Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie XI Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Michał Kowalski

Protokolant: Paulina Adamska

przy udziale oskarżyciela publicznego: E. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 7 stycznia 2016 roku, 1 marca 2016 roku, 19 kwietnia 2016 roku
w W.

sprawy przeciwko J. M.

córce J. i M.

urodzonej (...) w K.

obwinionej o to, że:

1.  w dniu 28 listopada 2014 r. około godz. 15:30 w W. na skrzyżowaniu ulic (...)/(...) naruszyła zasady przewidziane w art. 3 ust.
1 Pord, w ten sposób, że kierując samochodem marki P., nr rej. (...), nie zachowała należytej ostrożności podczas opuszczania skrzyżowania, w wyniku czego doprowadziła do zderzenia z samochodem marki O., nr rej. (...), powodując uszkodzenie obydwu pojazdów, czym spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym,

tj. o wykroczenie z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym,

2.  w miejscu i czasie jak w punkcie pierwszym wykroczyła przeciwko przepisom
o porządku w ruchu drogowym określonym w art. 44 ust. 1 Pord, w ten sposób, że kierując samochodem marki P., nr rej. (...)
i uczestnicząc w wypadku drogowym, w którym brak jest osób rannych, oddaliła się z miejsca zdarzenia,

tj. o wykroczenie z art. 97 kw w zw. z art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym,

I.  obwinioną J. M. uznaje za winną popełnienia zarzucanych jej czynów: z punktu 1 - stanowiącego wykroczenie z art. 86 § 1 kw, z punktu 2, stanowiącego wykroczenie z art. 97 kw i za to na podstawie wskazanych przepisów skazuje ją, a na podstawie art. 86 § 1 kw w zw. z art. 9 § 2 kw, art. 24 § 1 i 3 wymierza obwinionej łącznie karę grzywny w wysokości 500 (pięćset) złotych;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw, art. 627 kpk w zw. z art. 119 kpw zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1820,44 (tysiąc osiemset dwadzieścia i 44/100) złotych tytułem wydatków postępowania oraz kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych tytułem opłaty.

Sygn. akt XI W 5546/15

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 listopada 2014 roku około godziny 15.30 J. M. kierowała samochodem osobowym marki P., nr rej. (...). Obwiniona wjechała na skrzyżowanie ulic (...) (która w tym miejscu jest dwujezdniowa) i (...) w W..

W tym samym miejscu i czasie ulicą (...) w kierunku (...) jechał W. W., który kierował samochodem osobowym marki O., nr rej. (...).

Obwiniona wjechała na skrzyżowanie i stanęła na jego środku z uwagi na zatrzymany ruch pojazdów. Obwiniona nie widziała sygnalizatorów świetlnych, w szczególności sygnalizatora znajdującego się nad jezdnią ulicy (...), nadającego sygnał dla jej kierunku jazdy. Miała ograniczoną widoczność na samochody wjeżdżające na skrzyżowanie z jej prawej strony, z uwagi na znaczne gabaryty autobusu przegubowego, który stał w tym czasie na pasie ruchu przeznaczonym dla skręcających w lewo jezdni drogi dwujezdniowej ulicy (...), prowadzącej w kierunku (...). Obserwując zachowanie kierujących pojazdami znajdującymi się za nią i dodatkowo na znak kierującego przedmiotowym autobusem, obwiniona podjęła decyzję o wjeździe na jezdnię ulicy (...), którą w tym czasie poruszał się wzmiankowany wyżej W. W., kierujący samochodem osobowym marki O., nr rej. (...). Obwiniona ruszyła, gdy sygnalizator świetlny dla jej kierunku jazdy nadawał sygnał żółty. Doszło do zderzenia pojazdów. W tym momencie dla kierunku ruchu obwinionej wyświetlany był już czerwony sygnał świetlny.

J. M. nie zachowała należytej ostrożności i swoim manewrem spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Obwiniona tuż po doprowadzeniu do zderzenia z samochodem marki O. - będąc świadoma zaistnienia przedmiotowej kolizji drogowej - po chwilowym zatrzymaniu pojazdu przed znajdującym się przed nią przejściem dla pieszych - oddaliła się z miejsca zdarzenia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody:



częściowo wyjaśnienia obwinionej J. M. (k. 104);



zeznania świadka W. W. (k. 105-106, 4);



częściowo zeznania świadka Ł. T. (k. 112);



szkic (k. 6, 22);



protokół oględzin (k. 13, 29);



plan z diagramem sygnalizatorów (k. 31, 32, 82-89);



opinię biegłego (k. 117-147).

