Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XVII Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Daria Popłonyk

Protokolant: Andrzej Tracz

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem (...) sp. z o.o. w P.

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 15 czerwca 2011 r. o numerze (...)

o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

I.  uchyla decyzję wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 15 czerwca 2011 r. o numerze (...)

II.  zasądza od pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w W. kwotę 477 (czterysta siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 377 (trzysta siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem, zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR del. Daria Popłonyk

Sygn. akt XVII AmE 157/11

UZASADNIENIE

Decyzją (...) z dnia 15 czerwca 2011 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE), na podstawie art. 8 ust. 1 w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (dalej: u.p.e.), orzekł, że na przedsiębiorstwie energetycznym (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. (dalej: (...)) nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej farmy wiatrowej P. o mocy 120 MW zlokalizowanej w pobliżu miejscowości B., gmina B. (dalej: farma wiatrowa w B.).

Postępowanie, w którym Prezes URE dokonał rozstrzygnięcia zostało wszczęte na wniosek spółki (...) sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca lub (...)), żądającej rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy zawarcia przez (...) umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej farmy wiatrowej P. o mocy 120 MW zlokalizowanej w pobliżu miejscowości B. w gminie B. (data wpływu wniosku: 25 października 2010 r.).

Prezes URE ustalił następujący stan faktyczny:

- Pismem z dnia 2 kwietnia 2007 r. Wnioskodawca wystąpił do (...) S.A. o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej w pobliżu miejscowości P. (gmina W.), załączając do pisma stosowny wniosek.

- Pismem z dnia 31 maja 2007 r. (...) S.A. zwróciła się do Wnioskodawcy o potwierdzenie, że farma wiatrowa zlokalizowana w pobliżu miejscowości P. przyjęła nazwę (...). W odpowiedzi Wnioskodawca, pismem z dnia 21 czerwca 2007 r. poinformował, iż dla realizacji farmy wiatrowej w okolicy miejscowości P. powołano spółkę (...), która to w dniu 2 kwietnia 2007 r. złożyła wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy, natomiast dla realizacji farmy wiatrowej w okolicy miejscowości B. powołano spółkę (...), która złożyła wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy w dniu 28 sierpnia 2006 r., jednocześnie zaś Wnioskodawca wniósł o zastąpienie wniosku z dnia 28 sierpnia 2006 r. wnioskiem z dnia 7 kwietnia 2007 r.

- Pismem z dnia 9 stycznia 2008 r. Politechnika (...) Zespół (...), wykonująca ekspertyzę dotyczącą wpływu przyłączenia farmy wiatrowej w okolicy miejscowości P. na pracę sieci elektroenergetycznej (...), poinformowała Wnioskodawcę o przesłaniu ekspertyzy do (...), natomiast pismem z dnia 19 maja 2008 r. (...) poinformowała Wnioskodawcę, iż zakończyła proces opiniowania ekspertyzy oraz przygotowała projekt przyłączenia farmy wiatrowej do sieci, a także zwróciła się do Wnioskodawcy o dostarczenie tytułów prawnych do nieruchomości, na których farma wiatrowa miałaby się znajdować.

- Pismem z dnia 3 czerwca 2008 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek z dnia 2 kwietnia 2007 r. i przesłał do (...) dokumenty potwierdzające posiadanie tytułów prawnych do nieruchomości na terenie gminy W..

- Pismem z dnia 7 sierpnia 2008 r. (...) przesłało do (...) S.A. projekt warunków przyłączenia farmy wiatrowej zlokalizowanej w P. Ż. do uzgodnienia warunków przyłączenia farmy wiatrowej.

- Pismem z dnia 3 października 2008 r. Wnioskodawca zwrócił się do (...) o informację na jakim etapie jest uzgadnianie przyłączenia farmy wiatrowej, na co w odpowiedzi, w dniu 7 października 2008 r., (...) odpowiedziała, iż nie otrzymała jeszcze odpowiedzi.

- Pismem z dnia 26 maja 2009 r. (...) poinformowała wykonawcę ekspertyzy, że zwróciło się do Wnioskodawcy o wykonanie dodatkowych obliczeń, na co wnioskodawca wyraził zgodę w piśmie z dnia 15 czerwca 2009 r. Drugą ekspertyzę wykonała Pracownia (...) s.j. i przesłała ją do (...) pismem z dnia 24 października 2009 r.

- Pismem z dnia 6 września 2010 r. Wnioskodawca poinformował (...), że w związku ze zmianami przepisów u.p.e., które weszły w życie w dniu 11 marca 2010 r., uległy zmianie lokalizacje działek, na których ma znajdować się farma wiatrowa P. z gminy W. na gminę B., a także uległa zmianie moc turbin. Do pisma Wnioskodawca dołączył wypis i wyrys ze zmiany miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy B. oraz wpłacił zaliczkę w kwocie 3.000.000 zł (trzy miliony złotych).

