Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w Tarnowie – Wydział V Gospodarczy

w składzie

Przewodniczący SSR Michał Bień

Protokolant stażysta Edyta Raś

po rozpoznaniu w dniu 08 października 2015 r. w Tarnowie

sprawy z powództwa W. M. prowadzącego działalność gospodar­czą pod firmą (...).H. (...)

przeciwko K. J. (1)

o zapłatę kwoty 134,00 (słow­nie: sto trzydzieści cztery) zł

I.  zasądza od pozwanego K. J. (1) na rzecz powodaW. M. (1) kwotę 134,00 (słow­nie: sto trzydzieści cztery) zł;

II.  zasądza od pozwanego K. J. (1) na rzecz powoda W. M. (1)kwotę 2.447,00 (słownie: dwa tysiące czterysta czterdzieści siedem) zł ty­tu­łem zwrotu kosztów po­stępo­wa­nia,
w tym kwotę 2.417,00 (słow­nie: dwa tysiące czterysta sie­demna­ście) zł ty­tułem zwrotu kosz­tów za­stępstwa pro­ceso­we­go.

SSR Michał Bień

sygn. akt V GC 631/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowie
z dnia 08 października 2015 r.

I

Powód W. M. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) w pozwie wniesionym w dniu 12 grudnia 2014 r. w postępowaniu nakazowym z weksla skierowanym przeciwko K. J. (1)domagał się zasądzenia kwoty 23.313,16 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości 0,07 % za każdy dzień opóźnienia jednak w wysokości nie wyższej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodo­wego Banku Polskiego liczonymi od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

Na uzasadnienie żądania pozwu powód podniósł, iż był w posiadaniu weksla wystawionego przez pozwanego bez protestu. W dniu 01 września 2014 r. pozwany złożył podpis pod wekslem wystawionym na rzecz powoda, w któ­rym zobowiązał się do zapłaty należności z weksla opiewającego na kwotę 23.313,16 zł na zlecenie W. M.. Pomimo upływu terminu zapłaty weksla oraz wystawienia go w miejscu płatności weksel nie został wykupiony przez pozwanego w terminie, tj. 28 listopada 2014 r.

W. M. naprowadził, że zgodnie z oświadczeniem wekslowym K. J. (1) zobowiązał się zapłacić należność z weksla w terminie ustalo­nym przez strony. Weksel nie został wykupiony przez pozwanego w terminie do dnia wniesienia pozwu.

Powód wskazał, że wysokość żądania zapłaty odsetek w wysokości u­mownej wynikała z wiążącej strony umowy nr (...), w której § 8. ustalono, że w przypadku zwłoki w zapłacie za odebrane towary kupujący czyli pozwany zobowiązany był do zapłaty odsetek w wysokości 0,07 % za każdy dzień zwłoki, jednakże nie wyższej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowe­go Narodowego Banku Polskiego (k. 2 – 3).

W piśmie procesowym z dnia 27 stycznia 2015 r. powód cofnął pozew co do kwoty 23.313,16 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie wno­sząc jednocześnie o zapłatę kwoty 134,00 zł stanowiącej odsetki w wysokości umownej liczone od kwot:

1)  23.313,16 zł za okres od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 14 grudnia 2014 r. według stopy procentowej 13 % co dało kwotę odsetek 114,47 zł,

2)  3.225,89 zł za okres od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 15 grudnia 2014 r. według stopy procentowej 13 % co dało kwotę odsetek 19,53 zł.

Powód tym samym ograniczył swe żądanie do zasądzenia na jego rzecz kwoty 134,00 zł oraz kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa proceso­wego (k. 17).

Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział V Gospodarczy postanowieniem
z dnia 23 marca 2015 r. wydanym pod sygnaturą akt V GNc 3742/14 umorzył postępowanie w zakresie żądania zasądzenia kwoty 23.313,56 zł (k. 18).

Na zarządzenie z dnia 23 marca 2015 r. pozew został przekazany do roz­poznania w postępowaniu upominawczym z pominięciem przepisów o postę­powaniu nakazowym wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w po­stępowaniu nakazowym (k. 20).

Na podstawie odpisów dokumentów dołączonych do pozwu oraz twier­dzeń zawartych w uzasadnieniu pozwu i w piśmie procesowym powoda z dnia 27 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział V Gospodarczy w dniu 23 marca 2015 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazał pozwanemu K. J. (1), aby zapłacił powodowi W. M. (1)kwotę 134,00 zł oraz kwotę 2.447,00 zł tytułem zwrotu kosztów po­stępowania, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tym­że terminie sprzeciw (k. 21).

W dniu 28 kwietnia 2015 r. (data oddania przesyłki w placówce poczto­wej opera­tora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług powszechnych) pozwany wniósł sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, którego odpis został mu doręczony w dniu 18 kwietnia 2015 r., zaskarżając go w całości oraz mając na uwadze wzajemne kontakty stron i wolę zapewnienia dalszej współpracy wniósł o skierowanie sprawy do mediacji.

Pozwany w uzasadnieniu sprzeciwu zaprzeczył wszelkim twierdzeniom
i zarzutom powoda zawartym w pozwie. Zarzucił, że powód nie przedstawił żad­nych bezspornych dowodów na istnienie swojej należności, gdyż faktura nie była dokumentem urzędowym a brak było dowodów wykonania umowy pomię­dzy stronami.

K. J. (1) potwierdził fakt otrzymania faktury będącej podstawą pozwu. Dodał przy tym, że powód nie przedstawił żadnych bezspornych dowo­dów na istnienie swojej należności w takiej właśnie wysokości a to ze względu na faktyczne rozbieżności pomiędzy ilością rzeczywiście dostarczonego a za­fak­tu­rowanego towaru.

Pozwany naprowadził, że powód znacznie zawyżył ilość dostarczonego paliwa, zaś sama dostawa odbyła się niezgodnie z postanowieniami zawartej między stronami umowy, na co zwracał uwagę w przesłanej do powoda rekla­macji. Reklamacja nie została uwzględniona, zaś powód odmówił polubownego załatwienia sprawy, co tym samym oznaczało, że powództwo było przedwcze­sne (k.31 – 34).

W piśmie procesowym oznaczonym jako pismo przygotowawcze numer 1. stanowiącym replikę na sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upomi­nawczym W. M. ustosunkowując się do treści sprzeciwu przede wszystkim wniósł o nieuwzględnianie wniosku o skierowanie sprawy do media­cji.

