Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX P 22/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Maria Konieczna

Sędziowie/Ławnicy:

./.

Protokolant:

Iwona Porwoł

przy udziale: ./.

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2016 r.

sprawy małoletniej N. W. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego matkę J. W., M. W. (1) ( W. ), J. W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w J.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanej (...) Spółki z o.o. w J. na rzecz powódki J. W. kwotę 100.000,00 zł ( sto tysięcy złotych 00/100 ) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 24 czerwca 2014r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki J. W. kwotę 1.817,00 zł ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego oraz kwotę 5.000,00 zł ( pięć tysięcy złotych 00/100 ) tytułem zwrotu opłaty od pozwu,

3.  zasądza od pozwanej (...) Spółki z o.o. w J. na rzecz małoletniej powódki N. W. do rąk matki J. W. kwotę 60.000,00 zł ( sześćdziesiąt tysięcy złotych 00/100 ) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 24 czerwca 2014r. do dnia zapłaty,

4.  zasądza od pozwanej na rzecz małoletniej powódki N. W. do rąk matki J. W. kwotę 1.817,00 zł ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego oraz kwotę 3.000,00 zł ( trzy tysiące złotych 00/100 ) tytułem zwrotu opłaty od pozwu,

5.  zasądza od pozwanej (...) Spółki z o.o. w J. na rzecz powoda M. W. (1) kwotę 50.000,00 zł ( pięćdziesiąt tysięcy złotych 00/100 ) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 24 czerwca 2014r. do dnia zapłaty,

6.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda M. W. (1) kwotę 1.234,00 zł ( jeden tysiąc dwieście trzydzieści cztery złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego,

7.  umarza postępowanie w pozostałej części,

8.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa ( Kasy Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 3.050,70 zł ( trzy tysiące pięćdziesiąt złotych 70/100 ) tytułem nieuiszczonych kosztów opinii biegłych sądowych.

Sędzia:

Sygn. akt IX P 22/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 04.08.2014r. małoletni powodowie : N. W. i M. W. (1) reprezentowani przez matkę J. W. oraz powódka J. W. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w J. wnieśli o zasądzenie od pozwanej kolejno na rzecz każdego z powodów j.w. kwot: 60.000,00 zł, 50.000,00 zł, 100.000,00 zł w każdym przypadku z tytułu zadośćuczynienia, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności od dnia następnego po wydaniu wyroku do dnia faktycznej zapłaty, zasądzenia od pozwanej na rzecz każdego z powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powodowie podali, iż w dniu(...) W. W. (1) mąż powódki J. W., ojciec małoletnich powodów N. W. i M. W. (1) uległ śmiertelnemu w skutkach wypadkowi przy pracy w pozwanej, do którego doprowadziły zachowania pracowników pozwanej Ł. N., uznanego wyrokiem sądowym za winnego niedopełnienia obowiązku pracowniczego prowadzącego w następstwie, poprzez dalsze zachowania T. W. ( sztygara zmianowego ), do wypadku j.w. oraz T. W., uznanego wyrokiem sądowym za winnego narażenia W. W. (1) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz nieumyślnego spowodowania jego śmierci.

W takiej sytuacji pozwana jako odpowiedzialna za działania i zaniechania podległych jej pracowników zobowiązana jest do naprawienia szkody doznanej przez powodów w wyniku śmierci W. W. (1) z mocy art. 415 kc, przy bezprawnych i zawinionych zachowaniach osób jak wyżej, przy zaistnieniu szkody i adekwatnym związku przyczynowym pomiędzy tymi zachowaniami, a szkodą.

Pozwana przyznała powodom i córce M. W. (2) łączną kwotę 26.820,50 zł tj. po 6705,13 zł na osobę.

Kwoty te są rażąco niewspółmierne do stopnia intensywności i długotrwałości krzywdy jakiej doznał każdy z powodów, gdy zdarzenie było zdarzeniem nagłym wywołującym szok, tragedię, traumatyczne przeżycia, gdy powódka J. W. pozostawała w zgodnym, partnerskim, z dobrymi relacjami związku małżeńskim z M. W. (1) ponad 23 lata, czuła się w tym związku szczęśliwa, kochana, mąż angażował się w sprawy rodzinne, był odpowiedzialny za żonę i dzieci, dbał o utrzymanie wspólnego gospodarstwa domowego, sam wykonywał szereg prac domowych itp., a małoletni powodowie byli zżyci z ojcem, mieli z nim bardzo dobre codzienne kontakty, często wyjeżdżali z nim i z matką ( powódką J. W. ) na wspólne wycieczki, wakacje, ojciec był dla nich autorytetem, zapewniał poczucie bezpieczeństwa, komfortu, gdy wszyscy powodowie doznali cierpień w sferze fizycznej, psychicznej i emocjonalnej w następstwie śmierci ich najbliższego członka rodziny.