- Pismem z dnia16 września 2010 r. (...) poinformowała Wnioskodawcę, iż do dnia 7 września 2010 r. nie dostarczono dokumentów, o których mowa w art. 7 ust. 8d u.p.e., potwierdzających dopuszczalność lokalizacji obiektu farmy wiatrowej, w związku z czym, stosownie do art. 7 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (dalej: ustawa zmieniająca) (...) S.A. poinformowała, że wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej położonej w rejonie P. (gmina W.) pozostawiono bez rozpatrzenia, a wpłacona zaliczka zostanie zwrócona, co stało się w dniu 15 września 2010 r. Jednocześnie, w tym samym piśmie, (...) poinformowała Wnioskodawcę, iż z związku ze zmianą lokalizacji farmy wiatrowej na gminę B., należy złożyć formalny wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej w tej lokalizacji, do czego (...) wezwała Wnioskodawcę, wyznaczając termin 14 dni od daty otrzymania pisma.

- Pismem z dnia 14 października 2010 r. (...) zwróciła Wnioskodawcy dokumenty przesłane pismem z dnia 6 września 2010 r. oraz poinformowało, iż wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej P. pozostawiono bez rozpatrzenia.

Uzasadniając zawarte w decyzji rozstrzygnięcie Prezes URE wskazał, iż zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 u.p.e. przedsiębiorstwo energetyczne, zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane, przy czym obowiązek ten nie ma charakteru bezwzględnego, do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie, jeżeli zostaną spełnione łącznie cztery przesłanki, tj. 1) żądający zawarcia umowy ma tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do którego paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane, 2) istnieją techniczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania paliw lub energii, 3) istnieją ekonomiczne warunku przyłączenia do sieci i dostarczania paliw lub energii oraz 4) żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Ponadto zgodnie z nowelizacją u.p.e., która weszła w życia dnia 11 marca 2010 r., a konkretnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, podmiot ubiegający się o przyłączenie do źródła sieci elektromagnetycznej o napięciu zmianowym wyższym niż 1 kV, który złożył wniosek przez wejściem w życie ustawy zmieniającej, a nie zostały mu wydane warunki przyłączenia do sieci, w terminie 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, wnosi zaliczkę oraz dostarcza właściwemu przedsiębiorstwu energetycznemu dokument wskazujący na możliwość lokalizacji inwestycji, której dotyczy wniosek o określenie warunków przyłączenia. Prezes URE zwrócił uwagę także na konieczność stosowania przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektromagnetycznych, ruchu i eksploatacji tych sieci (dalej: rozporządzenie MGiP) do procedury zawarcia umowy o przyłączenie. Zgodnie z § 3 tego rozporządzenia, przyłączenie danego podmiotu do sieci następuje na podstawie umowy o przyłączenie i po spełnieniu warunków przyłączenia, określonych przez właściwe przedsiębiorstwo energetyczne, które określa te warunki na wniosek podmiotu ubiegającego się o przyłączenie (§ 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia MGiP).

W związku z powyższym Prezes URE uznał, iż Wnioskodawca złożył do (...) wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej P. położonej w pobliżu miejscowości P. w gminie W., który to wniosek na skutek niedołączenia przez Wnioskodawcę w terminie dokumentu, o którym mowa w art. 7 ust. 8d u.p.e. pozostawiono bez rozpoznania, nie złożył natomiast wniosku o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej P. położonej w pobliżu miejscowości B. w gminie B., a zatem (...) nie mogła określić warunków przyłączenia do sieci tej farmy wiatrowej, a w konsekwencji umowa nie mogła być zawarta, gdyż nie spełniono warunków określonych w przepisach u.p.e. oraz rozporządzenia MGiP.

Pismem z dnia 8 lipca 2011 r. wnioskodawca (...) (dalej: Powód) wniósł odwołanie od decyzji Prezesa URE z dnia 15 czerwca 2011 r. ((...)), zaskarżając decyzję w całości i zarzucając jej:

- rażące naruszenie art. 7 ust. 1 u.p.e. w zw. z art. 8 ust. 1 u.p.e. poprzez nieprawidłowe rozstrzygnięcie o braku obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie farmy wiatrowej B., podczas gdy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia jej do sieci, co, zdaniem Powoda, bezspornie potwierdza Ekspertyza wpływu przyłączenia farmy wiatrowej w rej. m. P. o mocy 120 MW do sieci elektroenergetycznej (...) S.A. na pracę sieci elektroenergetycznej (...) oraz Ekspertyza wpływu przyłączenia farmy wiatrowej w rej. P. o mocy 120 MW do sieci dystrybucyjnej (...) Sp. z o.o. na pracę sieci elektroenergetycznej (...). Suplement zawierający obliczenia do modelu (...) , czego dowodzi fakt opracowania na podstawie wyżej wymienionych ekspertyz projekt warunków przyłączenia farmy wiatrowej do własnej sieci elektroenergetycznej oraz ich pozytywne uzgodnienie przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego (...) S.A;

