Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. III RC 4/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Olkuszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Gabriela Krawczyk

Protokolant sekr.sądowy Anna Baran

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2016 r. w Olkuszu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. N.

przeciwko A. N. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  Zasądza od pozwanego A. N. (1) PESEL: (...) na rzecz powódki E. N. PESEL: (...) alimenty w wysokości po 700zł. ( siedemset złotych) miesięcznie, płatne do jej rąk do dnia 15-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 9.10.2015r. - a to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Olkuszu z dnia 14.06.1999r., sygn.akt. III RC 269/99;

II.  Wyrokowi w pkt. I-szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

III.  Odstępuje od obciążania pozwanego A. N. (1) kosztami postępowania w sprawie ;

IV.  Przyznaje ze Skarbu Państwa na rzecz adw. P. S. prowadzącego Kancelarię Adwokacką w O. ul. K.K.Wielkiego 36 wynagrodzenie w kwocie 73,80zł. (siedemdziesiąt trzy złote 800/100) w tym podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

UZASADNIENIE

W dniu 9 października 2015 roku powódka E. N. wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego ojca A. N. (1) ustalonych na podstawie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Olkuszu z kwoty 250 zł na kwotę 700 zł. Pozew został złożony do Sądu Okręgowego w Krakowie , w tym sądzie toczy się sprawa o rozwód pomiędzy matką powódki M. N. a pozwanym -sygn akt XI C2198/15. Sąd Okręgowy przekazał niniejszą sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu .Powódka uzasadniła roszczenie okolicznością , iż ukończyła szkołę średnią i obecnie studiuje na Uniwersytecie Ekonomicznym w K. , jest osobą dorosłą. Jej zdaniem ojciec nadużywał alkoholu , wszczynał awantury , nie łożył na utrzymanie .Z uwagi na agresywne zachowanie ojca , otrzymał on w sprawie karnej nakaz opuszczenia mieszkania i ma zakaz zbliżania się Gdy ojciec opuścił mieszkanie , to w niewyjaśnionych okolicznościach został pobity , miał uraz głowy ,przeszedł operację czaszki i przebywa w ośrodku rehabilitacyjnym w L..

W trakcie trwania postępowania pozwany A. N. (1) został umieszczony w Domu Pomocy Społecznej w O. z uwagi na stan zdrowia i przebywał tam do chwili zamknięcia rozprawy.

Przesłuchany w charakterze strony pozwany A. N. (1) wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł , że córka jest dorosła i może pracować , nawet była w wakacje z chłopakiem za granicą . Powód przeszedł trepanację czaszki , ma duży ubytek kości czaszki ,częściowy niedowład ,padaczkę , spowolnione myślenie , wymaga w tej chwili stałej opieki i pielęgnacji .Przyznał , że nie pracował w chwili wypadku , gdy go przyjęto do Domu Pomocy Społecznej w O. to nie miał renty , dopiero pracownik (...) pomógł mu złożyć wniosek o tą rentę. Od lutego 2016 roku otrzymuje rentę z (...) Oddział C. w wysokości 2.200 zł netto , a obecnie 70 % potrącane jest za pobyt w (...) .Pozwany przyznał , że zaciągnął z żoną kredyt na kwotę100.000 zł , za część pieniędzy wyremontował łazienkę i kuchnię , jednak od maja 2015 r. gdy dostał padaczki , to nie chodził do pracy i zwolniono go, nie spłacał kredytu , kredyt wypowiedziano i już jest wydany tytuł wykonawczy przeciwko niemu odnośnie zasądzenia całej kwoty kredytu na rzecz banku.

Sąd ustanowił dla pozwanego A. N. (1) pełnomocnika z urzędu z uwagi na stan zdrowia , pełnomocnik wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego , albowiem nie zostały uiszczone w całości ani w części .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Z małżeństwa M. N. i A. N. (1) pochodzi dwoje dzieci , E. N. , ur. (...) i A. N. (2), ur. (...) Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Olkuszu w dniu 14.06.1999r. w sprawie o sygn. akt III RC 269/99 pozwany A. N. (1) zobowiązał się do łożenia na rzecz małoletniej wówczas powódki E. N. kwoty po 250 zł , na rzecz A. N. (2) 250 zł i na rzecz żony M. N. kwoty po 250 zł.