Powodowie jako najbliżsi członkowie rodziny są uprawnieni do żądania zadośćuczynienia od pozwanej za krzywdę doznaną przez nich w wyniku śmierci W. W. (1) z mocy art. 446 § 4 kc.

Indywidualne okoliczności sprawy, doznane krzywdy przez powodów uzasadniają wysokość żądanych zadośćuczynień, przy powołanym rozumieniu zadośćuczynienia na tle art. 446§ 4 kc generalnie spełniającego funkcję odczuwalnej rekompensaty doznanych przez danego poszkodowanego szkód.

Pismem wniesionym w dniu 22.09.2014r. powodowie rozszerzyli żądanie pozwu o nakazanie pozwanej złożenia do rąk powodów, w terminie 7 dni od dnia wydania wyroku w sprawie, oświadczenia podpisanego własnoręcznie przez osobę, osoby uprawnione do reprezentacji pozwanej wyrażającego żal i ubolewanie z powodu tragicznej śmierci W. W. (1) w efekcie bezprawnych działań, zaniedbań personelu pracowniczego… niewłaściwej organizacji pracy … przeproszenia powodów za te uchybienia, które spowodowały u nich cierpienia…

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu odpowiedzi pozwana wskazała, iż powodowie nie udowodnili roszczeń co do zasady, wysokości, podniosła, iż żądana kwota zadośćuczynienia jest wygórowana, gdy pozwana przyznała szereg świadczeń powodom z tytułu śmierci męża i ojca powodów w następstwie wypadku przy pracy w pozwanej, co jest bezsporne pomiędzy stronami.

Pozwana podniosła zarzut znacznego przyczynienia się W. W. (1) do szkody, w co najmniej w 50% ,poprzez przystąpienie wymienionego do konserwacji maszyny w czasie, gdy była ona włączona.

Pozwana podniosła bezzasadność powództwa w zakresie rozszerzonego żądania pozwu ( żądania złożenia przez pozwaną oświadczenia jak wyżej ) generalnie wobec okoliczności, iż po otrzymaniu wiadomości o wypadku W. W. (1) przy pracy w pozwanej starała się dokonać wszelkich czynności aby możliwie złagodzić cierpienia związane z wypadkiem.

Na rozprawie w dniu 23 lutego 2016r. pełnomocnik powodów cofnął pozew w zakresie dotyczącym żądania oświadczenia jw. i wniósł o umorzenie postępowania, a pełnomocnik pozwanej wyraził zgodę na cofnięcie pozwu i umorzenie postępowania.

Pismem wniesionym w dniu 22.12. 2015r. powodowie zmodyfikowali żądanie pozwu w zakresie dotyczącym odsetek wnosząc o zasądzenie odsetek ustawowych w przypadku opóźnienia w płatności dochodzonych zadośćuczynienień od dnia 24.06. 2014r. do dnia faktycznej zapłaty.

W uzasadnieniu żądania powodowie podali, iż wystąpili do pozwanej z przedsądowym wezwaniem do dobrowolnego spełnienia świadczenia w dniu 5.06.2014r. zakreślając pozwanej 14-to dniowy termin na zaspokojenie żądań powodów. Pozwana odebrała wezwanie w dniu 9.06.2014r. i stąd wskazany termin na realizację świadczeń zakończył się w dacie 23.06.2014r., a roszczenia powodów stały się wymagalne w dniu następnym, to jest 24.06.2014r. co uzasadnia żądanie powodów w tym przedmiocie.

Pozwana na rozprawie w dniu 23.02.2016r. oświadczyła, iż pozostawia do uznania Sądu zmodyfikowane żądanie powodów w zakresie odsetek.

W toku procesu małoletni powód M. W. (1) osiągną pełnoletniość, to jest ukończył 18 lat w dniu (...).

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił co następuje.

W. W. (1) urodził się w dniu (...)

W dniu (...). zawarł związek małżeński z J. W. (ur. (...)).

Z małżeństwa tego urodziło się troje dzieci, w tym małoletnia powódka N. W. (ur. (...)) i powód M. W. (1) (ur. (...)).

(dowód: odpis skróconego aktu małżeństwa W. W. (1) i powódki J. W., odpisy skrócone aktów urodzenia małoletniej powódki N. W. i powoda M. W. (1) )

W. W. (1) był zatrudniony w pozwanej w Oddziale G-7 przy KWK (...), na stanowisku ślusarza p/z.

W dniu (...)uległ wypadkowi przy pracy w pozwanej.

Wypadek miał miejsce w czasie zmiany A rozpoczynającej się od godziny 6:00 w dniu 27.09.2011r.

Podczas wypadku W. W. (1) wykonywał prace konserwacyjne maszyny wiertniczej uniwersalnej typu (...) 1E. Prace te wykonywane były przy włączonej maszynie , z pracującym na wolnych obrotach młotem.

