Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 15-02-2016 r.

Sąd Rejonowy w Krotoszynie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Górna-Szuława

Protokolant: p.o. stażysty Agnieszka Kopras

po rozpoznaniu w dniu 15-02-2016 r. w Krotoszynie

sprawy z powództwa Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W.

przeciwko K. K.

- roszczenia z umowy pożyczki

1.  oddala powództwo;

2.  kosztami procesu obciąża powoda w zakresie przez niego poniesionym.

SSR Katarzyna Górna-Szuława

Sygn. akt I C 1469/15

UZASADNIENIE

Dnia 24 listopada 2015 r. (data wpływu) powód Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpił do Sądu Rejonowego w Krotoszynie przeciwko K. K. z pozwem o zapłatę kwoty 12.708,14 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o obciążenie pozwanej kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że pozwana K. K. i Bank (...) SA zawarli w dniu 10 lipca 2008 r. umowę bankową o numerze (...). Na jej podstawie pozwana otrzymała oznaczoną w umowie sumę pieniężną i zobowiązała się do jej zwrotu na warunkach określonych w tejże umowie. Pozwana nie wywiązał się z ciążącego na niej obowiązku zapłaty, wobec czego niespłacona kwota zobowiązania wraz z odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia stała się wymagalna. Pierwotny wierzyciel wezwał pozwaną do zapłaty zaległej należności wskazując, że nieuregulowanie zobowiązania w zakreślonym terminie spowoduje przelanie jej wierzytelności na Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W.. Zakreślony w wezwaniu termin upłynął bezskutecznie, wobec czego w dniu 25 czerwca 2013 r. bank zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności, cedując na niego całość praw i obowiązków wynikających z umowy bankowej zawartej z pozwaną.

Powód podał, że zadłużenie pozwanej stanowiące wartość przedmiotu sporu wynosi 12.708,14 zł, w tym należność główna w wysokości 9.766 zł oraz skapitalizowane odsetki w wysokości 2.942,14 zł, na które składają się przejęte w drodze cesji wierzytelności odsetki wierzyciela pierwotnego, naliczane zgodnie z postanowieniami umowy odpowiednio od niespłaconej należności głównej. Wskazał, że dowodem istnienia oraz obowiązku spełnienia świadczenia ciążącego na stronie pozwanej jest wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej nr (...) z dnia 18 listopada 2015 r. podpisany przez osobę upoważnioną do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu. Powód podniósł również, iż wezwał pozwaną do zapłaty żądanej należności, jednakże bezskutecznie.

Na rozprawie w dniu 15 lutego 2016 r. pozwana K. K. wniosła o oddalenie powództwa oraz podniosła zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 czerwca 2013 r. w P. została zawarta umowa przelewu wierzytelności pomiędzy (...) Bank (...) SA z siedzibą we W. oraz Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W.. Przedmiotem umowy był przelew przez zbywcę na rzecz nabywcy wierzytelności z tytułu należności głównej (kapitału). Wykaz wierzytelności w formie papierowej zawierał Załącznik nr 2 do umowy cesji. Dane dotyczące Portfela wierzytelności zostały ustalone w załączniku nr 3. Załączniki te nie zostały dołączone do pozwu.

Dnia 14 października 2015 r. (...) SA we W. reprezentujący powoda sporządził skierowane do pozwanej pismo, w którym przypomniał jej o posiadanym zadłużeniu w kwocie 12.633,22 zł i wezwał ją do zapłaty należności w terminie do dnia 22 października 2015 r. pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(dowód: umowa cesji k. 9-13, wyciąg z elektronicznego załącznika k. 14, zawiadomienie k. 15-16).

W dniu 18 listopada 2015 r. strona powodowa wystawiła dokument nazwany „wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej nr (...) z dnia 2015-11-18". Dokument ten został opatrzony pieczęcią (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA we W. raz parafką pełnomocnika - radcy prawnego J. T., uprawnionej do składania w imieniu Towarzystwa reprezentującego powoda oświadczeń w zakresie przysługujących mocodawcy praw i obowiązków majątkowych, w tym podpisywania wyciągów z ksiąg rachunkowych funduszu, o których mowa w art. 194 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych. Fundusz oświadczył w nim, że w dniu 25 czerwca 2013 r. Prokura (...) we W. nabył od Banku (...) SA z siedzibą we W. wierzytelność wobec dłużniczki K. K. wynikającą z zawartej dnia 10 lipca 2008 r. umowy rachunku bankowego w wysokości 12.708,14 zł, w tym należność główna w kwocie 9.766,00 zł i odsetki w kwocie 2.942,14 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 8).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów załączonych przez powoda do pozwu.

