Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 617/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant – st. sek. sąd Elżbieta Marciniak

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 22 kwietnia 2016 r. w Ciechanowie

sprawy z powództwa J. J. (1)

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w P.

o odszkodowanie w kwocie 25.000,00 zł

orzeka:

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje adwokatowi W. K. kwotę 2.400,00 zł (dwa tysiące czterysta złotych) wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej sumy tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną świadczoną powodowi J. J. (1) z urzędu, którą to kwotę nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Ciechanowie;

III.  zasądza od powoda J. J. (1) na rzecz pozwanego (...) S.A. z siedzibą w P. kwotę 3.917,00 zł (trzy tysiące dziewięćset siedemnaście złotych), tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda J. J. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Ciechanowie kwotę 1.807,25 zł (jeden tysiąc osiemset siedem złotych dwadzieścia pięć groszy) tytułem zwrotu sum budżetowych;

V.  odstępuje od obciążenia powoda J. J. (1) opłatą sądową od pozwu od uiszczenia której dotychczas był zwolniony.

Sygn. akt I C 617/14

UZASADNIENIE

J. J. (1) w dniu 3 czerwca 2014 r. wystąpił z pozwem przeciwko spółce (...) S.A. z siedzibą w P. domagając się zasądzenia kwoty 25.000,00 zł tytułem odszkodowania za straty poniesione przez niego na przestrzeni 10 lat, w związku z podtapianiem przez pozwanego gruntów uprawnych, wchodzących w skład jego gospodarstwa rolnego. Powód wnosił także o zwolnieni go z opłaty sadowej od pozwu, z powodu jego trudnej sytuacji finansowej.

W uzasadnieniu wskazał iż jest właścicielem gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzi działka o nr ewidencyjnym 166, o powierzchni 1,03 ha położona w miejscowości S., która graniczy z przedsiębiorstwem pozwanego. Na skutek przecieków ze zbiornika akumulacyjnego pozwanego działka ta od 10 lat jest sukcesywnie podtapiana, w związku z czym powód nie może jej uprawiać oraz pobierać z niej dotacji unijnych. (pozew - k. 2 akt)

Postanowieniem z dnia 27 sierpnia 2014 r. referendarz sądowy w tutejszym Sądzie zwolnił powoda od ponoszenia opłaty sądowej od pozwu, tj. kwoty 1.250,00 zł. (postanowienie – k. (...) akt)

W odpowiedzi na pozew spółka (...) S.A. z siedzibą w P. wnosiła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych prawem.

W ocenie pozwanej powód nie wykazał, że na jego gruncie dochodzi do podtopienia, ani – o ile w ogóle – że następuje to z przyczyn za które odpowiada pozwana. Z przeprowadzonej przez nią wizji lokalnej wynika, iż grunt należący do powoda nie jest zalewany, jest jedynie przez niego niezagospodarowany – rosną na nim kilkudziesięcioletnie drzewa. Grunty sąsiadujące z gruntem powoda, które również nie są zalane, są w dobrym stanie, gdyż w przeciwieństwie do gruntów powoda są zagospodarowane. Ponadto pozwany podczas wizji lokalnej stwierdził, ze przyległy rów opaskowy nie był wypełniony wodą. Tym samym strona pozwana zaprzeczała, aby przyczyną wyłączenia z produkcji rolnej przedmiotowego gruntu, jak twierdził powód, było jego podtapianie przez przeciekający zbiornik. Zdaniem pozwanej powód nie spełnił ciążącego na nim obowiązku wynikającego z art. 6 k.c., statuującym podstawową regułę dowodową postępowania cywilnego, opierając swoje roszczenie wyłącznie na „gołosłownych” twierdzeniach, nie przedstawiając w pozwie jakichkolwiek dowodów na ich poparcie. Tym samym z uwagi na bezzasadność i nieudowodnienie roszczenia, powództwo winno zostać oddalone. (odpowiedź na pozew – k. 16-18 akt)

W dniu 20 stycznia 2016 r. powód złożył wniosek o przyznanie pełnomocnika z urzędu z uwagi na niemożność jego ustanowienia we własnym zakresie z wagi na brak środków pieniężnach na opłacenie jego wynagrodzenia związanego z udziałem w sprawie (wniosek – k. 211 akt)

Na wniosek powoda, postanowieniem z dnia 27 stycznia 2016 r. referendarz sadowy w tutejszym sądzie ustanowił dla niego adwokata z urzędu, którym zgodnie ze wskazaniami Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w Płocku został adwokat - W. K.. (postanowienie – k.217 akt, pismo Dziekana ORA w Płocku – k. 227akt).