Powód wskazał, że nakazem zapłaty została zasądzona na jego rzecz kwota 134,00 zł oraz kwota 2.447,00 zł stanowiąca koszty postępowania, tym­czasem w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany odniósł się do kwestii nie ob­jętych przedmiotowym nakazem, którym orzeczono zwrot kosztów postepowa­nia na rzecz powoda.

W. M. podał, iż pozwany uiścił należność z tytułu faktury VAT już po wniesieniu pozwu a tym samym należały się powodowi koszty postępo­wania. Pozwany uregulował należności wskazane w fakturze VAT numer (...) w dniu 15 grudnia 2014 r. wpłacając kwotę 20.087,27 zł i w dniu 16 grudnia 2014 r. wpłacając kwotę 3.225,89 zł, podczas gdy pozew został wnie­siony w dniu 12 grudnia 2014 r.

Powód naprowadził, iż odpowiedział na złożoną reklamację, która nie zo­stała uwzględniona, co oznaczało, że nie była ona w toku załatwiania. Odbiór paliwa został potwierdzony podpisem odręcznym (...) na dowodzie „wydruk z urządzenia pomiarowego (...)”, w którym potwierdzona została ilość wydanego paliwa. Urządzenie pomiarowe posiadało ważną legalizację do dnia 31 grudnia 2016 r., co czyniło niemożliwym dostarczenie mniejszej ilości paliwa, będącego następstwem wadliwości urządzenia pomiarowego, o czym pozwany został poinformowany w odpowiedzi na reklamację (k. 43 – 44).

Bezsporne było pomiędzy stronami, że W. M. jako sprzedaw­ca zawarł z K. J. (1) jako kupującym umowę sprzedaży. Poza sporem było, że na podstawie umowy sprzedaży W. M. sprzedawał
a K. J. (1) kupował paliwo. Strony zgodnie przyznały, że W. M. wystawił w dniu 14 listopada 2014 r. w związku ze sprzedażą K. J. (1)paliwa fakturę VAT numer (...).

II

Stan faktyczny sprawy w części był bezsporny.

Bezsporne było pomiędzy stronami, że W. M. jako sprzedaw­ca zawarł z K. J. (1) jako kupującym umowę sprzedaży (k. 2 – 3, k. 12 – 12 verte). Poza sporem było, że na podstawie umowy sprzedaży W. M. (1)sprzedawał a K. J. (1) kupował paliwo (k. 2 – 3, k. 12 – 12 verte, k. 13, k. 31 – 34). Strony zgodnie przyznały, że W. M. wy­stawił w dniu 14 listopada 2014 r. w związku ze sprzedażą K. J. (1) paliwa fakturę VAT numer (...) (k. 2 – 3, k. 13, k. 31 – 34).

Sąd Rejonowy w Tarnowie ustalił ponadto następujący stan fak­tyczny:

Umowa sprzedaży zawarta pomiędzy W. M. a K. J. (1)została oznaczona numerem (...). Umowa ta została za­warta w dniu 01 września 2014 r. Strony ustaliły, że cena paliwa będzie uzgad­niania indywidualnie w odniesieniu do ceny hurtowej stosowanej przez (...). Zgodnie z treścią umowy sprzedaży nu­mer (...) z dnia 01 września 2014 r. zapłata ceny za sprzedane towary, czyli sprzedawane paliwo następować miała w terminie 14 dni od daty wysta­wienia faktury VAT. Termin i sposób zapłaty uwidaczniany był na fakturze VAT. W przypadku opóźnienia w zapłacie W. M. był uprawniony do nali­czania odsetek umownych w wysokości 0,07 % za każdy dzień.

Dowód: odpis umowy sprzedaży numer (...) z dnia 01 wrze­śnia 2014 r. – k. 12 – 12 verte .

Na zabezpieczenie płatności za sprzedane paliwo kupujący wystawił we­ksel własny.

Dowód: odpis umowy sprzedaży numer (...) z dnia 01 wrze­śnia 2014 r. – k. 12 – 12 verte ; oryginał weksla własnego z dnia 01 wrze­śnia 2014 r.; odpisy weksla własnego z dnia 01 września 2014 r. – k. 9, k. 26.

Do weksla własnego wystawiona została także deklaracja wekslowa.

Dowód: odpis umowy sprzedaży numer (...) z dnia 01 wrze­śnia 2014 r. – k. 12 – 12 verte ; odpis deklaracji wekslowej z dnia 25 sierp­nia 2014 r. – k. 10.

Na deklaracji znalazł się podpis K. J. (1). Zgodnie z treścią deklaracji wekslowej w przypadku niewywiązania się z zapłaty za paliwo posia­dacz weksla czyli W. M. uprawniony został do wypełnienia weksla do wysokości powstałego zobowiązania. Wypełniony weksel posiadacz był upraw­niony do przedstawienia wystawcy do zapłaty a w przypadku niezapłacenia sumy wekslowej do wystąpienia do sądu o wydanie nakazu zapłaty z weksla.

Dowód: odpis deklaracji wekslowej z dnia 25 sierpnia 2014 r. – k. 10.

W. M. sprzedał w dniu 14 listopada 2014 r. K. J. (1)paliwo w ilości 5.001,00 litrów.

Dowód: wydruk – k. 48.

Z tytułu sprzedaży paliwa w postaci 5.001,00 litrów oleju napędowego W. M. (1)wystawił fakturę VAT numer (...) na kwotę 23.313,16 zł. Termin zapłaty ceny został oznaczony na dzień 28 listopada 2014 r.

Dowód: odpis faktury VAT numer (...) z dnia 14 listopada 2014 r. – k. 13.

W piśmie z dnia 29 listopada 2014 r. K. J. (1) zgłosił zastrzeże­nia co do ilości sprzedanego mu paliwa twierdząc, że brakowało 692 litrów oleju napędowego.

Dowód: odpis pisma z dnia 29 listopada 2014 r. – k. 35; odpis pisma z dnia 10 grudnia 2014 r. – k. 36.

W. M. wezwał K. J. (1) w piśmie z dnia 02 grudnia 2014 r. do zapłaty w sumie kwoty 23.313,16 zł wskazanej na wekslu wystawio­nym przez pozwanego.

Dowód: odpis pisma z dnia 02 grudnia 2014 r. – k. 11.

Wezwanie do zapłaty zostało wysłane do K. J. (1) listem pole­conym.

Dowód: pisemne potwierdzenie nadania przesyłki listowej poleconej – k. 11.