Obwiniona J. M. nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów i wyjaśniła w szczególności, że spojrzała w tylne lusterko samochodu i zobaczyła, że auta na tych pierwszych światłach zaczęły ruszać, co oznaczało, ze sygnalizacja świetlna na jej pasie ruchu była już zielona. Dodatkowo kierowca autobusu dał jej sygnał, że może już ruszać. Ruszyła bardzo wolno, ponieważ autobus zasłaniał bardzo dużą część jezdni. Gdy przejechała szerokość autobusu – nie wjeżdżając jeszcze na kolejny pas, czarne auto przejechało jej z prawej strony przed czołem jej samochodu z dużą prędkością. Fizycznie nic nie poczuła, natomiast czujnik ruchu zasygnalizował przeszkodę. Ruch był duży, zjeżdżając z ulicy, zatrzymała się przed przejściem dla pieszych. Zobaczyła, że drugi pojazd stoi za skrzyżowaniem na światłach awaryjnych. Zaczęła się rozglądać, gdzie można bezpiecznie zaparkować. Obejrzała się ponownie i zobaczyła, że auto odjeżdża. Postanowiła dalej kontynuować jazdę (k. 104).

Sąd zważył, co następuje:

Odnośnie poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych

Wyjaśnienia złożone przez obwinioną J. M., która nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów, nie zasługują na uwzględnienie. Są one w szczególności sprzeczne z zeznaniami pokrzywdzonego W. W. i treścią opinii biegłego sądowego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych. W ocenie Sądu wyjaśnienia obwinionej stanowią rezultat przyjęcia przez nią określonej linii obrony. W judykaturze wskazuje się, iż prawem obwinionego jest złożenie w sprawie takich wyjaśnień, jakie uznaje za najbardziej korzystne z punktu widzenia swojej obrony – może skutecznie realizować swoje uprawnienia procesowe (a Sąd zobowiązany jest interpretować je zgodnie z zasadą in dubio pro reo) do czasu, gdy nie popadnie w sprzeczność z obiektywnie ustalonymi w oparciu o przeprowadzone dowody faktami, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28 stycznia 1998 r., II AKa 230/97, OSA z 1999 r., nr 11-12, poz.89).

Wyjaśnienia obwinionej wiarygodne są jedynie w zakresie, w jakim potwierdza ona zaistnienie przedmiotowego zdarzenia drogowego, którego była uczestnikiem. Zauważyć także należy, iż – wbrew ocenie sytuacji faktycznej prezentowanej przez obwinioną – w istocie potwierdza ona w swoich wyjaśnieniach fakt, że nie zachowała należytej ostrożności i wyjechała zza zasłaniającego jej widoczność autobusu, opierając się na obserwacji zachowania jadących za nią (na poprzednich światłach) pojazdów oraz wskazaniu kierowcy autobusu.

Wyjaśnienia obwinionej w zakresie, w jakim nie przyznaje się ona do popełnienia zarzucanych jej czynów, stoją w sprzeczności z zeznaniami świadka W. W. (k. 105-106, 4), które Sąd uznał za wiarygodne - jako logiczne, jasne, pełne i konsekwentne. Wyłaniający się z nich obraz zdarzenia jest zgodny z doświadczeniem życiowym.

Świadek ten zarówno w toku czynności wyjaśniających, jak i w toku rozprawy głównej opisał przebieg zdarzenia – w szczególności zachowanie kierowcy samochodu marki P., która doprowadziła do kolizji pojazdów, a następnie oddaliła się z miejsca zdarzenia.

Zeznania świadka D. M. (k. 106) nic istotnego do sprawy nie wniosły. Mąż obwinionej nie był bezpośrednim świadkiem zdarzeń będących przedmiotem oceny Sądu, przedstawił jedynie relację obwinionej.