- rażące naruszenie art. 7 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) w zw. z art. 107 k.p.a., polegające na zaniechaniu przeprowadzenia dowodów wielokrotnie zgłaszanych przez stronę, co polegało między innymi na błędnym ustaleniu, że Powód nie złożył wniosku o określenie warunków przyłączenia od sieci, pomimo iż wniosek ten był przez wiele miesięcy przedmiotem procedury prowadzonej przez (...), która to wielokrotnie pisemnie zaakceptowała jego złożenie, a kwestia ta dotychczas nie była sporna, a także na nie znajdującym, zdaniem Powoda, żadnego uzasadnienia ignorowaniu ponawianego wniosku Powoda o wystąpienie przez Prezesa URE do P. (...) o udostępnienie uzgodnionych warunków przyłączenia dla farmy wiatrowej oraz na pominięciu okoliczności uchylenia się przez (...) od merytorycznego rozpatrzenia wniosku o przyłączenie;

- rażące naruszenie art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 8 k.p.a., a więc zasady równości wobec prawa oraz zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa, poprzez orzeczenie w sposób rażąco dyskryminujący Powoda względem innych podmiotów ubiegających się o przyłączenie od sieci tego samego przedsiębiorstwa elektroenergetycznego, tj. inaczej niż w decyzji Prezesa URE z dnia 5 lutego 2010 r. ((...)), utrzymanej w mocy wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 28 października 2010 r. (sygn. akt XVII AmE 80/10) oraz decyzji Prezesa URE z dnia 15 stycznia 2010 r. ((...);

- rażące naruszenie obowiązku dokonywania wykładni prawa krajowego – u.p.e. – w sposób zapewniający pełną skuteczność prawa wspólnotowego, wynikającego z art. 82 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, co zdaniem Powoda doprowadziło do rażącego naruszenia, po pierwsze, art. 3 ust. 1 i 2 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 5 czerwca 2009 r. poz. L 140/16), tj. dokonywania takiej wykładni prawa, która realizuje obowiązek wspierania rozwoju odnawialnych źródeł energii przez organy Państw Członkowskich Unii Europejskiej, po drugie zaś doprowadziło na ruszenia art. 36 e) Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej Dyrektywę 2003/54/WE (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 14 sierpnia 2009 r. nr L 211/55), zgodnie z którym do obowiązków organu regulacyjnego należy ułatwiania dostępu do sieci dla nowych zdolności wytwórczych, w szczególności usuwanie barier, które mogłyby uniemożliwić dostęp nowych podmiotów wchodzących na rynek oraz do energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.

Powód wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez orzeczenie obowiązku zawarcia pomiędzy (...) a Powodem umowy o przyłączenie farmy wiatrowej B. do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej (...), zgodnej z treścią warunków przyłączenia uzgodnionych przez P. (...), które to, zdaniem Powoda, bezprawnie nie zostały wydane Powodowi przez (...). W razie nieuwzględnienia powyższego wniosku, Powód wnosi o uchylenie decyzji w całości i przekazanie sprawy Prezesowi URE do ponownego rozpoznania. W każdym natomiast przypadku Powód wnosi o zasądzenie od Prezesa URE na rzecz Powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania Powód zarzuca Prezesowu URE manipulowanie stanem faktycznym poprzez jego wybiórcze i niejasne przedstawienie oraz zniekształcenie chronologii zdarzeń, w szczególności zaś rozpoczęcie ustaleń od wniosku z dnia 2 kwietnia 2007 r. i błędne zasugerowanie, iż Powód realizuje dwie niezależne od siebie inwestycje. Ponadto, zdaniem Powoda, Prezes URE całą swoją argumentację buduje na fakcie zastąpienia wniosku z dnia 28 sierpnia 2006 r. wnioskiem z dnia 2 kwietnia 2007 r., przy czym nie wyjaśnia, na czym to zastąpienie miałoby polegać.

W związku z powyższym Powód przedstawił w odwołaniu ustalony przez siebie stan faktyczny, w następującym kształcie:

- w dniu 28 sierpnia 2006 r. powiązana kapitałowo z Powodem spółka (...) sp. z o.o. złożyła wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej B.;

- pismem z dnia 9 października 2006 r. (...) S.A. przekazała zakres ekspertyzy wpływu przyłączenia farmy wiatrowej B.;

- w dniu 2 kwietnia 2007 r. Powód złożył wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej położonej w gminie W.;

- od pierwszego etapu inwestycji realizacji farmy wiatrowej rozpatrywano dwie lokalizacje farmy wiatrowej (gmina W. lub gmina B.), jednakże przyłączenie do sieci miało nastąpić w tym samym miejscu, tj. w gminie B.;