W. M. w piśmie z dnia 05 grudnia 2014 r. uznał reklamację K. J. (1) w zakresie ilości sprzedanego mu paliwa za bezzasadną. Podał w tym piśmie, że urządzenie podawczo – pomiarowe w cysternie, którą paliwo zostało dostarczone, posiadało ważną legalizację.

Dowód: odpis pisma z dnia 05 grudnia 2014 r. – k. 47.

Świadectwo legalizacji zostało wydane w dniu 30 stycznia 2014 r. i pozo­stawało ważne do dnia 31 grudnia 2016 r.

Dowód: odpis świadectwa legalizacji pierwotnej z dnia 30 stycznia 2014 r. – k. 49.

W dniu 15 grudnia 2014 r. K. J. (1) zapłacił W. M. kwotę 20.087,27 zł tytułem części ceny sprzedaży paliwa stwierdzonej fakturą VAT numer (...).

Dowód: wydruk z dnia 28 września 2015 r. potwierdzenia wykonanej w dniu 15 grudnia 2014 r. operacji na rachunku bankowym – k. 46.

W dniu 16 grudnia 2014 r. K. J. (1) zapłacił W. M. kwotę 3.225,89 zł tytułem drugiej części ceny sprzedaży paliwa stwierdzonej fakturą VAT numer (...).

Dowód: wydruk z dnia 28 września 2015 r. potwierdzenia wykonanej w dniu 16 grudnia 2014 r. operacji na rachunku bankowym – k. 45.

Powyższy stan faktyczny sprawy został uznany w znikomej części za bezsporny na podstawie art. 229. k.p.c.

Otóż strony zgodnie przyznały, że na podstawie umowy sprzedaży W. M. (1)sprzedawał a K. J. (1) kupował paliwo. Strony zgodnie przyznały, że W. M. wystawił w dniu 14 listopada 2014 r. w związku ze sprzedażą K. J. (1) paliwa fakturę VAT numer (...).

Okoliczności powyższe zostały przytoczone przez obydwie strony w sa­mym pozwie jak i w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Jako że przyzna­nie powoła­nych okoliczno­ści wy­ni­ka­jących z o­świad­czeń obu stron zawartych w po­zwie i w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie budziło w świetle prze­prowadzo­nego po­stę­po­wania dowodowe­go wąt­pliwo­ści, o­ko­licz­ności te zostały uznane za praw­dziwe. Dlatego też, zwa­żywszy na za­sadę wy­rażoną w art. 229. k.p.c., fakty te sąd uz­nał za udowod­nione.

Powyższy stan faktyczny sprawy w części sąd uznał za bez­sporny na podstawie art. 230. k.p.c.

Otóż bezsporne było to, że W. M. jako sprzedawca zawarł
z K. J. (1) jako kupującym umowę sprzedaży.

Fakty te przytoczone przez powoda w pozwie nie docze­kały się ze strony pozwanego wyraź­nego za­przeczenia czy też po­twierdzenia. Co wię­cej pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty potwierdził, że otrzymał fakturę VAT wysta­wioną w związku ze sprzedażą mu paliwa. Skoro zatem strona prze­ciwna nie wy­powiedziała się co do przytoczonych okoliczności, fakty te sąd, mając na u­wa­dze wy­niki całej rozprawy, mógł uznać za przyznane a w konse­kwen­cji za rze­czywiście zaistniałe.

Rekonstrukcji stanu faktycznego sąd dokonał w pozostałej części na pod­sta­wie do­kumentów, od­pisów dokumentów i wydruków zgromadzonych
w to­ku postępo­wania dowodo­wego. Sąd nie dopatrzył się uchy­bień w ich treści oraz formie.

Dokumenty prywatne i odpisy dokumentów prywatnych jak i wydruki sąd uznał w ca­łości za au­tentyczne i wiarygodne. Żadna ze stron ich nie kwestio­nowała, tak pod wzglę­dem poprawności formal­nej jak i material­nej. Nie u­jaw­niły się też ja­kie­kolwiek okoliczności podważa­ją­ce moc dowo­dową odpisów tych do­ku­mentów czy też wydruków, które należałoby brać pod uwagę z u­rzę­du. Do­mnie­mania, z któ­rych korzystają do­ku­menty urzę­dowe jak i prywatne [auten­tyczno­ś­ci i zło­żenia za­wartego w nim o­świad­czenia przez o­sobę, która podpi­sała doku­ment prywatny ( vide: T. Ereciń­ski, „Ko­deks postę­powania cywil­nego. Komen­tarz. Część pierw­sza. Postępowa­nie rozpoznaw­cze. Część druga. Po­stępowa­nie zabezpieczają­ce. Tom 1”, wyda­nie 2, Wy­dawnictwo Prawnicze Lexi­sNexis, War­szawa 2007 r., pod red. T. Ere­cińskie­go, s. 576, teza 11 do art. 245, s. 590, teza 1 do art. 253)], pozostały niewzruszone. Dokumenty prywatne i odpisy dokumentów prywatnych stanowiły do­wód te­go, że osoby, które je pod­pisały, zło­ży­ły oświad­czenia za­warte w doku­men­tach (art. 245. k.p.c. w zw.
z art. 233. § 1. k.p.c.).

Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania stron, gdyż zgło­szone pozostałe środki dowodowe pozwoliły w wystarczający stopniu wyja­śnić fakty istotne dla rozstrzy­gnięcia sprawy (art. 299. k.p.c. w zw. z art. 227. k.p.c.).

III

Sąd Rejonowy w Tarnowie zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne, przy czym w tej części, w jakiej powód cofnął pozew i to ze zrzeczeniem się roszczenia, postępowanie należało umo­rzyć.

Powód W. M. domagał się wydania prze­ciwko pozwanemu K. J. (1) nakazu zapła­ty w postępowaniu nakazowym, przed­kładając do akt sprawy weksel własny oraz odpis dokumentu w postaci odpisu faktury VAT w związku ze zobowiązaniem pozwanego z tytułu umowy sprze­daży paliwa zawartej w dniach 01 września 2014 r. domagając się zasądzenia kwoty 23.313,16 zł na podstawie art. 485. § 2. k.p.c. w zw. z art. 535. k.c. oraz art. 555. k.c. i art. 353 ¹. k.c. w zw. z art. 471. k.c., art. 476. k.c. i art. 477. § 1. k.c. wraz z odsetkami umownymi liczonymi od kwoty 23.313,16 zł w oparciu
o art. 359. § 1., § 2., § 2 ¹, i § 2 ². k.c. w zw. z art. 481. § 1. i § 2. zd. I. k.c. oraz art. 482. § 1. k.c.