Świadek Ł. T. (k. 112) był pasażerem samochodu obwinionej. Przedstawił opis zdarzenia, z którego – wbrew ocenie świadka – również wynika, że obwiniona nie zachowała należytej ostrożności, ruszając na skrzyżowaniu bez pełnej widoczności jezdni ulicy (...), na którą wjeżdżała. Świadek zeznał, że kierowca autobusu dał znać ręką, że mogą jechać – tak, jakby ich puszczał, jakby było pusto; on widział wszystkie pasy, a oni tylko jeden. W tym zakresie zeznania świadka są wiarygodne, korelują z wyjaśnieniami obwinionej i nie są sporne. Odnośnie powodów oddalenia się obwinionej z miejsca zdarzenia - z zeznań świadka wynika, że samochód pokrzywdzonego zatrzymał się po drugiej stronie skrzyżowania, po czym odjechał. Świadek nie przypomina sobie, aby ktoś z tego samochodu wysiadał, nie obserwował cały czas tego samochodu. Wydaje mu się, że samochód odjechał przed momentem, jak ruszyli. W tym zakresie zeznania świadka nie zasługują na uwzględnienie jako podstawa ustaleń faktycznych. Sprzeczne są z wiarygodnymi zeznaniami W. W., który logicznie i w sposób zgodny z doświadczeniem życiowym opisał swoje zachowanie po kolizji pojazdów. Zauważyć dodatkowo należy, że zeznania Ł. T. nie są w omawianym zakresie pewne i zdecydowane – świadek nie jest pewny prezentowanej przez siebie wersji.

Biegły sądowy do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych A. A. po analizie zebranego materiału dowodowego stwierdził w opinii pisemnej (k. 117-147), że bardziej prawdopodobną wersją analizowanego zdarzenia jest wersja prezentowana przez pokrzywdzonego, kierującego samochodem O.. Wskazał, że bezpośrednią przyczyną zaistnienia analizowanego zdarzenia było wjechanie obwinionej, kierującej samochodem P., na pas ruchu jezdni drogi dwujezdniowej ulicy (...), prowadzącej w stronę (...), którym poruszał się pokrzywdzony, podczas nadawania przez sygnalizatory świetlne dla jej kierunku ruchu sygnału czerwonego i sygnału zielonego dla kierunku ruchu pokrzywdzonego. Zdaniem biegłego, obwiniona nie zachowała szczególnej ostrożności, wjeżdżając na pas ruchu, którym poruszał się pokrzywdzony. Ruszyła, gdy sygnalizator świetlny dla jej kierunku jazdy nadawał sygnał żółty. W momencie zderzenia dla kierunku ruchu obwinionej wyświetlany był już czerwony sygnał świetlny.

Sąd uznaje za wiarygodne wnioski opinii biegłego. Została ona sporządzona przez biegłego z listy Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie - osobę kompetentną i całkowicie obcą dla stron oraz niezainteresowaną w rozstrzygnięciu sprawy. W ocenie Sądu opinia jest jasna i precyzyjna. Pozbawiona jest sprzeczności wewnętrznych, nie jest sprzeczna z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a wnioski z niej płynące uznać należy za logiczne.

Sąd uznał nadto za wiarygodne protokoły i dokumenty ujawnione w toku rozprawy. Nie zachodzą bowiem żadne okoliczności mogące podważyć ich wiarygodność i strony dokumentów tych nie kwestionowały.

Odnośnie kwalifikacji prawnej czynów przypisanych obwinionej

Pierwszy z czynów przypisanych obwinionej wyczerpał dyspozycję art. 86 § 1 kw ( zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym), drugi zaś - art. 97 kw ( wykroczenie przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym ).

Warunkiem odpowiedzialności za wykroczenie z art. 86 § 1 kw jest, aby uczestnik ruchu nie zachował należytej ostrożności i tym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dla bytu wykroczenia z art. 86 § 1 kw - ze względu na skutek - znaczenie ma tylko takie zachowanie, które może zagrozić bezpieczeństwu ruchu. Zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego polega na stworzeniu takiej sytuacji, która grozi nastąpieniem ujemnych skutków dla ruchu drogowego. Takie skutki wystąpiły w niniejszej sprawie. Zachowanie J. M. doprowadziło bowiem do zderzenia się dwóch pojazdów, jak też zagroziło zdrowiu osób uczestniczących w przedmiotowym zdarzeniu.

Obwiniona po popełnieniu wykroczenia z art. 86 § 1 kw, oddalając się z miejsca zdarzenia, nie zastosowała się do przepisu art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym, który stanowi, że kierujący pojazdem w razie uczestniczenia w wypadku drogowym jest obowiązany:

1)zatrzymać pojazd, nie powodując przy tym zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego;

2)przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku;

3)niezwłocznie usunąć pojazd z miejsca wypadku, aby nie powodował zagrożenia lub tamowania ruchu, jeżeli nie ma zabitego lub rannego;

4)podać swoje dane personalne, dane personalne właściciela lub posiadacza pojazdu oraz dane dotyczące zakładu ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, na żądanie osoby uczestniczącej w wypadku.

Niezastosowanie się do wyżej powołanego przepisu wyczerpuje znamiona wykroczenia z art. 97 kw.

