Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Ka 107/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi wydał w dniu 9 listopada 2015 roku, w sprawie V K 613/15, wyrok łączny obejmujący prawomocne skazania E. C. wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 4 czerwca 2009 r. w sprawie o sygn. akt IV K 213/09 za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k., art. 297 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełniony w dniu 14 października 2008 r., za który wymierzono jej karę 7 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 złotych każda; postanowieniem z dnia 8 grudnia 2011 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,

II.  Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 7 marca 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 75/11 za czyn z art. 286 § 1 k.k. popełniony w okresie od 27 czerwca 2010 r. do 14 lipca 2010 r., za który wymierzono jej karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych po 10 złotych każda; postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,

III.  Sądu Rejonowego w Wysokiem Mazowieckiem z dnia 9 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt II K 534/10 za czyn z art. 286 §
1 k.k.
popełniony w dniu 14 czerwca 2010 r., za który wymierzono jej karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 złotych każda; postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,

IV.  Sądu Rejonowego w Kraśniku z dnia 17 maja 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 25/11 za czyn z art. 286 § 1 k.k. popełniony w 18 lipca 2010 r., za który wymierzono jej karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w wymiarze 40 stawek dziennych po 10 złotych każda; postanowieniem z dnia 16 maja 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,

V.  Sądu Rejonowego dla Warszawy W. w W. z dnia 15 lipca 2011 roku w sprawie o sygn. akt IV K 410/11 za czyn z art. 286 §
1 k.k.
popełniony w dniu 2 października 2010 r., za który wymierzono jej karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych po 10 złotych każda; postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,

VI.  Sądu Rejonowego dla Warszawy M. w W. z dnia 28 lipca 2011 roku w sprawie o sygn. akt XIV K 621/11 za czyn z art. 286 § 1 k.k. popełniony w dniu 8 listopada 2010 r., za który wymierzono jej karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby; postanowieniem z dnia 14 lutego 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności;

VII.  Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 18 czerwca 2012 r. w sprawie o sygn. akt II K 834/11 za czyn z art. 286 §
1 k.k.
popełniony w dniu 27 stycznia 2011 r., za który wymierzono jej karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz na podstawie art. 71 § 1 k.k. karę grzywny w wymiarze 40 stawek dziennych po 10 złotych każda; postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2014 r. karę grzywny zamieniono na karę pozbawienia wolności, zaś wykonanie kary pozbawienia wolności zostało zarządzone,

VIII.  Sądu Rejonowego dla Warszawy W. w W. z dnia 6 sierpnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt IV K 1608/11 za czyn z art. 286 §
1 k.k.
popełniony w dniu 28 maja 2011 r., za który wymierzono jej karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

IX.  Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 8 listopada 2012 roku w sprawie o sygn. akt V K 1075/12 za czyn z art. 286 § 1 k.k. popełniony w dniu 12 listopada 2011 r., za który wymierzono jej karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

X.  Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 31października 2012 roku w sprawie o sygn. akt III K 617/12 za czyn z art. 286 § 1 k.k. popełniony w dniu 28 listopada 2011 r., za który wymierzono jej karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, zaś wykonanie przedmiotowej kary pozbawienia wolności zarządzono,

XI.  Sądu Rejonowego dla Warszawy M. w W. z dnia 9 stycznia 2013 roku w sprawie o sygn. akt XIV K 247/12 za czyn z art. 286 § 1 k.k. popełniony w dniu 10 września 2011 r., za który wymierzono jej karę 1 jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

XII.  Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie o sygn. akt V K 1364/11:

a) za czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. popełniony w okresie od 8 czerwca 2010 r. do 18 grudnia 2012 r., za który wymierzono jej karę 4 lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 10 złotych każda,

b) za czyn z art. 270 § 1 k.k. popełniony w okresie od marca 2009 r. do 29 lipca 2009 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

c) za czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art.. 12 k.k. popełniony w okresie od 22 sierpnia 2011 roku do 15 czerwca 2012 roku, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

d) za czyn z art. 284 § 2 k.k. popełniony w okresie od 15 maja 2012 roku do dnia 15 czerwca 2012 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

i orzekł w przedmiocie wydania wyroku łącznego:

1.  na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 i 2 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku zw. z art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 poz. 396), w miejsce wymierzonych skazanej kar pozbawienia wolności wyrokami opisanymi w pkt II – VII, wymierzył skazanej karę łączną 3 lat pozbawienia wolności i 150 stawek dziennych grzywny po 10 złotych każda;

2.  na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku w zw. z art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 poz. 396), w miejsce wymierzonych skazanej kar pozbawienia wolności wyrokami opisanymi w pkt IX – XI i XII pkt d, wymierzył skazanej karę łączną 2 lat pozbawienia wolności;

3.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku w zw. z art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, na poczet wymierzonej skazanej w punkcie 1 wyroku kary łącznej pozbawienia wolności, zaliczył jej okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt II K 25/11 od dnia 18 stycznia 2014 roku do dnia 18 listopada 2014 roku oraz na poczet kary łącznej pozbawienia wolności wymierzonej skazanej w punkcie 2 wyroku okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt V K 1075/12 od dnia 18 lipca 2013 roku do dnia 18 stycznia 2014 roku;

4.  umarzył postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym skazań opisanych w punktach I, VIII i XII pkt a – c;

5.  wyroki opisane w punktach II – VII i IX – XI oraz XII pkt d uznał za pochłonięte niniejszym wyrokiem łącznym w zakresie połączonych kar pozbawienia wolności i grzywny, zaś w pozostałym zakresie za podlegające odrębnemu wykonaniu;

6.  zwolnił skazaną w całości od kosztów sądowych, przejmując je na rzecz Skarbu Państwa.

Przedmiotowy wyrok zaskarżyła apelacją skazana E. C. w całości, na swoją korzyść.

Zaskarżonemu wyrokowi skarżąca zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na:

a.  pominięciu przez Sąd okoliczności przemawiających za przyjęciem przy ustalaniu wymiaru kary łącznej zasady zbliżonej do absorpcji, dotyczących w szczególności bliskości przedmiotowej czynów za jakie została skazana, sprowadzających się do tożsamych zachowań przestępczych, kwalifikowanych w ten sam sposób,

b.  nieprawidłowych ustaleniach faktycznych, iż wyroki wydane w sprawach IV K 213/09, IV K 1608/11 i V K 1364/11 pkt a – c oraz kary jednostkowe wymierzone za czyny objęte tymi skazaniami nie podlegają łączeniu węzłem kary łącznej, co w konsekwencji doprowadziło do niezasadnego umorzenia postępowania w zakresie objęcia tychże skazań zapadłym wyrokiem łącznym (orzeczenia kary łącznej),

c.  dokonanie nieprawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie okresów odbytych już kar pozbawienia wolności polegających zaliczeniu na poczet orzeczonych kar łącznych, a przez to zaliczenia na poczet owych kar okresu 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności w sprawach II K 25/11 i V K 1075/12, gdy w rzeczywistości skazana jest pozbawiona wolności nieprzerwanie od 18 grudnia 2012 roku i cały ten okres winien podlegać zaliczeniu na poczet orzeczonych kar łącznych.

W konsekwencji skazana E. C. wniosła o rozpatrzenie sprawy i uwzględnienie jej apelacji.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Złożona w sprawie apelacja przez skazaną E. C. w istotnej części okazała się zasadna i dała ona podstawę do kontroli instancyjnej wyroku wydanego przez Sąd I instancji, co skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego orzeczenia i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi meriti.

W przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia przepisów i sposobu procedowania przez Sąd I instancji w sposób oczywisty.