Pełnomocnik powoda podtrzymał stanowisko powoda. Ponadto wnosił o przyznanie wynagrodzenia za reprezentowanie powoda oświadczając, iż nie otrzymał należności w całości ani w części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. J. (1) jest właścicielem działki ewidencyjnej nr (...), obręb (...) K., gm. G., o powierzchni (...) ha. Działka stanowi część gospodarstwa rolnego , który powodowi został przekazany umową z dnia (...) r. (dowód: umowa przekazania własności i posiadania gospodarstwa rolnego – k. 53-56 akt, wypis z rejestru gruntów – k. 55 akt).

Przedmiotowa działka należy do terenów nizinnych. Od strony południowej jest usytuowana w sąsiedztwie przedsiębiorstwa spółki (...) S.A. z siedzibą w P. położonego m.in. na działce ewidencyjnej nr (...), w skład którego wchodzą m.in. zbiorniki akumulacyjne, wał ziemny, droga, rowy odprowadzające wodę, przepompownia wody, zaś od strony północnej działka powoda wchodzi w tzw. taras zalewowy rzeki W.. Początkowo działka oznaczona numerem (...) była uprawna, a następnie stanowiła łąkę, którą powód użytkował w tym charakterze do 2000 r. Po uruchomieniu cukrowni dochodziło do zalewania okolicznych działek, w tym działki numer (...). Z powodu szkód w uprawach cukrownia wypłacała rolnikom odszkodowania. Na mocy ugody sądowej Powód otrzymał odszkodowanie za szkody powstałe w 1991 r.. Od 2000 r. powód zaprzestał użytkowania działki oznaczonej numerem (...) i nie użytkuje jej do chwili obecnej. Od tego czasu na działce zaczęła rosnąć roślinność charakterystyczna dla terenów podmokłych a nawet bagiennych (dowód: kserokopia ugody sądowej k. 38 akt, zeznania powoda J. J. (2) k. 43, 238-239 akt, opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200, 237-238 akt).

Działka numer (...) należąca do powoda przylega do działki pozwanej cukrowni. Na działce pozwanej są 3 zbiorniki akumulacyjne, jest cała terenowa oczyszczalnia ścieków i jest rów opaskowy, który zbiera wszystkie wody z tego terenu. To jest teren ziemny, nieutwardzony, wszystko, co jest na tym terenie zbierane jest w rowie opaskowym. Ale nie tylko to, bo rów opaskowy zbiera również wody z okolicznych pól. To jest teren w pobliżu rzeki W.. W pierwszym zbiorniku akumulacyjnym cukrownia gromadzi tzw. wody amoniakalne, są to kondensaty z produkcji cukru. W drugim zbiorniku są gromadzione ścieki surowe poddane wstępnej obróbce biologicznej. Natomiast w trzecim zbiorniku znajdują się ścieki po oczyszczeniu. Cukrownia te ścieki wykorzystuje później do produkcji cukru. W tych zbiornikach nie ma stawów rybnych. Kiedyś tam w tym najczystszym zbiorniku były ryby, ale to było dawno temu. Każda budowla ziemna charakteryzuje się tym, że nie jest w 100% szczelna. Jeżeli były jakieś podcieki to one były dnem. To są podcieki, które nie są falą zalewową, nie wylewają się ze zbiornika tylko infiltrują. Cukrownia ma sieć piezometrów tj. takich odwiertów, które pozwalają monitorować te odcieki. Od 9 lat nie było takiej sytuacji, że woda ze zbiornika zalała jakieś okoliczne łąki. W ciągu tego czasu nie było żadnych awarii ścian zbiorników. Tereny wokół zbiorników to są nad W., są podmokłe i tam gdzie łąki są uprawiane to te tereny nadają się do rolniczego wykorzystania. Natomiast tam gdzie nic nie jest robione to one zarastają roślinnością bagienną. Działka powoda to jest taki pas, natomiast obok są uprawiane łąki. Ten pas przylega szczytem do granicy działek pozwanego. Pozostałe działki również w ten sposób przylegają do terenu cukrowni i są uprawiane tzn. koszone (dowód: zeznania świadka J. E. k. 82-84 akt).