- w dniu 30 maja 2007 r. miało miejsce spotkanie pomiędzy przedstawicielami Powoda oraz (...) S.A. dotyczące określenia miejsca lokalizacji farmy wiatrowej, natomiast pismem z dnia 31 maja 2007 r. (...) S.A. zwróciła się do Powoda o potwierdzenie ustalonej podczas spotkania lokalizacji inwestycji;

- pismem z dnia 21 czerwca 2007 r. Powód potwierdził lokalizację farmy wiatrowej w gminie W. oraz planowane miejsce przyłączenia do sieci położone w gminie B. oraz wyjaśnił, iż projektowana będzie tylko jedna farma wiatrowa o nazwie P. (...), a także połączył wniosek z dnia 28 sierpnia 2006 r. z wnioskiem z dnia 2 kwietnia 2007 r. poprzez zastąpienie wniosku z dnia z dnia 28 sierpnia 2006 r. wnioskiem z dnia 2 kwietnia 2007 r.;

- w trakcie trwania postępowania miało miejsce prawne rozdzielenie działalności dystrybucyjnej i działalności obrotu energią elektryczną na podstawie art. 9d ust. 2 u.p.e., co w konsekwencji doprowadziło do powołania (...) jako spółki zależnej od (...) S.A.;

- w dniu 9 stycznia 2008 r. Politechnika (...) Zespół (...) przekazał Powodowi oraz (...) ekspertyzę wpływu przyłączenia farmy wiatrowej na sieć elektroenergetyczną (...);

- pismem z dnia 19 maja 2008 r. (...) poinformowała o zakończeniu procesu opiniowania ekspertyzy oraz o przygotowaniu projektu warunków przyłączenia farmy wiatrowej do sieci;

- pismem z dnia 3 czerwca 2008 r. Powód przekazał (...) dokumenty potwierdzające posiadanie przez niego tytułów prawnych do nieruchomości położonych na terenie gminy W. – zdaniem Powoda z tą chwilą wniosek o określenie warunków przyłączenia farmy wiatrowej stał się kompletny, a (...) miała obowiązek przekazać Powodowi warunki przyłączenia w terminie 90 dni, tj. do dnia 1 września 2008 r.;

- w dniu 7 sierpnia 2008 r. (...) przekazała P. (...) do uzgodnienia projekt warunków przyłączenia farmy wiatrowej;

- pismem z dnia 3 października 2008 r. Powód zwrócił się do (...) z prośbą o udzielenie informacji o stanie uzgodnień warunków przyłączenia farmy wiatrowej, w odpowiedzi zaś poinformowano Powoda, iż nie otrzymano jeszcze uzgodnionych warunków od P. (...);

- pismem z dnia 26 maja 2009 r. (...) potwierdziła, iż ekspertyza została wykonana zgodnie z zakresem i warunkami jej wykonania, ale poinformowała o konieczności wykonania dodatkowych obliczeń, jednocześnie zaś, zdaniem Powoda, (...) potwierdziła kompletność wniosku pod względem formalnym oraz tytuły prawne do nieruchomości;

- pismem z dnia 15 czerwca 2009 r. Powód wyraził zgodę na wykonanie dodatkowych obliczeń, natomiast pismem z dnia 24 października 2009 r. wykonawca drugiej ekspertyzy przekazał wykonane dodatkowe obliczenia (...);

- pismami z dnia 6 i 7 września 2010 r. Powód dostarczył wymagane dokumenty oraz zaliczkę w kwocie 3.000.000 zł, określone w nowelizacji u.p.e., która weszła w życie w dniu 11 marca 2010 r., jednocześnie zaś poinformował, iż ulegają zmianie lokalizację działek, na których miała stanąć farma wiatrowa – z gminy W. na gminę B., a także iż uległa zmianie moc turbin;

- pismami z dnia 16 września 2010 r. oraz z dnia 14 października 2010 r. (...) odmówił przyłączenia farmy wiatrowej B. do swojej sieci, informując o pozostawieniu wniosku powoda bez rozpoznania oraz uzasadniając swoje działanie okolicznością zmiany przez powoda lokalizacji farmy wiatrowej, dokonano także zwrotu wpłaconej przez Powoda zaliczki.

Zgodnie z treścią odwołania, zmiana nieruchomości, na której ma powstać farma wiatrowa nie ma znaczenia, gdyż miejsce przyłączenia do sieci nie uległo zmianie, kwestią sporną jest zatem nie fakt złożenia przez Powoda wniosku o określenie warunków przyłączenia, gdyż zdaniem Powoda jest to fakt bezsporny, ale możliwość zmiany złożonego wniosku o wydanie warunków przyłączenia poprzez zmianę tytułów prawnych do nieruchomości, na których posadowiona ma zostać farma wiatrowa, w trakcie postępowania przyłączeniowego, w sytuacji gdy miejsce przyłączenia pozostało to samo. Wskazanie we wniosku miejsca, w którym planowana jest inwestycja ma według powoda charakter jedynie informacyjny, nie jest zaś warunkiem koniecznym spełnienia warunków formalnych wniosku.