Następnie powód cofnął pozew o zapłatę kwoty 23.313,16 zł ze zrzecze­niem się roszczenia domagając się zasądzenia w to miejsce kwoty 134,00 zł, na którą składały się odsetki w wysokości ustawowej, tj. w wysokości 13 % li­czone od kwoty 20.087,27 zł od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 14 grudnia 2014 r. oraz od kwoty 3.225,89 zł od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 15 grud­nia 2014 r.

Zgodnie z art. 535. § 1. k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobo­wiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a ku­pujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży ener­gii, praw oraz wody (art. 555. k.c.).

Według przepisu art. 353 ¹. k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeci­wiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Stosownie do brzmienia art. 471. k.c. dłużnik obowiązany jest do napra­wienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowią­zania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem o­ko­liczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Po myśli art. 476. k.c. dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świad­czenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to wy­padku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczno­ści, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Stosownie do treści art. 477. § 1. k.c. w razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wy­nikłej ze zwłoki.

Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czyn­ności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego wła­ści­we­go organu (art. 359. § 1. k.c.).

Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny spo­sób o­kreślona, należą się odsetki ustawowe (art. 359. § 2. k.c.).

Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredy­tu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne) (art. 359. § 2 ¹. k.c.).

Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne (art. 359. § 2 ². k.c.).

Po myśli art. 481. § 1. k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świad­czenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, cho­ciażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odse­tek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (art. 481. § 2. zd. I. k.p.c.).

Zgodnie z art. 498. § 1. k.p.c. nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód do­chodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szcze­gólny tak stanowi.

Wydając nakaz zapłaty sąd orzeka, że pozwany ma w ciągu dwóch tygo­dni od dnia doręczenia nakazu zaspokoić roszczenie w całości wraz z kosztami albo wnieść w tym terminie sprzeciw (art. 502. § 1. k.p.c.).

Z kolei w razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc, a przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę (art. 505. § 1. k.p.c.).

W niniejszej sprawie rozpoznanie sprawy na rozprawie było wynikiem wniesienia przez pozwanego K. J. (1) sprzeciwu od nakazu zapłaty
w postępowaniu upominawczym wydanego w dniu 23 marca 2015 r.

Przesłanką wydania nakazu zapłaty w postę­powaniu upominawczym było zgodnie z art. 498. § 1. k.p.c. udowodnienie rosz­czenia, w sposób wska­zany w tym przepisie. Wydanie nakazu zapłaty w postę­powaniu upominawczym oznaczało domniemanie prawdziwości twierdzeń przytoczonych przez powoda, co skutkowało tym, że to na stronie wnoszącej sprzeciw spoczywał ciężar do­wodu wykazania okoliczności niezasadności po­wództwa, tj. istnienia takich oko­liczności, które niweczyłyby prawo powoda do żądania zapłaty.

Norma art. 535. § 1. k.c. zawiera regulację statu­ują­cą umowę sprzedaży, o­kre­śla elementy przedmiotowo istotne ( essentialia negotii) umowy sprzedaży o­raz zasadnicze obo­wiązki stron umowy sprzedaży. Stosownie do brzmienia tego przepisu umowa sprzedaży pozostaje umową konsensualną, tj. dochodzi do skutku w wyniku o­sią­gnięcia porozumienia przez kontrahentów, jest umową dwustronnie zobo­wią­zu­jącą, odpłatną oraz wzajemną, gdyż świadczenie jednej strony umowy sprze­daży ma stanowić ekwiwalent świadczenia drugiej strony.

Podstawowymi obowiązkami sprzedawcy wynikającymi z u­mowy sprze­daży jest przeniesienie na kupującego własności sprzeda­wanej rzeczy i jej wy­danie kupującemu natomiast na kupującym ciąży obowią­zek odebrania sprze­danej rzeczy i zapłaty umówionej ceny. Obowiązki te statu­owane zostały
w prze­pisie art. 535. § 1. k.c.

Na podstawie bezspornego w części stanu faktycznego jak i poczynio­nych ustaleń faktycznych należało stwierdzić, że po­mię­dzy W. M. a K. J. (1) doszło do zawar­cia umowy sprzedaży, w wy­niku któ­rej W. M. zobowiązał się sprzedawać K. J. (1) paliwo zaś K. J. (1) zobowiązał się do zapłaty ceny sprzedaży oraz na wypa­dek braku płatności w terminie ceny sprzedaży do zapłaty odsetek umownych
w wysokości 0,07 % za każdy dzień opóźnienia.

W wyniku zawartej umowy powód w całości wykonał swe obo­wiązki, tj. przeniósł na kupującego własność sprzedanych rzeczy i wydawał mu rzeczy, czego nie można powiedzieć o pozwanym. Umowa obligowała pozwanego do zapłaty ceny w terminach wynikających z faktur VAT i o­debrania sprzedanych rzeczy, pozwany jednak nie uczynił zadość w sposób nale­żyty swe­mu pod­sta­wowe­mu obowiązkowi. O ile bowiem sprzedawca wy­wiązał się ze swych o­bo­wiązków w całości, to kupujący nienależycie realizował ciążą­cy na nim obo­wią­zek, tj. zapłacił cenę sprzedaży po terminie zapłaty wynikającym z faktury VAT. Czę­ściowo zatem K. J. (1) zobowiązania swe­go należy­cie nie wyko­nał, gdyż na chwilę wniesienia pozwu wobec nieuiszczania ceny sprzedaży pa­liwa stwierdzonego fakturą VAT po terminie zapłaty doprowadził do powstania po stronie sprzedawcy roszczenia o zapłatę ceny wraz z odsetkami umownymi a następnie wobec zapłaty ceny sprzedaży już po wniesieniu pozwu do po­wstania po stronie sprzedawcy roszczenia o zapłatę odsetek w łącz­nej kwo­cie 134,00 zł naliczonych od kwot stanowiących dwie części ceny sprze­daży za czas od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 15 grudnia 2014 r., tj. od kwoty 20.087,27 zł i od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 16 grudnia 2014 r., tj. od kwoty 3.225,89 zł. Odsetki ustawowe w wysokości 13 % w skali roku nali­czone od kwoty 20.087,27 zł począwszy od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 15 grudnia 2014 r. czyli do dnia zapłaty tej części ceny sprzedaży skoro dzień za­płaty, która nastąpiła po dniu będącym terminem zapłaty, także stanowił dzień opóźnienia, za jaki należały się odsetki, wynosiły 121,62 zł. Z kolei odsetki ustawowe w wysokości 13 % w skali roku naliczone od kwoty 3.225,89 zł począw­szy od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia 16 grudnia 2014 r. czyli do dnia zapłaty tej części ceny sprzedaży skoro dzień zapłaty, która nastąpiła po dniu będącym terminem zapłaty, także stanowił dzień opóźnienia, za jaki należały się odsetki, wynosiły 20,68 zł. Powód wyliczył i zażądał z tego tytułu niższych kwot.

