Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 217/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2013 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący : SSR Małgorzata Habaj

Ławnicy: J. W. , R. M.

Protokolant : Karolina Nowicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2013 roku w Ś.

sprawy z powództwa D. R.

przeciwko (...) F. Sp z o.o. w Ż.

o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne i odprawę

I  powództwo oddala;

II  umarza postępowanie w przedmiocie roszczenia o odprawę;

III  zasądza od powódki D. R. na rzecz strony pozwanej (...) F. Sp z o.o. w Ż. kwotę 510 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka D. R. wniosła pozew przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych

W uzasadnieniu powódka wskazała, że zatrudniona była u pozwanej na stanowisku pakowacza na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Pod koniec września 2012 r. powódka uzyskała informację, że do pracodawcy skierowana została na nią skarga sygnowana przez M. S. (1), który nie był jej bezpośrednim przełożonym. Wobec tego mimo, że treść skargi nie była jej znana, wniosła do pracodawcy pismo zatytułowane „odwołanie od skargi”. Następnie zachorowała. Po upływie okresu zwolnienia, powódka w dniu 18 października 2012 roku udała się do zakładu pracy, jednakże nie została wpuszczona na teren zakładu przez pracowników ochrony. Powódka powróciła zdenerwowana zaistniałą sytuacją do domu. Po kilku godzinach uzyskała informację, że jednak może w tym dniu rozpocząć pracę. Ponieważ była zdenerwowana i nie mogła pracować udzielono jej w dniu 18 października 2012 r. jednego dnia urlopu. Jak wskazała powódka dnia następnego tj. 19 października 2012 r. stawiła się do pracy . W trakcie godzin pracy poproszona została na rozmowę z wiceprezesem pozwanej I. S., w takcie której wręczone zostało jej wypowiedzenie umowy o pracę. Jako przyczynę zwolnienia podano redukcję zatrudnienia w firmie. W ocenie powódki okoliczności jakie zaszły przez wręczeniem jej wypowiedzenia, w tym skarga złożona przez M. S. (1), mogły mieć wpływ na decyzję o jej zwolnieniu z pracy. Zdaniem powódki podana przez pracodawcę przyczyna zwolnienia mogła mieć fikcyjny charakter .

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej Spółki kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Pozwana wskazała, że w odniesieniu do twierdzeń powódki strona pozwana podnosi, iż uważa za nieuzasadnione argumenty powódki jakoby przyczyna jej zwolnienia wskazana w wypowiedzeniu umowy o pracę była nierzeczywista, a kwestia doboru pracownika w osobie powódki do zwolnienia nieobiektywna. Pozwana podniosła ponadto, iż jest faktem, że boryka się ze skutkami kryzysu z uwagi na zmniejszenie się ilości zamówień na jej produkty, co z kolei powoduje konieczność redukcji kosztów przez redukcję zatrudnienia na poszczególnych działach. Przy działalności produkcyjnej brak jest – zdaniem pozwanej - ekonomicznych przesłanek do likwidacji stanowisk pracy i redukcji zatrudnienia w jednym dziale (co skutkowałoby paraliżem produkcji), dlatego tez redukcji dokonuje się w kilku działach po 1-2 lub kilka osób. Takie działanie zapewnia firmie w dalszym ciągu płynność produkcyjną. Pozwana wskazała, że w dniu 1.10.2012 r. wiceprezes zarządu I. S. przekazał menadżerom poszczególnych działów wytyczne w zakresie redukcji etatów w tych działach. Wytyczne te zostały zrealizowane w okresie od 1 października 2012 roku do dnia 27 listopada 2012 roku, wytypowani na poszczególnych działach produkcji pracownicy zostali zwolnieni, w tym powódka D. R. – pracownik działu planowania produkcji. Wytyczne w zakresie typowania pracowników do zwolnienia nakazywały skupiać się na efektywności pracy poszczególnych pracowników. Ponieważ - w ocenie pozwanej – powódka miała wysoką absencję , ponadto w czasie godzin pracy poświęcała się prywatnym sprawom, wytypowana została do zwolnienia.

