Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 1631/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2016r.

Sąd Rejonowy Gdańsk- Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Aleksandra Konkel

Protokolant: Judyta Pukownik

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016r. G.

na rozprawie

sprawy z powództwa Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej w W.

przeciwko M. B.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego M. B. na rzecz powoda Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej w W. kwotę 2.900 zł (dwa tysiące dziewięćset złotych) wraz z odsetkami od dnia 14 grudnia 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie;

2.  zasądza od pozwanego M. B. na rzecz powoda Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej w W. kwotę 2.562 zł (dwa tysiące pięćset sześćdziesiąt dwa złote) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1631/15

UZASADNIENIE

Powód Towarzystwo (...) Spółka akcyjna w W. domagał się zasądzenia od pozwanego M. B. kwoty 2.900 zł wraz ustawowymi odsetkami od dnia 14 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty. Wskazał w uzasadnieniu, iż żąda zwrotu tych kwot od pozwanego, gdyż jako ubezpieczyciel z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, wypłacił je tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przez pozwanego w stanie nietrzeźwości.

Nakazem zapłaty z dnia 1 lipca 2015 r. wydanym w sprawie I Nc 136/15 Referendarz sądowy Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany M. B. wniósł sprzeciw od tego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu podniósł zarzut braku legitymacji biernej. Zaprzeczył, aby w dniu 24 lipca 2012 r., kierował pojazdem marki P. nr rej. (...) i był sprawcą szkody. Argumentował, że pomimo, iż pojazd stanowi własność jego matki D. B., w chwili zdarzenia osobą nim kierującą był J. R.. Wskazywał, iż razem z L. C. byli pasażerami tego pojazdu. Przeciwko J. R. toczyło się postępowanie karne, w którym J. R. został uniewinniony z powodu braku dostatecznych dowodów winy. Tym niemniej w ocenie pozwanego powyższe nie oznacza automatycznie, że pojazdem tym kierował pozwany. Podnosił nadto, iż J. R. na etapie postępowania przygotowawczego przyznał się do kierowania pojazdem w chwili zdarzenia. Potwierdził to również w rozmowie z innymi osobami będącymi wspólnymi znajomymi pozwanego i J. R..

Na rozprawie w dniu 07 grudnia 2015 r. strona pozwana wskazała, iż nie kwestionuje powództwa co do wysokości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 lipca 2012 r. w domu położonym przy ul. (...) w G. miało miejsce przyjęcie, w którym uczestniczył m.in. J. R. mający wówczas 17 lat oraz M. B., który przybył na wskazane miejsce pojazdem marki P. (...) nr rej. (...), stanowiącym własność jego matki, D. B.. W trakcie zabawy J. R. i M. B. spożywali alkohol. W dniu 24 lipca 2012r. około godziny 02.00 w nocy J. R. i M. B., obaj znajdując się w stanie nietrzeźwości, wyszli z przyjęcia i udali się do pojazdu marki P. (...) nr rej. (...), zaparkowanego przed domem. M. B. zajął miejsce kierowcy a J. R. przednie siedzenie pasażera. Z tyłu usiadły trzy inne osoby. Kierujący samochodem podczas wykonywania manewru cofania uderzył w lewy bok zaparkowanego prawidłowo samochodu marki O. (...) nr rej. (...), stanowiącego własność M. S. mieszkającej w sąsiednim domu. Usłyszawszy huk, M. S. obudziła się i wyjrzała przez okno. Zobaczyła, że M. B. będący kierowcą zamieniał się z pasażerem J. R. na miejsca. Osoby siedzące z tyłu pojazdu uciekły, jedną z nich była dziewczyna. M. S. udała się na miejsce zdarzenia i zaprowadziła J. R. i M. B. do swojego domu, po czym wezwała policję. Usłyszała jak M. B. wypowiedział w kierunku J. R. słowa „Ty mów, a ja cię będę krył”.

(dowód: zeznania świadka M. S. –k. 182-184, zeznania świadka D. B., k.161, k.165; zeznania świadka J. R., k.161-162, k.165; zeznania świadka M. Ś., k.162-163, k.165; zeznania świadka J. G., k.163, k.165; dokumentacja fotograficzna –k. 39-49, zaświadczenie nr (...) (...)- (...)- k. 17, protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym –k. 198-201, protokół oględzin –k. 202-208)

W toku czynności wyjaśniających prowadzonych przez funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w G. J. R. przyznał się, że to on był kierowcą samochodu P. (...) nr (...). J. R. przyznał się do popełnienia wykroczenia z art.98 kodeksu wykroczeń.