W czasie uzupełniania oleju W. W. (1), znajdujący się pomiędzy ww. maszyną wiertniczą, a przenośnikiem zgrzebłowym typu G. 67B, został dociśnięty korpusem młota wiertniczego do trasy przenośnika.

O godzinie 11:40, po przetransportowaniu ww. do szybu VI na poziomie 900m i nieudanej akcji reanimacyjnej, nastąpił zgon poszkodowanego.

W dniu 02.01.2012r. sporządzony został protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

Z protokołu kontroli wynika, iż przyczynami wypadku było: ruch maszyny wiertniczej (...) 1E lub samego jej manipulatora w trakcie wykonywania czynności kontrolnych.

Do wypadku przyczyniły się następujące okoliczności: dolewania oleju przez poszkodowanego przy włączonym dopływie energii, obecność poszkodowanego w strefie pracy manipulatora, brak prawidłowego zabezpieczenia dla dokonywania przeglądów przy podniesionej lawecie, brak właściwego nadzoru, tolerowanie przez osoby sprawujące nadzór odstępstw od przepisów i zasad bhp.

(dowód: protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku z dnia 02.01.2012r., meldunek z dnia 27.09.2011r., k.20, k. 21 akt sądowych, protokół kontroli, akta kontroli przeprowadzonej w pozwanej, k. 129-235 akt sądowych )

Oględziny i sekcja zwłok wykazały głębokie i rozległe rozfragmentowanie miąższu wątroby, wylewy krwawe w okolicy bieguna górnego nerki prawej i całej nerki lewej, podbiegnięcie krwawe głowy trzustki i ściany kątnicy, dużą ilość wynaczynionej krwi w jamie otrzewnej.

Przyczyną zgonu W. W. (1) był doznany uraz brzucha z następowym krwotokiem wewnętrznym o charakterze zgniatającym.

(dowód: opinia sądowo-lekarska z dnia 29.09.2011r. dr n. med. M. C., k. 22-23 akt sądowych)

Orzeczeniem lekarza orzecznika z dnia 16.02.2012r. ustalono związek śmierci W. W. (1) z wypadkiem przy pracy z dnia (...).

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 16.02.2012r., k. 36 akt sądowych)

Wyrokiem Sąd Rejonowego w Mikołowie z dnia 23.08.2013r. T. W. został uznany winnym popełnienia tego, że w dniu (...) na terenie KWK (...) w O. , będąc zatrudniomyn jako sztygar zmianowy do zmian maszynowych odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy nieumyślnie nie dopełnił wynikających stąd obowiązków i wbrew przepisom dopuścił W. W. (1) do wykonywania czynności konserwacyjnych przy maszynie wiertniczej przy włączonym dopływie energii elektrycznej, w sytuacji braku usztywnienia maszyny stabilizatorami, przez co naraził W. W. (1) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, a następnie znajdując się na stanowisku obsługi przedmiotowej maszyny doprowadził do przypadkowego jej przesunięcia i przygniecenia W. W. (1) do przenośnika zgrzebłowego G. przez co nieumyślnie spowodował jego śmierć na skutek doznanego urazu brzucha.

(dowód: akta sprawy II K 526/12)

Wyrokiem z dnia 13.08.2012r. Sąd Rejonowy w Mikołowie uznał Ł. N. za winnego tego, że w dniu(...)na zmianie A (...) S.A. KWK (...) jako górnik, operator maszyny wiertniczej, po zakończonej pracy maszyny wyłączył ją i pomimo, że nie usztywnił maszyny za pomocą stabilizatorów opuścił stanowisko obsługi maszyny.

(dowód: akta sprawy II W 731/11)

W. W. (1) był ubezpieczony w ramach ubezpieczenia grupowego NNW pracowników dołowych (...) Sp. z o.o. opłaconego przez pracodawcę w STU E. Hestia, którego suma ubezpieczenia w przypadku śmierci ubezpieczonego wynosi 100.000,00 zł . Jednocześnie pozwana przyznała rodzinie tytułem zadośćuczynienia odprawę pośmiertną

w wysokości 26820,00 zł, poniosła koszty pogrzebu, zatrudniła na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy pełnoletnią córkę zmarłego.

(dowód: pismo (...) Sp. z o.o. , k. 51 verte akt sprawy)

Każdy z powodów otrzymał z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. jednorazowe odszkodowanie w kwocie po 22.977,75 zł z tytułu śmierci W. W. (1) zmarłego dnia 27.09.2011r. wskutek następstw wypadku przy pracy.