Zbiorniki akumulacyjne cukrowni są dookoła obwałowane wałem ziemnym o wysokości około 4 metrów w stosunku do drogi dojazdowej, posiadającym ponadto drenaż i ławkę. Wał ten został zaprojektowany i wykonany przez pozwanego w ten sposób, aby zapobiegać przelewaniu się wody oraz wyeliminować jej filtrację przez korpus do minimalnej. Mimo tej zabudowy w wale zimnym zupełne wyeliminowanie filtracji nie jest możliwe. Siłą powodującą filtrację jest ciśnienie hydrostatyczne. Wybudowany przez pozwaną spółkę wał jest szczelny, jego korpus jest wytrzymały na parcie statyczne i filtracje wody spowodowane ciśnieniem, jest zabezpieczony przed wzmożoną filtracją przez korpus i podłoże oraz posiada ujęcie wody filtrującej przez korpus i jej odprowadzenie. Powierzchnia skarpy wału od strony działki powoda nie wykazuje by występowały miejsca wskazujące na upłynnienie gruntu i jego sufozję (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rolnictwa i łowiectwa R. Z. – k. 118-122 akt, opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Bezpośrednio przy wale ziemnym znajduje się pierwszy rów opaskowy, zbierający wodę na odcinku sięgający mniej więcej połowy zbiornika. Drugi rów biegnie po obwodzie działki nr (...) i jest usytuowany od strony łąk, w tym działki nr (...). Zadaniem tych rowów jest zbieranie i odprowadzanie wody powierzchniowej i filtrującej przez podłoże wału i tej która nie zostałby zabrana przez drenaż. Woda rowem opaskowym jest doprowadzana do przepompowni skąd jest tłoczona odwrotnie do zbiornika. (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rolnictwa i łowiectwa R. Z. – k. 118-122 akt, opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

W latach 2004 – 2014 r. nie było stałych przeszkód do użytkowania działki nr (...) przez powoda, tak samo jak innych działek sąsiadujących ze zbiornikiem akumulacyjnym pozwanej spółki, nawet po pobudowaniu tego zbiornika. Miejscowo między tymi działkami są różnice w układzie powierzchni i rodzaju gleby w podłożu, jednakże powodują one tylko w niewielkim stopniu zwiększony nakład pracy dla uzyskania takiego samego dochodu przez każdego z rolników (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Wpływ na użytkowanie działki powoda mają w szczególności warunki pogodowe. Układ powierzchni tej działki i rodzaj gruntu na większej jej części w podłożu sprzyjają jej podmakaniu po większych opadach deszczu. Każda z działek granicznych ze zbiornikiem akumulacyjnym pozwanego od strony południowej jest obszarem nizinnym, położnym nad tarasem zalewowym rzeki W.. Użytkowanie tego obszaru łąkowo w tym i działki (...) poprzednio, a w większości działek położonych na tym terenie jest spowodowane ukształtowaniem tego terenu przy rzece W.. Zatem o wielkości plonów siana i możliwości jego zbioru na działce nr (...) w latach 2004 – 2014 decydowały okresy o dużej ilości opadów oraz okresy bez opadu. Właściciele przyległych do zbiornika akumulacyjnego, a sąsiadujących z powodem działek przez te wszystkie lata użytkowali swoje grunty. Przesiąkanie wód ze zbiorników akumulacyjnych nie jest przyczyną nieużytkowania działki (...) przez powoda (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Do rowu opaskowego przy wale dopływa woda z powierzchni wału (strona północna) i z drugiej strony z gruntów przyległych (strona południowa). Każdy rów opaskowy może przyjąć tylko taką objętość wody na jaką został zaprojektowany. Przepływ w rowie wody jest tylko po opadach deszczu. Na przepływ w rowie nie ma znaczącego wpływu woda filtrująca podłożem pod wałem. Ewentualne zalewanie działek z rowu przy nadmiernych opadach deszczu może wynosi maksymalnie 30-35 m jej długości od rowu. W związku z tym straty w zbiorze siana mogą powstać jedynie w wypadkach wyjątkowych, gdy stan zalewania powierzchni trwa długo. Natomiast po spłynięciu wody po opadach rów z powierzchni przyległych zbiera wodę gruntową powodując jej obniżenie poziomu i stwarza właściwe warunki dla wzrostu traw. (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Na powierzchni działki (...) w odległości około 100 m od rowu warunkami niesprzyjającymi jej użytkowaniu są spowodowane wzniesieniem trenowym przebiegającym przez jej szerokość w odległość 36 m od rzeki W.. Mało przepuszczalny grunt zalegający pod powierzchnia w tym miejscu sprzyja stagnowaniu wody po każdym deszczu o większym natężeniu. S. na tej części powierzchni działki jest z deszczu bezpośrednio spadającego na tą powierzchnię (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Kiedy powód wykorzystywał działkę jako orną istniał na niej przekop przez wzniesienie, który odprowadzał wodę do rzeki. Obecnie takiego przekopu nie ma. Jest miejsce obniżone ale niewystarczające aby odprowadzić wszystką wodę stagnującą. Na użytkowanie działki (...) ma znaczenie ponadto stan wody w rzece W.. Przy niskich stanach wody w rzece następuje powolny odpływ wody gruntem do rzeki obniżając poziom wody w gruncie działki. Wolny odpływ spowodowany jest tym, iż zalegający grunt nie jest o wysokim wskaźniku przepuszczalności. Natomiast w przypadku wysokich stanów w rzece, w tym spowodowanych opadami, w okolicach źródeł rzeki wstrzymany jest odpływ gruntem, natomiast przy występowaniu wody z koryta będzie zalewana część działek w tym działka powoda (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Powód w 2007 r. nie pobierał płatności bezpośrednich do gruntów rolnych, na działkę nr (...). (dowód: zaświadczenie z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji rolnictwa – k. 41 akt).

