Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 22 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Dariusz Plewczyński

Protokolant:st. sekr. sąd. Agata Trawka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 marca 2016 r. w S.

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w Ł.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w A.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w A. na rzecz powódki (...) Spółki Akcyjnej w Ł. kwotę 5750 zł (pięć tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych) wraz z odsetkami jak dla zobowiązań podatkowych od dnia 20 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1509 zł (jeden tysiąc pięćset dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 1416/15

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”

Dnia 9 września 2015 roku powódka (...) spółka akcyjna w Ł. wniosła przeciwko pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. pozew o zapłatę kwoty 5.834,00 złotych wraz z odsetkami jak dla zobowiązań podatkowych liczonymi od kwoty 5.750 zł od dnia 20 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 84 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz złożyła wniosek o zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego powiększonych o opłatę skarbową od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu swego żądania powódka wskazała, iż strony zawarły umowę generalną o gwarancje ubezpieczeniowe. Dodała, że roszczenia regresowe zostały zabezpieczone przez pozwaną wekslem in blanco, do którego została sporządzona deklaracja wekslowa. Wyjaśniła, że pozwana nie wywiązała się ze zobowiązań wobec beneficjenta, który wezwał powódkę do realizacji polisy i wypłacenia kwoty tytułem gwarancji. Wobec czego powódka wypłaciła beneficjentowi kwotę 5750zł. Podała, że pozwana została wezwana do zapłaty roszczenia regresowego.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana zakwestionowała kserokopię dokumentów załączonych do pozwu. Zarzuciła, że pisma mające być kierowane do pozwanej, wysyłane były pod różne inne adresy. Zanegowała istnienie roszczenia beneficjenta gwarancji.

Pismem z dnia 4 marca 2015 r. powódka podtrzymała stanowisko w sprawie, a nadto wyjaśniła, iż w dniu 13 września 2012 r. wpłynęły do niej dokumenty od beneficjenta Gwarancji Powiatu (...) w postaci wezwania skierowanego do gwaranta do zapłaty kwoty z gwarancji. Wskazała, że pozwana w sposób nienależyty wykonywała kontrakt objęty gwarancją. Wyjaśniła, że wydała decyzję o przyznaniu kwoty z gwarancji na podstawie m. in. wyroku Sądu Rejonowego w Kwidzynie Wydział I Cywilny sygn. akt I C 1433/12 upr.

Na rozprawie w dniu 15 marca 2016 r. pełnomocnik pozwanej podniósł, że powódce nie przysługuje roszczenie regresowe. Zarzucił, że strona powodowa nie wykazała źródła kary umownej. Podkreślił, iż nie można stwierdzić czy wyrok z dnia 5 listopada 2014 r. dotyczy niniejszej sprawy oraz nie wiadomo czy jest on prawomocny.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 lutego 2012 r. pomiędzy (...) spółką akcyjną w Ł. a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zawarta została umowa generalna o gwarancje ubezpieczeniowe nr (...). Przedmiotem umowy było udzielenie przez (...) spółkę akcyjną gwarancji ubezpieczeniowych. Umowa została zawarta na czas określony od dnia 8 lutego 2012 r. do 7 lutego 2013 r. Łączny limit gwarancji wynosił 200 000 zł. W oparciu o wyżej wymienioną umowę (...) spółka akcyjna udzieliła stronie pozwanej gwarancji ubezpieczeniowej zabezpieczającej roszczenie beneficjenta w stosunku do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z tytułu gwarancji należytego wykonania kontraktu przez spółkę (...). Przedmiotem kontraktu była: Budowa boiska wielofunkcyjnego wraz z odwodnieniem przy Specjalnym Ośrodku Szkolno- (...) w K.. Łączny limit gwarancji wynosił 11 500 zł. Gwarancja ważna była w okresie od dnia 9 lipca 2012 r. do dnia 20 września 2012 r. Gwarancja została potwierdzona polisą nr (...).

