Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 26 kwietnia 2016r.

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w P., Wydział VII Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Magdalena Gogulska

Protokolant prot. sąd. M. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2016r.

sprawy z powództwa Miasta P.

przeciwko E. L.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 78,10 zł. (siedemdziesiąt osiem 10/100 zł)

- z ustawowymi odsetkami od kwoty 32,53 zł od dnia 03.04.2012 roku do 31 grudnia 2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia wydania wyroku,

- z ustawowymi odsetkami od kwoty 45,57 zł od dnia 03.04.2013 roku do 31 grudnia 2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia wydania wyroku,

2)  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3)  umarza postępowanie, co do kwoty 260,27 zł z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 32,53 zł od dnia 03.04.2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 65,07 od dnia 03.04.2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 162,67 zł od dnia 01.04.2014 roku do dnia zapłaty,

4)  kwotę wymienioną w pkt 1 rozkłada na raty, płatne do 10 dnia każdego miesiąca, począwszy od maja 2016 roku, w następującej wysokości:

a.  pierwsza rata w kwocie 50,00 zł,

b.  druga rata w kwocie 57,97 zł,

z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie, w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

5)  nie obciąża pozwanej kosztami postępowania.

SSR Magdalena Gogulska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 marca 2015 r., powód Miasto P., zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych A. L. (1) i E. L. kwotę 520,55 zł z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 65,07 zł od dnia 3 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 130,14 zł od dnia 3 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 325,34 zł od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty,

wraz z kosztami procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwani są użytkownikami wieczystymi w 6270/1492585 części gruntu będącego własnością powoda, położonego w P., na osiedlu (...), działki nr (...), obręb 53, arkusz 11, zapisanej w KW nr (...). Z tego tytułu obowiązani byli do uiszczania opłaty rocznej do dnia 31 marca każdego roku, za dany rok z góry. Pełnomocnik powoda podniósł, iż pismem z dnia 21 maja 2012 r. powód skutecznie wypowiedział pozwanym dotychczasową wysokość opłaty rocznej wskazując nową kwotę w wysokości 520,53 zł.

Powód wskazał, że opłata roczna wynosiła w 2013 r. - 65,07 zł,
w 2014 r. – 325,34 zł, a w 2015 r. – 520,53 zł. Pozwani mimo wezwania nie uiścili opłaty rocznej za lata 2013 – 2015.

W dniu 9 kwietnia 2015 roku Referendarz Sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Sprzeciwem z dnia 30 kwietnia 2015 r. E. L. zaskarżyła powyższy nakaz zapłaty w całości. Jednocześnie pozwana wskazała, że jej mąż A. L. (2) zmarł w dniu 30 listopada 2013 r., a pozwana odrzuciła spadek po zmarłym. Pozwana podniosła również, iż małżonkowie posiadali rozdzielność majątkową, a zawarła umowę najmu lokalu którego dotyczy sporne postępowanie z (...) Spółdzielnią Mieszkaniową.

Postanowieniem z dnia 27 sierpnia 2015 r. tut. Sąd uchylił nakaz zapłaty z dnia 9 kwietnia 2015 r. w stosunku do A. L. (1) i odrzucił w stosunku do niego pozew.

W piśmie z dnia 1 grudnia 2015 r. powód ustosunkował się do twierdzeń pozwanej zawartych w sprzeciwie. Powód wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 260,27 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

32,53 zł od dnia 3 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty;

65,07 zł od dnia 3 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty;

162,67 zł od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty;

Powód wskazał, że zniesienie prawomocnym wyrokiem z dnia 11 stycznia 2012 r. z dniem 28 kwietnia 2011 r. wspólności majątkowej małżeńskiej pomiędzy pozwanymi, spowodowało powstanie między małżonkami wspólności udziałowej. Zatem udział pozwanej w prawie użytkowania wieczystego wynosi ½ części i w takiej wysokości powinna ona uregulować opłaty roczne z tego tytułu. Powód wskazał, że z uwagi na odrzucenie spadku przez pozwaną po zmarłym mężu nie odpowiada ona za jego długi.

Na rozprawie w dniu 12 stycznia 2016 r. pozwana wniosła o rozłożenie zadłużenia na raty. Oświadczyła, że nie kwestionuje zadłużenia oraz że wyraża zgodę na cofnięcie pozwu w części wskazanej przez powoda. Ponadto pozwana oświadczyła, że utrzymuje się z emerytury w kwocie 2.380 zł z tej kwoty ponosi koszty wynajmu mieszkania w kwocie 1.400 zł, koszty komornicze w kwocie 730,00 zł. na bieżące utrzymanie pozostaje jej kwota 280 zł, korzysta z pomocy rodziny i innych osób.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powód jest właścicielem nieruchomości gruntowej położonej w P., na osiedlu (...), działki nr (...), obręb 53, arkusz 11, zapisanej w KW nr (...). Nieruchomość ta zabudowana jest budynkiem wielorodzinnym o nr 20 w którym znajduje się lokal nr (...). Pozwani byli właścicielami przedmiotowego lokalu oraz użytkownikami wieczystymi w udziale (...) części tego gruntu, na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej. W dniu 11 stycznia 2012 r. Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P. w sprawie o sygn. akt IV RC 303/11 ustanowił, z dniem 28 kwietnia 2011roku, rozdzielność majątkową pomiędzy A. L. (1) i E. L..