Obecnie działkę nr (...) porasta roślinność typowo bagienna, w której dominują – pałka szerokolistna i sitowie. (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rolnictwa i łowiectwa R. Z. – k. 118-122 akt, dowód; fotografie z oględzin – k. 88-94, fotografie rowu opaskowego – k. 27, fotografie gruntu powoda i gruntów sąsiadujących z tym gruntem – k. 28-32, fotografia k. 27-33 akt).

Podczas oględzin terenu przez biegłego sądowego R. Z. marzec – kwiecień 2015 r. wszystkie rowy były wypełnione całkowicie wodą, z tym, że w drugim rowie poziom wody był o 1,5 m niższy aniżeli w pierwszym rowie. W rowach zewnętrznych „nie ma przepływu wody”, jest ona mętna, rdzawa, zabarwiona związkami żelaza. Rowy porastała gęsto pałka rogoża. Rów należący do cukrowni sąsiadujący z działką powoda podczas oględzin był przez nią nieoczyszczony i zarośnięty pałką rogożą. Podczas oględzin przez biegłego sądowego marzec – kwiecień 2015 r. na całej powierzchni działki występował wysoki poziom wód. Podczas oględzin gruntu przez biegłego sądowego M. B. w dniu 26 października 2015 r., po dużych opadach w poprzednich 7 dniach, poziom wody na działce powoda pozwalał na przeprowadzenie prac polowych. Na powierzchni działki w żadnym miejscu nie było stagnacji wody. Poziom zwierciadła wody gruntowej i w rowie był wyższy, ale woda z rowu nie spływała na powierzchnię działki i koszenie lub zbiór siana mógł się odbywać przy tym stanie wody (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rolnictwa i łowiectwa R. Z. – k. 118-122 akt, opinia biegłego sądowego z zakresu melioracji rolnych M. B.– k. 162-200 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych dokumentów: odpis KRS k. 19-25, 74-80 akt, zdjęć k. 27-33 akt, odpisu ugody k. 38 akt, umowy przekazania gospodarstwa k. 53-54 akt, wypisu z rejestru gruntów k. 55 akt, przeprowadzonych oględzin k. 88-98 (100-103) akt, zeznań świadków: J. E. k. 82-84 akt, A. G. k. 84 akt, Z. J. k. 84-85 akt, P. R. k. 96-98 (101-103) akt, zeznań powoda J. J. (1) k. 43, 238-239 akt, opinii biegłych z zakresu rolnictwa R. Z. k. 118-122, 148 akt i z zakresu melioracji rolnych M. B. k. 162-200,237-238 akt.