Dodatkowo Powód podniósł, iż lokalizacja farmy wiatrowej nie ma żadnego znaczenia dla możliwości przyłączenia jej do sieci, gdyż w czasie wykonywania pierwszej ekspertyzy dotyczącej wpływu przyłączenia farmy do sieci nie była znana lokalizacja tej farmy, w związku z czym lokalizacja nie mogła mieć wpływu na wykonane obliczenia, a w konsekwencji na możliwość lub brak możliwości dokonania przedmiotowego przyłączenia.

Prezes URE, zdaniem Powoda, niekonsekwentnie traktuje Powoda oraz (...) najpierw jako jeden podmiot, następnie zaś jako dwa podmioty planujące dwie odrębne inwestycje, podczas gdy Powód od początku planował tylko jedną inwestycję. Powód, wbrew ustaleniom Prezesa URE, skutecznie złożył wniosek, czego dowodem jest trwające trzy lata postępowanie wszczęte tym wnioskiem, podczas którego zostały opracowane warunki przyłączenia farmy wiatrowej do sieci, przekazane do uzgodnienia P. (...). Ponadto, Powód wskazuje, iż (...) odmawia określenia warunków przyłączenia wielu podmiotom, zawsz w sytuacji, gdy przyłączenie tych podmiotów do sieci wymaga jakichkolwiek prac sieciowych.

Ponadto Powód twierdzi, iż Prezes URE nie rozstrzygnął sporu zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 u.p.e., uchylając się do merytorycznego rozpoznania sprawy, przy czym Powód spełnia wszelkie przewidziane przepisami prawa wymagania do zawarcia umowy o przyłączenie farmy wiatrowej B. do sieci.

Odnośnie naruszenia przepisów prawa wspólnotowego, Powód powołał się między innymi na wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie 14/83 Sabine von Colson i Elisabeth Kamann vs. Land Nordrhein Westfalen, w którym stwierdzono obowiązek każdego państwa członkowskiego UE polegający na zapewnieniu skuteczności przepisów dyrektyw UE, czego Prezes URE, zdaniem Powoda, nie uczynił.

Powołując się na przywołane w treści zarzutów decyzje Prezesa URE oraz wyroki Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumenta, Powód wskazuje na jego dyskryminację dokonaną przez Prezesa URE, który niezasadnie zmienia poglądy, co podważa zaufanie obywateli do organów państwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 sierpnia 2006r. (...) sp. z o.o. wystąpiła o wydanie warunków przyłączenia farmy wiatrowej w gminie B.. W dniu 9 października 2006r. spółka (...) sp. z o.o. otrzymuje założenia do ekspertyzy wpływu przyłączenia farmy wiatrowej na system elektroenergetyczny.

(dowód: wniosek k-575 akt adm, pismo (...) do (...) S.A. k-338 akt adm., pismo (...) S.A. wraz z załącznikiem k-62-66 akt adm.)

W dniu 2 kwietnia 2007r. spółka (...) sp. z o.o. złożyła wniosek o wydanie warunków przyłączenia farmy wiatrowej o mocy 120 MW. Miejscem przyłączenia farmy do sieci miała być stacja (...) B.. W czerwcu tego samego roku spółka w nawiązaniu do prowadzonych z operatorem (...) S.A. rozmów wniosła o „zastąpienie” wniosku złożonego przez (...) Park sp. z o.o. Tym samym przedmiotem rozpoznania miał być jeden wniosek o wydanie warunków przyłączenia. Operator przystał na tę propozycję i zaniechał rozpoznawania wniosku (...) – nie wydano w tej mierze żadnej decyzji i wyłącznie procedowano wniosek (...).

Bazując na (...) wydanych jeszcze dla spółki (...) została sporządzona ekspertyza wpływu farmy wiatrowej P. na krajowy system elektroenergetyczny

(dowód: wniosek o wydanie warunków przyłączenia farmy wiatrowej P. k-335 akt adm, pismo (...) S.A. do (...) k-337,pismo (...) do (...) S.A. -338 akt adm, twierdzenia zainteresowanego zawarte w piśmie procesowym z dnia 24 stycznia 2014r. k-189-195, ekspertyza k-76 akt adm)

W dniu 19 maja 2008r. (...) S.A. powiadomiła autora ekspertyzy o zakończeniu procesu opiniowania ekspertyzy i przygotowaniu projektu warunków przyłączenia. Jednocześnie poproszono o przedstawienie tytułów prawnych do nieruchomości na których miała być posadowiona farma. W dniu 3 czerwca 2008r. przekazane zostały dokumenty potwierdzające tytuły prawne do nieruchomości. Wniosek został w ten sposób skompletowany.