Pozwana uznała, że w ramach planowanej redukcji zatrudnienia okoliczności dotyczące rozmów i wszelkich kontaktów powódki z M. S. (1) w ramach godzin pracy jako działanie niezgodne z zawartą pomiędzy stronami umowa o pracę stanowią także uzasadnienie dla wyboru powódki do wypowiedzenia jej umowy o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, przy zachowaniu tym samym wszelkich uprawnień powódki z tytułu stosunku pracy.

W piśmie procesowym z dnia 18 grudnia 2012 roku powódka podtrzymała złożone w pozwie żądanie, a nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 3.410,00 zł. tytułem należnej powódce odprawy pieniężnej z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika na podstawie art. 10 ust.1 ustawy z dnia 13.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.

Pismem procesowym z dnia 14 stycznia 2012 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa o zapłatę kwoty 3410,00 zł. jako przedwczesnego oraz zasadzenie od pozwanej na jej rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego od roszczenia o odprawę pieniężną.

Na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2012 r. pełnomocnik powódki cofnął żądanie o zasądzenie odprawy a modyfikując żądanie pozwu wniósł o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania w miejsce przywrócenia do pracy..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana zawarła w dniu 19 października 2009 r. z pozwaną umowę o pracę na okres próbny na stanowisku pakowacza w D. Logistyki i Planowania a ostatecznie w dniu 19 stycznia 2012 roku pozwana zawarła z powódką nową umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 19 stycznia 2012 roku.

W dniu 19 października 2012 r. pozwana rozwiązała umowę o pracę z powódką z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 stycznia 2013 roku. Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę była „redukcja zatrudnienia spowodowana spadkiem zamówień i koniecznością redukcji kosztów”

bezsporne

Rok finansowy u pozwanej trwa od kwietnia do marca następnego roku. Plan finansowy na rok 2102/2013 zakładał sprzedaż na 2,3-2.4 milinów. W miesiącach lipiec/ sierpień 2013 nastąpiła korekta planu z uwagi na mniejsze prognozy co do ilości zamówień. W związku z pogarszającą sytuacją na rynku zamówień i nie najlepszymi prognozami w dniu 1.10.2012 r. wiceprezes zarządu I. S. przekazał menadżerom poszczególnych działów wytyczne w zakresie redukcji etatów w tych działach. W dziale powódki miała zostać zwolniona do końca roku 1 osoba a przy utrzymujących się złych prognozach – dodatkowa osoba. Wytyczne dotyczące zwolnień pracowników w poszczególnych działach zostały zrealizowane w okresie od 1 października 2012 roku do dnia 27 listopada 2012 roku, wytypowani na poszczególnych działach produkcji pracownicy zostali zwolnieni, w tym powódka D. R. – pracownik działu planowania produkcji. Wytyczne w zakresie typowania pracowników do zwolnienia nakazywały skupiać się na efektywności pracy poszczególnych pracowników, frekwencji .

dowód: zeznania świadków K. Z. k. 70-71

W. B. k 69-70

zestawienia zamówień k.31

pismo zarządu z dnia 1.10.2012- dotyczące harmonogramu zwolnień pracowników k. 28

zestawienie zwolnień k.30

Powódka często chorowała. W 2012 roku na 252 dni robocze pracowała 180 dni, co dało 14,78 % absencji w skali roku. W miesiącach wrzesień- październik powódki nie było w pracy 25 dni, podczas gdy świadczyła prace przez 24 dni robocze.

dowód; karty pracy w dziale logistyki k77-87

zestawienie absencji k.88

zeznania świadka B. M. k.31

Powódka była w konflikcie z kierownikiem innego działu M. S. (1) . We wcześniejszym okresie byli w zażyłych stosunkach, po rozstaniu powódka nachodziła go w pracy, wszczynała awantury. Bardzo często przychodziła na dział w którym pracował M. S., chcąc rozmawiać. M. S. (1) złożył oficjalną skargę na zachowanie powódki.

dowód: skarga z dnia 24.09.2012 k.29

zeznania świadka M. S. 105-106

: K. Z. k. 70-71

W. B. k 69-70

Sąd zważył, co następuje:

Przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy a podstawową przesłanką stosowania art. 10 u.z.g. jest konieczność rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron a zwolnienia w okresie 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników, niż określona w ustawie.