Sąd uwzględnił dołączone do akt dokumenty. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana przez strony i nie budziła również wątpliwości Sądu. Przedłożone dokumenty rzeczywiście były sporządzone, w ich treść nie ingerowano, nie były przerabiane.

Sąd za wiarygodne uznał zeznania świadków, gdyż wzajemnie się uzupełniały. Świadkowie zeznali, że działki przylegające do zbiorników akumulacyjnych cukrowni były zalewane, jednakże po przeprowadzeniu prac uszczelniających, od kilku lat do takich zdarzeń nie dochodzi. W szczególności należy zwrócić uwagę na zeznania świadka P. R., który jest właścicielem działki bezpośrednio sąsiadującą z działką powoda. Świadek zeznał, że teren nie jest zalewany, ale ma charakter wilgotny. Powyższe zeznania znalazły potwierdzenie w opiniach biegłych z zakresu rolnictwa oraz melioracji rolnej. Biegły z zakresu rolnictwa R. Z. wskazał na występowanie na działce powoda roślinności bagiennej świadczącej o podmokłym charakterze gruntu, natomiast biegły z zakresu melioracji M. B. stwierdził, że na działce jest woda. ale poziom wody na działce powoda pozwalał na przeprowadzenie prac polowych i nie był skutkiem wad w konstrukcji wałów wybudowanych przez cukrownię bądź ich złej konserwacji. Sąd uwzględnił opinie biegłych R. Z. i M. B.. Sporządzone dla potrzeb niniejszej sprawy opinie biegłych zasługiwały na walor wiarygodności, gdyż sporządzone zostały przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą, poprzedzona analizą dokumentów. Opinię sporządzono w sposób rzeczowy i merytorycznie poprawny, a strony nie zgłaszały do nich dalszych zastrzeżeń.

W tej sytuacji Sąd uznał twierdzenie powoda, że zły stan działki zaistniał z winy pozwanego za odosobniony i nie znajdujący podstaw w zebranym materiale dowodowym. Z tych względów Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, iż doszło do powstania szkody na jego działce z powodu zalewania jej przez wody ze zbiorników akumulacyjnych cukrowni.

Sąd zważył co następuje:

W niniejszej sprawie powód wnosił o zasądzenie kwoty 25000 zł z tytułu poniesionych przez niego szkód z powodu podtapiania przez pozwanego działki będącej własnością powoda. W myśl art. 415 kodeksu cywilnego kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Jak wskazuje się w orzecznictwie i literaturze przesłankami odpowiedzialności jest zaistnienie szkody, wystąpienie faktu, z którym ustawa czyni odpowiedzialnym określony podmiot oraz związek przyczynowy pomiędzy czynem niedozwolonym, a szkodą przy czym szkoda winna być jego zwykłym następstwem. Nadto podnosi się w literaturze, że ogólną zasadą odpowiedzialności deliktowej jest wystąpienie winy. Przy czym za wystąpienie szkody można odpowiadać bez winy, na zasadach ryzyka lub słuszności. Wina polega bowiem na działaniu bądź zaniechaniu określonego działania. Postać i stopień winy nie mają znaczenia dla przypisania odpowiedzialności, gdyż wina może być przypisana choćby w przypadku najmniejszego zawinienia. Wskazać również należy na przepis art. 361 § 1 k.c., który wprowadza dodatkową przesłankę odpowiedzialności, a mianowicie zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowanie a szkodą. Ciężar dowodu spoczywał w toku procesu, na podstawie art. 6 k.c., na powodzie.