Beneficjentem gwarancji był Powiat (...).

Zgodnie z art. 4 - 6 gwarancji ubezpieczeniowej należytego wykonania kontraktu, gwarant miał zapłacić na rzecz beneficjenta należną kwotę w terminie 30 dni od daty otrzymania od beneficjenta pierwszego pisemnego wezwania do zapłaty wraz z załącznikami. Wezwanie do zapłaty powinno być podpisane przez osoby właściwie umocowane w imieniu Beneficjenta i złożone w okresie ważności gwarancji. Do wezwania należało dołączyć: pisemne oświadczenie, że zobowiązany, pomimo pisemnego wezwania nie wykonał lub nienależycie wykonał kontrakt objęty gwarancją i nie uiścił wymaganych kar umownych, oraz, że żądana kwota jest należna z tytułu niniejszej gwarancji, kopię wezwania do zapłaty kar umownych należnych z tytułu nie wykonania lub nienależytego wykonania umowy wraz z potwierdzeniem wysłania, dokumenty poświadczające umocowanie osób podpisanych pod wezwaniem do zapłaty.

Do zawartej umowy zastosowanie znajdowały Ogólne i Szczególne Warunki Umów. W OWU wskazano m.in. w §7 pkt3, że decyzja (...) SA o wypłacie świadczenia pieniężnego beneficjentowi jest wiążąca dla pozwanego i nie może być przez niego podważana jeśli wypłata nastąpiła w ramach żądania zapłaty zgłoszonego przez beneficjenta zgodnie z postanowieniami gwarancji . W §7 pkt 1 OWU wskazano natomiast , że z chwilą wykonania zobowiązania przez gwaranta przysługuje mu w stosunku do zobowiązanego roszczenie o zwrot wypłaconej beneficjentowi kwoty powiększonej o koszty oraz odsetki w wysokości jak dla zobowiązań podatkowych naliczane od dnia wypłaty kwoty beneficjentowi.

Roszczenia regresowe wynikające z umowy zostały zabezpieczone przez spółkę (...) wekslem in blanco. W dniu 8 lutego 2012 r. została sporządzona do weksla in blanco deklaracja wekslowa.

Dowód:

- umowa generalna, k. 14 – 16, 97 – 99,

- polisa, k. 17, 78, 100,

- gwarancja ubezpieczeniowa, k. 18 – 19, 78v – 79, 101 – 102.

- szczególne warunki umowy, k. 11,

- ogólne warunki umowy, k. 10 – 10v,

- weksel, k. 8,

- deklaracja wekslowa, k. 9.

W dniu 13 września 2012 r. do (...) spółki akcyjnej w Ł. wpłynęły dokumenty od Beneficjenta Gwarancji Powiatu (...) w postaci wezwania skierowanego przez Beneficjenta Gwarancji – Powiat (...) do (...) spółki akcyjnej do zapłaty kwoty z gwarancji, oświadczenia złożonego przez beneficjenta – Powiat (...) o nienależytym wykonaniu objętego gwarancją kontraktu z dnia 9 lipca 2012 r. przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz, że pomimo pisemnych wezwań spółka (...) nie uiściła kar umownych należnych beneficjentowi zgodnie z zapisami kontraktu. (...) spółki akcyjnej przedłożono również kopie wezwań do zapłaty kary umownej skierowane przez Powiat (...) do spółki (...) wraz z potwierdzeniem ich nadania i odbioru oraz kserokopie Uchwał Rady Powiatu (...) z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie wyboru Starosty i członków Zarządu Powiatu (...).

Dowód:

- oświadczenia, k. 70, 71,

- notatka służbowa, k. 70v,

- uchwały, k. 71v – 73v,

- wezwanie, k. 74,

- pismo, k. 75, wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 75v,

- pismo z 01.08.2012 r., k. 76, wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 76v,

- pismo z 06.08.2012 r., k. 77, wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 77v,

- pismo z 10.09.2012 r., k. 80.