(dowód: pismo (...) S.A. do (...) sp. z o.o. k-223 akt adm, pismo (...) z dnia 3 czerwca 2008r. k-224 akt adm)

(...) przesłała w dniu 7 sierpnia 2008r. do zaopiniowania (...) S.A. projekt warunków przyłączenia, ekspertyzę wpływu przyłączenia farmy. Po upływie 120 dni od dnia skompletowania wniosku o wydanie warunków przyłączenia (...) wystąpiła do operatora z zapytaniem o datę uzyskania odpowiedzi w sprawie warunków przyłączenia do sieci. (...) odpowiedziała, że nie otrzymała od P. (...) żadnej odpowiedzi.

(dowód: pisma stron k-225-227 akt adm)

W dniu 26 maja 2009r. (...) poinformowała autora ekspertyzy oraz (...) o tym, że ekspertyza została wykonana prawidłowo, zgodnie z zakresem i warunkami jej wykonania (ziwwe). Jednakże w okresie ważności ziwwe zaistniały nowe okoliczności polegające na opracowaniu lub wydaniu kolejnych warunków przyłączenia dla innych obiektów oraz rozpatrywania innych ekspertyz wpływu na (...). Wobec powyższego Operator zażądał przygotowania dodatkowych obliczeń dla wariantu VIII-, uwzględniających dodatkowo w stosunku do wariantu VII farmy wiatrowe spełniające warunki opisane w piśmie. W tym samym dniu wysłano pismo do (...) sp. o.o o podobnej treści i z informacją, że jeśli w terminie 30 dni operator nie uzyska zgody inwestora na wykonanie dodatkowych obliczeń wówczas podstawą dalszych prac nad oceną możliwości przyłączenia do sieci będzie stanowić wariant (...). Tymczasem wariant obliczeniowy (...) uwzględnia szerszy zakres projektów aniżeli wariant (...) a tym bardziej aniżeli wariant (...). Inwestor wyraził zgodę na wykonanie dodatkowych obliczeń, zaś operator przesłał szczegółową listę farm wiatrowych stanowiącą rozszerzenie pierwotnego wariantu (...). Suplement do ekspertyzy przesłano do operatora w dniu 24 października 2009r.

(dowód: pismo (...) do Politechniki (...) k-228 akt adm., pismo (...) do (...) k-230 akt adm, pismo (...) z dnia 15 czerwca 2009r. k-232 akt adm, pismo (...) k-233 akt adm., Ekspertyza – suplement k-235-257akt adm)

W dniu 11 marca 2010r. weszła w życie nowelizacja Prawa energetycznego, która wprowadziła obowiązek uiszczenia zaliczki oraz złożenia wypisu i wyrysu z planu zagospodarowania przestrzennego lub w razie braku planu miejscowego złożenia decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu. W dniu 6 września 2010r. (...) sp. z o.o. złożyła wypis i wyrys z planu miejscowego gminy B. uwzględniający lokalizacje turbin wiatrowych, dokumenty wykazujące tytuły prawne do nieruchomości w postaci umów dzierżawy i cesji tych umów na spółkę (...). Nadto spółka zmieniła typ turbin i przesłała w związku z tym ich dane. Miejsce przyłączenia farmy wiatrowej pozostało bez zmian. W dniu 7 września 2010r. zlecono przelew kwoty 3.000.000 zł tytułem zaliczki.

(dowód: pismo (...) k-258 i 260 akt adm, wydruk z rachunku bankowego k-261)

Pismem z dnia 16 września 2010r. (...) stwierdziła, że brak tożsamości lokalizacyjnej farmy wiatrowej o nazwie P. (...) położonej na działkach położonych w gminie W. oraz farmy położonej na działkach w gminie B.. Operator uznając, że inwestor domaga się przyłączenia dwóch różnych obiektów nie spełnił wymogów formalnych wniosku o wydanie warunków przyłączenia lub nie złożył wniosku o wydanie warunków przyłączenia.

Operator opracował zasady pozwalające na przyjęcie tożsamości lokalizacji przyłączanych obiektów. W ocenie operatora porównanie położenia przyłączanych obiektów nie wskazuje na ich tożsamość bowiem żadna z nieruchomości obu obiektów nie pokrywa się. W związku z tym operator przyjął, że wniosek o przyłączenie farmy wiatrowej położonej w gminie W. nie jest kompletny, bowiem nie złożono wymaganych przez znowelizowane prawo energetyczne wypisu i wyrysu z planu zagospodarowania przestrzennego i pozostawiono go bez rozpoznania. Odnośnie zaś obiektu położonego w gminie B. operator uznał, że nie złożono formalnego wniosku o wydanie warunków przyłączenia.