A zatem w niniejszej sprawie zbadać należało czy faktycznie podstawą zwolnienia powódki był były przyczyny wynikające z ustawy gdyż jak twierdziła podane w wypowiedzeniu przyczyny - redukcja zatrudnienia spowodowana spadkiem zamówień i koniecznością redukcji kosztów - były fikcyjne, a prawdziwą przyczyną zwolnienia, był jej konflikt z M. S. (1).

Przepis art. 45§1 k.p. stanowi, że w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W orzecznictwie podkreśla się, że przyczyna wypowiedzenia pracownikowi umowy
o pracę ma dwojakie znaczenie: jedno występuje w aspekcie zgodności z prawem czynności pracodawcy, a drugie – jej zasadności. W myśl przepisu art. 45§1 k.p. są to niezależne od siebie przesłanki oceny żądania uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, przywrócenia do pracy albo odszkodowania. W płaszczyźnie zachowania wymaganej prawem formy wypowiedzenia
(przepis art. 30§4 k.p.) obowiązek pracodawcy sprowadza się do podania przyczyny wypowiedzenia
w piśmie zawierającym jego oświadczenie w taki sposób, by jego adresat poznał motywy leżące
u podstaw takiej decyzji. Spełnienie wymagań z przepisu art. 30§4 k.p. polega na wskazaniu przyczyny w sposób jasny, zrozumiały i dostatecznie konkretny. Gdy pracodawca nie wskazuje
w ogóle przyczyny wypowiedzenia, bądź gdy wskazana przez niego przyczyna jest niedostatecznie konkretna, a przez to niezrozumiała dla pracownika, wówczas narusza on przepis art. 30§4 k.p.
(zob. wyrok SN z dnia 03 sierpnia 2007 roku, sygn. akt I PK 79/07, M. P. Pr. 2007, nr 12, poz. 651; por. też wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2001 roku, sygn. akt I PKN 370/00, OSNP 2003, nr 3,
poz. 65 oraz wyrok SN z dnia 10 maja 2000 roku, sygn. I PKN 641/99, OSNP 2001, nr 20, poz. 618).

W piśmie wypowiadającym umowę o pracę pozwana jako przyczynę wypowiedzenia powódce umowy o pracę wskazała „redukcję zatrudnienia spowodowaną spadkiem zamówień i koniecznością redukcji kosztów”. Podana przyczyna w ocenie Sądu jest prawdziwa, o czym świadczą przedstawione sądowi dokumenty w postaci zestawienia ilościowego zamówień - II półrocze względem I półrocza 2012 r. Ponadto faktem notoryjne znanym jest sytuacja kryzysowa w gospodarce i problemy z nią związane. Nie najlepsza sytuację pozwanej potwierdzili również przesłuchani w sprawie świadkowie W. B. (2), K. Z. (2) . Prezes zarządu biorąc pod uwagę właśnie spadek zamówień na produkty , złe prognozy podjął decyzję którą wyraził w piśmie z dnia 1.10.2012 o reorganizacji polegającej na planowym zwalnianiu pracowników celem redukcji kosztów i zorganizował spotkanie z menadżerami działo celem wdrożenia planowej redukcji zatrudnienia .

Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom świadków: W. B. (2), K. Z. (2), B. M. (2) i M. S. (1), bowiem zeznania tych osób były spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Zeznaniom powódki Sąd dał wiarę jedynie w takiej części, w jakiej znalazły one potwierdzenie w zeznaniach w/w osób.

