Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 8 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Karol Paździoch

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Krawczyk

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2016 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy

z powództwa A. W.

przeciwko M. G., K. G. (1)

o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami M. i K. G. (2), wynikającą z zawarcia przez nich małżeństwa w dniu 12 czerwca 1982 roku w USC w W. (numer aktu małżeństwa USC w (...)/1982) z dniem 2 lipca 2015 roku;

II.  zasądza od pozwanych M. G. i K. G. (1) solidarnie na rzecz powoda A. W. kwotę 577 (pięćset siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII RC 327/15

UZASADNIENIE

Pozwem, który wpłynął do Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie w dniu 2 lipca 2015 r., powód A. W. – reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata – wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami K. G. (1) i M. G..

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w dniu 24 października 2013 r. Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P. wydał wyrok, który następnie opatrzono klauzulą wykonalności. Kolejno wskazano, iż po uzyskaniu tytułu wykonawczego powód zainicjował postępowanie egzekucyjne w stosunku do pozwanego K. G. (1), a Komornik ustalił, że ww. pozwany wraz z małżonką – na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej – jest współwłaścicielem nieruchomości gruntowej. Następnie podniesiono, iż z racji tego, że powód nie może uzyskać klauzuli wykonalności przeciwko współmałżonce K. G. (1), konieczne jest ustanowienie rozdzielności majątkowej w małżeństwie pozwanych (k. 2).

Pozwani – reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego – wnieśli o oddalenie powództwa w całości, argumentując, iż możliwe jest prowadzenie na wniosek powoda egzekucji z emerytury pozwanego (k. 47).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. G. (2) i M. G. pozostają w związku małżeńskim od 12 czerwca 1982 r.

Dowód:

–

odpis skrócony aktu małżeństwa, k. 6;

–

przesłuchanie pozwanego k. 79-80.

Wyrokiem z dnia 24 października 2013 r. Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P., w sprawie o sygnaturze akt X GC 1477/13, zasądził od pozwanego K. G. (1) na rzecz powoda A. W. kwotę 25.439,63 zł wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot, które składają się na ww. kwotę i stały się wymagalne w 2008 r., oraz kosztami procesu w kwocie 2400 zł.

Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P. nadał ww. wyrokowi klauzulę wykonalności.

Dowód:

–

kopia odpisu wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z dnia 24 października 2013 r., w sprawie o sygnaturze akt X GC 1477/13, k. 7, 52;

–

kopia odpisu postanowienia Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie o sygnaturze akt X GC 1477/13, k. 53.

W postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z wniosku A. W. przeciwko dłużnikowi K. G. (1) pod sygn. akt Km 95/14 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – P. i Zachód R. W. wskazał wierzycielowi, iż powinien on wystąpić do właściwego Sądu z wnioskiem o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika – M. G..

Postanowieniem z dnia 15 maja 2014 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – P. i Zachód R. W. w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z wniosku A. W. przeciwko dłużnikowi K. G. (1) pod sygn. akt Km 95/14 umorzył postępowanie egzekucyjne wobec bezskuteczności egzekucji.

Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2015 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – P. i Zachód M. F. w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z wniosku A. W. przeciwko dłużnikowi K. G. (1) pod sygn. akt Km 163/14 umorzył postępowanie egzekucyjne wobec bezskuteczności egzekucji.

Dowód:

–

wezwanie wierzyciela k. 11 w aktach sprawy Km 95/14,

–

kopie odpisów postanowień komorników, k. 12, 51 oraz k. 25 w aktach sprawy Km 95/14,

–

przesłuchanie pozwanego, k. 79-80.

K. G. (2) i M. G. na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej są współwłaścicielami nieruchomości lokalowej położonej w W., dla której Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie XI Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w P. prowadzi księgę wieczystą KW nr (...).

