Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 czerwca 2015 roku w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) w Z., Sąd Rejonowy w Zgierzu w punkcie 1. oddalił powództwo w zakresie kwoty 1.036,56 zł, przyjmując, iż odsetki od kwoty 70.092 zł winny być liczone na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych zamiast w wysokości odsetek ustawowych na podstawie 481 § 2 k.c. oraz
w punkcie 2. ustalił, iż strony ponoszą koszty procesu na zasadzie stosunkowego rozdzielenia kosztów - art. 100 zd. 1 k.p.c., pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, skarżąc je
w całości, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego,
a mianowicie:

a.  art. 481 § 1 i 2 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy powód jednoznacznie wskazywał w toku postępowania, iż dochodzi odsetek ustawowych wyliczonych na podstawie art. 481 k.c.,

b.  art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych poprzez jego zastosowanie w sytuacji, gdy Sąd pierwszej instancji nie był uprawniony do wyboru sposobu naliczania odsetek i zastępowania w tym zakresie woli wierzyciela, która została wyraźnie wyartykułowana w toku postępowania.

W ocenie skarżącego, regulacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych w zakresie wysokości należnych odsetek nie można uznać za alternatywę dla przepisów kodeksu cywilnego w sytuacji, gdy wierzyciel jednoznacznie wyraża wolę dochodzenia odsetek ustawowych na podstawie art. 481 k.c. Zachodząca pomiędzy art. 7 ustawy oraz art. 481 k.c. relacja, w uznaniu powoda, to elektywny lub alternatywny zbieg norm w zakresie naliczania odsetek, a więc zbieg kilku konkurencyjnych norm prawnych, którego rozstrzygnięcie zależy od woli wierzyciela. Według powoda, w takiej sytuacji uprawnionemu przysługuje prawo wyboru korzystniejszej dla siebie opcji, w zależności od tego jak ukształtowały się w okresie opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego relacje między wysokością odsetek ustawowych a wysokością odsetek od zaległości podatkowych. Zdaniem powoda pogłębiona analiza przepisów obu aktów prawnych winna prowadzić do wniosku, że art. 7 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych nie stanowi lex specialis wobec postanowień kodeksu cywilnego, ale jedynie alternatywę dla nich, z której wierzyciel może swobodnie skorzystać. Opisane regulacje stanowią bowiem szczególne uprawnienie wierzyciela, a nie jego obowiązek, co wynika z art. 1 ustawy.

W konkluzji do tak sformułowanych zarzutów powód wniósł
o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 1.036,56 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu w całości.

Zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe i stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne i prawne, a w konsekwencji przyjmuje za swoje, uznając za zbędne powielanie ich w treści uzasadnienia.

W ocenie Sądu Okręgowego podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia prawa materialnego – przepisu art. art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych okazał się chybiony i stanowi wyłącznie polemikę z prawidłową subsumpcją dokonaną przez Sąd Rejonowy.

Sąd pierwszej instancji w swoich rozważaniach skupił się na wzajemnej relacji przepisu art. 481 § 2 k.c. oraz art. 8 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – wobec braku postanowień umownych co do rodzaju odsetek za zwłokę w spełnieniu świadczenia. W powyższym zakresie niezasadnie przyjmuje skarżący, iż zachodząca relacja pomiędzy wskazanymi przepisami to elektywny lub alternatywny zbieg norm w zakresie naliczania odsetek. Sąd Rejonowy odniósł się do tej kwestii drobiazgowo w rozważaniach prawnych, wskazując, iż rozwiązania wynikające z art. 8 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, w tym co do odsetek w przypadku zwłoki w świadczeniu, stanowią lex specialis w stosunku do rozwiązań przewidzianych w kodeksie cywilnym w art. 481 § 2 k.c. i jako szczególne derogują rozwiązania ogólne.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, wyrażone w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia, powtórzone za Sądem Apelacyjnym w Warszawie (uzasadnienie wyroku z dnia 5 września 2014 roku w sprawie I ACa 287/14, Legalis nr 1080132). Słusznie bowiem zauważono, że nie każdy zbieg norm zaliczyć można do zbiegu elektywnego lub też do zbiegu alternatywnego, a więc tych rodzajów zbiegu norm, w których to uprawnionemu służy wybór normy prawnej spośród kilku konkurujących norm. Analiza obu przepisów nie daje podstaw do konstruowania dla wierzyciela na gruncie niniejszej sprawy uprawnienia do dokonywania ex post, na etapie dochodzenia roszczenia odsetkowego, wyboru normy prawnej w zależności od tego, jak ukształtowały się w okresie opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego relacje między wysokością odsetek ustawowych, a wysokością odsetek od zaległości podatkowych. Zaproponowana przez skarżącego wykładnia przepisów prowadziłaby do niepewności prawnej stron transakcji handlowych, w szczególności zaś dłużnika, który o wysokości odsetek dowiadywałby się dopiero po dokonaniu przez wierzyciela wyboru.

Przesądzając, iż powyższy zbieg norm ma charakter zbiegu eliminacyjnego, niezrozumiałym jest zarzut braku uprawnienia Sądu do dokonania za wierzyciela wyboru podstawy naliczania odsetek. Powód wystąpił do sądu powszechnego ze swoim roszczeniem, zaś Sąd w zakresie przedstawionego stanu faktycznego dokonał prawidłowej subsumpcji ( da mihi factum dabo tibi ius).

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną, orzekając jak w punkcie 1. sentencji wyroku.

O kosztach prowadzonego postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 6 pkt 2 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Sąd Okręgowy zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 90 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu apelacyjnym.