Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUz 102/16

POSTANOWIENIE

Dnia 28 kwietnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny – Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Iwona Krzeczowska – Lasoń (spr.)

Sędziowie: SA Małgorzata Gerszewska

SA Aleksandra Urban

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2016 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z odwołania B. B.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury

zażalenia B. B.

na postanowienie Sądu Okręgowego we Włocławku – IV Wydziału Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 lutego 2016 r. sygn. akt IV U 870/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń SSA Małgorzata Gerszewska SSA Aleksandra Urban

Sygn. akt III AUz 102/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 marca 2015 r. organ rentowy ustalił nową wysokość emerytury rolniczej należnej wnioskodawczyni, stwierdzając jednocześnie, iż część uzupełniająca świadczenia ulega zawieszeniu w 100 %.

W dniu 30 lipca 2015 r. ubezpieczona złożyła – pierwotnie bezpośrednio
do Sądu - pismo, które jak wyjaśniła ostatecznie w ramach czynności wyjaśniających – stanowiło odwołanie od powyższej decyzji.

Organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania jako spóźnionego.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z dni 5 lutego 2016 r. odrzucił odwołanie (sygn. akt IV U 870/15).Sąd stwierdził, że odwołanie, pochodzące z daty 30 lipca 2015 r., jest spóźnione. W rozstrzygnięciu Sąd powołał się na przepis art. 477 9 § 1 k.p.c.

Zażalenie na postanowienie wywiodła ubezpieczona, zarzucając, że decyzja została do niej wysłana zwykłym listem, a nie listem poleconym i w związku z tym nie można ustalić, czy została doręczona.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie B. B. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 477 9 § 1 k.p.c. odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Na podstawie
§ 3 cytowanego przepisu sąd jest zobligowany do odrzucenia odwołania wniesionego po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne
i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Z powołanego przepisu wynika wprost, że w celu uznania skuteczności odwołania wniesionego po terminie niezbędne jest spełnienie się obu warunków łącznie: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, a przyczyna tego musi być niezależna od odwołującego się. Obie przesłanki mają charakter ocenny i zależą
od całokształtu okoliczności sprawy, w związku z czym nie dadzą się uogólnić. Wśród przyczyn niezależnych od odwołującego się i usprawiedliwiających naruszenie terminu wymienić należy m.in. chorobę ubezpieczonego czy pobyt za granicą.
Dla oceny, czy przekroczenie terminu jest nadmierne nie wystarczy zaś rachunkowe porównanie czasu opóźnienia z terminem ustalonym do wniesienia odwołania; zależy to także od charakteru okoliczności usprawiedliwiających opieszałość ubezpieczonego (por. wyrok SN z 17 czerwca 1969 r., II CR 168/69, OSNCP 1970, nr 3, poz. 48; postanowienie SN z 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97, OSNAPiUS 1998 r., nr 3, poz. 104). Ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne
i czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest przy tym pozostawiona uznaniu sądu (por. wyrok SN z dnia 21 marca 2006 r., III UK 168/05, Lex nr 277825).

Mając na względzie powyższe, Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, zgodnie z którym odwołanie ubezpieczonej zostało złożone
z nadmiernym przekroczeniem terminu, a nadto brak jest okoliczności usprawiedliwiających tak znaczne opóźnienie w złożeniu odwołania.

Nie są zasadne - w ocenie Sądu Apelacyjnego - zarzuty zażalenia sprowadzające się do błędne przyjęcia, że zaskarżona decyzja nie została wnioskodawczyni doręczona skoro organ rentowy nie wykazał dowodów na jej doręczenie.

Artykuł 71a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) stanowi, że organ rentowy może przesyłać pisma i decyzje listem zwykłym, a razie sporu ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji, o których mowa w ust. 1, spoczywa na Zakładzie.

Sąd pierwszej instancji, biorąc pod uwagę złożone w toku czynności wyjaśniających przez skarżącą oświadczenie, że zaskarżoną decyzję otrzymała przed czerwcem 2015 r. trafnie przyjął, że odwołanie od tej decyzji powinno zostać wniesione najpóźniej do końca czerwca 2015 r. Treść tego oświadczenia pozwalała na uznanie za udowodnione przez uprawdopodobnienie doręczenie ubezpieczonej decyzji organu rentowego z dnia 15 marca 2015 r.

Podzielić także należy stanowisko Sądu pierwszej instancji, że skarżąca nie wykazała, że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn od niej niezależnych. Sąd nie ma zaś obowiązku ustalania z urzędu przyczyn wniesienia odwołania po terminie.

Decyzja z dnia 15 marca 2015 r. zawierała stosowne pouczenie
co do sposobu i terminu wniesienia odwołania, a jak wskazuje utrwalone orzecznictwo, jeżeli strona była należycie pouczona o trybie i terminie zaskarżenia decyzji organu rentowego, to wniesienie odwołania z kilkumiesięcznym opóźnieniem jest nadmiernym przekroczeniem terminu z przyczyn zależnych od odwołującego się (tak np. postanowienie SN z dnia 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97, OSNAPiUS 1998, nr 3, poz. 104).

Mając powyższe na względzie, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń SSA Małgorzata Gerszewska SSA Aleksandra Urban