Dla lokalu nr (...) położonego na os. Bolesława Chrobrego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość prowadzona jest KW nr (...) jako właściciele wpisani są A. L. (2) i E. L. na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej.

Niesporne, nadto dowód: wyrok z dnia 11.01.2012 r. (k. 27), wydruk z elektronicznej

wyszukiwarki KW (k. 7-9)

W sprawie o sygn. akt II Co 2437/11 prowadzonej z wniosku wierzycieli przeciwko dłużnikom E. i A. L. (1) o egzekucję świadczenia pieniężnego z nieruchomości Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P. postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2013 r., sprostowanym postanowieniem z dnia 3 grudnia 2013 roku, przysądził własność lokalu mieszkalnego położonego na os. (...), dla którego prowadzona jest KW nr (...), na rzecz wierzyciela przejmującego nieruchomość tj. (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P., za cenę 207.778,67 zł. Postanowienie z dnia 28 sierpnia 2013 r. uprawomocniło się z dniem 14 września 2013 r. (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w P. uiściła podatek od nieruchomości za przedmiotowy lokal i udział w gruncie za rok 2014 i 2015.

Niesporne: dowód akta sprawy II Co 2437/11, zaświadczenie z dnia 15.01.2016 r. (k.71).

A. L. (2) zmarł w dniu 30 listopada 2013 roku.

E. L. złożyła w dniu 28 maja 2014 r. oświadczenie o odrzuceniu spadku po zmarłym mężu A. L. (1).

Niesporne, nadto dowód: odpis skrócony aktu zgonu (k. 44), protokół posiedzenia z dnia 28.05.2014 r. (k. 22)

Pozwana zawarła w dniu 1 lutego 2014 r. umowę najmu z (...) Spółdzielnią Mieszkaniową w P. – jako właścicielem, której przedmiotem był lokal mieszkalny położony w P. na os. (...). Pozwana jest zobowiązana do uiszczania czynszu najmu, opłat za media i śmieci oraz do comiesięcznej spłaty zadłużenia w kwocie 361,00 zł co łącznie daje kwotę 1.400 zł.

Pozwana prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe, utrzymuje się z emerytury w kwocie 2.380 zł. Posiada także zobowiązanie egzekwowane w postępowaniu komorniczym kwocie 730,00 zł miesiecznie. Pozwana korzysta z pomocy materialnej dzieci i znajomych.

Dowód: umowa najmu z dnia 1.02.2014 r. (k. 24-26), zeznania pozwanej (k. 67, k. 73- 74)

Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego powyższej nieruchomości wynosiła w 2013 r. – 130,14 zł, w 2014 r. – 325,34 zł, a w 2015 r. – 520,53 zł.

Niesporne, nadto dowód: pismo z dnia 21.05.2012 r. (k. 10),

Pismem z dnia 3 lipca 2014 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty należności z tytułu użytkowania wieczystego w kwocie 520,55 zł.

Niesporne, nadto dowód: wezwanie z dnia 3.07.2014 r.(k. 11)

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych, których treść nie była kwestionowana przez strony ani przez sąd z urzędu. Jak również na podstawie zeznań pozwanej, którym sąd w całości dał wiarę z uwagi na fakt, iż były spójne, konsekwentne i logiczne.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo było częściowo zasadne i jako takie zostało w tej mierze uwzględnione.

Powód wywodził swoje roszczenie z obowiązku użytkownika wieczystego zapłaty na rzecz właściciela gruntu opłaty rocznej. Zgodnie z treścią art. 238 k.c. wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną. Z kolei art. 71 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) stanowi, że za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ, na wniosek użytkownika wieczystego złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Nie było sporne w niniejszej sprawie, iż A. L. (1) i E. L. przysługiwało od dnia 5 czerwca 2008 roku prawo użytkowania wieczystego gruntu w udziale (...) części położonego w P., przy os. (...), o nr działki (...), który to grunt stanowi przedmiot własności powoda.

Pozwana podniosła zarzut, iż nie była użytkownikiem wieczystym przez cały okres wskazany w pozwie gdyż na skutek licytacji mieszkanie przeszło na rzecz spółdzielni mieszkaniowej.

Z treści dokumentów zgromadzonych w aktach II Co 2437/11 wynika, iż w dniu 14 września 2013 r. stało się prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z dnia 28 sierpnia 2013 r. o przysądzeniu własność lokalu mieszkalnego położonego na os. (...) dla którego prowadzona jest KW nr (...) na rzecz wierzyciela przejmującego nieruchomość tj. (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P..

Zgodnie z treścią art. 999 § 1 kpc prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów.

