Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uznał oskarżonego P. C. za winnego tego, że :

I w okresie od 16 sierpnia 2002 roku do 23 sierpnia 2002 roku działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przywłaszczył powierzone mu pieniądze w łącznej kwocie 15.700 złotych na szkodę E. M. (1) i S. M. (1) i przyjmując, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycję art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk na podstawie art. 284 § 2 kk wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł od oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę kwoty 15.700 złotych solidarnie na rzecz pokrzywdzonych.

II w dniu 23 sierpnia 2002 roku w Ł. z (...) przy ulicy (...) zabrał w celu krótkotrwałego użycia samochód osobowy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wartości 11.000 złotych działając na szkodę E. M. (1) i S. M. (1) i za to na podstawie art. 289 § 1 kk wymierzył mu karę 4 miesięcy pozbawienia wolności.

III w dniu 30 sierpnia 2000 roku w Ł. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd T. K. (1) I R. K. (1) co do zamiaru przejęcia przez siebie zobowiązania kredytowego o nr 314/00/SF z tytułu zakupu samochodu osobowego marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), które wyżej wymienieni zaciągnęli na jego prośbę na podstawie umowy o kredyt z dnia 30 sierpnia 2000 roku w (...) Banku S.A Oddział Ł., czym doprowadził T. K. (1) i R. K. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 15.600 złotych i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł od oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej kwoty 15.600 złotych.

Na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego P. C. karę łączną 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 69 § 1 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres lat 2 próby. Ponadto zasądził od oskarżonego P. C. na rzecz oskarżycielki posiłkowej T. K. (1) kwotę 924 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W zakresie kosztów sądowych wydał rozstrzygnięcie o zasądzeniu od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwoty 200 złotych oraz o zwolnieniu P. C. od obowiązku uiszczenia ich w pozostałej części.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego.

Skarżący zarzucił orzeczeniu obrazę przepisów prawa materialnego tj:

I art. 286 § 1 kk – poprzez jego zastosowanie i uznanie, iż P. C. dopuścił się popełnienia czynu na szkodę T. K. (1) i R. K. (1) w sytuacji, gdy analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wskazuje na fakt, iż oskarżony nie wypełnił wszystkich znamion w/w przepisu,

II art. 289 § 1 kk – poprzez uznanie oskarżonego za winnego popełnienia czynu polegającego na zaborze w celu krótkotrwałego użycia samochodu osobowego marki V. (...), w sytuacji gdy zachowaniem swoim P. C. nie wypełnił wszystkich znamion tego przepisu.

Ponadto obrońca zarzucił obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia tj art. 4, art. 7, art. 410 i art. 424 § 1 kpk poprzez :

- dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na pominięciu części ujawnionych w sprawie okoliczności, wywodzeniu wniosków nie znajdujących potwierdzenia w zgromadzonych dowodach w zakresie w jakim przyjęto, że : oskarżony pobrał i przywłaszczył pieniądze E. i S. M. (1) z rachunku bankowego (...) oraz pochodzące z transakcji gotówkowych dokonanych w w/w komisie, oskarżony zawarł z T. i R. K. (1) umowę polegającą na zobowiązaniu się do przejęcia zobowiązania kredytowego zaciągniętego na kupno samochodu V.,

- arbitralne odrzucenie konsekwentnych wyjaśnień oskarżonego jako pozostających w sprzeczności z zeznaniami E. i S. M. (1) oraz T. i R. K. (1) bez podania uzasadnionej podstawy do takiej oceny materiału dowodowego.

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego P. C. od popełnienia zarzucanych czynów.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja nie jest zasadna a podniesione w niej zarzuty nie mogą być uwzględnione.

Odnośnie czynu przypisanego w pkt 3 / pkt II aktu oskarżenia / chybiony jest zarzut obrazy przepisów prawa materialnego poprzez błędne zastosowanie art. 289 § 1 kk.