Sąd zważył, co następuje:

Przelew jest umową, z mocy której wierzyciel (cedent) przenosi na nabywcę (cesjonariusza) wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika. Podstawowym wynikiem przelewu wierzytelności jest wstąpienie nabywcy wierzytelności w miejsce dotychczasowego wierzyciela. Zgoda dłużnika na zawarcie umowy przelewu nie jest potrzebna, chyba że w umowie łączące] wierzyciela z dłużnikiem wyłączono możliwość przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią. Przelew nie wymaga również udziału dłużnika, bowiem pomimo zmiany osoby uprawnionej uważa się, że zobowiązanie pozostaje to samo, co poprzednio (W. C., A. B., M. S., E. S.-B., Zobowiązania..., s. 358). Dla skuteczności przelewu konieczne jest zawarcie umowy pomiędzy nabywcą a zbywcą wierzytelności. Cesjonariusz nabywa wierzytelność w takim zakresie i stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu. Zmienia się tylko osoba wierzyciela, czyli osoby uprawnionej do żądania spełnienia świadczenia. W wyniku przelewu w rozumieniu art. 509 kc przechodzi więc na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Innymi słowy, stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, natomiast zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela (wyrok SN z dnia 5 września 2001 r., I CKN 379/00, LEX nr 52661). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w tym prawo do odsetek zwykłych i za opóźnienie (bieżących i zaległych). Umowa cesji może być w zasadzie zawarta w dowolnej formie (zob. A. Ohanowicz, Zobowiązania..., s. 233), wymaga ona jednak stwierdzenia na piśmie, jeśli sama wierzytelność jest stwierdzona pismem (art. 511 kc). Wierzytelność - z wyjątkiem związanej

z dokumentem na okaziciela i zabezpieczonej hipoteką - przechodzi na nabywcę przez sam fakt zawarcia umowy. Przedmiotem cesji mogą być przede wszystkim wierzytelności, rozumiane jako prawa podmiotowe przysługujące wierzycielowi do żądania od dłużnika spełnienia świadczenia. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (por. wyrok SN z dnia 11 maja 1999 r., III CKN 423/98), a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zaś w myśl art. 513§1 kc - dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie, w tym zarzut przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z wynikającą z art. 6 kc regułą rozłożenia ciężaru dowodu powód powinien udowodnić okoliczności tworzące prawo, zaś pozwany okoliczności uzasadniające żądanie oddalenia powództwa. Na stronach spoczywa więc ciężar udowodnienia wskazywanych przez siebie faktów. Ta strona, która twierdzi, że określony fakt miał miejsce obowiązana jest zgłosić dowód lub dowody wykazujące jego istnienie. Strona, która powołuje się na nieistnienie określonego faktu powinna również udowodnić swoje twierdzenie, zgłaszając dowody dla wykazania faktów przeciwnych. Ciężar udowodnienia faktu należy zatem rozumieć z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania Sądu dowodami

0 słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku
lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu
(por. wyrok SN z dnia 07 listopada 2007 r., IICSK 239/07, niepubl.).

Na powodzie spoczywał więc, w myśl art. 6 kc, ciężar dowodu istnienia zobowiązania

1 wysokości wierzytelności. Strona powodowa, reprezentowana przez profesjonalnego
pełnomocnika procesowego, okoliczności tej nie wykazała.

W toku postępowania powód nie przedstawił żadnych dowodów, na podstawie których można by czynić jakiekolwiek ustalenia co do stanu faktycznego sprawy w zakresie dotyczącym istnienia roszczenia, jego wysokości i obowiązku zapłaty. W oparciu o przedłożone przez niego dokumenty ustalić bowiem można jedynie to, iż w dniu 25 czerwca 2013 r. została zawarta umowa przelewu jakichś wierzytelności przez (...) SA na rzecz powoda, że (...) SA w dniu 14 października 2015 r. sporządził skierowane do pozwanej pismo, w którym przypomniał jej o posiadanym zadłużeniu w kwocie 12.633,22 zł i wezwał ją do zapłaty należności w terminie do dnia 22 października 2015 r. pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego oraz, że dnia 18 listopada 2015 r. strona powodowa wystawiła dokument nazwany „wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidenqi analitycznej nr (...) z dnia 2015-11-18".

W przedłożonej przez powoda kopii umowy cesji nie została wskazana wierzytelność wobec pozwanej. Treść umowy wskazuje, że była ona obudowana załącznikami, zawierającymi wykaz wierzytelności, których to załączników powód jednak nie przedłożył. Umowa ta odwołuje się do przelewu wierzytelności w rozumieniu art. 509 kc. Przepis ten reguluje sprzedaż wierzytelności oznaczonej co do tożsamości - dla skuteczności takiej transakcji konieczne jest precyzyjne oznaczenie przenoszonej wierzytelności. Powyższe wskazuje, że strona powodowa nie przedłożyła Sądowi całej umowy cesji, na którą się powołała, co z kolei powoduje uznanie

przedłożonego dokumentu za nie spełniający wymogów dowodu wiarygodnego i nie budzącego wątpliwości. To zaś stawia pod znakiem zapytania twierdzenia powoda i zasadność jego żądania, bowiem umowa bez załączników jest niekompletna, co dyskwalifikuje ją jako dowód na okoliczność nabycia wierzytelności wobec pozwanej.