Pismem z dnia 10 września 2012 r. Beneficjent Gwarancji Powiat (...) wezwał (...) spółkę akcyjną do zapłaty kwoty z tytułu gwarancji. Ubezpieczyciel wobec przedłożenia przez Beneficjenta niezbędnej dokumentacji oraz na postawie wyroku Sądu Rejonowego w Kwidzynie Wydział I Cywilny sygn. akt I C 1433/12 upr z dnia 5 listopada 2014 r. wydał decyzję o przyznaniu kwoty z gwarancji oraz w dniu 20 stycznia 2015 r. wypłacił Beneficjentowi kwotę 5.750 zł.

Dowód:

- decyzja wypłaty odszkodowania, k. 12,

- potwierdzenie dokonania przelewu, k. 13,

- pismo powódki, k. 81,

- wyrok SR w Kwidzynie z dnia 5.11.2014 r. w sprawie I C 1433/12, k. 82.

Pismem z dnia 6 stycznia 2015 r. spółka (...) została wezwana do zapłaty roszczenia regresowego. Następnie w dniu 6 marca 2015 r. (...) spółka akcyjna zawiadomił spółkę (...) o wypełnieniu weksla.

Wezwanie do zapłaty skierowane na adres siedziby spółki (...) ul. (...), (...)-(...) A. zostało odebrane w dniu 2 lutego 2015 r.

Zawiadomienie o wypełnieniu weksla skierowane na adres siedziby spółki (...) ul. (...), (...)-(...) A. zostało odebrane w dniu 28 marca 2015 r.

Dowód:

- zawiadomienie o wypełnieniu weksla, k. 20, 85, 89, 91 wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 86,

- wezwanie do zapłaty, k. 22, 83, 87, 91, 93 wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 84.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w przeważającej części .

Na wstępie wskazać należy, że w niniejszej sprawie wobec zobowiązania Przewodniczącego i braku zajęcia stanowiska przez powoda, przyjąć należy, że powód domaga się zapłaty nie na podstawie weksla ale z umowy. Powód domaga się od pozwanej zwrotu kwoty wypłaconej beneficjentowi na podstawie umowy gwarancji ubezpieczeniowej.

Przepisy obowiązującego prawa nie regulują umowy gwarancji ubezpieczeniowej, jej udzielanie jest jednak przedmiotem działalności zakładów ubezpieczeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 1996 r., II CRN 38/96, OSNC 1996, nr 9, poz. 122).

Artykuł 3 ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. Nr 124, poz. 1151 ze zm.) obowiązującej w chwili zawarcia umowy gwarancji zaliczał do czynności ubezpieczeniowych m.in. zawieranie umów gwarancji ubezpieczeniowych. Poza tym wymieniona ustawa nie zawierała żadnych regulacji dotyczących treści umowy gwarancji ubezpieczeniowej. Również obecna ustawa z dnia 11 września 2015r o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. 2015.1844) podtrzymuje ten stan.

Umowa gwarancji ubezpieczeniowej jest czynnością prawną, której treść jest kształtowana wolą stron w ramach zasady swobody umów (art. 353 ¹ k.c.). Na kształt konkretnych umów duży wpływ mają rozwiązania przyjmowane w międzynarodowym obrocie handlowym (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 1996 r., II CRN 38/96). Stronami umowy gwarancji ubezpieczeniowej, określanej mianem umowy gwarancji samoistnej, są gwarant oraz gwarantariusz (beneficjent gwarancji), przy czym gwarantem jest zakład ubezpieczeń. Na podstawie umowy gwarancji ubezpieczeniowej gwarant zobowiązuje się zapłacić gwarantariuszowi (beneficjentowi) świadczenie pieniężne w postaci sumy gwarancyjnej w przypadku wystąpienia wypadku gwarancyjnego.