(dowód: kserokopia decyzji ZUS, k. 371 akt sądowych)

W dniu wypadku W. W. (1) wiertnica nie powinna być włączona, sztygara nie powinno być przy wiertnicy. Naruszone zostały zasady bhp

(dowód zeznania świadka P. B., cz.n. 02:00 :50- 02.08.19 k. 324 akt )

Oceniając przyczynienie się stron do powstania wypadku stwierdzić należy, iż obie strony przyczyniły się do wypadku, przy czym przyczynienie się pozwanej jest niewspółmiernie większe, gdyż za właściwe przygotowanie, zorganizowanie i prowadzenie prac odpowiedzialny był sztygar, którego świadomość w zakresie przestrzegania przepisów bhp powinna być większa i bez wstępnych ciągów niewłaściwych pod względem bhp działań nadzoru, nie doszłoby do następnie niewłaściwych działań poszkodowanego. Pracownik pozwanej operator Ł. N. po zakończeniu pracy maszyny wiertniczej (...) 1 E, wyłączył maszynę bez wykonania czynności usztywnienia maszyny za pomocą stabilizatorów, co stanowiło nieprzestrzeganie przepisów bhp obowiązujących w górnictwie oraz treści instrukcji obsługi tej maszyny.

Po zakończeniu pracy operatora jak wyżej elektrycy nie wyłączyli zasilania maszyny niezgodnie z treścią instrukcji dla tej maszyny.

Sztygar T. W. niewłaściwie zorganizował i prowadził prace podległego ślusarza W. W. (1), nie egzekwował właściwych zachowań w stosunku do podległego pracownika jak wyżej poprzez tolerowanie wykonywania pracy konserwacyjnej przy włączonej maszynie co było niezgodne z art. 212 kp. Uruchomił one wiertnicę bez posiadania uprawnień i nie posiadając wiedzę w zakresie operowania poszczególnymi elementami sterowniczymi, w sposób najprawdopodobniej przypadkowy uruchomił maszynę w kierunku stojącego w niedalekiej odległości W. W. (1) i doszło do wypadku, dopuścił do wykonywania pracy przez wymienionego przy uruchomionej maszynie niezgodnie z treścią instrukcji dla tej maszyny, przepisami bhp, zwykłym zdrowym rozsądkiem.

Poszkodowany W. W. (1) nie miał wpływu na błędną organizację pracy i zachowania przełożonego ale mógł, skrajnie ujmując, zgodnie z art. 210 kp odmówić wykonania pracy zleconej przez sztygara.

Nie istnieją obiektywne metody wyliczenia przyczynienia się stron do powstania wypadku.

W. W. (1) w 25% przyczynił się do wypadku. Zmarły nie przestrzegał instrukcji obsługi przedmiotowej maszyny, a w szczególności zakazu wykonywania czynności przy włączonej maszynie.

Do wypadku nie doszłoby, gdyby nie zaszły okoliczności poprzedzające zdarzenie, czyli niewłaściwe postępowanie przedstawicieli pozwanej (głównie sztygara), jak i poszkodowanego, który mógł odmówić wykonywania pracy zleconej przez sztygara.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu bhp K. D. k. 342-351 akt sądowych)

Śmierć W. W. (1) w następstwie wypadku przy pracy w pozwanej była dużym ciosem, szokiem dla każdego z powodów. Spowodowała u każdego z powodów przygnębienie, smutek, płacz, zamknięcie się w sobie, małomówność. Spowodowała pogorszenie sytuacji życiowej każdego z powodów, a to :

- powódki J. W. głównie poprzez utratę męża, z którym łączyły ją bardzo dobre relacje małżeńskie, utratę oparcia we wspólnym wychowywaniu dzieci, konieczność korzystania z pomocy osób trzecich przy pracach awaryjnych w domu, gdy wcześniej wykonywał je mąż,

- małoletniej powódki N. W. i powoda M. W. (1) poprzez utratę ojca, który był oparciem dla powodów, spędzał z powodami wolny czas, pomagał im w nauce, majsterkował z powodem M. W. (1).

Śmierć W. W. (1) przerwała w odniesieniu do każdego z powodów wspólne spędzanie czasu, wspólne wyjazdy na wakacje, co miało miejsce w okresie poprzedzającym to zdarzenie.

Powodowie otrzymali wsparcie ze strony najbliższej rodziny .Małoletnia powódka N. W. korzystała ze wsparcia psychologicznego.

(dowód zeznania świadków: A. K. cz.n. 00:54:22- 01:07:22, J. K. cz.n. 01:07:22- 01:18:58, B. T. cz.n. 01:18:58- 01:32:57, M. K. cz.n. 01:32:57- 01:45:00, M. W. (2) cz.n. 01:45:00- 01:58:48 k. 324 akt, powódki J. W. cz.n. 02:10:08 – 02:53:18, powoda M. W. (1) cz.n. 02:53:18 – 02:58:44 k. 324- 325)

Powodów ze zmarłym łączyły prawidłowe i silne więzi emocjonalne.

Powódka J. W. wspólnie ze zmarłym mężem podejmowali decyzje dotyczące prowadzenia domu, wychowywania dzieci. Mąż odrabiał z dziećmi zadania domowe z matematyki. Wymienieni lubili wspólnie jeździć co roku na pole namiotowe, gdzie spędzali wspólnie czas z dziećmi.

