Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 1758/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jan Kremer

Sędziowie:

SSA Barbara Górzanowska (spr.)

SSA Jerzy Bess

Protokolant:

st.sekr.sądowy Beata Lech

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2016 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z o.o. w M.

przeciwko (...)Spółce z o.o w K.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 17 sierpnia 2015 r. sygn. akt IX GC 270/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Barbara Górzanowska SSA Jan Kremer SSA Jerzy Bess

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 marca 2016 r.

Strona powodowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. (obecnie w upadłości układowej) domagała się pozbawienia wykonalności wyroku Sądu Arbitrażowego przyK.z 16 grudnia 2013 r. sygn. akt SA/156/VII/2013 w zakresie punktu 2 sentencji, któremu to wyrokowi postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie Wydział IX Gospodarczy z 18 marca 2014 r. sygn. akt IX GCo 349/13 nadano klauzulę wykonalności, a to wobec uchylenia obowiązku zapłaty, mocą wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie Wydział I Cywilny z 10 lutego 2015 r. sygn. akt I ACa 1619/14. Jako podstawę żądanie strona powodowa wskazała przepis art. 840 § 1 pkt 2) k.p.c.

Strona pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wniosła o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 17 sierpnia 2015 roku Sąd Okręgowy Wydział IX Gospodarczy oddalił powództwo i zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 1.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy wskazał, że przesłanką uwzględnienia powództwa przeciwegzekucyjnego jest zgłoszenie zarzutu zaistnienia takiego zdarzenia, które wywołuje skutki w sferze prawa materialnego, polegające na powstaniu, zmianie, lub ustaniu stosunku cywilnoprawnego. Powyższe wynika z treści art. 840 k.p.c. Zatem powództwo, jakie strona powodowa opiera na zdarzeniach regulowanych wyłącznie przepisami proceduralnymi nie zasługuje na uwzględnienie. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.

Wyrok Sądu Okręgowego zaskarżyła strona powodowa, która w apelacji zarzuciła naruszenie przepisu postępowania w postaci art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku, jak również naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 840 § 1 pkt 2) k.p.c., poprzez jego niewłaściwą wykładnię i przyjęcie, że uchylenie wyroku sądu polubownego nie stanowi przesłanki pozbawienia wyroku sądu polubownego wykonalności.

Wskazując na powyższe zarzuty strona powodowa wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez pozbawienie wykonalności wyroku Sądu Arbitrażowego przy K.z dnia 16 grudnia 2013 r., sygn. SA/156NII/20l3 w zakresie punktu 2 sentencji wyroku, któremu klauzulę wykonalności nadał Sąd Okręgowy w Krakowie postanowieniem z dnia 18 marca 2014 r., sygn. IX GCo 349/13, utrzymanym w mocy postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 2 września 2014 r., sygn. I ACz 1411/14, zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu za obie I instancje według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Na podstawie materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy ustalono następujący stan faktyczny:

W sprawie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w M. przeciwko (...)Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. o zasądzenie kwoty 44.370,58 zł tytułem zwrotu nienależnego świadczenia w związku z czynem nieuczciwej konkurencji (32.843,78 zł bonus + 9.160 zł opłata (...)), wyrokiem Sądu Arbitrażowego przy K.z 16 grudnia 2013 r. sygn. akt SA/156/VII/2013, w punkcie 1. oddalono powództwo a w punkcie 2 zasądzono od powoda na rzecz pozwanego kwotę 7.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. W dniu 31 grudnia 2013 r. pozwany wystąpił z wnioskiem o uznanie wyroku sądu polubownego oraz stwierdzenie wykonalności tego wyroku. Postanowieniem z dnia 18 marca 2014 r. IX GCo 349/13 Sąd Okręgowy w Krakowie uwzględnił wniosek i uznał ww. wyrok Sądu Arbitrażowego przy K.w zakresie punktu 1 sentencji wyroku w części oddalającej powództwo a na zasadzie art. 1214 § 2 k.p.c. nadał klauzulę wykonalności temu wyrokowi w zakresie punktu 2 sentencji oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 677 zł tytułem kosztów postępowania (karta 70 akt IX GCo 349/13). Postanowieniem z dnia 2 września 2014 r. Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił zażalenie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zasądzając od niego na rzecz (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 120 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego. W motywach rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny, między innymi, ocenił zarzut niezastosowania art. 1216 § 1 k.p.c. jako niezasadny, wskazując że Sąd może ale nie musi odroczyć rozpoznania sprawy o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego do czasu rozpoznania sprawy ze skargi o uchylenie tego wyroku. Z taką skargą powód wystąpił w dniu 20 marca 2014 r. (karta 116 akt IX GCo 349/13) i wyrokiem z dnia 29 lipca 2014 r. sygn. IX GC 263/14 Sąd Okręgowy skargę tę oddalił, natomiast Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 10 lutego 2015 r. sygn. I ACa 1619/14 zmienił wymieniony wyrok oraz uchylił wyrok Sądu Arbitrażowego przy K.z 16 grudnia 2013 r. sygn. akt SA/156/VII/2013, w zakresie w jakim zostało oddalone powództwo o zasądzenie kwoty 9.160 zł z odsetkami oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania; oddalił skargę w pozostałej części; zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 260 zł tytułem kosztów procesu. Sąd Apelacyjny w pozostałym zakresie oddalił apelację i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 80 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego (karta 22).