Na wstępie przedmiotowych rozważań należy podkreślić, że Sąd Rejonowy wydając wyrok łączny słusznie odwołał się do art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 396), gdyż zgodnie z treścią tego przepisu przejściowego, w realiach sprawy niniejszej, zastosowanie miały przepisy o karze łącznej i wyroku łącznym obowiązujące na dzień 30 czerwca 2015 roku. Niezależnie od prawidłowości przyjęcia owej regulacji prawnej zauważyć należy, iż Sąd meriti był zobligowany do pełnej i kompleksowej oceny wszystkich skazań E. C. i ich zbadania pod kątem spełnienia warunków do orzeczenia kary łącznej. W sytuacji zaś, gdy są ku temu spełnione przesłanki miał obowiązek orzec karę łączną i to bez względu na wniosek strony oraz jej interes. Nie ulega również wątpliwości, że kara łączna, a w konsekwencji wyrok łączny, nie służy poprawieniu sytuacji prawnej skazanego i nie jest formą łagodzenia represji karnej. Konsekwencją tego jest konkluzja, iż wyrok łączny i orzeczona w nim kara łączna może doprowadzić do pogorszenia sytuacji skazanego w stosunku do istniejącej przed datą wydania wyroku łącznego. Taki sposób interpretacji i rozumienia przepisów o wyroku łącznym i karze łącznej był od dawna postulowany w doktrynie. Znalazło to odzwierciedlenie w orzecznictwie, zasadniczo od 2005 roku, od którego to czasu konsekwentnie przyjmowało się restrykcyjne rozumienie przepisów o karze łącznej (wyroku łącznym), tak dotyczących przesłanek pozwalających na jej orzeczenie, jak i zasad wymiaru. Takie stanowisko prezentował również ustawodawca poprzez wprowadzane zmiany i nowe regulacje do rozdziału IX kodeksu karnego np. art. 86 § 1a kk, art. 89 § 1a kk (tak też S. Żółtek [w] – Kodeks Karny. Część Ogólna. Komentarz do artykułów 32 – 116, t. II, pod red. M. Królikowskiego i R. Zawłockiego. Warszawa 2010, str. 586 i nast. oraz powołane tam liczne orzecznictwo i stanowiska doktryny).

Zgodnie z treścią art. 569 § 1 kpk wyrok łączny wydawany był w wypadku skazania określonej osoby co najmniej dwoma różnymi wyrokami i w sytuacji, gdy zachodzą warunki do wymierzenia kary łącznej. Te ostatnie określone były w art. 85 kk. Podstawową zasadą, stanowiącą tutaj punkt wyjścia, zgodnie z treścią ostatniego ze wskazanych przepisów, był fakt popełnienia przez sprawcę dwóch lub więcej przestępstw przed datą wyroku skazującego za którekolwiek z nich. Innymi słowy, wyrok łączny, lub precyzyjniej kara łączna w ramach wyroku łącznego obejmować mogła jedynie takie przestępstwa, które znajdowały się w zbiegu realnym. Zbieg ów przerywany był pierwszym chronologicznie wyrokiem skazującym dotyczącym któregokolwiek z przestępstw wchodzących w skład danego zbiegu (zbioru) przestępstw. Zbiegów tych mogło być oczywiście więcej niż jeden, z tym tylko, że kolejny zbieg mógł zaczynać się od daty wskazanego wyżej wyroku. W tym zakresie Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z dnia 25.02.2005 roku wydanej w sprawie I KZP 36/04 mającej moc zasady prawnej (OSN KW (...), z. 2, poz. 13). W uchwale tej Sąd Najwyższy jasno wyłuszczył przedmiotowe kwestie, jak i podkreślił restrykcyjny charakter prezentowanej wykładni art. 85 kk, który nie pozwalał Sądowi orzekającemu w kwestii wyroku łącznego na swobodę w przyjmowaniu konfiguracji wyroków jednostkowych, które mogą być połączone węzłem kary łącznej. W tym elemencie należy pamiętać, że łączeniu podlegały nie poszczególne jednostkowe skazania, pojedyncze wyroki, ale kary orzeczone za konkretny, pojedynczy, indywidualnie określony czyn zabroniony, niezależnie od konfiguracji umieszczenia owego skazania w poszczególnych wyrokach skazujących.