Zdaniem sądu, powód może skutecznie domagać się od pozwanej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego tylko za okres, w którym była ona użytkownikiem wieczystym, co oznacza, iż roszczenie powoda jest uzasadnione co do opłaty rocznej za 2012 roku oraz za 2013 do momentu uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności.

Podkreślić należy, że w razie zbycia prawa użytkowania wieczystego w ciągu roku kalendarzowego obowiązek wniesienia opłaty rocznej ulega podziałowi między dotychczasowego i nowego użytkownika wieczystego, proporcjonalnie do czasu, w którym prawo im przysługiwało (wyrok SN z dnia 25 listopada 2010 r., I CSK 692/09, OSNC-ZD 2011, nr 2, poz. 45). Zbywca jest wówczas zobowiązany do uiszczenia właścicielowi opłaty rocznej w rozmiarze odpowiadającym rzeczywistemu okresowi korzystania przez niego z nieruchomości obciążonej tym prawem. W związku z tym, iż w niniejszej sprawie doszło do zbycia prawa użytkowania wieczystego w ciągu roku, obowiązek wniesienia opłaty rocznej powinien zostać podzielony pomiędzy pozwaną oraz (...) Spółdzielnię Mieszkaniową w P. jako nowego użytkownika wieczystego. Pozwana powinna uiścić opłatę za 2013 roku tylko w rozmiarze odpowiadającym rzeczywistemu okresowi, w którym przysługiwało jej prawo użytkowania wieczystego tj. do dnia 14.09.2013 r. Do uiszczenia pozostałej części opłaty, za okres po nabyciu prawa użytkowania wieczystego przez Spółdzielnię Mieszkaniową, zobowiązana jest już Spółdzielnia.

Mając powyższe na względzie sąd uznał, iż roszczenie powoda jest uzasadnione co do

całej opłaty rocznej za 2012 rok, w kwocie 32,53 zł oraz co do kwoty 45,57 zł należnej za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 14 września 2013 r.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. oraz art. 71 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 ze zm).

W pkt 3 wyroku umorzono postępowanie co do kwoty 260,27 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 32,53 zł od dnia 3 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty,

- 65,07 zł od dnia 3 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty;

- 162,67 zł od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty;

Powód pierwotnie wnosił o zasądzenie kwoty 520,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi solidarnie od obu pozwanych. W piśmie procesowym z dnia 1 grudnia 2015 r. pełnomocnik powoda cofnął pozew w zakresie kwoty 260,27 zł. z odsetkami jak wyżej a pozwana wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu. Mając powyższe na względzie sąd umorzył postępowanie w zakresie objętym cofnięciem powództwa na podstawie art. 203 § 1 k.p.c i art. 355 § 1 kpc .

Sąd uznał za uzasadniony wniosek pozwanej o rozłożenie zasądzonego roszczenia na raty, ze względu na trudną sytuację finansową.

Zgodnie z art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (M. Jędrzejewska (w opracowaniu J. Gudowskiego) (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 2, red. T. Ereciński, s. 35; zob. też E. Gapska, Czynności..., s. 134; A. Góra-Błaszczykowska, Orzeczenia..., s. 40; M. Uliasz, Kodeks postępowania cywilnego..., s. 422).

Taka też sytuacja zachodzi w rozpoznawanej sprawie. Pozwanej, po uiszczeniu należności za mieszkanie oraz rat kredytu, pozostaje na utrzymanie jedynie kwota 280 zł miesięcznie. Pozwana nie jest więc w stanie spłacić zadłużenia jednorazowo i konieczne jest uzyskanie przez nią pomocy od rodziny. W ocenie sądu, uzasadnione jest rozłożenie zasądzonej kwoty na dwie raty, w celu umożliwienia pozwanej zebranie potrzebnej sumy bez zagrożenia wszczęciem postępowania egzekucyjnego. Na uwadze przy tym mieć należało, iż interes powoda jako jednostki samorządu terytorialnego nie zostanie pokrzywdzony rozłożeniem zasądzonego świadczenia jedynie na dwie raty.

Rozkładając na raty zasądzone świadczenie sąd kierował się zasadą wyrażoną w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 r. (III PZP 11/70), potwierdzoną wielokrotnie w późniejszym orzecznictwie (np. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZP 126/06, OSNC 2007/10/147), iż wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat.

Uiszczenie przez pozwaną rat zgodnie z treścią wyroku oznacza, iż nie zostanie obciążona zapłata odsetek należnych od daty orzekania do daty wymagalności poszczególnych rat.

O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc mając na uwadze powyżej wskazane okoliczności, które uzasadniały rozłożenie świadczenia na raty. Kwota, którą pozwana dysponuje jest niewystarczająca dla pokrycia kosztów bieżącego jej utrzymania. W takiej sytuacji obciążenie pozwanej kosztami procesu pozbawiłoby pozwaną środków niezbędnych dla zapewnienia podstawowych potrzeb dla jej egzystencji.

SSR Magdalena Gogulska