W. W. (1) wykonywał w domu wszystkie męskie prace. Po jego śmierci wystąpił cały szereg usterek w domu, do których naprawienia powódka J. W. wzywała fachowców.

J. W. bezpośrednio po śmierci męża korzystała ze zwolnienia lekarskiego przez okres dwóch tygodni. U powódki wystąpiły zawroty głowy, skoki ciśnienia, długotrwały stres, konieczność zażywania leków uspokajających, poczucie samotności, brak umiejętności dostosowania się do nowych realiów, stany lękowe, poczucie rozbicia, kłopoty z koncentracją uwagi. Powódka po śmierci męża stała się osobą bardziej nerwową, płaczliwą, wszystko wykonuje machinalnie. U powódki J. W. nagła śmierć męża wywołała szok, niedowierzanie, zaburzenia snu, spadek apetytu.

Stan powódki nie spełnia kryteriów zaburzeń depresyjnych, lękowych. Pomimo tragicznej śmierci męża powódka po około półrocznym okresie żałoby kontynuowała swoje role społeczne, od kilku miesięcy pozostaje w nowym stałym związku. Reakcja powódki na śmierć męża nie przekroczyła jej możliwości adaptacyjnych. Objawy emocjonalnie nie osiągnęły poziomu patologii.

U powoda M. W. (1) śmierć ojca nie spowodowała rozwinięcia żadnego zespołu psychopatologicznego. Po śmierci ojca zmalała jego motywacja do osiągnięć szkolnych, jednak nie przełożyło się to na uzyskanie gorszych wyników w nauce.

Powód nie spełnia kryteriów zaburzeń depresyjnych, lękowych, nie zastosowano u niego wsparcia psychofarmakologicznym.

U powódki N. W. wystąpił obniżony nastrój, trudności z koncentracją uwagi, lęk przed zmianą, niestabilność emocjonalna i trudności w komunikowaniu emocji. Reakcja na śmierć ojca w postaci niedowierzania trwała dłużej niż typowo. Dzięki wsparciu otoczenia oraz terapii psychologicznej stopniowo przechodziła do etapu reorganizacji życia po stracie ojca. Cierpienia psychiczne były duże, jednak nie na tyle, by zagrozić jej załamaniem psychicznym, przewlekłym zespołem depresyjnym, czy innym zespołem psychopatycznym. Na żadnym etapie nie wystąpiły zaburzenia snu, brak apetytu. Obecnie powódka realizuje cele życiowe, nie występuje u niej apatia, zniechęcenie do działania.

Żałoba jest procesem trwającym w czasie, którego istotą pozostaje zmaganie się z bólem i cierpieniem po stracie bliskiej osoby. Normalna żałoba zamyka się w okresie 6 miesięcy do 1 roku, choć ma indywidualny przebieg. „ Prawidłowo” przebiegająca i niepowikłana żałoba ma znaczenie przystosowawcze- pozwala pogodzić się z utratą i dostosować do nowej rzeczywistości . Proces żałoby u powodów miał charakter żałoby niepowikłanej

Powodowie zgłosili się do Ośrodka oferującego pomoc psychologiczną w niecały tydzień po śmierci męża i ojca ale nie skorzystali z pomocy terapeutycznej, do której nikogo nie można zmusić.

Bezpośrednio po śmierci W. W. (1) powodowie w sposób naturalny przeżywali ból związany ze stratą ukochanego członka rodziny. Ich zachowania ( braku skorzystania z pomocy jw. ) nie można rozpatrywać w kategorii nieodpowiedzialnego, bo interwencje psychologiczne w tym okresie nie były najważniejsze, mogły być szkodliwe. Korzystali ze wsparcia osób najbliższych co umożliwiało im przejść przez pierwsze etapy żałoby.

Nie można stwierdzić ze skorzystanie z pomocy psychologicznej bezpośrednio po wypadku mogłoby zmniejszyć skutki zgonu w sferze funkcjonowania psychospołecznego powodów.

(dowód: opinia biegłych sądowych psychiatry lek.med. E. K. i psychologa mgr A. S., k. 389-403 akt sądowych)

W przypadku J. W. nie występują dolegliwości somatyczne na tle neurologicznym związane ze śmiercią męża, stąd brak podstaw do stwierdzenia uszczerbku na zdrowiu z przyczyn neurologicznych.

Zgłaszane przez ubezpieczoną napadowe przemijające zaburzenia o charakterze somatycznym, a to : zawroty głowy, zaburzenia równowagi, mrowienia prawej kończyny górnej mają najpewniej pochodzenie psychogenne. Czynnikami odpowiedzialnymi za nie są zaburzenia sfery emocjonalno-psychicznej na tle zaburzeń nerwicowo- lękowych będących efektem doznanego stresu.