Nie spełniając świadczenia poprzez terminową zapłatę ceny z ty­tułu za­wartej umowy sprzedaży paliwa pozwany K. J. (1) sprzenie­wierzył się nie tylko obowiązkowi kupującego sformułowa­nemu w art. 535. § 1. k.c., tj. po­legającemu na zapłacie umó­wio­nej ceny sprzedaży w umówionych terminach zapłaty ale i zasa­dzie leżącej u pod­walin prawa zo­bo­wiązań, zgodnie z którą pacta sunt servanda. Skoro bowiem K. J. (1) zdecydował się zawrzeć umowę, w ramach której kupował towary (paliwo) – a rezultat umowy został o­siągnięty, tj. umówione towary były mu wydawane, to obowiązany był również do spełnienia swego wzajemnego świad­czenia pole­ga­ją­ce­go na zapła­cie sprze­dawcy umó­wionej ceny w terminie wynikającym z umowy sprzedaży i z faktury VAT. Inne rozwiązanie w postaci braku terminowego spełniania świad­czenia
z ty­tułu za­war­tej przez po­zwanego umowy sprzedaży doprowadzi­łoby do zde­stabili­zo­wa­nia pewności obrotu. Usankcjonowanie takiego stanu rze­czy spowo­dowało­by trudne do przyjęcia konse­kwencje. Brak przy tym dowodu, aby powód za­mierzał zwol­nić pozwanego z długu, skoro nie tylko wzywał go do za­płaty, ale wskazy­wał również wy­sokość zobowiązania, osta­tecznie zaś wystąpił ze sto­sownym po­wódz­twem. O tym natomiast, że wystę­pujący z po­zwem pod­miot legitymo­wany był do do­chodzenia zapłaty odsetek od kwot należnych mu tytu­łem ceny za sprzedaż umówionych rzeczy, przekonywała treść art. 535. § 1. k.c. K. J. (1) nie uczynił przy tym użytku z żadnego z uprawnień z ty­tułu umowy sprzedaży, z których skorzystanie pozwoliłyby uznać, że nie po­padł w zwłokę ze spełnieniem swego świadczenia. W szczególności nie podniósł żadnych za­istniałych w rze­czy­wi­sto­ści zarzutów względem u­praw­nienia sprze­dawcy, które u­za­sadnić mo­głyby powstrzymanie się przez kupującego z zapłatą ceny sprze­daży w ogóle czy też zapłatę ceny z u­chybieniem u­mownego termi­nu a wynika­jącego z zawartej umowy sprzedaży i faktury VAT.

Sąd nie podzielił stanowiska pozwanego, jakoby doszło do sprzedania mu paliwa w mniejszej ilości aniżeli wynikało to z faktury VAT. Przeczyła temu okoliczność w postaci nie tylko samej faktury VAT ale i wydruku świadczącego o ilości sprzedanego paliwa. Co więcej twierdzenia pozwanego pozostawały
w sprzeczności z samym jego zachowaniem, skoro pomimo zgłoszenia rekla­macji ostatecznie z opóźnieniem w dwóch częściach zapłacił całą cenę sprze­daży spełniając tym samym wzajemne świadczenie z tytułu umowy sprzedaży już w toku postępowania.

Zważywszy przy tym na zaoferowane przez strony i przeprowadzone dowody nale­ża­ło przy tym stwierdzić, iż okoliczności uzasadniających w jaki­kolwiek sposób uchybienie terminowi zapłaty z tytułu zawartej umowy sprzeda­ży pozwany nie wykazał zaś „reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spo­czywa on na stronie powo­do­wej. Jeżeli strona powodowa udowod­niła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasad­nia­ją­cych jej zdaniem oddalenie powództwa” (tak Sąd Najwyż­szy w wyro­ku z dnia 20 kwietnia 1982 r., sygn. akt I CR 79/82, nie publ., LEX nr 8416). Jeżeli zatem W. M. przedstawił środki dowodowe w po­staci odpisów dokumentów prywatnych jak i wydru­ków oraz zeznań świadka, któ­rych treść uzasad­niała roszczenie, to K. J. (1)powinien przy­najm­niej podważyć prawdzi­wość wniosków wynikających
z od­pisów tych doku­mentów przedstawionych w toku postępowa­nia przez po­woda, co spowodowałoby, iż ciężar dowodu znów spocząłby na powodzie zgod­nie z tre­ścią art. 6. k.c.