Powód J. J. (1) nie wykazał już pierwszej przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej. Zawinienie pozwanego polegać miało na zaniechaniu należytego zabezpieczenia zbiornika przed przeciekaniem w wyniku czego miało dojść do podtapiania łąki powoda. Z przeprowadzonych badań przez biegłego z zakresu melioracji rolnej M. B. wynika, że występowanie wody na działce oznaczonej numerem (...) nie jest wynikiem niewłaściwego zabezpieczenia zbiorników akumulacyjnych przez cukrownię. Zbiorniki akumulacyjne cukrowni są dookoła obwałowane wałem ziemnym o wysokości około 4 metrów w stosunku do drogi dojazdowej, posiadającym ponadto drenaż i ławkę. Wał ten został zaprojektowany i wykonany przez pozwanego w ten sposób, aby zapobiegać przelewaniu się wody oraz wyeliminować jej filtrację przez korpus do minimalnej. Mimo tej zabudowy w wale zimnym zupełne wyeliminowanie filtracji nie jest możliwe. Siłą powodującą filtrację jest ciśnienie hydrostatyczne. Wybudowany przez pozwaną spółkę wał jest szczelny, jego korpus jest wytrzymały na parcie statyczne i filtracje wody spowodowane ciśnieniem, jest zabezpieczony przed wzmożoną filtracją przez korpus i podłoże oraz posiada ujęcie wody filtrującej przez korpus i jej odprowadzenie. Powierzchnia skarpy wału od strony działki powoda nie wykazuje by występowały miejsca wskazujące na upłynnienie gruntu i jego sufozję.

Bezspornym jest, że powód nie użytkował w latach 2004 – 2014 r. łąki. Jednakże pojawienie się na działce roślinności bagiennej było skutkiem nieużytkowania od kilku lat łąki przez powoda, a nie jej zalewanie. Należy podkreślić, że nie było stałych przeszkód do użytkowania przez powoda działki nr (...), podobnie jak innych działek sąsiadujących ze zbiornikiem akumulacyjnym pozwanej spółki, nawet po pobudowaniu tego zbiornika. Miejscowo między tymi działkami są różnice w układzie powierzchni i rodzaju gleby w podłożu, jednakże powodują one tylko w niewielkim stopniu zwiększony nakład pracy dla uzyskania takiego samego dochodu przez każdego z rolników. Inni rolnicy korzystają ze swoich łąk, natomiast powód nie zbierał siana czym sam przyczynił się do zaniedbania działki w chwili obecnej. Jednakże powyższe nie jest następstwem istnienia zbiorników akumulacyjnych cukrowni. W świetle powołanych powyżej przepisów dla powstania odpowiedzialności pozwanego konieczne jest powstanie łącznie następujących przesłanek: winy, szkody, jakiej miałby doznać powód wskutek działania lub zaniechania pozwanego i w końcu istnienie normalnego (adekwatnego) związku przyczynowego pomiędzy winą, a szkodą. Brak któregokolwiek z tych elementów skutkuje brakiem odpowiedzialności pozwanego. W wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego, a w szczególności opinii biegłych, nie można ustalić związku przyczynowego pomiędzy stanem zbiorników akumulacyjnych a stanem działki powoda, co skutkuje oddalenie powództwa.

Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2016 r. Sąd uwzględniając wniosek J. J. (1) zwolnił go od kosztów sądowych i ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu. Okręgowa Rada Adwokacka w P. wyznaczyła pełnomocnika w osobie adwokata W. K., który złożył wniosek o przyznanie wynagrodzenia według norm , gdyż powód należności nie zapłacił w całości ani w części.

Należność dla pełnomocnika z urzędu powoda J. J. (1) Sąd przyznał na podstawie §8 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 z późn. zm.).

Artykuł 113 ust 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2010 . nr 90 poz. 594). stanowi w odniesieniu do kosztów sądowych odpowiednik 102 kpc. Zgodnie z jego dyspozycją, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od przewidzianego w art. 113 ust. 2 i 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążenia kosztami sądowymi: strony, której czynność spowodowała ich powstanie; strony zastąpionej przez pełnomocnika lub kuratora.

Na podstawie art. 113 ust 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.10.90.594 j.t.) Sąd odstąpił od obciążenia J. J. (1) opłatą sądową, której powód nie miał obowiązku uiścić oraz kosztami w związku z ustanowieniem adwokata z urzędu ze względu na trudną sytuację majątkową powoda oraz jego przekonanie o słuszności wytoczonego powództwa.

O pozostałych kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.. zasądzając od powoda na rzecz pozwanego poniesione przez niego koszty związane z opinią biegłego oraz koszty zastępstwa na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490 z późn. zm.) oraz opłatę od pełnomocnictwa.

Z tych względów Sąd orzekł jak w postanowieniu.

(...)