Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

w brzmieniu po sprostowaniu

Dnia 15 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2014 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko B. O.

o zapłatę

zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 88.243,43 (osiemdziesiąt osiem tysięcy dwieście czterdzieści trzy i 43/100) złotych z ustawowymi odsetkami od kwoty 88.087,43 (osiemdziesiąt osiem tysięcy osiemdziesiąt siedem i 43/100) złotych od dnia 8 sierpnia 2012 roku oraz kwotę 8.030,00 (osiem tysięcy trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 147/13

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym żądając zasądzenia od pozwanej B. O. kwoty 88.243,43 złote z ustawowymi odsetkami od kwoty 88.087,43 zł od dnia 8 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty. Wniosła także o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Na uzasadnienie swojego roszczenia powódka wskazała, że dochodzona wierzytelność przysługuje jej z tytułu zawartej z pozwaną Umowy o (...) z dnia 19 lutego 2008 roku, a to:

- 80.011,66 zł z tytułu niespłaconej należności głównej,

- 6.736,40 zł z tytułu odsetek umownych od dnia 20 lutego 2008 roku do dnia 21 czerwca 2012 roku,

- 1.339,37 zł z tytułu odsetek ustawowych od dnia 22 czerwca 2012 roku do 7 sierpnia 2012,

- 156 zł tytułem naliczonych opłat i prowizji.

Nakazem zapłaty z dnia 20 września 2012 roku uwzględniono w całości żądanie powódki.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz dalszych pismach procesowych pozwana wniosła o uchylenie nakazu zapłaty oraz oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania. Zarzuciła brak legitymacji do wytoczenia powództwa po stronie powodowej, brak podstawy faktycznej i prawnej dochodzonego roszczenia oraz przedawnienie roszczenia.

Pozwana zakwestionowała w całości istnienie zobowiązania. Wskazała, że na powstanie zobowiązania nie wskazuje wyciąg z ksiąg bankowych, który nie został jej doręczony, nie jest on bowiem dokumentem urzędowym. Pozostaje on w sprzeczności ze złożoną historią rachunków oraz został podpisany przez A. D. – nieumocowaną w dacie jego wystawienia do złożenia takiego oświadczenia. Powódka nie wykazała też, że doszło do wypowiedzenia umowy kredytu, a dokument o takim tytule przedłożony do akt sprawy został podpisany przez M. K. oraz K. Ś. (1), których umocowanie do złożenia takiego oświadczenia nie zostało wykazane. Ponadto pozwana podniosła, że przedawniły się należności obejmujące kwoty pobrane przez pozwaną przed 2 września 2010 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 19 lutego 2008 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...) S.A. Spółką Akcyjną Oddział w Polsce a B. O. Umowy o (...).

Na podstawie tejże umowy Bank udostępnić miał Klientowi środki pieniężne w ramach odnawialnego limitu kredytowego, które mogły został wykorzystane na bieżące potrzeby klienta. Umowa została zawarta na okres ważności Karty i ulegała automatycznemu przedłużeniu na okresy ważności kolejnych kart. Szczegółowe postanowienia łączące strony znalazły się w „Regulaminie Kredytu Bezpiecznego udzielonego przez (...). Zgodnie z § 9 Bank uprawniony był do pobierania opłat i prowizji określonych w Tabeli Opłat i Prowizji Kredytu Bezpiecznego oraz odsetek określonych w Tabeli Oprocentowania Kredytu Bezpiecznego. Wysokość oprocentowania zależna miała być od wysokości wykorzystanego Limitu Kredytu i wahać się od 9,90 % do 17,90 %. Bank upoważniony był do pobierania opłaty za obsługę nieterminowej płatności. W § 16 wskazano, że każda ze stron może wypowiedzieć Umowę w każdym czasie, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Za niedotrzymanie warunków udzielenia Kredytu – tj. np. niespłacenie przez Klienta w wyznaczonym terminie Minimalnej Kwoty za co najmniej 2 okresy rozliczeniowe, po uprzednim pisemnym wezwaniu Klienta do zapłaty zaległych kwot w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania, Bank zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia Umowy. W przypadku wypowiedzenia, Klient był zobowiązany do spłaty całego zadłużenia najpóźniej następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia.