( dowód: notatka urzędowa z dnia 24.07.2012 r., k. 196-197; protokół przesłuchania osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia –k. 210)

Prawomocnym wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku z dnia 05 listopada 2012 r. w sprawie o sygn. akt II W 1351/12 J. R. został uznany za winnego wykroczenia, polegającego na tym, że w dniu 24 lipca 2012r., ok. godz.02:00 w G. na ul. (...) – wysokość posesji nr (...) spowodował zagrożenie bezpieczeństwa M. B. (pasażera samochodu marki P. (...) o nr rej. (...) wykonując manewr cofania po jezdni ulicy (...) w kierunku posesji nr (...), nie zachował szczególnej ostrożności w wyniku czego uderzył w prawidłowo stojący na ulicy samochód marki O. (...) o nr rej. (...), czym spowodował straty w mieniu, za co wymierzono mu karę grzywny w wysokości 400 zł.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku z dnia 05.11.2012r. –k. 212)

J. R. został również oskarżony o to, że w dniu 24 lipca 2012r. w G. przy ul. (...) prowadził pojazd mechaniczny marki P. nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości, tj. mając kolejno: w pierwszej próbie 0,97 mg/l, w drugiej próbie 0,89 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, stwierdzone urządzeniem pomiarowym A. I., od popełnienia którego to czynu został uniewinniony prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku z dnia 27 czerwca 2013 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II K 36/13.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku z dnia 27.06.2013r. wraz z uzasadnieniem –k. 185-193, odpis wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 9.12.213 r. –k. 194-195)

Pojazd marki P. (...) nr rej. (...) był w chwili zdarzenia ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u powoda Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej w W..

(okoliczność bezsporna)

Poszkodowana M. S. zgłosiła powodowi szkodę związaną z uszkodzeniem pojazdu stanowiącego jej własność, Ubezpieczyciel, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłacił jej kwotę 2.900 zł tytułem odszkodowania.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: zgłoszenie szkody –k. 27-32, wyliczenie wartości szkody –k. 33-49; decyzja –k. 50)

Towarzystwo (...) Spółka akcyjna w W. wystąpiło przeciwko J. R. z powództwem o zapłatę kwoty stanowiącej równowartość wypłaconego M. S. odszkodowania, wskazując, że wyrokiem nakazowym wydanym w sprawie (...) Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku został on uznanym za winnego popełnienia wykroczenia z art.98 kodeksu wykroczeń. Sąd Rejonowy w Sopocie oddalił powództwo uznawszy, że J. R. nie był kierowcą pojazdu, którym wyrządzono szkodę naprawiona przez ubezpieczyciela.

(okoliczność bezsporna, nadto wyrok w sprawie IC 164/14 wraz z uzasadnieniem, k.18-23)

Wezwaniem do zapłaty z dnia 04 grudnia 2014 r. ubezpieczyciel wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.900 zł w terminie 3 dni od daty otrzymania wezwania. Wezwanie doręczono pozwanemu w dniu 10 grudnia 2014r.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru –k. 52-53)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron, natomiast Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im waloru wiarygodności. Sąd w swych ustaleniach oparł się również na dokumentach znajdujących się w aktach sprawy II W 1351/12 oraz II K 36/13 tutejszego Sądu, w tym wydanych w tych sprawach wyrokach, jakkolwiek, zgodnie z art.11 kpc, nie był nimi związany. W myśl natomiat art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.