(dowód: opinia biegłego sądowego neurologa lek.med. L. K., k. 442-446 akt sądowych)

Pismem z dnia 5.06.2014r. powodowie wezwali pozwaną do dobrowolnego spełnienia świadczenia w terminie 14 dni od otrzymania wezwania.

Pozwana odebrała wezwanie w dniu 9.06.2014r.

Pozwana pismem z dnia 17.06.2014r. odmówiła dobrowolnego spełnienia świadczenia.

(dowód wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia z potwierdzeniem odbioru k.37-43 akt, pismo pozwanej k.44 akt )

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z art. 415 kc kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

Uregulowanie to przewiduje odpowiedzialność na zasadzie winy.

Zgodnie z art. 435 § 1 kc prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu chyba, że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Uregulowanie to przewiduje odpowiedzialność na zasadzie ryzyka.

Zgodnie z art. 446 §4 kc dodanym przez art. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 30.05.2008 r. (Dz.U. nr 116 poz. 731) obowiązującym od dnia 03.08.2008 r. Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego (poszkodowanego wypadkiem przy pracy – art. 446 § 1 kc) odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przepis tego uregulowania ma na celu zaspokojenie szkody niematerialnej – zaspokojenie wyrządzonej krzywdy doznanej przez osoby najbliższe w rozumieniu powołanego uregulowania.

Uregulowanie tego przepisu jest uregulowaniem wciąż stosunkowo nowym, brak jest obszerniejszego orzecznictwa sądowego na jego tle.

Zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, iż zadośćuczynienie przewidziane tym uregulowaniem odpowiada ukształtowanemu już pojęciu zadośćuczynienia przewidzianego uregulowaniem art. 445 § 1 kc w zakresie rozumienia jego celu i określenia wysokości.

W tym rozumieniu zadośćuczynienie to powinno stanowić pieniężny ekwiwalent szkody niematerialnej, generalnie, w szerokim znaczeniu tego słowa, szkody – krzywdy moralnej poniesionej przez osoby najbliższe poszkodowanemu, przy czym pod pojęciem krzywdy należy rozumieć cierpienia fizyczne i psychiczne tych osób.

Zadośćuczynienie to powinno mieć niewątpliwie charakter kompensacyjny, gdy jest świadczeniem jednorazowym mającym na celu zminimalizowanie krzywdy. Nie powinno być symboliczne ani nadmierne w stosunku do doznanej krzywdy, a jego wysokość powinna odpowiadać aktualnym warunkom, przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, przeciętnej stopie życiowej grupy społecznej, zawodowej, do której należał poszkodowany i należą osoby najbliższe dochodzące roszczeń z tytułu jw.

Określając wysokość tego zadośćuczynienia Sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar krzywdy w tym szczególnie: stopień i czas trwania cierpień fizycznych, psychicznych osób najbliższych, prognozy na przyszłość, wiek tych osób, konieczne zmiany w ich życiu codziennym i w perspektywicznych planach życiowych.

Nie ulega wątpliwości dla Sądu, iż oceniając wysokość zadośćuczynienia Sąd powinien mieć na uwadze przyczynienie się poszkodowanego do wypadku, w razie zgłoszenia takiego zarzutu i jego wykazania przez stronę odpowiedzialną za szkodę – pozwaną jak w niniejszym postępowaniu oraz powinien mieć na uwadze wysokość wypłaconego osobom najbliższym jednorazowego odszkodowania przez ZUS z mocy ustawy wypadkowej.

Bez znaczenia dla oceny jak na wstępie, zdaniem Sądu, pozostaje kwota wypłacona z tytułu ubezpieczenia grupowego NNW pracowników dołowych wskazywanego powyżej.

Zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości odpowiedzialność pozwanej w rozumieniu art.415 kc powołanego powyżej tj. odpowiedzialność na zasadzie winy, w sytuacji powołanych również powyżej wyroków skazujących, wydanych w odniesieniu do pracowników pozwanej, tj. przesądzenia bezprawnego i zawinionego działania osób, za które pozwana ponosi odpowiedzialność, gdy takie działania potwierdziła również opinia powołanego biegłego sądowego z zakresu bhp.

Opinię tę Sąd uznał za wiarygodną ( za wyjątkiem jak poniżej ) jako wydaną w oparciu o specjalistyczną wiedzę, logicznie, obszernie i przekonywująco uzasadnioną, w sytuacji uwzględnienia przez biegłego całości dokumentacji, materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu przed Sądem dotyczącego wypadku W. W. (1) przy pracy w pozwanej, charakterystyki pracy poszkodowanego, miejsca wykonywanej pracy w dniu zdarzenia, w tym zeznań na tę okoliczność świadka P. B., przy braku ostatecznie wniosku stron o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii biegłego sądowego z tego samego zakresu.