W ramach zawartej umowy, pozwanej – w dniu 21 lutego 2008 roku - zostały udostępnione środki w kwocie 80.000 zł. Kolejnymi pismami, wysyłanymi comiesięcznie, powódka informowała pozwaną jakie jest jej bieżące saldo zadłużenia oraz jaką minimalną kwotę winna zapłacić - ze wskazaniem daty do której powinno to nastąpić. W okresie od 5 maja 2008 roku do 15 lutego 2012 roku pozwana wpłacała kwoty wahające się pomiędzy 50 zł a 1800 zł, tytułem spłaty odsetek kredytu. W dniu 15 lutego 2012 roku zwróciła się do powódki o wydanie zaświadczenia o wysokości kredytu, kwoty do spłaty, występujących opóźnień. W dniach 5 marca, 4 kwietnia, 7 maja i 4 czerwca 2012 roku powódka naliczyła pozwanej opłatę za obsługę nieterminowej płatności w kwocie po 39 zł.

Powódka, wobec niespłacenia przez pozwaną minimalnej kwoty, wypowiedziała jej umowę kredytu bezpiecznego, wskazując, że podstawą jest § 15 regulaminu Kredytu bezpiecznego. Wezwała ją do zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami, opłatami i prowizjami najpóźniej następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia. Pismo to zostało nadane do pozwanej w dniu 10 maja 2012 roku. Pod jego treścią widnieją podpisy pełnomocników M. K. oraz K. Ś. (1). Pełnomocnictwo dla M. K. zostało udzielone przez K. S. oraz P. G.. Pełnili oni funkcję osoby reprezentującej (...) S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce. Pełnomocnictwo dla K. N.-Ś. zostało udzielone przez K. S. oraz P. W. - członków zarządu (...) S.A.

Na dzień poprzedzający wniesienie pozwu tj. 7 sierpnia 2012 roku pozwana zobowiązana była do zapłaty na rzecz powoda kwoty 88.243,43 zł tytułem niespłaconego kredytu. Na kwotę tę złożyły się: 80.011,66 zł z tytułu niespłaconej należności głównej, 6.736,40 zł z tytułu odsetek umownych od dnia 20 lutego 2008 roku do dnia 21 czerwca 2012 roku, 1.339,37 zł z tytułu odsetek ustawowych od dnia 22 czerwca 2012 roku do 7 sierpnia 2012, 156 zł tytułem naliczonych opłat i prowizji.

Wyciąg z ksiąg bankowych datowany na ten dzień podpisała A. D.. Posiadała do dokonania tej czynności umocowanie wobec treści udzielonego jej pełnomocnictwa z dnia 4 stycznia 2010 roku, podpisanego przez K. S. oraz P. G..

Pozwana do dnia dzisiejszego nie uregulowała swojego zadłużenia.

W zakresie legitymacji procesowej powódki Sąd ustalił, iż po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (...) S.A. z siedzibą w A. – prowadząca działalność bankową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez (...) S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce utworzyła bank krajowy (...) S.A. Został on wpisany do KRS w dniu 19 września 2011 roku, zaś (...) S.A. został wykreślony z tego rejestru. W dniu 31 grudnia 2012 roku nastąpiło przejęcie (...) S.A. przez (...) Bank (...) S.A., który wstąpił z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki (...) Spółka Akcyjna.

(dowód: decyzja Komisji Nadzoru Finansowego k. 35, odpis pełny (...) S.A. Oddział w Polsce k. 36-37, odpis pełny (...) S.A. k. 39-40, odpis z rejestru k. 31-34, wyciąg z ksiąg bankowych k. 42, odpis umowy o kredyt bezpieczny k. 43-44, odpis pełnomocnictwa osoby podpisującej wyciąg z ksiąg bankowych k. 29, regulamin k. 50-63, wypowiedzenie umowy o kredyt bezpieczny z dowodem nadania k. 64-65, listy operacji na rachunku k. 67-71, wyciągi z rachunku k. 72-107, dyspozycji powódki k. 145, pełnomocnictwa dla M. K. oraz K. Ś. (2) k. 143-144, odpis pełnomocnictwa k. 187, odpisy pełne KRS 189-198).

Powyższe okoliczności, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów, których prawdziwość i autentyczność nie budzą wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo jako zasadne zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z faktu zawarcia z pozwaną Umowy o Kredyt Bezpieczny. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Bezsporny między stronami był jedynie sam fakt zawarcia umowy o Kredyt Bezpieczny, natomiast w toku postępowania pozwana podnosiła szereg zarzutów odnoszących się zarówno do braku legitymacji procesowej powódki, do zasadności i wysokości roszczenia powódki, do złożenia w imieniu powódki oświadczeń o wypowiedzeniu umowy jak i podpisania wyciągu z ksiąg bankowych przez osoby do tego nieumocowane oraz zarzut przedawnienia.