Na tym tle należy zwrócić uwagę, że zaskarżony wyrok łączny obejmował, zgodnie z jego treścią, 12 jednostkowych skazań (wyroków) wydanych wobec E. C.. Nie ulega jednak wątpliwości, że objęcie przez Sąd Rejonowy owym wyrokiem łącznym skazania E. C. wyrokiem z dnia 4 czerwca 2009 roku, wydanym w sprawie IV K 213/09, opisanym przez Sąd Rejonowy w punkcie I (częściowo błędnie), byłoby rażącym uchybieniem, wbrew treści apelacji. Wyrokiem tym E. C. została skazana za czyn popełniony 14 października 2008 roku. W tym wypadku kolejne czyny jakich dopuściła się skazana zostały popełnione po dacie wydania wskazanego wyroku, pierwszy z nich w lipcu 2009 roku (czyn z podpunktu b wyroku wydanego w sprawie V K 1364/11), a kolejne już w latach 2010 – 2012. Oznacza to, że brak było spełnienia warunków formalnych określonych w art. 85 kk do objęcia wyrokiem łącznym (karą łączną) wskazanego skazania E. C.. Z zasady więc przedmiotowe skazanie E. C., wbrew treści środka odwoławczego, nie mogło być objęte wyrokiem łącznym, co wynika wprost z treści art. 569 § 1 kpk i art. 85 kk, mających zastosowanie w sprawie. Objęcie więc przedmiotowym wyrokiem łącznym wskazanego wyroku, stanowiłoby istotne naruszenie norm prawa, co oznacza, iż umorzenie postępowania w tym zakresie było prawidłowe.

Niezależnie od powyższego, wskazać wypada, że Sąd Rejonowy orzekając w sprawie – jak należy rozumieć treść wyroku i jego uzasadnienia – podzielił pogląd Sądu Najwyższego zawarty w uchwale z dnia 25 lutego 2005 roku, wydanej w sprawie I KZP 36/04 (k. 35). Sąd ten jednak, procedując w sprawie, postąpił wbrew treści owej uchwały, jak też obowiązującym przepisom regulującym zasady wymiaru kary łącznej oraz wydania wyroku łącznego w niniejszej sprawie. W tym zakresie należało podzielić ustalenia i oceny Sądu I instancji, co do tego, że w stosunku do skazań E. C. opisanych we wstępnej części wyroku w punktach II – VII, istnieją przesłanki do orzeczenia kary łącznej w rozumieniu art. 85 kk. Jednakże w odniesieniu do pozostałych wyroków jednostkowych (skazań) ustalenia i oceny zaprezentowane przez Sąd meriti były rażąco błędne, naruszające normy regulujące sposób orzekania w przedmiocie wyroku łącznego, co również rzutowało na nieprawidłowość w kontekście orzeczenia kary łącznej, co do wyroków z punktów II – VII.

Sąd Rejonowy błędnie ustalił i ocenił przesłanki dotyczące połączenia węzłem kary łącznej skazań E. C. w sprawach wymienionych w części wstępnej wyroku łącznego w punktach IX – XII podpunkt d. Jednocześnie Sąd meriti dokonał błędnych ustaleń faktycznych i ocen w zakresie istnienia podstaw do umorzenia postępowania, co do jednostkowych skazań E. C. w sprawach IV K 1608/11 (pkt VIII) i V K 1364/11 podp. b i c (pkt XII).

W odniesieniu do skazań E. C. wskazać należy, że:

1.  w sprawie IV K 213/09 wyrok został wydany w dniu 8.06.2009 roku,

2.  w sprawie II K 75/11 wyrok został wydany w dniu 7.03.2011 roku i obejmował skazanie E. C. za przestępstwo popełnione w okresie od 27.06. do 14.07.2010 roku,