W tym miejscu zaznaczyć należy, iż Sąd dał również wiarę zeznaniom świadka P. B. jako spójnym z pozostałym materiałem dowodowym, niekwestionowanym przez strony.

Pozwana ponosi również odpowiedzialność w rozumieniu art. 435 § 1 kc powołanego powyżej, gdy brak jest przesłanek z tego uregulowania wyłączających taką odpowiedzialność, nie były one powoływane przez pozwaną, tj. odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, gdy decydujące znaczenie dla jej ustalenia ma uprzednie ustalenie, że dany podmiot jak w uregulowaniu wyrządzający szkodę wprawiany jest w ruch za pomocą sił przyrody, co niewątpliwie zachodzi po stronie pozwanej, gdy bez użycia tych sił nie mogłaby ona prowadzić swojej działalności.

Pozwana uznała zasadę odpowiedzialności, co wyraża się bezspornym faktem wypłacenia powodom świadczeń wskazanych powyżej w związku ze śmiercią W. W. (1) w następstwie wypadku przy pracy w pozwanej.

Zdaniem Sądu w sprawie nie ulega również wątpliwości, iż powodowie bezspornie należą do kręgu najbliższych członków rodziny poszkodowanego oraz, iż każdy z powodów doznał krzywd w powołanym rozumieniu uregulowania art. 446 § 4 kc i to krzywd o znacznym natężeniu w związku ze śmiertelnym wypadkiem, męża powódki J. W. oraz ojca powodów: mał. N. W. i powoda M. W. (1) przy pracy w pozwanej.

Krzywdy te wynikają wprost z zeznań świadków słuchanych w sprawie na tę okoliczność oraz z zeznań powódki J. W. i powoda M. W. (1).

Zeznania te Sąd uznał w pełni za wiarygodne jako odpowiadające doświadczeniu życiowemu, faktom powszechnie znanym i jako niekwestionowane przez pozwaną.

Za znacznym natężeniem krzywd przemawiają jednoznacznie okoliczności powoływane w zeznaniach słuchanych na tę okoliczność świadków oraz powoływane w zeznaniach powodów w odniesieniu do reakcji wszystkich powodów i zmian w życiu powodów po śmierci męża i ojca powodów wskazane powyżej biorąc pod uwagę kolejno: młody wiek powódki J. W. ( lat 43 ) jako żony, osierocenie małoletniej powódki N. W. ( lat 12 ) i osierocenie ( w dacie śmierci W. W. (1) ) małoletniego powoda M. W. (1) ( lat 14 ) w okresie dzieciństwa, dojrzewania, dorastania tj. osierocenie w okresie koniecznego udziału obojga rodziców w procesie wychowawczym dzieci, samotne pozostawienie powódki J. W. ze związanym z tym wysiłkiem i problemami.

Za znacznym natężeniem krzywd powodów przemawia też opinia biegłych sądowych z zakresu psychiatrii i psychologii, którą Sąd w pełni podzielił jako wydaną w oparciu o specjalistyczną wiedzę, po przeanalizowaniu akt sprawy, po bezpośrednim badaniu powodów, również obszernie, przekonywująco uzasadnioną przy braku zastrzeżeń stron do jej treści.

Za znacznym natężeniem krzywd powódki J. W. przemawia też opinia biegłego sądowego neurologa, którą Sąd również w pełni podzielił jako wydaną w oparciu o specjalistyczną wiedzę, po przeanalizowaniu historii choroby powódki, po bezpośrednim badaniu powódki, przekonywująco uzasadnioną, przy braku zastrzeżeń stron do jej treści

Podnieść należy, iż niewątpliwie trudnym jest ocena znaczności krzywd dla osób najbliższych w przypadku śmierci osoby poszkodowanej w wyniku m.in. wypadku przy pracy jak w niniejszym postępowaniu.

Faktem powszechnie znanym jest bowiem okoliczność, iż natężenie takich krzywd jest zazwyczaj widoczne jako znaczne dla osób trzecich, znajduje odzwierciedlenie w stanie osób najbliższych bezpośrednio po wypadku. Z upływem czasu natężenie takie zmniejsza się pozornie poprzez konieczność adaptacji do zaistniałej sytuacji, co nie pozwala na wykluczenie krzywd zaistniałych i skutkujących na przyszłość.

W takim rozumieniu dla oceny krzywd dla celów zadośćuczynienia jak w niniejszym przypadku znaczenie mają krzywdy powstałe bezpośrednio po śmierci poszkodowanego męża i ojca powodów, ich stopień natężenia i wpływ tych krzywd na życie przyszłe powodów jako osób najbliższych poszkodowanemu, w tym wypadku : na życie powódki J. W. bez wybranego partnera i możliwości realizowania wspólnych planów rodzinnych, możliwości wspólnego wychowywania dzieci , na życie małoletniej powódki N. W. bez ojca, jego pomocy i wsparcia, powoda M. W. (1) bez ojca, jego pomocy i wsparcia przy braku pogodzenia się z jego nagłą utratą przez każdego z powodów, przeżywania żałoby w sposób powoływany w opinii biegłych sądowych, w sposób typowy, który nie eliminuje krzywd doznanych, zmniejsza ich oddziaływanie w toczącym się życiu codziennym z upływem czasu.