W pierwszej kolejności odnieść należy się do spornej okoliczności legitymacji procesowej czynnej powódki. Zarzut pozwanej w tym zakresie był oczywiście niesłuszny, gdyż przedłożone przez powódkę dokumenty pozwalają bezsprzecznie ustalić, że powódka wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki instytucji kredytowej, będącej stroną umowy, (...) S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce.

Pozwana nie zdołała także skutecznie podważyć przedstawionych przez powódkę dokumentów i w konsekwencji udowodnić niezasadności roszczenia powódki. Zgodnie z art. 6 k.c. to na stronie powodowej spoczywał ciężar dowodu udowodnienia zasadności i wysokości przysługującej jej wobec pozwanej wierzytelności. Powódka zadaniu temu sprostała, przedkładając szereg dokumentów potwierdzających zasadność jak i wysokość swojego żądania.

Powódka przedłożyła listy operacji na rachunku pozwanej, wyciągi z rachunku oraz wyciąg z ksiąg bankowych. Odnosząc się do wartości dowodowej przedstawionych dokumentów – także wyciągu z ksiąg bankowych stwierdzić należy, iż są to dokumenty prywatne – a zatem zgodnie z art. 245 k.p.c. stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Zgodnie z art. 95 ust. 1 ustawy Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1376) księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku (…), mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych – nie odnosi się to jednak do podmiotów będących konsumentami (por. wyrok TK z 15.03.2011, P 7/09, OTK-A 2011/2/12). Niezależnie jednak od charakteru przedstawionych dokumentów, zdaniem Sądu dopuszczalne jest poczynienie ustaleń na ich podstawie odnośnie istnienia i wysokości należności przysługującej powódce. Dokument prywatny stanowi pełnoprawny środek dowodowy, który sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a następnie wyrokowania. Co prawda moc dowodowa dokumentu prywatnego jest słabsza niż moc dowodowa dokumentu urzędowego, ponieważ dokumenty prywatne nie korzystają z domniemania, iż ich treść jest zgodna ze stanem rzeczywistym, lecz nie stoi to na przeszkodzie temu, aby sąd orzekający w ramach swobodnej oceny dowodów uznał treść dokumentu prywatnego za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy. Całokształt okoliczności faktycznych potwierdza, iż treść przedstawionych przez powódkę dokumentów prywatnych jest zgodna z rzeczywistością.

Sąd wbrew twierdzeniom pozwanej, nie dopatrzył się sprzeczności pomiędzy wyciągiem z ksiąg bankowych a listą operacji na rachunku bankowym powódki. Faktem jest, że w dniu 25 czerwca 2012 roku saldo na rachunku bankowym powódki wynosiło -80.031,66 zł, natomiast w wyciągu z ksiąg bankowych kwota należności głównej opiewa na sumę 80.011,66 zł, która to suma odpowiada saldu na rachunku pozwanej z dnia 16 kwietnia 2014 roku – tj. aktualnemu także w dniu wypowiedzenia umowy o Kredyt Bezpieczny. Brak jest więc rozbieżności we wskazanym zakresie. Za nietrafny należało uznać także zarzut pozwanej odnoszący się do nieprzedstawienia przez powódkę historii rachunku na dzień wystawienia wyciągu z ksiąg bankowych. Jak wyżej wskazano, w wyciągu z ksiąg bankowych wyszczególniono zadłużenie powódki na dzień wypowiedzenia jej umowy o kredyt, a historia rachunku, z uwzględnieniem tego dnia została przedłożona.

Brak jest też wątpliwości Sądu co do prawidłowości obliczenia kwoty odsetek ustawowych od kwoty należności głównej, tj. 6.736,40 zł za okres od dnia 20 lutego 2008 roku do dnia 21 czerwca 2012 roku. W myśl przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, jednostka jako wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, nawet jeśli nie poniosła żadnej szkody i opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Wyliczenie należnych odsetek nastąpiło zgodnie z będącymi integralną częścią umowy Tabelą Opłat i Prowizji Kredytu Bezpiecznego i Tabelą Oprocentowania Kredytu Bezpiecznego. Kwota 6.736,40 zł została wyliczona w następujący sposób:

- 17,90% rocznie od kwoty 50.000 zł za okres od dnia 25 grudnia 2011 roku do dnia 21 czerwca 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 28.742,66 zł za okres od dnia 25 grudnia 2011 roku do dnia 1 stycznia 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 29.942,66 zł za okres od dnia 2 stycznia 2012 roku do dnia 15 stycznia 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 29.952,66 zł za okres od dnia 16 stycznia 2012 roku do dnia 14 lutego 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 29.962,66 zł za okres od dnia 15 lutego 2012 roku do dnia 15 lutego 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 29.991,66 zł za okres od dnia 16 lutego 2012 roku do dnia 14 marca 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 30.001,66 zł za okres od dnia 15 marca 2012 roku do dnia 15 kwietnia 2012 roku,

- 15,90% rocznie od kwoty 30.001,66 zł za okres od dnia 16 kwietnia 2012 roku do dnia 21 czerwca 2012 roku.