Autentyczność i wiarygodność dokumentów zgromadzonych w niniejszej sprawie,
w szczególności tych zawartych w aktach osobowych powódki, nie była kwestionowana przez strony, zaś Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Oczywistym jest w ocenie sądu , iż pracodawca będąc zmuszony sytuacją na rynku, planując i przeprowadzając zwolnienia pracowników ocenia pracowników , ich pracę i jej wyniki , mobilność, frekwencję, ale tez umiejętność pracy w grupie aby zwolnić, w jego ocenie , pracownika najmniej przydatnego. Bezsporna jest znaczna i częsta absencja chorobowa powódki w roku 2012, powódka często chorowała, a jej absencja w pracy w dziale była największa. Pracownik taki jest dla pracodawcy najmniej przydatny. Bezspornym jest i znanym z doświadczenia życiowego , iż częsta absencja pracownika dezorganizuje pracę, może wpływać na wyniki pracy zespołu. Stąd też branie pod uwagę absencji chorobowych przy typowaniu pracowników do zwolnienia jest jak najbardziej usprawiedliwione . Pracodawca miał prawo również, typując pracownika do zwolnienia, brać pod uwagę to że , pracownik jest osoba konfliktową, osobiste problemy „przynosi do pracy” co innym przeszkadza w pracy, pozostaje w jawnym konflikcie z kierownikiem innego działu z którego pracy akurat pracodawca jest zadowolony i nie ma do niej zastrzeżeń. Przenoszenie prywatnych spraw na teren zakładu jest możliwe jedynie wówczas gdy nie wpływa to i dezorganizuje pracy innych. Powódka tłumaczyła się, iż ma astmę i musi korzystać z leku tzw. wziewnika . Jednakże napady duszności przy astmie nie występują z taką częstotliwością aby była konieczność kilkakrotnego w ciągu dnia używania leku. Świadek S. zeznał, iż powódka przychodziła tak często , iż miał wrażenie, że powódka pracuje na jego dziale. Ponadto jest różnica pomiędzy przychodzeniem na dział na przechodzeniem przez dział celem udania się do łazienki i użycia leku. Pracodawca funkcjonując jako podmiot gospodarczy bierze pod uwagę różne okoliczności, w tym dobro pracowników ale musi również dbać o swoje interesy. Ma prawo zatrudniać pracowników którzy w jego ocenie są nie tylko kompetentni ale dyspozycyjni , bezkonfliktowi, umiejący funkcjonować w zespole. Nie można żądać od pracodawcy zatrudniana pracownika , którego częste i długotrwałe absencje dezorganizują prace i wpływają na prace i wynik pozostałych pracowników bądź poprze prywatne animozje dezorganizują prace innych . Pozwana dokonując wyboru pracowników do zwolnienia korzystała ze służącego jej prawa swobody w doborze kadry pracowniczej oraz swobody w ocenie przydatności pracowników i zasadności dalszego ich zatrudnienia. Pracodawca może zasadnie wypowiedzieć umowę o pracę w ramach realizacji zasady doboru pracowników w sposób zapewniający najlepsze wykonanie realizowanych zadań (wyrok SN z dnia 02 października 1996 roku, sygn. akt I PRN 69/96, OSNP 1997, nr 10, poz. 163).

Sąd biorąc pod uwagę stanowisko wyrażone przez SN w cytowanym powyżej wyroku doszedł do przekonania, że wypowiedzenie powódce D. R. umowy o pracę było zgodne
z prawem i uzasadnione. Fakt zmniejszenia liczby pracowników został przez stronę pozwana wykazany a ocena pracowników do zwolnienia przeprowadzona w sposób należyty. Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom świadków: W. B. (2), K. Z. (2), B. M. (2) i M. S. (1), bowiem zeznania tych osób były spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały a pozostałym materiałem dowodowym tworzyły logiczna całość.

Biorąc pod uwagę wszystkie wymienione powyżej okoliczności Sad orzekł jak w pkt I wyroku oddalając powództwo.

Z uwagi na cofnięcie w trakcie postępowania sądowego wniosku powódki o wypłatę odprawy Sąd postępowanie w przedmiocie tego roszczenia umorzył na podstawie art. 355§ kpc.

Zgodnie z przepisem art. 98§1 k.p.c. §2 ust. 2 w zw. z §11 ust. 1 pkt 1 i§6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 510 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.