Ponadto pozwani są również – na tej samej zasadzie – współwłaścicielami zabudowanej nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), która została oszacowana w toku innego postępowania egzekucyjnego na kwotę ok. 2 mln zł. Natomiast według K. G. (1) ma ona wartość ok. 3-4 mln zł. K. G. (1) jest wypłacana renta w wysokości 1300 zł miesięcznie. W pozostałej części, wynoszącej 500 zł, świadczenie to jest zajęte przez Komornika sądowego na rzecz innych wierzycieli pozwanego. Aktualną wysokość swojego zadłużenia wobec A. W. K. G. (2) szacuje na kwotę ok. 80.000 zł.

Dowód:

–

odpis księgi wieczystej, k. 8-11,

–

przesłuchanie pozwanego, k. 79-80.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny został oparty w niniejszej sprawie na powołanych powyżej dowodach
z dokumentów, albowiem strony nie kwestionowały ich autentyczności oraz treści, a nadto również Sąd nie powziął wątpliwości co do ich wiarygodności. Ponadto Sąd czynił również ustalenia faktyczne na podstawie przesłuchania pozwanego K. G. (1), którego zeznania korespondują z wiarygodnymi dowodami z dokumentów. Wobec tego, pozostałej części jego zeznań, której nie dotyczyły przedłożone dokumenty, również należy przyznać przymiot wiarygodności, zwłaszcza, że pozwany przytoczył w nich okoliczności, które jawią się jako niekorzystne z punktu widzenia jego stanowiska procesowego, wobec czego nie miał on żadnego interesu, aby je składać.

Powództwo zostało oparte o art. 52 § 1a ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm. – dalej jako k.r.o.). Zgodnie z powołanym unormowaniem, ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

W ocenie Sądu – w świetle powołanej regulacji – uprawnione jest stwierdzenie, że wierzyciel jednego ze współmałżonków może domagać się ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej jedynie wtedy, gdy nie mógł się zaspokoić z majątku wspólnego małżonków po uprzednim uzyskaniu klauzuli wykonalności przeciwko współmałżonkowi dłużnika. Innymi słowy, jeżeli wierzyciel uprawdopodobni, że nie ma możliwości zaspokojenia się z majątku wspólnego małżonków, to wówczas Sąd będzie zobligowany ustanowić rozdzielność majątkową w małżeństwie dłużnika i jego małżonka.

W tym miejscu w odniesieniu do przesłanki uprawdopodobnienia istnienia roszczenia należy wskazać, iż uprawdopodobnienie polega na wykazaniu faktu w stopniu mniejszym, aniżeli jego udowodnienie. Innymi słowy, aby dana okoliczność została uznana za uprawdopodobnioną nie musi być pewna, ale jej zaistnienie ma graniczyć z pewnością. Należy przy tym wskazać, iż ciężar uprawdopodobnienia spoczywa na tym, kto z przywołanych twierdzeń faktycznych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.), z tą różnicą, że zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne (art. 243 k.p.c.).