Sąd Rejonowy wbrew stawianemu zarzutowi nie dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego, gdyż zachowanie oskarżonego P. C. prawidłowo zakwalifikował jako występek z art. 289 § 1 kk a nie jako wykroczenie samowolnego użycia cudzej rzeczy ruchomej określone w art. 127 kw. Skarżący na poparcie swojego poglądu powołuje orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1975 roku / VI KZP 24/75, OSNKW 1975, nr 10 – 11, poz. 140 /. W tymże orzeczeniu wyrażono pogląd, iż właściciel warsztatu samochodowego, któremu powierzono pojazd mechaniczny do naprawy nie ponosi odpowiedzialności karnej za zabór w celu krótkotrwałego użycia w sytuacji, gdy bez zgody właściciela go używa. W takiej sytuacji w grę może wchodzić jedynie odpowiedzialność za wykroczenie. W tym miejscu należy podkreślić następujące kwestie. W uzasadnieniu w/w orzeczenia zastrzeżono, że tego rodzaju ocena prawna jest dopuszczalna w wyjątkowych wypadkach. Stanowisko Sądu Najwyższego budziło liczne kontrowersje i było krytykowane przez przedstawicieli doktryny. Uległo ono zresztą istotnej zmianie, gdyż w orzeczeniach z dnia 24 września 2008 roku / III KK 117/08 OSNKW 2008, z. 12, poz. 100 / oraz z dnia 19 lutego 2009 roku / V KK 380/08 / wyrażono co do istoty odmienne poglądy rozszerzające zakres odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 289 § 1 kk pod względem podmiotowym nawet na osoby prowadzące parking strzeżony jak i na osoby je reprezentujące, którym taki pojazd oddano na przechowanie. Niezależnie od powyższego należy stwierdzić, iż skarżący odwołując się do orzeczenia Sądu Najwyższego z 1975 roku nie dostrzega, że nie odnosi się ono do realiów przedmiotowej sprawy. Wypada przypomnieć, iż P. C. ani nie był właścicielem warsztatu samochodowego, ani w związku z wykonywaną pracą w komisie w istocie nie miał powierzonego samochodu. Oskarżony był pracownikiem komisu samochodowego należącego do E. M. (1) i S. M. (1). Jak prawidłowo ustalił Sąd Rejonowy jego uprawnienia odnośnie korzystania ze znajdujących się w komisie samochodów ograniczały się tylko i wyłącznie do odbycia z potencjalnym, przyszłym nabywcą pojazdu jazdy próbnej. Oczywistym jest zatem to, że wskazane uprawnienie nie obejmowało dwudniowego użytkowania samochodu w celu ściśle prywatnym, którym było udanie się na granicę RP i umożliwienie sobie w ten sposób dalszą podróż. P. C. nie był w rzeczywistości ani właścicielem samochodu marki S. (...) ani jego posiadaczem / nawet zależnym / i dlatego jego zachowanie, aby wejść w posiadanie pojazdu stanowiło wyjęcie go spod władztwa osób uprawnionych. Innymi słowy stanowiło zabór w celu krótkotrwałego użycia w rozumieniu art. 289 § 1 kk.

Odnośnie czynu przypisanego w pkt 4 / pkt III aktu oskarżenia / podniesiony zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, a konkretnie art. 286 § 1 kk należy ocenić łącznie z zarzutem obrazy przepisów prawa procesowego poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów i w konsekwencji danie wiary zeznaniom świadków T. K. (1) i R. K. (1), a nie uwzględnienie w tym zakresie wyjaśnień oskarżonego.