Umowie gwarancji ubezpieczeniowej - podobnie jak w przypadku umowy gwarancji bankowej - towarzyszą zazwyczaj dwa dodatkowe stosunki prawne: tzw. stosunek podstawowy pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem - beneficjentem gwarancji oraz umowa zlecenia gwarancji ubezpieczeniowej zawierana pomiędzy dłużnikiem ze stosunku podstawowego albo osobą trzecią i zakładem ubezpieczeń - gwarantem (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2004 r., I CK 102/03, niepubl.). Ze stosunku podstawowego wynika obowiązek udzielenia wierzycielowi gwarancji ubezpieczeniowej, której celem jest zabezpieczenie wykonania zobowiązania dłużnika ze stosunku podstawowego. Wykonanie obowiązku udzielenia wierzycielowi zabezpieczenia przez ustanowienie gwarancji ubezpieczeniowej następuje przez zlecenie - przez dłużnika ze stosunku podstawowego albo osobę trzecią - udzielenia gwarancji ubezpieczeniowej przez zakład ubezpieczeń.

Zobowiązanie gwaranta z umowy gwarancji ubezpieczeniowej nie jest zobowiązaniem akcesoryjnym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 1999 r., II CKN 402/98, OSNC 2000, nr 1, poz. 16 oraz z dnia 14 stycznia 2004 r., I CSK 102/03); ma charakter zobowiązania samodzielnego, którego istnienie i zakres nie zależy - tak jak ma to miejsce w przypadku zobowiązania poręczyciela (art. 879 § 1 k.c.) - od istnienia i zakresu innego zobowiązania, w szczególności zobowiązania dłużnika ze stosunku podstawowego. Istnienie i zakres samodzielnego zobowiązania gwaranta określa sama umowa gwarancji ubezpieczeniowej; gwarant płaci własny, a nie cudzy dług (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2006 r., III CSK 25/06, niepubl. oraz z dnia 14 stycznia 2004 r., I CSK 102/03). W omówionym zakresie cechy gwarancji ubezpieczeniowej są podobne do gwarancji bankowej (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 1993 r., zasada prawna, III CZP 16/93, OSNC 1993, nr 10, poz. 166 oraz uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1995 r., III CZP 166/94, OSNC 1995, nr 10, poz. 135). Konsekwencją braku cechy akcesoryjności zobowiązania gwaranta jest to, że gwarant nie może wobec gwarantariusza podnosić zarzutów z innego stosunku prawnego, w szczególności zarzutów ani z umowy zlecenia gwarancji ubezpieczeniowej, ani też zarzutów ze stosunku podstawowego, w tym zarzutów, które przysługują dłużnikowi ze stosunku podstawowego wobec beneficjenta gwarancji - wierzyciela ze stosunku podstawowego. Wniosek taki wynika z charakteru więzi łączącej strony umowy gwarancji, tj. o charakterze obligacyjnym, z którego wynikają prawa podmiotowe o charakterze względnym (wierzytelności), skuteczne jedynie wobec drugiej strony stosunku obligacyjnego (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2010r sygn.. akt V CSK 233/09, Wyrok Sądu Najwyższego z z dnia 21 sierpnia 2014 r. sygn. IV CSK 683/13).

Przenosząc powyższe ogólne rozważania na grunt niniejszej sprawy przyjąć należy, że strony zawarły umowę gwarancji na warunkach określonych w umowie generalnej o gwarancje ubezpieczeniową, gwarancji ubezpieczeniowej oraz Ogólnych i Szczególnych Warunkach Umów. Fakt zawarcia umowy i jej warunki potwierdzają złożone dokumenty. Symptomatyczny jest także brak reakcji pozwanej na przesyłane jest pisma w tym w szczególności wezwania do zapłaty, z czego wyprowadzić można wniosek, że istnienia stosunku zobowiązaniowego i wysokości roszczenia nie kwestionuje.

