaś oceny przewidywanego okresu niezdolności do pracy zarobkowej brane są pod uwagę przesłanki wynikające z treści § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (Dz. U. nr 273, poz. 2711), czyli charakter i stopień naruszenia sprawności organizmu oraz rokowania odzyskania zdolności do pracy. Sąd Najwyższy wskazał, że przy ocenie niezdolności do pracy w myśl art. 12 ustawy emerytalnej o tej niezdolności nie przesądza wyłącznie ocena medyczna stwierdzająca występowanie określonych jednostek chorobowych i ich wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, tylko decydujące znaczenie ma ocena prawna dokonana w oparciu o okoliczności natury medycznej i okoliczności innej natury, w tym zwłaszcza poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Tym samym składająca się z powyższych elementów ocena stanowiąca subsumcję stanu faktycznego do norm prawnych, należąca do wyłącznej kompetencji sądu, pozwala uznać osobę za niezdolną w świetle powołanej wyżej ustawy i pozwala określić stopień tej niezdolności. Samo naruszenie sprawności organizmu ustalone na podstawie wiadomości specjalnych przez biegłych sądowych nie daje możliwości stwierdzenia niezdolności do pracy. Ocena częściowej niezdolności do pracy w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy wymaga z reguły wiadomości specjalnych (opinii biegłego z zakresu medycyny). Natomiast ostateczna ocena, czy ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy musi uwzględniać także inne elementy, w tym zwłaszcza poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 12 ust. 1 i 3 oraz art. 13 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Ocena ta ma charakter prawny i może jej dokonać wyłącznie sąd, a nie biegły (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2008 r., I UK 356/07, OSNP 2009 nr 17-18, poz. 238).

Tym samym argumentacja organu rentowego była niesłuszna, gdyż pomijała okoliczność, że to Sąd – a nie biegły - dokonuje ustalenia co do istnienia niezdolności do pracy.

Niezasadnie również organ rentowy opierał wniosek o powołanie w sprawie innego biegłego ortopedy na okoliczności, iż biegły neurolog uznał ubezpieczonego za zdolnego do pracy. W ocenie Sądu argument ten jest bezzasadny i nie daje podstaw do kontynuowania postępowania dowodowego, albowiem opinie biegłych neurologa i ortopedy odnoszą się do różnych kategorii schorzeń występujących u ubezpieczonego. Pomimo okoliczności, iż opinie te pozostają ze sobą w pewnym związku (dotyczą bowiem stanu zdrowia jednego ubezpieczonego) to nie można przyjąć, że stanowisko biegłego neurologa przeważa lub eliminuje opinię biegłego ortopedy. Zarówno biegły neurolog, jak też biegły ortopeda dokonali analizy stanu zdrowia ubezpieczonego wyłącznie w ramach własnej specjalności medycznej. Biegli doszli wprawdzie do odmiennych ustaleń co do występowania niezdolności do pracy, to jednak rozbieżność ta jest całkowicie uprawniona, z uwagi na okoliczność, iż ustalenia dotyczą odmiennych obszarów medycznych i różnych jednostek chorobowych.

W kontekście zarzutów zgłoszonych przez organ rentowy, Sąd stwierdza również, iż potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2007 roku, sygn. akt IV CSK 41/07, LEX nr 346211). Zgłoszone zarzuty miały charakter niedostateczny dla dalszego kontynuowania postępowania dowodowego, albowiem wyrażone w nich zostało ogólne niezadowolenie co do opinii biegłego. Sąd jest zdania, że opinia powołanego w sprawie biegłego ortopedy-traumatologa w sposób wszechstronny i nie budzący wątpliwości pozwoliła na ustalenie, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy.

Z tych względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

WU