M. N. wówczas była osobą bezrobotną , a pozwany pracował w Zakładach (...) „ w B. i zarabiał 1.400 zł netto.

(dowód : akta sprawy SR w Olkuszu sygn. akt III RC 269/99, odpis skrócony aktu urodzenia powódki , k.5 )

E. N. ma obecnie 21 lat , ukończyła Liceum Ogólnokształcące w O. w 2014 r. , egzamin poprawkowy maturalny zdała we wrześniu 2014r. ,mieszka z matką M. N. i siostra A. N. (2) w lokalu w blokach .Od października 2015 roku powódka podjęła studia na Uniwersytecie Ekonomicznym w K. , na kierunku Logistyka (...) , są to studia niestacjonarne. Opłata za semestr wynosiła 1.900 zł , obecnie 2.100 zł , co rocznie daje kwotę 4.200 zł. Była ona zatrudniona w okresie od 8.02.2016r. do 31.03.2016r. na podstawie umowy zlecenia w firmie (...) S.A. z siedzibą w W. , zbierając w magazynie zamówienia ,zarabiała 700 zł miesięcznie .Ale jak twierdzi nie była tam ubezpieczona , warunki pracy były ciężkie i zrezygnowała z pracy , wypowiadając ją . Obecnie powódka jest zarejestrowana jako bezrobotna , jak twierdzi szuka pracy. Zajęcia na uczelni są w piątek po 15.30 oraz w sobotę i niedzielę .Powódka dojeżdża na zajęcia do K. busem , koszt miesięczny dojazdu to 100 zł miesięcznie . Ponosi wydatki związane z wyżywieniem , ubraniem , wydatki związane z zakupem i kserowaniem pomocy naukowych. Matka powódki M. N. pracuje i zarabia 1.400 zł netto i jak zeznała jako świadek - koszt utrzymania córki E. N. to kwota minimum 1.000 zł miesięcznie. A. N. (2) ukończyła kurs czeladniczy i obecnie odbywa staż , otrzymuje zasiłek stażowy w wysokości 800 zł. Matka powódki ponosi wydatki w postaci czynszu – 383 zł , energii elektrycznej -83 zł ,gaz 130 zł.

( dowód: świadectwo szkolne , k.40, zaświadczenie z UE w K. , k.41, dowody wpłaty czesnego , k. 66-67,zaświadczenie z PUP O. , kk. 60,pasek wypłaty wynagrodzenia M. N. , k. 59,kserokopia rachunków za media , k 6063, umowa zlecenie w Firmie (...) , k.65 , wypowiedzenie umowy zlecenia , k. 64 )

Pozwany A. N. (1) jak zeznał , pracował do maja 2015 roku w Zakładach (...) w B., został zwolniony z winy pracownika po tym jak po ataku padaczki nie poszedł więcej do pracy. Przyznał , że pił alkohol , że w związku z awanturami w domu otrzymał orzeczenie sądu nakazujące opuszczenie mieszkania i zakaz zbliżania się do członków rodziny. Zamieszkał na terenie O. u kolegów, w czerwcu 2015 r. został pobity tak , że doznał uszkodzenia mózgu , przeszedł poważną operację głowy. Po operacji przebywał w ośrodku rehabilitacyjnym w L. , a od 21.10.2015r. przebywa w (...) w O. . To pracownik (...) w O. pomógł pozwanemu w uzyskaniu renty inwalidzkiej. Pozwany ma ustaloną orzeczeniem orzecznika ZUS z dnia 25.11.2015r. całkowitą niezdolność do pracy do dnia 30.11.2017r. i całkowitą niezdolność do samodzielnej egzystencji . Stopień naruszenia organizmu wymaga stałej lub długotrwałej opieki innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Porusza się on samodzielnie , ale wolno , w związku z połowicznym niedowładem lewostronnym. Pozwany od lutego 2016r. otrzymuje rentę inwalidzką w kwocie 2.240 zł netto plus dodatek pielęgnacyjny w kwocie 208 zł , z tym , że otrzymał wyrównanie renty od listopada 2015r. W związku z uzyskanie kwoty ponad 6.000 zł – Ośrodek Pomocy (...) naliczył odpłatność za pobyt w miesiącach od lutego 206r- po 3.119 zł miesięcznie , a w następnych miesiącach będzie potrącona kwota 70 % renty. Ponieważ pozwany po zwolnieniu z pracy nie płacił alimentów – powódka wszczęła egzekucję komorniczą , żądając zaległych alimentów . W tej chwili po potrąceniu alimentów bieżących i zaległych pozwany otrzymuje na rękę kwotę 767 zł miesięcznie .

(dowód : orzeczenie orzecznika ZUS , k.77-78, decyzja rentowa ZUS , k 73., decyzją Ośrodka Pomocy (...) w O. o ponoszonej odpłatności za pobyt w (...), k.74-76 , informacja z ZUS , k. 71 )

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego A. N. (1) w tej części w której twierdzi , że nie stać go na płacenie alimentów na córkę powyżej 250 zł .W pozostałej części sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego oraz zeznaniom powódki i zeznaniom świadka M. N. . Bezspornym jest , że powódka ani jej matka nie odwiedzają pozwanego w (...) w O. – z uwagi na agresywne zachowanie się pozwanego w stosunku do rodziny , nadużywanie alkoholu i zakaz zbliżania się. Jak zeznała powódka – od miesiąca maja 2016 r. pozwany zaczął uciekać z domu pomocy społecznej , stoi pod ich blokiem i spożywa alkohol , odgraża się członkom rodziny . jak ustalono w Sądzie Okręgowym w Krakowie od 2015 roku toczy się sporawa o rozwód z powództwa M. N. przeciwko A. N. (1) – sygn. akt XI C 2198/15.