Pozwany nie zgłosił jednak żadnych dowodów poza odpisami dwóch spo­rządzonych przez niego dokumentów, które potwierdzały jedynie to, że złożył oświadczenia w nich zawarte. Tym samym nie wykazał nale­żytego zaintereso­wania swymi spra­wami. Tymczasem powszechnie aprobowa­ną w de­mokra­tycznych państwach prawnych zasadą pozostaje reguła, że ius civile vi­gilanti­bus scriptum est, co oznacza, iż prawo cywilne wymaga dbałości zainte­resowa­nego o swoje prawa ( vide: uzasadnienie wyroku Trybunału Kon­stytucyj­nego
z dnia 25 maja 1999 r., sygn. akt SK 9/98, publ. OTK ZU 1999 r., nr 4, poz. 78). Sąd uznał przy tym, iż nie ma pod­staw do dalszego uzu­pełnienia z urzędu po­stępowa­nia dowodowego. W tym zakresie sąd nie mógł wyręczać strony i nieja­ko w za­stępstwie przeprowadzać taki dowód, gdyż takie postępowanie by­łoby sprzeczne z zasadą kontradyktoryjności. Zgodnie ze sta­nowiskiem Sądu Naj­wyższego „od 1 lipca 1996 r. wskutek zmiany treści art. 232 KPC oraz skre­śle­nia § 2 w art. 3 KPC nastąpiło zniesienie zasady odpo­wie­dzialności sądu za wynik postępowania dowodowego” (tak Sąd Naj­wyższy w wyroku z dnia 07 października 1998 r. sygn. akt II UKN 244/98, publ. OSNAP 1999 r., nr 20, poz. 662 i w wyroku z dnia 30 czerwca 2000 r., sygn. akt II UKN 615/99, publ. OSNAP 2002 r., nr 1, poz. 24). Rola sądu w sprawie winna ogra­niczać się jedy­nie do pozostawania obiektywnym arbitrem w sporze stron (za­sada kontradyk­toryjno­ści). Sąd jedynie wyjątkowo może wy­kazywać inicjatywę dowodową, spoczywającą cały czas na stronach pod groźbą przegrania proce­su. Zdanie powyższe pozostaje w pełni zgodne z przy­jętą linią orzecznictwa i wykładnią Sądu Naj­wyższego, w myśl której „możliwość dopuszczenia przez sąd dowodu nie wska­zanego przez strony nie oznacza, że sąd obowiązany jest zastąpić własnym działaniem bezczynność strony. Jedynie w szczególnych sytu­acjach procesowych o wyjątkowym charakterze sąd powi­nien skorzystać ze swojego upraw­nienia do podjęcia inicjatywy dowodowej (art. 232 kpc)” (tak Sąd Najwyż­szy w wyroku z dnia 05 listopada 1997 r., sygn. akt III CKN 244/97, publ. OSNC 1998 r., nr 3, poz. 52). Brak postępowania dowodo­wego prowadzonego z u­rzę­du był przy tym usprawiedliwiony w świetle poglądu Sądu Najwyższego, w myśl któ­re­go „działanie sądu z urzędu i przeprowadzenie dowodu nie wska­za­nego przez stronę jest po uchyleniu art. 3 § 2 kpc dopusz­czalne tylko w wy­jąt­kowych sytu­acjach procesowych oraz musi wypływać z opartego na zobiek­tywi­zowanej oce­nie przekonania o konieczności jego prze­prowadzenia” (tak Sąd Najwyższy
w wyroku z dnia 09 września 1998 r., sygn. akt II UKN 182/98, publ. OSNAP 1999 r., nr 17, poz. 556). Pogląd ten pozostaje tym bardziej ak­tualny w świetle obecnie obowiązującego kodeksu postępowa­nia cywilnego a w szczególności
w kontekście zmian wprowadzonych ustawą z dnia 02 lipca 2004 r. o zmianie u­sta­wy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 172 poz. 1804).

Sąd podzielił stanowisko, zgodnie z którym „przepis art. 232 zd. 2 k.p.c. do­puszcza możliwość przeprowadzenia przez sąd dowodu nie wskazanego przez stronę, jednakże nie oznacza to obowiązku dopuszczenia takiego do­wodu” (tak Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyroku z dnia 28 marca 2007 r., sygn. akt I ACa 99/07, nie publ., LEX numer 370511; vide wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 17 kwietnia 2008 r., sygn. akt I CSK 79/08, nie publ., LEX numer 395251).

Wskazać należało, iż fundamentalną zasadą w postępowaniu cywilnym jest to, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6. k.c.). Regułę tą potwierdza regulacja zawarta
w przepisie art. 232. k.p.c. Przepis ten stanowił, że strony są obowiązane wska­zywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
W efekcie, jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I ACa 1320/11, nie publ., LEX numer 1108777).

Przytoczony wyżej in extenso przepis art. 471. k.c. normuje zasadę odpo­wiedzialności dłużnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zo­bowiązania zwanej odpowiedzialnością kontraktową. Odpowiedzialność sta­tuowa­na art. 471. k.c. uzależniona została od zaistnienia kumulatywnie kilku przesła­nek a mianowicie niewykonania zobowiązania bądź też nienależytego wykona­nia zobowiązania, szkody powstałej w wyniku niewykonania bądź też nie­nale­żytego wykonania zobowiązania, związku przyczynowego pomiędzy nie­wykona­niem bądź też nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą oraz winy dłużnika.

Ciężar udowodnienia zaistnienia trzech spośród czterech przesłanek odpo­wiedzialności powszechnie zwanej kontraktową spoczywa na wierzycielu. Na­wet jednak ich udowodnienie nie gwarantuje definitywnego przypisania od­powiedzialności dłużnika z tego tytułu. Po stronie dłużnika bowiem zgodnie
z brzmieniem części końcowej art. 471. k.c. ( verba legis art. 471. in fine k.c.: „…chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem oko­liczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”) istnieje możliwość egzoneracji, tj. wykazania, że nie ponosi on odpowiedzialności za niewykonanie bądź też nienależyte wykonanie zobowiązania w szczególności poprzez przed­stawienie o­ko­liczności, z których wynikać będzie, że niewykonanie bądź też nienależyte wy­konanie zobowiązania było następstwem sytuacji, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Fakt braku zapłaty przez K. J. (1) W. M. środ­ków pie­nięż­nych w terminie wynikają­cym z umowy sprze­da­ży i faktury VAT wy­stawionej w związku ze sprzedażą pali­wa w wyso­kości odpo­wiadającej całej sumie objętej pierwotnym żądaniem pozwu a stanowiącej cenę przypadającą do zapłaty z ty­tułu sprzeda­ży do­pro­wa­dził do konkluzji, że kupujący popadł względem sprzedawcy w zwłokę w wy­konaniu zobowiązania z u­mowy sprzeda­ży zwartej z W. M.. Wnio­sek taki nakazywało przy­jąć brzmienie art. 471. k.c. W. M. nie otrzymał środ­ków pie­niężnych od K. J. (1) w takiej wy­sokości, w jakiej została ustalona cena zgodnie z umową sprzedaży i w fakturze VAT wystawionej z tytułu sprzedanych rze­czy, co nastą­piło dopiero po wniesieniu pozwu, choć nie w całości bo bez powstałych na skutek zwłoki odsetek. Jeśli zatem po­mimo ist­nienia umowy sprzedaży i o­bowiąz­ku kupującego zapłaty umówionej ceny, kupujący takiej ceny nie płaci w odpowiedniej kwocie i termi­nie, to jako dłużnik sprzedawcy z tego tytułu po­pada co najmniej w opóź­nienie i powoduje po­wstanie szkody w mieniu sprze­dawcy, którego majątek nie po­większa się na skutek braku fi­zycznego uzyska­nia środ­ków pieniężnych w od­powiedniej wyso­kości. Nie­nale­żytym wykonaniem zobo­wią­zania pozostawał zatem sam stan zwłoki K. J. (1) w wyko­naniu zobo­wiązania z zawartej umowy sprze­daży sprowadzający się do zapłaty w cało­ści i w terminie ceny. Dłużnik zaś do­puszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w ter­minie, a je­żeli termin nie jest oznaczo­ny, gdy nie speł­nia świadczenia nie­zwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela, przy czym nie doty­czy to wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następ­stwem okoliczności, za któ­re dłużnik od­po­wiedzialności nie ponosi (art. 476. k.c.). Oko­liczność ta zaś oznaczała, że dłużnik nie wykonał zobowią­zania w tej części z przyczyn leżą­cych po jego stronie, zaś wniosek taki nakazywała przy­jąć treść art. 471. k.c. w zw. z art. 476. k.c. Do­mniemania prawne statuowane po­woła­nymi przepisami art. 471. k.c. i art. 476. k.c. obcią­żały dłużnika oraz na­kazywały przyjąć, że nie dotrzy­mując terminu zapłaty po­zostawał w zwło­ce nie zaś w opóźnieniu.