Powód załączył do pozwu wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy cesji. Wskazać trzeba, że zgodnie z art. 511 kc, jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Wymóg ten odnosi się do wszystkich elementów treści umowy cesji, a w szczególności do postanowień konkretyzujących przenoszoną wierzytelność. Niezachowanie tej formy nie skutkuje co prawda nieważnością umowy, lecz rodzi ograniczenia dowodowe wynikające z art. 74§1 kc (por. wyrok SN z dnia 08 lutego 2002 r. II CKN 1160/99, LEX nr 53160). W rozpoznawanej sprawie załącznik do umowy cesji nie został sporządzony w formie pisemnej, lecz jako zapis danych w pliku elektronicznym na nośniku informatycznym. Powód nie wykazał przy tym, aby nośnik ten obejmował oświadczenia woli opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, co zgodnie z art. 78§2 kc byłoby równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Załączony zatem do akt wydruk z tego nośnika nie mógł być uznany za dokument dowodzący złożenia oświadczenia woli dotyczącego wierzytelności obciążającej pozwaną.

W konsekwencji przy braku innych dopuszczalnych w świetle art. 74 kc źródeł dowodowych, fakt objęcia umową cesji spornej wierzytelności uznać należało za niewykazany.

Dla wykazania swojego żądania strona powodowa dołączyła do pozwu również wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego wystawiony na podstawie art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach sekurytyzacyjnych, który miał stanowić dowód na poparcie wszystkich jej twierdzeń, jakie zawarła w pozwie. Jednak pozostawała w błędnym przekonaniu, że może on stanowić samodzielną podstawę do dochodzenia niniejszego roszczenia. Zgodnie bowiem z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2011 r. (sygn. Pl/10, Dz. U. z 25/07/2011, Nr 152, poz. 900) art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach sekurytyzacyjnych w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego w postępowaniu cywilnym wprowadzonym wobec konsumenta, jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 20 Konstytucji. Zgodnie z powyższym wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego należy traktować jako dokument prywatny, który korzysta z domniemania autentyczności oraz z domniemania, że zawarte w nim oświadczenie złożyła osoba, która go podpisała (art. 245 kpc). Dokument prywatny nie korzysta natomiast z domniemania zgodności z prawdą oświadczeń w nim zawartych. O materialnej mocy dowodowej dokumentu prywatnego, zależącej od jego treści, rozstrzyga Sąd według ogólnych zasad oceny dowodów myśl art. 233§1 kpc. Podobnie jak w wypadku innych dowodów, Sąd ocenia, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę, czy nie. Wynikiem tej oceny jest przyznanie lub odmówienie dowodowi z dokumentu waloru wiarygodności, ze stosownymi konsekwencjami w zakresie jego znaczenia dla ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia.

Strona powodowa nie przedstawiła żadnych dokumentów źródłowych, wskazujących na podstawę, wysokość i sposób naliczenia należności objętej pozwem. Nie jest więc w ogóle pewne,

czy ewentualna umowa jaka łączyła pozwaną i (...) SA (obowiązek świadczenia po stronie pozwanej mógł powstać wyłącznie poprzez zawarcie umowy o bankowej z poprzednikiem prawnym powoda, a tej okoliczności w żaden sposób nie udowodniono), obowiązywała w dacie naliczenia należności wskazanych w pozwie oraz na warunkach uzasadniających naliczenie odsetek w tej wysokości. Umowa ta nie została bowiem przedłożona nawet w kserokopii. Strona powodowa nie przedłożyła więc ani żadnego dokumentu, wskazującego na istnienie wierzytelności wobec pozwanej, ani też takiego, który opisywałby wierzytelność w stosunku do pozwanej, a pozwalającego na zweryfikowanie wysokości wskazywanej przez niego należności. Nie udowodniła zatem swojego roszczenia ani co do zasady, jak i co do wysokości. Dlatego tez sąd pozostawił bez rozpoznania zarzut przedawnienia roszczenia.

Mając na uwadze powyższe rozważania należało orzec, jak w pkt 1 sentencji wyroku i powództwo oddalić.

O kosztach orzeczono w myśl art. 98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód przegrał proces w całości, winien więc w całości ponieść jego koszty.

Na koszty procesu w przedmiotowej sprawie złożyły się: opłata sądowa w kwocie 636 zł obliczona zgodnie z art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) oraz koszty zastępstwa procesowego powoda w kwocie 2.417 zł obliczone zgodnie z §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej dzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) oraz art. 1 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 09 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 86, poz. 960 z późn. zm.).

Powód uiścił opłatę sądową przy wnoszeniu pozwu. Z uwagi na powyższe Sąd obciążył powoda kosztami przez niego poniesionymi (pkt 2 sentencji wyroku).

SSR Katarzyna Górna-Szuława