Sąd, dokonując ustaleń faktycznych w sprawie oparł się również na zeznaniach świadków, przy czym, jakkolwiek okoliczności, które były w sprawie bezsporne, to jest fakt odbywania się imprezy, w której uczestniczył J. R. oraz pozwany oraz fakt zaistnienia kolizji z udziałem samochodu P. stanowiącego własność matki pozwanego i auta O. (...) należącego do M. S., zeznania świadków J. R., D. B., L. C., M. Ś. i J. G. były wzajemnie zgodne, nie mogły służyć ustaleniom okoliczności spornej, to jest sprawstwa szkody naprawionej przez powoda. Świadkowie D. B., M. Ś., J. G. nie byli uczestnikami imprezy i sprawę znali wyłącznie z relacji, świadek J. R. zasłaniał się niewiedzą względnie niepamięcią, zaś zeznania L. C. Sąd uznał za niegodne wiary jako sprzeczne z zeznaniami świadka M. S., uznanymi przez Sąd za w pełni wiarygodne. Nie brzmi wiarygodnie wersja L. C., że stała na ulicy i spokojnie przyglądała się jak jej, kompletnie pijani, koledzy wsiadają do samochodu z zamiarem jazdy, tym bardziej, że – jak deklarowała świadek – sama nie była pijana. Gdyby świadek rzeczywiście stała na ulicy obok miejsca zdarzenia z pewnością została by zauważona przez M. S.. Ponadto, daje się zauważyć rozbieżność co do miejsca usytuowania świadka podczas zdarzenia, zważywszy, że w sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana wskazywała, iż L. C. była pasażerką samochodu P. w chwili kolizji (świadek M. S. zauważyła dziewczynę uciekającą z samochodu) natomiast L. C. zeznała, iż przebieg zdarzenia obserwowała stojąc na ulicy. Zdaniem Sądu zeznania L. C. wskazujące na sprawstwo J. R., któremu nie mogły przecież zaszkodzić wobec prawomocnego uniewinnienia tegoż od zarzutu postawionego, w związku z omawianym zdarzeniem, na gruncie karnym a zarazem prawomocnego oddalenia roszczeń regresowych ubezpieczyciela, nie odzwierciedlały rzeczywistego przebiegu zdarzenia.

Zważyć należy, iż M. S. był jedynym obiektywnym świadkiem zdarzenia. Odmiennie niż pozostałych świadków nie łączą jej z pozwanym czy też z J. R. ani więzi rodzinne ani towarzyskie. Świadek w każdym postępowaniu dotyczącym spornego zdarzenia, konsekwentnie wskazywała na M. B. jako kierowcę pojazdu P.. Jakkolwiek istnieją drobne nieścisłości w zakresie widoku zastanego przez świadka po wyjrzeniu przez okno na skutek usłyszenia huku uderzenia w swój samochód, nie ma to wpływu na ocenę wiarygodności tych zeznań. Zdaniem Sądu, owe nieścisłości są wynikiem upływu czasu powodującego zacieranie się w pamięci świadka szczegółów zdarzenia. Tym niemniej, okoliczności przedstawione przez świadka M. S. nie pozostawiają wątpliwości, że kierowcą był M. B.. Należy mieć na względzie, że zarówno pozwany jak i J. R. byli nietrzeźwi, natomiast M. S. zareagowała na hałas natychmiast a nadto znajdowała się tuż przy oknie wychodzącym na ulicę. Powyższe oznacza, że pozwany nie miał wystarczająco dużo czasu aby, wydostawszy się z pojazdu, zaczął wokół niego chodzić i doszedł już do miejsca kierowcy. Co więcej, świadek zeznała, że M. B. wypowiedział w kierunku J. R. słowa ”ty mów, a ja cię będę krył”, co jednoznacznie świadczy o próbie zrzucenia odpowiedzialności za wypadek na J. R.. Zaznaczyć należy, iż zarówno w toku postępowania w sprawie o wykroczenie sygn. akt IIW 1351/12, jak i postępowania karnego prowadzonego pod sygn. IIK 36/13 przed Sądem Rejonowym Gdańsk – Północ w Gdańsku oraz w niniejszym postępowaniu, M. S. w sposób przekonujący uzasadniała swoją pewność co do opisu i wskazania sprawcy kolizji, powołując się na to, iż jest lekarzem dyżurnym w szpitalu i raptowne wybudzenie jej ze snu sprawia, że od razu wstaje i zachowuje pełnię koncentracji. Biorąc również pod uwagę fizjonomię pozwanego (wysoki, postawcy, ciemnowłosy) i J. R. (niski, drobny, blondyn) świadek mogła w sposób niebudzący wątpliwości rozpoznać sprawcę kolizji. Świadek z niezmienną stanowczością wskazywała na M. B. jako kierowcę samochodu P.. Należy przy tym mieć na względzie, że krąg osób, którym można by przypisać doprowadzenie do kolizji, był bardzo wąski, bowiem obejmował wyłącznie M. B. oraz J. R.. Świadek M. S. bez wahania zaś i konsekwentnie wskazywała pierwszego z wymienionych jako kierowcę.

Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd uwzględnił zeznania pozwanego M. B. wyłącznie w zakresie, w jakim potwierdzały one okoliczności uznane za niesporne. W pozostałym zakresie, zwłaszcza co do sprawstwa kolizji Sąd zeznania te uznał za niewiarygodne. Jakkolwiek pozwany twierdził, że nie pamięta jak znalazł się w aucie („obudziłem się na fotelu pasażera (…)”) niewiarygodne jest przebieg zdarzeń, w którym pozwany pozwala prowadzić samochód swojej matki niepełnoletniemu koledze nieposiadającemu prawa jazdy, który w niejasnych okolicznościach wchodzi w posiadanie kluczyków, sam zaś zajmuje w aucie miejsce pasażera. Nieprawdziwe były również twierdzenia pozwanego, jakoby poza nim i J. R. w samochodzie P. nie było innych osób. Przeczy temu treść sprzeciwu od nakazu zapłaty, w którym wskazano L. C. jako pasażerkę auta a zwłaszcza zeznania świadka M. S., która widziała, jak po zdarzeniu z auta uciekły dwie osoby, w tym dziewczyna. Oceniając wiarygodność zeznań pozwanego Sąd miał na uwadze, iż M. B. jako osoba pełnoletnia i posiadająca prawo jazdy był bezpośrednio zainteresowany w sprawie, bowiem ustalenie, iż to on w stanie nietrzeźwości kierował pojazdem i spowodował kolizję, prowadziłoby do jego odpowiedzialności za wykroczenie i przestępstwo, co wiązałoby się z karą i pozbawieniem go prawa do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Sąd zważył, iż nieprawdopodobnym jest by pozwany nie pamiętał zdarzenia, skoro - jak wynika z relacji M. S. - był na tyle przytomny by słowami „ty mów, a ja cię będę krył” namawiać J. R. do wzięcia na siebie odpowiedzialności. Z tych względów zeznania te Sąd uznał w znacznej części za niewiarygodne, stanowiące jedynie przyjętą w sprawie linię obrony.

W świetle tak ustalonego stanu faktycznego powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Między stronami bezsporne było, iż w wyniku zdarzenia z dnia 24 lipca 2012r. uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) nr rej. (...), stanowiącego własność M. S.. Bezsporna była również wartość szkody oraz znajdowanie się pozwanego w chwili zdarzenia pod wpływem alkoholu.

Materialnoprawną podstawa roszczenia powodowego zakładu ubezpieczeń był art. 43 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w przypadkach określonym art. 98 ust. 1 pkt 1 przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii.

Podstawą żądania wywiedzionego przez powoda - co do wysokości - była suma odszkodowania wynikająca z decyzji ubezpieczyciela, przyznającej poszkodowanej kwotę 2.900 zł. Okoliczność ta, jak wskazano powyżej, była pomiędzy stronami bezsporna.

Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że powód wykazał, iż to pozwany prowadził w dniu 24 lipca 2012r. ubezpieczony pojazd w stanie nietrzeźwości i spowodował kolizję drogową, na skutek której M. S. poniosła szkodę w wysokości 2.900 zł, naprawioną przez powoda. W związku z tym, na mocy art. 43 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 14 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie. Postawę do zasądzenia odsetek stanowił art. 481 § 1 i 2 kc, uwzględniając zmianę brzmienia art.481§2 kc z dniem 1 stycznia 2016r.

O kosztach Sąd, na podstawie art. 98§1 i 3 kpc i art.99 kpc, orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając pozwanego w całości kosztami poniesionymi przez stronę powodową. Sąd omyłkowo, w punkcie 2 wyroku, zasądził z tego tytułu kwotę 2.562 zł, jakkolwiek kwotą należną jest 745 zł, na którą składają się: 145 zł tytułem opłaty od pozwu oraz 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (§6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Dz.U.2013.490 jt..) powiększonych o opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)