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z art. 133 kro i op rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka , które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowywania. Powódka jako osoba dorosła nie ma majątku , który przynosiłby dochody, pracowała zarobkowo na podstawie umowy zlecenia tylko w miesiącu lutym i marcu 2016 r.

Zgodnie z art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku ,, troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka ‘’.

W myśl art. 138 kro i op w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Zgodnie z § 3 art. 133 kro i op rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego , jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się .

Ostatnie orzeczenie alimentacyjne na rzecz powódki zostało ustalone w ugodzie z 1999 roku. Minęło zatem ponad 15 lat od ostatnio ustalonych alimentów. W niniejszej sprawie strony nie są w stanie dojść do porozumienia w kwestii zmiany wysokości alimentów. Od tego czasu wzrosły koszty utrzymania stron , ale też wzrosły dochody pozwanego. Powódka po ukończeniu liceum nie ma żadnego zawodu , uzasadniona jest jej chęć ukończenia studiów , zdobycia zawodu .Powódka wprawdzie studiuje zaocznie , ale zajęcia ma od piątku od popołudnia , trudno jej znaleźć odpowiednią pracę . Z prac dorywczych na podstawie umowy zlecenia można dorobić kilkaset złotych. Matka powódki ma niewielkie dochody – 1.400 zł , większość tych dochodów jest potrzebna do opłacenia czynszu i mediów, tak , że nie jest w stanie finansowo pomóc córce. Tymczasem średnia opłata za czesne na uczelni to około 400 zł miesięcznie .Powódka aby ukończyć studia potrzebuje wsparcia finansowego ze strony rodziców. Pozwany przebywa w domu pomocy społecznej , jego potrzeby są w pełni zaspokajane przez pracowników tego domu. W pierwszej kolejności z renty pozwanego będą potrącane należności alimentacyjne, a dopiero w dalszej kolejności opłata za pobyt w domu pomocy społecznej i ściąganie należności z niezapłaconego kredytu .Pozostałą brakującą kwotę należności za pobyt w domu pomocy społecznej - dopłaca Gmina .

Sąd uznał , że koszt utrzymania powódki wynosi minimum 1.000 zł miesięcznie tak jak zeznawała powódka i jej matka. Zatem zdaniem sądu większa cześć tych kosztów utrzymania powódki powinien pokryć ojciec , a mniejszą matka . Ponieważ powódka uczy się w w weekendy też powinna wykorzystywać wolny czas na podjęcie dorywczej pracy celem zdobycia środków na swe utrzymanie .Sąd przyjął , iż kwota 700 zł będzie kwotą wystarczającą na pokrycie kosztów utrzymania powódki. .Nie może się pozwany powoływać skutecznie na treść art. 133 § 3 kr. i op. , albowiem płacenie tak ustalonych alimentów nie wiąże się dla pozwanego z nadmiernym uszczerbkiem biorąc pod uwagę jego sytuację materialną – dochody 2.400 zł. . W przypadku jednak zaniedbywania nauki przez powódkę w przyszłości , może to spowodować sytuację , że alimenty nie będą jej przysługiwać .

Z tego względu sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w kwocie 700 zł miesięcznie , począwszy od dnia 9.10.2015 roku , tj. daty złożenia pozwu. Pozostałe koszty utrzymania powódki powinna ponieść matka . Sąd nadał wyrokowi do pkt I rygor natychmiastowej wykonalności na mocy art. 333 § 1 ust 1 k.p.c. Z uwagi na to , że pozwany przegrał proces , powinien być obciążony kosztami. Jednak o kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc nie obciążając tymi kosztami sądowymi pozwanego z uwagi na znaczne obciążanie egzekucyjne jego renty związane z płaceniem bieżących i zaległych alimentów , opłaty za pobyt w (...) i spłacania kwoty zasądzonej z tytułu kredytu w wysokości ponad 100.000 zł. Powódka jest od kosztów sądowych zwolniona z mocy art. 96 ust 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Kosztami zatem sąd obciążył Skarb Państwa .

Ponieważ sprawa została wszczęta w 2015 r. sąd przyznał ze Skarbu Państwa adwokatowi P. S. reprezentującego pozwanego – wynagrodzenie w kwocie 73,80 zł w tym podatek VAT - na podstawie § 7 ust 1 pkt 11 w zw. z ust. 4 - rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu .

SSR G. K. 6.06.2016r.