Jak wynika z tytułu egzekucyjnego w postaci wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z dnia 24 października 2013 r., w sprawie o sygnaturze akt X GC 1477/13, wszystkie poszczególne kwoty, które składają się na należność główną zasądzoną tym wyrokiem, stały się wymagalne w 2008 r., ponieważ ustawowe odsetki nie zostały zasądzone od całej należności głównej od dnia wniesienia pozwu, ale indywidualnie od poszczególnych kwot, stanowiących części należności głównej. Wierzytelność objęta ww. tytułem wykonawczym stała się zatem wymagalna w 2008 r., wobec czego w niniejszej sprawie do kwestii związanych z możliwością uzyskania klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika znajdują zastosowanie przepisy art. 787 k.p.c. oraz w art. 787 ¹ k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 20 stycznia 2015 r., kiedy weszła w życie nowelizacja ww. przepisów, ściśle związana z szerokimi zmianami w zakresie małżeńskich ustrojów majątkowych uregulowanych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Zgodnie z art. 787 k.p.c., tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika. W myśl zaś art. 787 ¹ k.p.c., tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika z ograniczeniem jego odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Strona powodowa wskazała, iż nie mogła skutecznie wnosić o nadanie tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko K. G. (1) klauzuli wykonalności przeciwko jego żonie M. G., albowiem nie dysponuje dokumentem urzędowym lub prywatnym, z którego wynikałoby, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika. Powyższe twierdzenie uprawdopodabnia fakt, iż zgodnie z zeznaniami pozwanego K. G. (1), nawet on sam osobiście nigdy nie poznał A. W. ani osobiście nie przeprowadzał z nimi żadnej transakcji, czym zajmowali się jego pracownicy. Należy zatem przyjąć, że tym bardziej nie angażowała się w to pozwana M. G.. Stąd też nie istnieje dokument urzędowy lub prywatny, którym powód, czyli wierzyciel, mógłby wykazać, że zaciągnięcie zobowiązania nastąpiło za jej zgodą.

W ocenie Sądu, strona powodowa zdołała również uprawdopodobnić, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków. Prowadzone bowiem wyłącznie wobec pozwanego K. G. (1) postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne. Równocześnie Komornik sądowy wskazał powodowi, jako wierzycielowi, że możliwa byłaby jedynie egzekucja z majątku wspólnego pozwanego, czyli dłużnika, oraz jego żony, ale oczywiście jej prowadzenie wymagałoby uprzedniego nadania tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności przeciwko pozwanej M. G., co z przyczyn wyżej wskazanych było niemożliwe.

Strona pozwana słusznie podniosła, iż Komornik sądowy nie usiłował prowadzić na rzecz A. W. egzekucji ze świadczeń emerytalno-rentowych K. G. (1). Niemniej jednak z samych zeznań tego pozwanego wynika, iż w ten sposób A. W. nie mógłby uzyskać zaspokojenia swojej wierzytelności. K. G. (2) wskazał bowiem, iż jego aktualne zadłużenie wobec A. W. wynosi ok. 80.000 zł. Zaspokojenie tak wysokiej wierzytelności wyłącznie z renty pozwanego, z jakiej – jak sam przyznał – już jest prowadzone inne postępowanie egzekucyjne, nie mogłoby okazać się satysfakcjonujące dla A. W., który w tym celu musiałby przyłączyć się do innego wierzyciela lub wierzycieli pozwanego. Istnieje zatem bardzo wysoki stopień prawdopodobieństwa, wręcz graniczący z pewnością, że w ten sposób powód nie uzyskałby zaspokojenia wierzytelności do końca życia pozwanego, który obecnie ma 63 lata. Ponadto, gdyby wystarczające było prowadzenie przez innych wierzycieli pozwanego egzekucji wyłącznie z jego renty, to nie prowadzono by przeciwko pozwanemu egzekucji z nieruchomości położonej przy ul. (...) w S., o czym zeznał sam pozwany.

Wobec powyższego, Sąd doszedł do przekonania, iż strona powodowa zdołała uprawdopodobnić, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków, aby było możliwe skuteczne prowadzenie egzekucji z udziału przysługującego pozwanemu K. G. (1) w dotychczasowym majątku wspólnym. W konsekwencji Sąd ustanowił rozdzielność majątkową między pozwanymi małżonkami od dnia 2 lipca 2015 r., w którym pozew wpłynął do Sądu, ponieważ data stempla pocztowego na kopercie, w jakiej pozew został nadany w polskim urzędzie pocztowym, jest niemożliwa do odczytania.

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie I wyroku.

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Stosownie do treści art. 98 § 3 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami – 360 zł. Kwota ta została powiększona o kwotę uiszczonej przez powoda opłaty stałej od pozwu w wysokości 200 zł oraz o kwotę opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, co dało razem kwotę 577 zł.

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie II wyroku.