Oznacza to, że w świetle treści art. 85 kk mającego zastosowanie w sprawie, zbieg realny przestępstw zachodzi między skazaniami E. C. obejmującymi przestępstwa popełnione w okresie od 4 czerwca 2009 roku (data wyroku wydanego w sprawie IV K 213/09 – pkt I) do 7 marca 2011 roku (data wyroku wydanego w sprawie II K 75/11 – pkt II). Oznacza to, że przedmiotowy zbieg realny przestępstw obejmuje faktycznie skazania E. C. opisane w punktach II – VII, gdyż w tych sprawach E. C. została skazana za czyny popełnione w 2010 roku oraz dnia 27 stycznia 2011 roku (sprawa II K 834/11 – pkt VII). Jednocześnie jednak do przedmiotowego zbiegu realnego należy również zaliczyć skazanie E. C. za czyn z art. 270 § 1 kk, za który orzeczona została kara 6 miesięcy pozbawienia wolności, popełniony w przedziale czasu od marca 2009 roku do 29 lipca 2009 roku, wyrokiem wydanym w sprawie V K 1364/11 opisanym w punkcie XII podpunkcie b. Czyn ten jest faktycznie chronologicznie pierwszy spośród wszystkich przestępstw wchodzących w skład tego zbiegu realnego. Został on jednak popełniony po dacie granicznej otwierającej ów ciąg, a więc po 4 czerwca 2009 roku, gdyż w wypadku takiego sposobu określenia czasu popełnienia czynu, jako datę jego dokonania dla potrzeb orzekania kary łącznej (wyroku łącznego), choć oczywiście nie tylko w tym wypadku (np. przedawnienie karalności, recydywa), należy liczyć datę końcową czynu, a ta została określona na dzień 29 lipca 2009 roku. To proste ustalenie nie budzi wątpliwości, że właśnie przestępstwo z art. 270 § 1 kk objęte wyrokiem wydanym w sprawie V K 1364/11 stanowi zbieg realny przestępstw ze skazaniami wymienionymi w punktach II – VII, w ujęciu stosowanego w sprawie art. 85 kk, a to decyduje o zasadności i konieczności objęcia tych wszystkich skazań karą łączną orzeczoną w wyroku łącznym (art. 569 § 1 kpk). Sąd Rejonowy zaś błędnie umorzył postępowanie w stosunku do skazania za czyn z art. 270 § 1 kk wydanego w sprawie V K 1364/11 (pkt XII podp. b), z uwagi na brak przesłanek do orzeczenia kary łącznej w rozumieniu art. 85 kk, jednocześnie uznając, że takowe istnieją w stosunku do skazań objętych wyrokami wydanymi w sprawach opisanych w punktach II – VII. Ten sposób rozumowania jest zgodny z zasadą wyrażoną w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2005 roku, I KZP 36/04, gdyż o zbiegu realnym decyduje chronologia zapadłych wyroków i popełnionych czynów, nie zaś wybiórczy sposób traktowania skazań. W tej sytuacji, poczynione ustalenia faktyczne i dokonane oceny były rażąco błędne, niezgodne ze stanem rzeczywistym oraz dokonane wbrew treści przepisów prawa.

Kolejny istotny błąd jaki należy podnieść odnosi się do orzeczonej przez Sąd Rejonowy kary łącznej grzywny, w miejsce jednostkowych kar grzywny, orzeczonych wyrokami wydanymi w sprawach opisanych w punktach II – VII. Wymierzając przedmiotową karę łączną grzywny Sąd I instancji objął ową karą, grzywnę orzeczoną wobec E. C. w sprawie II K 834/11 (pkt VII). W tym wypadku kara grzywny została orzeczona w wyroku jednostkowym na podstawie art. 71 § 1 kk. Bez znaczenia dla sprawy i przedmiotowej oceny jest ewentualne ustalenie prawidłowości owej podstawy prawnej orzeczenia tej kary, a to z tego względu, iż wyrok ten jest prawomocny i nie został wzruszony. W wypadku zaś zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności, której wykonanie zostało pierwotnie warunkowo zawieszone w zapadłym orzeczeniu, kara grzywny wymierzona na podstawie art. 71 § 1 kk nie podlega wykonaniu, o czym stanowi wprost art. 71 § 2 kk. Skoro w sprawie tej zaistniała właśnie taka sytuacja, to brak było podstaw prawnych i faktycznych do objęcia owej jednostkowej kary grzywny węzłem kary łącznej grzywny. Sąd Rejonowy nie zważając zaś na te wskazane regulacje prawne, błędnie to uczynił.