Zgodnie z §7 pk3 OWU decyzja (...) SA o wypłacie świadczenia pieniężnego beneficjentowi jest wiążąca dla pozwanego i nie może być przez niego podważana jeśli wypłata nastąpiła w ramach żądania zapłaty zgłoszonego przez beneficjenta zgodnie z postanowieniami gwarancji.

W gwarancji (k.18) określono termin jej obowiązywania jak również kryteria wypłaty należności beneficjentowi. W szczególności określają to punkty 4-6. W niniejszej sprawie wszystkie wymogi zostały spełnione, w szczególności w okresie gwarancji zostało skierowane wezwanie do zapłaty (k.80) podpisane przez starostę W. C.. Dodatkowo złożone zostały wymagane gwarancją oświadczenia i dokumenty wykazujące umocowanie jak również wezwania kierowane do pozwanej, nie tylko z potwierdzeniem wysłania ale także odbioru. Istnienie zobowiązania powódki wobec beneficjenta (Powiatu (...)) potwierdza także wyrok Sądu Rejonowego w Kwidzynie z 5 listopada 2014r oraz jego realizacja w postaci przelewu z dnia 19 stycznia 2015r. Suma wskazana w wyroku jest tożsama z wypłaconą i dochodzoną w niniejszej sprawie. Z niczego nie wynika, aby między powódką a Powiatem (...) był spór w innym przedmiocie .

W ocenie Sądu zarzuty pozwanej zgłoszone zostały na potrzeby procesu w celu uniknięcia zapłaty.

Zgodnie z art. 3 k.p.c. strony obowiązane są dawać wyjaśnienia, co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody.

Pozwana początkowo kwestionowała złożone kopie dokumentów. Wobec uzupełnienia materiału przez pełnomocnika powoda zarzut ten nie był już podtrzymywany na rozprawie. Pozwana kwestionuje też roszczenie beneficjenta i podnosi niezłożenie kontraktu z którego kary miałyby być naliczone pozwanej oraz wskazuje na brak odstąpienia od umowy . W świetle wyżej przedstawionej argumentacji powód nie miał możliwości i potrzeby badania, czy żądana przez beneficjenta kwota faktycznie mu się należy. Wypłata należności z gwarancji nie była też zależna od złożenia kontraktu przez beneficjenta, czy też odstąpienia od umowy. Wypłata zależna była wyłącznie od spełnienia warunków określonych w gwarancji, co faktycznie nastąpiło.

Ponownie podkreślić też należy, że pozwana przez procesem nie negowała roszczenia powódki, w szczególności nie reagowała na wezwania do zapłaty.

W związku z czym przyjąć należy, że powódce przysługuje zwrot wypłaconej kwoty zgodnie §7 pkt1 OWU wraz z odsetkami jak dla zobowiązań podatkowych od dnia wypłaty należności beneficjentowi.

Oddaleniu podlega żądanie powoda, co do kwoty 84zł. Powód nie wskazał jak powyższą kwotę wyliczył oraz z jakiego tytułu. W ocenie Sądu brak jest podstaw do jej zasądzenia

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak sentencji.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej części uzasadnienia. W tym miejscu tytułem uzupełniania wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń na podstawie złożonych dokumentów, w tym uzupełnionych przez powoda pismami z dnia 4 i 7 marca 2016r. Tworzą one spójną i logiczną całość. Zarzuty pozwanej nie są wystarczające do podważenia ich wiarygodności.

Powódka uległa w swym żądaniu nieznacznie, w związku z czym na podstawie art 100zd.2 k.p.c. przyznano jej zwrot całych poniesionych kosztów. Na koszty procesu po stronie powodowej składa się kwota 292zł tytułem opłaty od pozwu, kwota 1200 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i opłata skarbowa w kwocie 17 złotych. Wynagrodzenie pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z treścią § 6 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

(...)

3. (...)

4.(...)