Zdaniem Sądu w sprawie istnieją podstawy do przyjęcia, iż poszkodowany zmarły mąż i ojciec powodów W. W. (1) nie przyczynił się do wypadku przy pracy.

Za takim przyjęciem przemawia opinia powołanego w sprawie biegłego z zakresu bhp, mimo wniosków końcowych, w których biegły wskazuje na przyczynienie się W. W. (1) do zaistnienia wypadku w 25 %.

Sąd podzielił tę opinię z przyczyn wskazanych już powyżej, za wyjątkiem ustalenia powołanego przyczynienia się.

Sąd nie podzielił tej opinii w zakresie przyczynienia się W. W. (1) do wypadku przy pracy w pozwanej w 25 %, przy stwierdzonym w opinii braku obiektywnych metod wyliczenia przyczynienia się stron do powstania wypadku i wcześniejszym ustaleniu, że do wypadku doprowadził ciąg nieprawidłowych działań pracowników pozwanej, ostatecznie sztygara W. W. (2), bezpośredniego przełożonego poszkodowanego, który wprawił maszynę jw. w ruch, w kierunku stojącego W. W. (1), co stało się ostatecznie przyczyną wypadku.

Zajmując takie stanowisko Sąd uznał, iż adekwatną kwotą zadośćuczynienia do doznanych przez każdego z powodów krzywd w powyższym rozumieniu art. 446 § 4 kc jest:

- dla powódki J. W. dochodzona kwota, 100.000 zł,

- dla małoletniej powódki N. W. dochodzona kwota 60.000,00 zł

- dla powoda M. W. (1) dochodzona kwota 50.000,00 zł,

Zdaniem Sądu kwoty zadośćuczynienia j.w przysługują powodom niezależnie od otrzymanego przez nich jednorazowego odszkodowania z ZUS i pomimo wypłaconych powodom przez pozwaną świadczeń : odprawy, pokrycia kosztów pogrzebu i innych wskazanych przez pozwaną, niekwestionowanych przez powodów. Inaczej ustalając adekwatną, zdaniem Sądu wysokość zadośćuczynienia do krzywd doznanych przez każdego z powodów Sąd miał na uwadze, iż wypłacone powodom świadczenia pozostają bez wpływu na wysokość zadośćuczynienia.

Sąd uznał, iż takie kwoty zadośćuczynienia umożliwią każdemu z powodów „ zminimalizowanie” doznanych krzywd mając na uwadze, iż świadczenie to ma charakter jednorazowy o czym była mowa już powyżej.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd:

- w p-ktach. 1,3 i 5 wyroku z mocy powołanego uregulowania art. 446 § 4 kc zasądził od pozwanej kolejno na rzecz powódki J. W. kwotę 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia, na rzecz małoletniej powódki N. W. kwotę 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia i na rzecz powoda M. W. (1) kwotę 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia,

- w pkt. 1,3 i 5 wyroku Sąd orzekł o odsetkach z mocy art. 481 § 1 i 2 kc, zasądził je w każdym przypadku od dnia 24.06.2014 r., tj. od dnia następnego po upływie terminu zakreślonego w piśmie wzywającym pozwaną do dobrowolnej zapłaty świadczenia na rzecz powodów, do dnia zapłaty,

- w pkt 2,4 i 6 wyroku Sąd orzekł z mocy art. 98§ 1 i 3 kpc w zw. z §12 ust. 1 pkt 5, z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie …( j.t. Dz.U. z 2013r., poz. 461 ) o zwrocie kosztów zastępstwa adwokackiego przez pozwaną na rzecz każdego z powodów oraz o zwrocie uiszczonej opłaty przez pozwaną na rzecz powódki J. W. i małoletniej powódki N. W.,

liczonej jako 5 %, od uwzględnionego żądania pozwu z mocy art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28.07.2005 r. (j.t. Dz.U. z 2010 r., Nr 90 poz. 594),

- w pkt 7 wyroku Sąd orzekł z mocy art.355§ 1 kpc tj. umorzył postępowanie w zakresie dotyczącym roszczenia powodów złożenia przez pozwaną oświadczenia, w sytuacji skutecznego, w trybie art. 203§ 1 i następnych kpc, w tym art.469 kpc, cofnięcia takiego roszczenia przez powodów, wyrażenia przez pozwaną zgody na takie cofnięcie,

- w pkt. 8 wyroku Sąd nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczone koszty opinii biegłych wydanych w sprawie z mocy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych powołanej powyżej.

Sędzia