(dowód: pismo z dnia 16 września 2010r. k-262 akt adm)

Stan faktyczny ustalono na podstawie kopii dokumentów, które zostały zgromadzone w toku postępowania przed Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki, a których treści żadna ze stron nie podważyła. Sąd oddalił jednocześnie wnioski dowodowe powoda o powołanie biegłego z zakresu elektroenergetyki w celu zbadania technicznych możliwości przyłączenia farmy wiatrowej do sieci oraz braku wpływu fizycznej lokalizacji poszczególnych turbin na pracę sieci przy niezmienionym miejscu przyłączenia z uwagi na fakt, że Prezes URE nie rozpoznał istoty sprawy tj. obowiązku lub braku obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie do sieci w kontekście art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego. Prowadzenie dowodów z opinii biegłego byłoby przedwczesne, skoro Prezes URE nie zbadał skargi inwestora pod względem naruszenia art. 7 ust. 1 Pe. Wniosek o zobowiązanie w trybie art. 248 §1 k.p.c. (...) S.A. do złożenia projektu warunków przyłączenia oddalono bowiem warunków tych nie wydano powodowi a przekazanie projektu do uzgodnień między (...) sp. z o.o. a (...) S.A. nie świadczy o możliwości technicznej przyłączenia farmy wiatrowej do sieci.

Sąd zważył co następuje:

Istota sporu między powodem a pozwanym zasadzała się wokół kwestii formalnej złożenia wniosku o wydanie warunków przyłączenia farmy wiatrowej o mocy 120 MW położonej w gminie B.. Analizując głębiej podłoże sporu trzeba stwierdzić, że kwestią podstawą była tu możliwość zmiany treści wniosku o wydanie warunków przyłączenia.

Problematyka złożenia i procedowania wniosku o wydanie warunków przyłączenia jest regulowana w Prawie energetycznym oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. nr 93 z 2007r. poz. 623) zwanego dalej rozporządzeniem systemowym. Warunki jakim powinien odpowiadać wniosek o wydanie warunków przyłączenia zmieniały się na przestrzeni lat, nie mniej jednak sama procedura nie jest w pełni sformalizowana, a obowiązujące przepisy zawierają zarys sposobu postępowania ze stosownym wnioskiem.

Przede wszystkim należy stwierdzić, że żaden z obowiązujących przepisów nie zabrania dokonywania zmian wniosku o wydanie warunków przyłączenia. § 6 rozporządzenia systemowego wskazuje na konieczność złożenia wniosku o wydanie warunków przyłączenia, gdy dany podmiot ubiega się o przyłączenia oraz wtedy gdy podmiot już przyłączony chce zwiększyć zapotrzebowanie na moc przyłączeniową lub zmiana dotychczasowe warunki i parametry techniczne pracy urządzeń, instalacji i sieci przyłączanego podmiotu. Zatem są to jedyne przypadki gdy należy złożyć nowy wniosek a w pozostałych zaś możliwe są jego zmiany. Przy tym wskazać należy, że zmiana może dotyczyć każdego elementu wniosku w tym lokalizacji obiektu przyłączanego. Przepisy przewidują jaką treść i załączniki winien zawierać wniosek, lecz nie wskazują na to, że treść ta nie może ulec zmianie (zob. art.7 ust. 3b,8d. Prawa energetycznego, §7 ust.3 rozporządzenia systemowego). Takie też stanowisko w sprawie zajął powód jak również pozwany. Co do stanowiska zainteresowanego to należy zwrócić uwagę na to, że sam wydał komunikat z dnia 18 sierpnia 2010r, w którym wskazał na możliwość zmian treści wniosku pod względem lokalizacji obiektu przyłączanego. Jak wynika ze stanowiska zainteresowanego, jeśli choćby jedna nieruchomość była tożsama z nieruchomościami pierwotnie wskazanymi jako miejsce lokalizacji inwestycji, wówczas operator uznawał, że nie doszło do zmiany lokalizacji. Jak można przypuszczać wydany komunikat był odpowiedzią na problemy jakie mogły pojawić się w związku z wprowadzeniem od dnia 11 marca 2010r. obowiązku składania przez wnioskodawców wypisu i wyrysu z planu zagospodarowania przestrzennego. Zasady przyjęte przez (...) sp. z o.o. same w sobie oznaczają dopuszczalność zmian wniosku w zakresie lokalizacji obiektu przyłączanego, lecz jednocześnie należy uznać je za arbitralne i nie mające uzasadnienia merytorycznego.

Możliwość zmiany treści już złożonego wniosku powoduje, że pozostawienie wniosku o wydanie warunków przyłączenia farmy wiatrowej lokalizowanej w gminie B. bez rozpoznania nie jest uzasadnione. (...) sp. z o.o. powtórnie (po zmianie przepisów w dniu 11 marca 2010r.) został skompletowany i winien zostać rozpoznany merytorycznie.