Zważywszy na ustalony stan faktyczny i powyższe rozważania a także brzmienie art. 481. § 1. k.c. w zw. z art. 535. § 1. k.c. i § 8. punktu 1. umowy sprzedaży pozostawało stwierdzić, że stosownie do treści art. 481. § 1. k.c. W. M. mógł zasadnie doma­gać się względem K. J. (1) zapłaty swoistego odszkodowania z tytułu braku spełniania w terminie świad­cze­nia pieniężnego sprowadzającego się do zapłaty ceny sprzedaży po­przez uiszczenie odsetek. Uprawnienie W. M. z ty­tułu nienależy­te­go wy­konania zo­bowiązania przez kupującego sprowa­dzało się zatem do możli­wo­ści żądania naprawienia szkody z tytułu zwłoki poprzez zapłatę skapitalizowanych odsetek według wyboru wierzyciela umownych bądź też ustawowych wyrażo­nych kwotą wskazaną w żądaniu pozwu.

Zapłata części z brakujących części cen należnej W. M. na­stąpiła już w toku procesu, w związku z czym powód cofnął po­wództwo o za­płatę kwoty objętej pozwem, tj. w zakresie kwoty 23.313,16 zł czyli w zakresie sumy należności głównej żądając zasądzenia odsetek ustawowych nali­czonych od nieuiszczonej na jego rzecz w termi­nie ceny.

Co do rozstrzygnięcia o żądaniu zasądzenia odsetek od kwot przez po­zwanego niezapłaconych uprzed­nio tytułem ceny sprzedaży to stwierdzić na­le­żało, że zobowiązanie kupującego do zapłacenia umówionej ceny było zo­bo­wiązaniem terminowym. Obo­wiązek za­płaty ceny powstał bo­wiem w chwili określonej zgodnie z treścią umowy sprze­daży i faktury VAT jako termin płatno­ści. Termin spełnienia takiego świad­czenia został zatem oznaczony przez czyn­ność prawną sta­tu­o­wa­ną prze­pisem art. 535. § 1. k.c. W przedmiotowym przy­padku kwota należna tytu­łem ceny sprzedaży, która nie została zapłaco­na przez po­zwanego, winna zostać wypłacona w terminie wynikają­cym z umowy sprzedaży i treści faktury VAT. Od dnia następnego po dniu, w którym termin płat­ności upłynął, pozwany pozostawał zatem w zwłoce z wyko­naniem świad­cze­nia w po­staci zapłaty ceny w tym zakre­sie, w jakim nie została uiszczona.

Źródłem roszczenia odsetkowego zgodnie z hipotezą art. 359. § 1. k.c. pozostają czynność prawna, ustawa, orzeczenie sądu jak i decyzja właściwego or­ganu, przy czym o ile wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe (art. 359. § 2. k.c.).

Ustawowym źródłem powstania wierzytelności z tytułu zapłaty odsetek za opóźnienie pozostawał powołany wyżej przepis art. 481.§ 1. k.c. Z kolei przepis art. 481. § 1. zd. II. k.c. wskazywał na wysokość odsetek z tytułu opóź­nienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego, które w takiej sytuacji należały się w wysokości ustawowej.

Jako że cena sprzedaży nie została zapłacona w całości w terminie,
w związ­ku z czym zapłata cen nie nastąpiła w terminie wynikającym z u­mowy za­wartej przez strony jak i z faktury VAT wystawionej w związku ze sprzedażą
i z tego tytułu powód był uprawniony do uzyskania swoistego odszkodowa­nia
w postaci kwoty odpo­wiadającej odsetkom ustawowym obliczo­nym od ceny, która nie została zapłacone w termi­nie zapłaty i za okres od dnia wymagalno­ści do dni spóźnionego spełnienia świadczenia pieniężne­go, toteż sąd zasądził kwo­tę wskazaną przez powoda jako wyliczoną tytułem odsetek ustawowych od kwot wskazanych przez powoda zgodnie z żą­daniem pozwu zmienionego na­stępnie pismem procesowym z dnia 27 stycznia 2015 r. a sprostowanym przez pełno­mocnika powoda na rozprawie w dniu 08 października 2015 r.

Rozstrzygnięcie o częściowym umorzeniu postępowania co do kwoty 23.313,56 zł związane było z oświadczeniem powoda o cofnięciu po­zwu ze zrzeczeniem się roszczenia.

Z uwagi na to, że sąd uwzględnił zmodyfikowane powództwo w całości
a u­przednio częściowo umorzył postępowanie na skutek cofnięcia powódz­twa przez powoda w następstwie zapłaty przez pozwanego już w toku trwania po­stępowania całości świadczenia objętego żądaniem pozwu, zdecydo­wał – po­stępując w myśl dyrektywy odpowiedzialności za wynik pro­cesu i za­sa­dy zwrotu kosztów niezbędnych i celowych – obciążyć pozwanego całością kosz­tów po­stępowania.

Na koszty procesu, które w sumie wyniosły 2.447,00 zł, składały się opłata od pozwu w kwocie 30,00 zł (pokwitowanie wpłaty na okładce akt, k. 4) w ta­kiej części, w jakiej nie podlegała zwrotowi na skutek cofnięcia pozwu o za­płatę kwoty 23.313,16 zł, wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika powo­da o­kre­ślone we­dług stawki mi­ni­mal­nej obliczonej od pierwotnej warto­ści przed­mio­tu sprawy, tj. w kwocie 2.400,00 zł a także koszty opłaty skar­bo­wej od odpi­su do­kumentu stwier­dzającego u­stanowienie zawodowego pełno­mocnika proceso­we­go powoda w kwocie 17,00 zł (k. 5 – 6).

Powstania innych kosztów postępowania żadna ze stron nie wykazała
i ich zasądzenia nie żądała.