W dalszej kolejności podkreślić należy, że o ile umorzenie postępowania w stosunku do skazania zapadłego wobec E. C. w sprawie V K 1364/11 za czyn ciągły popełniony w okresie od 8 czerwca 2010 roku do 18 grudnia 2012 roku opisanego (choć błędnie) w punkcie XII podpunkcie a części wstępnej wyroku należy uznać za zasadne, to rozstrzygnięcia w stosunku do skazań zapadłych wyrokami wydanymi w sprawach IV K 1608/11 (pkt VIII) i V K 1364/11 w odniesieniu do czynu popełnionego w okresie od 22 sierpnia 2011 roku do 15 czerwca 2012 roku z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk (pkt XII podp. c) tego przymiotu już nie posiadają, oczywiście przy założeniu – wskazanym wyżej – błędnego ustalenia tego zbiegu realnego w zakresie przestępstw objętych skazaniami w sprawach opisanych w punktach VIII – XII podp. c i d. W niniejszych sprawach J. S. został skazany:

1.  w sprawie IV K 1608/11 wyrokiem z dnia 6.08.2012 roku za przestępstwo z art. 286 § 1 kk popełnione 28 maja 2011 roku (pkt VIII),

2.  w sprawach V K 1075/12, III K 617/12 i XIV K 247/12 wyrokami odpowiednio z dni 8.11.2012 roku, 31.10.2012 roku i 9.01.2013 roku za przestępstwa z art. 286 § 1 kk popełnione odpowiednio 12 listopada 2011 roku, 28 listopada 2011 roku i 10 września 2011 roku (pkt IX - XI),

3.  w sprawie V K 1364/11 wyrokiem z dnia 19.03.2015 roku za cztery odrębne przestępstwa odpowiednio z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i art. 65 § 1 kk, art. 270 § 1 kk, art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, art. 284 § 2 kk, popełnione odpowiednio od 8 czerwca 2010 roku do 18 grudnia 2012 roku (podp. a), od marca 2009 roku do 29 lipca 2009 roku (podp. b), od 22 sierpnia 2009 roku do 15 czerwca 2012 roku (podp. c) i od 15 maja 2012 roku do 15 czerwca 2012 roku (podp. d) – punkt XII.

Podniesione wyżej okoliczności obrazują dwa kolejne zbiegi realne przestępstw, w kolejności trzeci i czwarty, jakie należało wyodrębnić w stosunku do skazań E. C., w świetle stosowanego w niniejszej sprawie art. 85 kk. Trzeci z tych zbiegów obejmował przestępstwa popełnione w okresie od 7 marca 2011 roku (data wyroku wydanego w sprawie II K 75/11 – pkt II) do 6 sierpnia 2012 roku (data wyroku wydanego w sprawie IV K 1608/11 – pkt VIII). Czwarty w kolejności zbieg obejmował natomiast okres od daty wyroku wydanego w tej ostatnio wskazanej sprawie (6 sierpnia 2012 roku) do daty wyroku wydanego w sprawie V K 1364/11 (19 marca 2015 roku – pkt XII). Z kolei data tego wyroku dawała początek piątego zbiegu realnego przestępstw. Oznacza to, że przestępstwa objęte jednostkowymi skazaniami opisanymi w punktach VIII – XI znajdowały się w zbiegu realnym, w rozumieniu stosowanego art. 85 kk, wbrew stanowisku zaprezentowanemu przez Sąd Rejonowy. Dla jasności należy jedynie podkreślić, iż w sprawie III K 617/12 (pkt X) nastąpiło zarządzenie wykonania kary pozbawienia wolności, co zostało pominięte przez Sąd I instancji dając odmienny od rzeczywistości ogląd sytuacji.

Natomiast w odniesieniu do skazania w sprawie V K 1364/11 (pkt XII) wskazać należało na trzy prawidłowości. Po pierwsze, przestępstwo za jakie E. C. została skazana wyrokiem wydanym w tej sprawie z art. 270 § 1 kk, opisane w punkcie XII podp. b, wchodziło w skład drugiego w kolejności ze zbiegów realnych wraz ze skazaniami opisanymi w punktach II – VII, o czym była już mowa. Po drugie, przestępstwa opisane w punkcie XII podp. c i d wchodziły w skład trzeciego w kolejności ciągu przestępstw wraz ze skazaniami opisanymi w punktach VIII – XI, skoro data końcowa popełnienia tych przestępstw została określona – w obu wypadkach – na dzień 15 czerwca 2012 roku. Po trzecie, przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i art. 65 § 1 kk opisane w punkcie XII podpunkcie a (dla jasności należy wskazać, że orzeczono za nie karę 4 lat pozbawienia wolności), wykraczało poza ramy trzeciego ze zbiegów realnych przestępstw, skoro datę końcową tegoż czynu ciągłego określono na dzień 18 grudnia 2012 roku, a więc po dacie wyroku wydanego w sprawie IV K 1608/12, który zapadł dnia 6 sierpnia 2012 roku (pkt VIII).