W świetle powyższych okoliczności faktycznych, powołanych jako podstawa niniejszego powództwa, należało stwierdzić, że stanowisko Sądu pierwszej instancji, iż przesłanki, o których mowa w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. nie występują, jest prawidłowe. Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. podstawą powództwa opozycyjnego mogą być tego rodzaju zdarzenia, które zaszły po powstaniu tytułu egzekucyjnego i spowodowały wygaśnięcie zobowiązania dłużnika lub niemożność jego egzekwowania. Zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie ugruntowany jest pogląd, że zdarzenia w rozumieniu powyższego przepisu określają wyłącznie przepisy prawa materialnego (zob. wyrok SN z dnia 26 marca 2009 r., I CSK 282/08, LEX nr 528181; uchwała SN z dnia 17 kwietnia 1985 r., III CZP 14/85, OSNC 1985, nr 12, poz. 192). Do zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania zalicza się: wykonanie zobowiązania, zrzeczenie się roszczenia przez wierzyciela, potrącenie, świadczenie w miejsce wypełnienia, odnowienie, wydanie wyroku, który zapadł na korzyść jednego z dłużników solidarnych, jeżeli uwzględnia zarzuty, które są wszystkim dłużnikom solidarnym wspólne, zmianę wierzyciela, zmianę stosunków, z powodu których zobowiązanie albo obowiązek gaśnie lub ulega ograniczeniu, zmianę wierzyciela, dokonanie świadczenia przez dłużnika po wszczęciu egzekucji, ziszczenie się warunku rozwiązującego, odnowienie zobowiązania, dobrowolne zwolnienie dłużnika od długu lub rozwiązanie ugody. Natomiast skutek w postaci niemożności egzekwowania zobowiązania wywierają w szczególności takie zdarzenia materialnoprawne, jak: prolongata terminu spełnienia świadczenia, rozłożenie świadczenia na raty, przedawnienie roszczenia.

Powołany w apelacji zarzut naruszenia art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. jest więc chybiony. Dłużnik w takich okolicznościach, jak podnoszone przez (...) Spółkę z o. o. ma do dyspozycji inne niż powództwo przeciwegzekucyjne środki ochrony, na które zresztą sam się powołuje, np. art. 825 pkt 2 k.p.c. (wyrok SN z dnia 26 marca 2009 r., I CSK 282/08 - OSNC-ZD 2010/2/41).

Nie zasługuje na uwzględnienie także zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., który może stanowić usprawiedliwioną podstawę apelacji zupełnie wyjątkowo, mianowicie tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera wszystkich koniecznych elementów bądź zawiera tak oczywiste braki, które uniemożliwiają kontrolę instancyjną (por. np. wyrok SN z dnia 19 lutego 2002 r., IV CKN 718/00 - LEX nr 54362; wyrok SN z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1862/00 - LEX nr 109420; wyrok SN z dnia 20 lutego 2003 r., I CKN 65/01 - LEX nr 78271; wyrok SN z dnia 22 maja 2003 r., II CKN 121/01 - LEX nr 137611; wyrok SN z dnia 29 września 2010 r., V CSK 55/10- LEX nr 1381048). Tymczasem wadliwość uzasadnienia zaskarżonego wyroku, na którą powołuje się powód, polegająca na braku wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku, nie stoi na przeszkodzie takiej kontroli, o czym świadczą powyższe uwagi dotyczące powołanej przez powoda drugiej podstawy apelacyjnej.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku. O kosztach za drugą instancję sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 4 oraz § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 462).

SSA Jerzy Bess

SSA Jan Kremer

SSA Barbara Górzanowska