Żadnych wątpliwości nie budzi także wysokość kwoty 1339,37 zł, która stanowi sumę skapitalizowanych odsetek ustawowych za okres od dnia 22 czerwca do dnia 7 sierpnia 2012 roku od kwoty należności głównej w wysokości 13% rocznie oraz naliczenie opłat w kwocie 156 zł.

Pozwana w zakresie odsetek podniosła jedynie, że powódka w sposób niejasny naliczała odsetki, a dodatkowo według nieustalonych zasad ponownie naliczyła odsetki, natomiast w zakresie opłaty podniosła, że kwota opłat wskazanych w wykazie operacji nie jest zgodna z kwotą dochodzoną w pozwie. Nie przedstawiła w tym zakresie żadnych swoich obliczeń, dokładnych wskazań na czym miałby polegać błąd powódki. Ogólnikowość jej twierdzeń, przy jednoczesnym niedostrzeżeniu przez Sąd jakichkolwiek błędów czy też wątpliwości skutkowała niezaaprobowaniem zarzutów pozwanej.

Podsumowując wskazać należy, iż pozwana negując zasadność i wysokość dochodzonego przez powódkę roszczenia nie przedstawiła żadnych dowodów mogących zaprzeczyć prawdziwości podnoszonych przez powódkę twierdzeń. Dokumenty przedłożone przez powódkę, wbrew twierdzeniom pozwanej wzajemnie korelują i uzupełniają się. Nie sposób dopatrzyć się błędów w matematycznych rachunkach polegających na obliczeniu należnych powódce odsetek – i tych umownych i ustawowych oraz opłaty dodatkowej. Wobec powyższego uznać należało powództwo za zasadne w całości, tj. w kwocie 88.243,43 zł.

Pozwana w dalszej kolejności podniosła dwa wzajemnie sprzeczne ze sobą zarzuty – a to brak wymagalności roszczenia i jego przedawnienie.

Pozwana zarzucała, ze wypowiedzenie umowy o Kredyt Bezpieczny nie zostało jej doręczone, a w przypadku uznania, że zostało jej doręczone, iż nie zostało skutecznie złożone, albowiem osoby podpisane pod jego treścią nie legitymowały się odpowiednim pełnomocnictwem. Brak jest wątpliwości Sądu w zakresie skutecznego doręczenia pozwanej wypowiedzenia. Zostało ono nadane listem poleconym, na adres jej zamieszkania, pod którym odbiera korespondencję. Osoby składające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy - zarówno M. K. jak i K. Ś. (1) posiadały pełnomocnictwa udzielone przez osoby reprezentujące (...) S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce bądź przez członków zarządu (...) S.A. Wobec treści przedłożonych przez powódkę odpisów z KRS brak jest jakichkolwiek wątpliwości, iż były one udzielone skutecznie.

Niezasadny okazał się także podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia.

Zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia roszczeń wynikających z czynności podejmowanych w związku z działalnością bankową co do zasady wynosi trzy lata. Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym świadczenie stało się wymagalne, a jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie (art. 120 § 1 k.c.). Oceniając kwestie wymagalności roszczenia powódki, należało zwrócić uwagę na charakter kredytu, który dotyczył transakcji w ramach limitu kredytowego. Poszczególne raty stawały się co prawda wymagalne w poszczególnych miesiącach, lecz spłata minimalnej kwoty zadłużenia powodowała odnawianie się zobowiązania, dopiero więc z chwilą wypowiedzenia umowy cała należność stała się wymagalna. Skoro więc wierzytelność pieniężna w stosunku do pozwanej stała się wymagalna dopiero z upływem okresu wypowiedzenia umowy kredytu – to jest w czerwcu 2012 r. to termin przedawnienia roszczeń do chwili obecnej nie upłynął.

Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 88.243,43 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 88.087,43 zł od dnia 8 sierpnia 2012 roku. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. Wykazano, że powódka wzywała pozwaną do zapłaty, a zatem należne były od dnia wniesienia powództwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Łączna kwota celowych kosztów procesu poniesionych przez powódkę wyniosła 8.030 zł. Na sumę tę złożyły się kwoty: 4.413 zł – opłata od pozwu, 3.600 zł - wynagrodzenie pełnomocnika, 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa.

Wysokość kosztów zastępstwa prawnego powódki uzasadnia § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1348).