W tym miejscu należy omówić zarzut (...), iż możliwość zmiany treści wniosku powodowałaby blokowanie przez długi czas możliwości przyłączenia innych podmiotów do sieci. Powód złożył wniosek o przyłączenie farmy wiatrowej w dniu 4 kwietnia 2007r. i wniosek stał się kompletny w dniu 3 czerwca 2008r. kiedy to złożone zostały tytuły prawne do nieruchomości, na których farma miała być posadowiona. Na datę rozpatrywania wniosku terminy rozpoznania wniosków określał § 9 pkt 4 rozporządzenia systemowego. W terminie 90 dni od daty skompletowania wniosku operator nie wydał warunków przyłączenia, bowiem warunki przyłączenia nie wróciły z uzgodnień z PSE co najmniej do maja 2009r. a więc przez okres niemal roku. W maju 2009r. (...) zażądała sporządzenia suplementu do ekspertyzy ze względu na zachodzące zmiany warunków pracy sieci po czasie w jakim operator miał na rozpoznanie wniosku. Tak stawiana kwestia ważności sporządzonej przez inwestora ekspertyzy powoduje, że zawsze może ona zostać uznana za zdezaktualizowaną, a wydane założenia stanowiące podstawę do jej opracowania nie mają większego znaczenia. Oznacza to, że operator mógłby w nieskończoność zwlekać z rozpoznaniem wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci.

Nadto długotrwały, przekraczający wielokrotnie prawem nakreślone terminy proces rozponawania wniosku przeciągnął się na tyle, że zastała inwestora znacząca zmiana przepisów a konkretnie art. 7 prawa energetycznego. Zmieniły się bowiem wymagania co do wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci, zaś podmioty, które weszły w proces wydawania warunków przyłączenia a jeszcze ich nie uzyskały zostały objęte nowymi zasadami. Przepisy przejściowe określiły terminy wpłacenia zaliczki na koszty przyłączenia oraz przedstawienia dokumentów określonych w art. 7 ust. 8d prawa energetycznego (art.7 ust.2 ustawy z dnia 8 stycznia 2010r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 21 poz.210 z 2010r.)). Jednocześnie wydłużył się termin rozpoznania wniosku do 150 dni od daty wpłaty zaliczki (art.7 ust. 8g prawa energetycznego).

Właśnie ze względu na zmianę uwarunkowań prawnych konieczna stała się zmiana lokalizacji działek, na których miały być posadowione turbiny. Konieczność zmiany lokalizacji działek była efektem zmiany przepisów, lecz gdyby operator w czasie właściwym rozpoznał wniosek zmiana lokalizacji nie byłaby konieczna.

W sprawie istotna jest jeszcze jedna okoliczność świadcząca o niekonsekwencji operatora. (...) zostały pierwotnie wydane dla spółki (...) sp. z o.o. budującej farmę wiatrową w gminie B.. Następnie (...) sp. z o.o. w porozumieniu z operatorem „zastąpiła” wniosek o wydanie warunków przyłączenia dla tej farmy na wniosek o wydanie warunków dla farmy położonej w gminie W.. Tylko jeden wniosek był procedowany co oznacza, że „zastąpienie” zostało zaakceptowane przez operatora. (...) wydane dla (...) stały się podstawą opracowania dla (...) wpływu przyłączenia farmy P. w gminie W. na pracę systemu elektroenergetycznego. „Operacja” zmiany lokalizacji farmy wiatrowej (a konkretnie złączono dwa wnioski w jeden) miała miejsce już uprzednio i została zaakceptowana.

Tak więc w ocenie Sądu powód przez cały czas zamierzał przyłączyć do sieci farmę wiatrową o mocy 120 MW . Miejsce przyłączenia do sieci bez względu na lokalizację działek miało pozostać takiego samo. Mimo zmiany treści wniosku przez zmianę lokalizacji działek wniosek winien być procedowany przez operatora a odmowa wydania warunków przyłączenia mogła opierać się wyłącznie na art. 7 ust. 1 prawa energetycznego tj. baku technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia. Tymczasem operator bazując na arbitralnie przyjętych przez siebie zasadach uznawania tożsamości obiektów przyłączanych odmówił merytorycznego rozpoznania wniosku.

W dalszej zatem kolejności należy stwierdzić, że pozwany błędnie ustalił stan faktyczny i nieprawidłowo uznał, że powód nie złożył formalnego wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci. Skoro powód złożył wniosek i wniosek ten jest kompletny, na operatorze spoczywał obowiązek merytorycznego rozpoznania go. Sąd nie przesądza tego czy istnieją techniczne i ekonomiczne podstawy przyłączenia farmy wiatrowej powoda do sieci elektroenergetycznej, ta bowiem okoliczność winna być zbadana jako merytoryczna podstawa skargi na działania operatora złożonej do Prezesa URE. Wobec powyższego decyzja wydana przez Prezesa URE podlega uchyleniu na mocy art. 479(53) §2 k.p.c.

O kosztach postępowania orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.

SSR (del.) Daria Popłonyk