Z okoliczności zdarzenia wynika, że obwiniona była świadoma kolizji pojazdów, jednakże nie pozostała w miejscu zdarzenia w bezpiecznym dla ruchu drogowego miejscu. Oczywiste jest, że zatrzymanie pojazdu, o którym stanowi przepis art. 44 ust. 1 pkt 1 Prawa o ruchu drogowym, nie może być chwilowym zatrzymaniem pojazdu, w tym wynikającym z aktualnego ruchu drogowego, ale musi być takim zatrzymaniem pojazdu, aby możliwe było dopełnienie przez sprawcę dalszych wymogów, o których stanowi w szczególności tenże przepis w punkcie 4.

Zasadnym jest zatem twierdzenie, iż obwiniona jest sprawcą wykroczeń, a nie jedynie czynów zabronionych. Jej czyny są bezprawne (naruszają normę sankcjonowaną i nie zostały popełnione w okolicznościach wyłączających bezprawność), karalne (realizują wszystkie znamiona czynu zabronionego i nie zostały popełnione w okolicznościach wyłączających bezprawność), karygodne (są czynami społecznie szkodliwymi), są to również czyny zawinione przez obwinioną (popełnione w sytuacji, w której sprawca mógł postąpić zgodnie z nakazem zawartym w normie prawnej, nie zachodzi w stosunku do niego żadna z ustawowych lub pozaustawowych okoliczności wyłączających winę). Stopień zawinienia wyznaczają: rozpoznawalność sytuacji – zarówno w sferze faktycznej, jak i w płaszczyźnie jej prawnego wartościowania, możliwość przeprowadzenia prawidłowego procesu motywacyjnego i podjęcie decyzji o postąpieniu zgodnie z nakazem prawa oraz zdolność do pokierowania swoim postępowaniem. Ocena tych okoliczności prowadzi do wniosku, iż obwinionej można postawić zarzut, że w czasie swoich bezprawnych, karalnych i społecznie szkodliwych czynów nie dała posłuchu normom prawnym.

Odnośnie wymiaru kary i pozostałych rozstrzygnięć.

Stosownie do treści art. 9 § 2 kw – Sąd, orzekając jednocześnie o ukaraniu za dwa wykroczenia, wymierzył łącznie karę w granicach zagrożenia określonych w przepisie przewidującym najsurowszą karę – art. 86 § 1 kw.

Wymierzając karę obwinionej J. M., Sąd kierował się ustawowymi dyrektywami jej wymiaru określonymi w art. 33 § 1 i 2 kw.

W przekonaniu Sądu orzeczona kara w swojej dolegliwości nie przekracza stopnia winy obwinionej, jest adekwatna do stopnia wymagalności zachowania zgodnego z prawem w odniesieniu do realiów sprawy. Stopień społecznej szkodliwości czynów był znaczny. Mają na to wpływ: wartość naruszonego dobra w postaci bezpieczeństwa w komunikacji, sposób działania obwinionej, która poprzez niezachowanie należytej ostrożności spowodowała kolizję dwóch pojazdów i zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a następnie nie zastosowała się do obowiązku pozostania na miejscu zdarzenia i podjęcia nakazanych przepisami Prawa o ruchu drogowym działań. Wymierzając karę obwinionej, Sąd miał równocześnie na uwadze okoliczności wymienione w art. 33 § 2 kw - właściwości, warunki osobiste i majątkowe obwinionej, jej stosunki rodzinne, ustabilizowany sposób życia przed popełnieniem wykroczenia. Okolicznością łagodzącą jest niekaralność obwinionej za przestępstwa i wykroczenia drogowe (k. 78, 91).

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, iż orzeczona wobec obwinionego kara grzywny w wysokości 500 złotych – przy uwzględnieniu okoliczności wskazanych w art. 24 § 3 kw, w tym dobrej sytuacji majątkowej obwinionej (k. 103), jest sprawiedliwa. Sąd, wymierzając obwinionej karę grzywny w takim wymiarze, miał także na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć wobec obwinionej oraz zważał, aby była ona sprawiedliwa w odbiorze społecznym.

Na podstawie przepisów art. 118 § 1 kpw, art. 627 kpk w zw. z art. 119 kpw Sąd zasądził od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa opłatę od kary w wysokości 50 złotych, ustaloną na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych oraz wydatki postępowania w kwocie 1820,44 złote - zryczałtowane wydatki postępowania (100 złotych), których wysokość ustalono na podstawie § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 roku w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 118, poz. 1269) oraz koszty opinii biegłego (k. 150).