Skarżący w tym przypadku wskazując, iż nie zachodzi tożsamość pomiędzy podmiotami, które miały zostać wprowadzone przez oskarżonego w błąd / T. K. i R. K. /, a podmiotem, który faktycznie rozporządził mieniem / przedstawiciel (...) Bank S.A / zdaje się abstrahować od okoliczności sprawy. Wywodzi zresztą dalej idący pogląd, że jeżeli faktycznie w zaistniałej sytuacji miałoby dojść do popełnienia przestępstwa, to faktycznymi sprawcami byli pokrzywdzeni, którzy wprowadzili w błąd upoważnionego pracownika (...) Bank S.A co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy i tym samym co do zamiaru spłaty zaciągniętego zobowiązania. Z obrońcą można zgodzić się co do jednej okoliczności. Faktycznie, co wynika jednoznacznie z konsekwentnych zeznań T. i R. K. (1) nie oni mieli rzeczywiście być beneficjentami zawartej umowy, gdyż zawarli ją na prośbę oskarżonego. Rzecz jednak w tym, iż ocena tego rodzaju zachowania T. i R. K. (1) nie stanowi przedmiotu niniejszej sprawy, gdyż w/w nie przedstawiono zarzutu popełnienia przestępstwa. W przedmiotowej sprawie wbrew stanowisku skarżącego bynajmniej nie było tak, że mieniem rozporządził wyłącznie (...) Bank S.A. Problem z punktu widzenia pokrzywdzonych polegał na tym, iż T. i R. K. (1) uzyskawszy pieniądze z kredytu faktycznie nimi rozporządzili przekazując je oskarżonemu. Miało zatem miejsce rozporządzenie mieniem ze strony pokrzywdzonych, a ustalenia poczynione przez Sąd I instancji wskazują, iż było ono niekorzystne i zostało poprzedzone wprowadzeniem w błąd przez oskarżonego P. C., który nieprawdziwie zapewniał o zamiarze przejęcia na siebie zobowiązania kredytowego. Wbrew stawianemu zarzutowi ustalenia faktyczne co do powyższych okoliczności sąd meriti poczynił bezbłędnie w oparciu o materiał dowodowy, który poddał wszechstronnej ocenie. Ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd I instancji nie jest dowolna, gdyż precyzyjnie wskazano dlaczego na wiarę zasługują zeznania pokrzywdzonych T. i R. K. (1) i dlaczego nie uwzględniono w tej części wyjaśnień oskarżonego. Nie zawiera błędów logicznych i jest wyczerpująca. Nie powielając w tym miejscu argumentacji Sądu Rejonowego wystarczy poprzestać na stwierdzeniu, iż Sąd Okręgowy w pełni ją podziela. Mając na uwadze treść uzasadnienia apelacji, gdzie między innymi wywiedziono, że R. K. (1) w rzeczywistości krótko użytkował samochód, a następnie go sprzedał powołując się przy tym na treść dokumentu znajdującego się w aktach sprawy na k. 322 należy stwierdzić, że fakty były inne. Rzeczywiście z tego dokumentu wynika, iż samochód był zarejestrowany na R. K. (1) w okresie od 30.08.2000r. do 4.09.2000 r. a począwszy od 4.09.2000r. jego współwłaścicielami stali się W. M. i E. M. (2). Skarżący jednakże nie dostrzega lub też nie chce dostrzec innego dokumentu / k. 302 akt sprawy /, który obrazuje jak faktycznie wyglądała sprzedaż pojazdu. Z informacji nadesłanej przez Prokuraturę rejonową Ł. wynika, że prowadzone jest postępowanie karne w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez W. M. w kwocie 18.700 złotych. Postępowanie to jest zawieszone i jak łatwo się domyśleć status podejrzanego ma w nim nie bynajmniej R. K. (1), ale P. C., który sprzedał auto jako ówczesny właściciel komisu poświadczając nieprawdę, że pojazd V. jest wolny od zabezpieczeń. Ta okoliczność dodatkowo potwierdza wersje przedstawione przez pokrzywdzonych, że R. K. (1) w ogóle nie użytkował samochodu V., który był w posiadaniu oskarżonego i pozwala odrzucić wyjaśnienia P. C.. Tym samym oczywistym jest, że pokrzywdzony zawarł umowę kredytową w okolicznościach i z powodów przez siebie podanych, a następnie przekazał otrzymaną gotówkę oskarżonemu.

Chybiony jest także zarzut obrazy przepisów prawa procesowego poprzez dowolną a nie swobodną ocenę dowodów odnośnie czynu przypisanego w pkt 1 / pkt I aktu oskarżenia /. Aktualność zachowują w tej części rozważania poczynione przez Sąd Okręgowy przy okazji ustosunkowania się do zarzutu obrazy przepisów postępowania w zakresie czynu przypisanego w pkt 4. Ocena dowodów również w tej części przeprowadzona przez Sąd I instancji korzysta z ochrony przewidzianej w art. 7 kpk, gdyż wbrew stawianemu zarzutowi nie jest dowolna, ale uwzględnia całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy. Wywody sądu meriti są przekonywujące i nie zawierają żadnych luk ani błędów logicznych. Znalazły również odzwierciedlenie w pisemnym uzasadnieniu wyroku, gdzie wskazano w sposób jasny dlaczego ustalenia faktyczne poczyniono w oparciu o zeznania pokrzywdzonych / zwłaszcza S. M. / a odrzucono wyjaśnienia oskarżonego. Środek odwoławczy poza wskazywaniem na błąd w takiej ocenie i argumentami stricte polemicznymi / oskarżony przedstawił inną wersję zdarzenia / nie wskazuje na żadne istotne okoliczności, które mogłyby w praktyce podważyć rozumowanie i w konsekwencji ustalenia Sądu Rejonowego. Nie może zatem zostać uwzględniony.

Orzeczona przez Sąd Rejonowy kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na najkrótszy z okresów próby przewidzianych przez obowiązujące w czasie orzekania przepisy z oczywistych względów nie może być uznana za rażąco surową.

Uwzględniając powyższe okoliczności na podstawie art. 437 § 1 kpk Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Z uwagi na treść orzeczenia na podstawie Rozporządzenia Ministra sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej T. K. (1) zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżycielce posiłkowej w postępowaniu przed sądem II instancji.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk z uwagi na fakt, iż oskarżony na terenie kraju nie posiada żadnego majątku, a na stałe zamieszkuje w Stanach Zjednoczonych zasadne było zwolnienie P. C. od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.