W świetle powyżej podniesionych okoliczności oraz dokonanych rozważań nie budzi wątpliwości fakt nieprawidłowego procedowania przez Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie, a popełnione przez Sąd meriti błędy i uchybienia mają istotny charakter. Oczywistym jest, iż zaskarżony wyrok łączny jest w istotnym stopniu nieprawidłowy, skoro w jego ramach doszło do orzeczenia kar łącznych na skutek błędnego ustalenia zbiegów realnych przestępstw objętych poszczególnymi wyrokami jednostkowymi, błędnego umorzenia postępowania w odniesieniu do skazań opisanych w punktach VIII i XII podpunktach b i c oraz z naruszeniem przepisów regulujących kwestie dotyczące procedowania w sferze wyroku i kary łącznej. Oznacza to, że wydanie przedmiotowego wyroku łącznego nastąpiło z obrazą, stosowanych w sprawie, art. 85 kk, jak również art. 569 § 1 kpk i art. 572 kpk oraz art. 71 § 2 kk, w sposób nie dający się zaakceptować. W tej sytuacji, warunkowało to konieczność wydania orzeczenia kasatoryjnego.

Uwzględniając powyższe rozważania Sądu koniecznym było, w oparciu o art. 437 § 1 i 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 k.p.k., uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy dokona właściwej interpretacji przepisów prawa materialnego i procesowego dotyczących wymierzenia kary łącznej oraz wydania wyroku łącznego. W tym zakresie uwzględni powyższe rozważania Sądu. Sąd I instancji weźmie pod uwagę treść art. 85 kk, obowiązującą na dzień 30 czerwca 2015 roku, oraz istniejący obowiązek wydania wyroku łącznego i orzeczenia kary łącznej, obejmujących całość przestępstw (skazań) E. C. znajdujących się w poszczególnych zbiegach realnych w rozumieniu wskazanego przepisu. W kontekście zaś art. 85 kk stosowanego w sprawie Sąd I instancji prześledzi stanowisko orzecznictwa w tym przedmiocie, co winno skutkować zrozumieniem możliwości istnienia kilku zbiegów realnych przestępstw w ujęciu tego przepisu oraz sposobu ustalania tych zbiegów. Nadto podkreślenia wymaga, że przy przyjęciu zasad restrykcyjnego orzekania kary łącznej (wyroku łącznego) połączeniu podlegają skazania za poszczególne, indywidualnie określone przestępstwa, nie zaś jednostkowe wyroki, które mogą obejmować więcej niż jedno przestępstwo. Ponadto orzekając w sprawie Sąd Rejonowy uwzględni poczynione w przedmiotowej sprawie uwagi i rozważania zawarte powyżej. Wydając w niniejszej sprawie wyrok Sąd I instancji uczyni to w prawidłowy i staranny sposób określając faktyczną i rzeczywistą treść wyroków jednostkowych, czego aktualnie zabrakło. Nadto Sąd Rejonowy zwróci uwagę baczną uwagę na związki o charakterze przedmiotowym i czasowym między poszczególnymi przestępstwami za jakie E. C. została skazana, w nawet pokrywanie się części skazań za indywidualnie przypisane czyny z czynami (przestępstwami) ciągłymi obejmującymi te same okresy i zbliżone zdarzenia. Kwestia ta ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego określenia wymiaru kary łącznej, co w aktualnie wydanym orzeczeniu nie zostało w pełni prawidłowo ustalone oraz ocenione.

Z uwagi na fakt, iż skazana E. C. korzystała z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu w postępowaniu przed Sądem odwoławczym, na podstawie § 17 ust. 5, § 3 i § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1801), należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. K. kwotę 147,60 złotych.

Z tych wszystkich względów należało orzec, jak w części dyspozytywnej.