Sąd postanowił obciążyć pozwanego całością kosztów procesu w łącznej kwocie 2.447,00 zł związanych z wnie­sieniem pozwu przez zawodo­we­go peł­nomocnika powoda jak i sprzeciwu od nakazu zapłaty przez pozwa­nego oraz zasądzić od K. J. (1) na rzecz powoda kwoty 2.447,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwota 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów za­stępstwa procesowego. Koszty procesu zasądzone na rzecz powoda obejmo­wały zatem kosz­ty związa­ne z opłatą od pozwu oraz z zastępstwem proceso­wym przez za­wodowego peł­no­moc­ni­ka, tj. kosz­ty wynagrodzenia jak i opłaty skarbowej od odpisu dokumentu pełnomocnictwa.

Obciążając pozwanego kosz­tami postępowania kiero­wał się sąd wska­zanymi wyżej za­sadami zwrotu kosztów procesu podzielając przy tym pogląd Są­du Najwyż­szego, że „obowiązek zapłacenia kosztów postępowania przez stro­nę przegry­wającą nie jest tylko automatycznym następstwem rozstrzygnię­cia sporu na korzyść przeciwnika, lecz uzasadnia ten obowiązek rów­nież i wina przegry­wa­jącego, polegająca na bezpodstawnym zmuszeniu prze­ciwnika do stawienia się przed sądem” (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 10 kwiet­nia 1935 r., sygn. akt C.I. 1814/34, publ. OSP 1936 r., poz. 49; za J. Gudow­skim, „Kodeks postę­powania cy­wilnego – tekst, orzecznictwo, piśmien­nictwo”, Wydawnictwo Praw­nicze sp. z o.o., Warszawa 1998 r., tom 1, s. 189, teza 3 do art. 98). Trudno przy tym mówić o tym, że częściowe umorzenie postępowania nastąpiło z winy powoda, który wniósł pozew w postępo­waniu nakazowym i że to na K. J. (1) spoczywał obowiązek poniesie­nia kosz­tów postępo­wania wywołanych wniesie­niem pozwu w postępowaniu nakazowym także w tej części, w jakiej sąd umorzył postępowanie, skoro po­zwany już po wniesieniu pozwu zde­cydował się zapłacić całość świadczenia objętego żądaniem pozwu. Trafnie zaś stwierdził Sąd Najwyższy, że „umo­rze­nie postę­powania z art. 361 [355] k.p.c. samo przez się nie jest jedno­znaczne z przegra­niem sprawy, dla­tego też rozstrzy­gnięcie o kosz­tach procesu w takim przypad­ku za­leżne jest od przy­czyny, która spowodowała u­morzenie postępowania. Jeżeli przyczyna umo­rze­nia postępo­wania została za­winiona przez stronę po­zwaną, ona będzie zobo­wiązana do pokrycia kosztów procesu wywołanych umorze­niem po­stę­powa­nia, w przeciw­nym zaś przypadku koszty te będzie mu­siała po­kryć strona powodo­wa” (tak Sąd Najwyższy w o­rzeczeniu z dnia 10 marca 1959 r., sygn. akt 3 CZ 37/59, publ. RPEiS 1960 r., nr 3, s. 291; za J. Gudowskim, „Kodeks postę­po­wania cy­wilnego – tekst, o­rzecznictwo, pi­śmien­nictwo”, Wy­dawnictwo Praw­ni­cze sp. z o.o., Warszawa 1998 r., tom 1, s. 191, teza 21 do art. 98).

Co więcej zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego „zaspokojenie przez stronę pozwaną roszczenia w toku procesu należy uznać za jednoznacz­ne z przegraniem sprawy przez stronę pozwaną; w tym przypadku stronie po­zwanej należą się koszty procesu tylko wtedy, gdy nie dała ona powodu do wytoczenia procesu” (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 21 lipca 1951 r., sygn. akt C 593/51, publ. OSN(C) 1952 r., nr 2, poz. 49; za J. Gudowskim, „Ko­deks postę­po­wania cy­wilnego – tekst, o­rzecznictwo, pi­śmien­nictwo”, Wy­daw­nictwo Praw­ni­cze sp. z o.o., Warszawa 1998 r., tom 1, s. 190, teza 11 do art. 98). Nie miało przy tym znaczenia dla oceny czy zaspokojenie powoda przez pozwanego po wniesieniu pozwu nastąpiło jeszcze przed doręczeniem odpisu pozwu pozwanemu czy też już po doręczeniu odpisu pozwu, w obu bowiem przypadkach pozwanego należało uznać za przegrywającego spór ( vide: uza­sadnienie orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1959 r., sygn. akt IV CZ 37/59, nie publ., LEX nr 1639905; za J. Gudowskim, „Kodeks postę­po­wania cy­wilnego – tekst, o­rzecznictwo, pi­śmien­nictwo”, Wy­dawnictwo Praw­ni­cze sp. z o.o., Warszawa 1998 r., tom 1, s. 191, teza 23 do art. 98).

Wyżej wskazane względy zdecydowały o tym, że orzeczono jak w sen­tencji, uznając powództwo na pod­stawie art. 353 ¹. k.c. i art. 535. § 1. k.c. w zw. z art. 555. k.c. oraz art. 477. § 1. k.c. i art. 476. k.c. w zw. z art. 471. k.c. jak
i przy zasto­so­waniu pozosta­łych powołanych w u­zasadnieniu przepisów za za­sadne.

Rozstrzygnięcie o odsetkach znajdowało oparcie w brzmieniu art. 359. § 1. i § 2. k.c. w zw. z art. 481. § 1. i § 2. zd. I k.c.

O kosztach orzeczono po myśli art. 98. § 1. i § 3. k.p.c. w zw. z art. 99. k.p.c. i art. 108. § 1. k.p.c. oraz art. 109. § 1. k.p.c. jak i na podstawie art. 18. ust. 1. w zw. z art. 13. ust. 1. ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosz­tach sądo­wych w sprawach cywil­nych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 z późn. zm.) oraz w oparciu o § 6. pkt 5) w zw. z § 2. ust. 2. zd. I. roz­porządze­nia Mini­stra Spra­wie­dliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynno­ści rad­ców praw­nych oraz pono­sze­nia przez Skarb Państwa kosztów po­mocy prawnej u­dzie­lo­nej przez radcę prawnego ustano­wio­nego z u­rzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 490 z późn. zm.) a także art. 1. ust. 1. pkt 2) ustawy
z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbo­wej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 783 z późn. zm.).

SSR Michał Bień

Tarnów, dnia 03 listopada 2015 r.