Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód K. J. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 45.984,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty z tytułu zwrotu dokonanych przelewów na rzecz pozwanej w kwotach 6984,92 zł i 39000 zł w związku z przejęciem praw i obowiązków z umowy leasingu zawartej między pozwanym a (...) sp. z o.o. w Ż..

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zgłosił interwencję uboczną po stronie pozwanej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 05 września 2012 roku pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jako finansującym zawarła została z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. jako korzystającym umowa leasingu operacyjnego nr (...), na tej podstawie pozwany oddał w użytkowanie spółce (...) przedmiot leasingu w postaci traktu tarczo- 73wego TD 500 nr seryjny (...), pilarki tarczowej (...) nr seryjny (...), podajnika, czterech stołów, czterech pił do traka oraz odciągu trocin 7,5 kW. (umowa – k. 65 ). Maszyny te zostały w pewnym momencie przekazane powodowi, który wykonywał na niej prace, dokonywane były w związku z tym rozliczenia między nim a (...) sp. z o.o. z tytułu świadczonych usług. Powód miał zawarte z pozwanym także inne umowy leasingowe. Jako klienta z ramienia pozwanego obsługiwała go A. W.. Po pewnym czasie (...) sp. z o.o. przestał spłacać raty leasingowe. Wobec tego pismem z dnia 1 lutego 2013 r. doręczonym w dniu 18 lutego 2013 r. pozwany wypowiedział umowę leasingu. Wobec tego, że powód wyraził wolę przejęcia maszyn, strony podjęły rozmowy odnośnie przejęcia przez niego praw i obowiązków z umowy leasingu. Powód złożył pisemny wniosek w tym zakresie. Sporządzony został także projekt aneksu do umowy z oznaczeniem daty zawarcia 12 czerwca 2013 r., w którego treści była mowa o przeniesieniu praw i obowiązków z umowy leasingu, który został podpisany przez powoda oraz (...) Sp. z o.o. Została wydana decyzja z Centrali pozwanego w tym zakresie. Warunkiem jednak było uregulowanie kwoty w wysokości zaległości M. P. (wypowiedzenie – k. 45, potwierdzenie odbioru – k. 46, przesłuchanie powoda – k. 236, zeznania świadka A. W.- k. 189 – 191, wniosek – k. 230 – 231, projekt aneksu – k. 232 ).

W dniu 23 lipca 2013 roku pozwana listem elektronicznym e-mail poinformowała powoda o łącznej kwocie w wysokości 45.984,92 zł, którą powód zobowiązany był wpłacić do dnia następnego w celu realizacji cesji. (list e-mail k. 11)

W odpowiedzi na list elektroniczny e-mail z dnia 23 lipca 2013 roku powód pismem z dnia 23 lipca 2013 roku zwrócił się z prośbą do pozwanej o wydłużenie okresu zapłaty kwoty 45.984,92 zł do miesiąca czasu, jednocześnie zobowiązał się do jej zapłaty w ciągu miesiąca. (pismo z dnia 23 lipca 2013 roku k. 12)

Pismem z dnia 31 lipca 2013 roku pozwany poinformował, że cesja umowy nr (...) nie została zrealizowana ze względu na brak ustanowienia wymaganych zabezpieczeń i brak spłaty zobowiązań wynikających z umowy leasingu. (pismo z dnia 31 lipca 2013 roku k. 13). W kolejnych dniach, po ponownych ustaleniach pomiędzy powodem a A. W., uzyskała ona zgodę z Centrali na to, aby klient dokonał wpłaty w późniejszym terminie. W dniu 8 sierpnia 2013 r. wysłała ona do powoda e – maila, w której treści wskazał tylko kwotę – 45 984,92 PLN, numer rachunku i tytuł (e – mail –k. 14, zeznania świadka A. W.- k.190). W dniu 13 sierpnia 2013 roku powód wpłacił na rzecz pozwanej kwotę 6.984,92 zł tytułem cesji umowy leasingu (...). ( potwierdzenie przelewu k. 15)

W dniu 14 sierpnia 2013 roku powód wpłacił na rzecz pozwanej kwotę 39.000,00 zł tytułem cesji umowy leasingu (...) (potwierdzenie przelewu k. 14). Po dniu 8 sierpnia 2013 r. A. W. udała się na urlop (zeznania świadka A. W. – k. 190). Powód nie rozmawiał z M. P. na temat dokonywanej wpłaty. Powód następnie zwracał się do A. W. o dokończenie transakcji, uzyskał jednak informację wymijającą, że raczej cesja nie będzie możliwa, bo umowa została wypowiedziana, że pojawi się nowa umowa leasingu, że cały czas przygotowuje dokumenty. Jesienią 2013 r. powód otrzymał telefon od windykatora w sprawie zwrotu maszyny. Niezwłocznie oddzwonił w tej sprawie do Pani W., która powiedziała, że była to pomyłka. Po miesiącu od tego zdarzenia do powoda znowu zadzwonił windykator z żądaniem przekazania maszyny. Powód ponownie zadzwonił do Pani W., która powiedziała, że umowa nie doszła do skutku, że brak jest zgody na leasing (przesłuchanie powoda – k. 236).

W dniu 5 grudnia 2013 r. pozwany odebrał od pozwanego przedmiotową maszynę (pokwitowanie). Pismem z dnia 29 lipca 2013 r. powód wezwał pozwanego do zwrotu kwoty 45.984,92 zł. (wezwanie – k. 18

Powołany wyżej stan faktyczny sąd ustalił o wskazane dokumenty, wydruki, w tym z poczty elektronicznej, które nie budziły wątpliwości co do wiarygodności.

W sprawie przeprowadzony został dowód z zeznań świadka A. W. oraz z przesłuchania powoda. O tyle relacje te były o tyle znaczące, iż to w zasadzie tylko te dwie osoby prowadziły rozmowy co do transakcji. Świadek w toku swojej relacji powołuje się na bliżej niesprecyzowaną Centralę, co należy tłumaczyć jako osoby, które były uprawnione do podejmowania decyzji, reprezentacji pozwanego. Oczywiście rozmowy A. W. jako handlowca z powodem miały tu istotne znaczenie. Dla powoda był to przedstawiciel pozwanego, zwłaszcza, iż z tą osobą załatwiał także wcześniejsze umowy leasingu. Relacje te są co do zasady zbieżne ze sobą do pewnego momentu, tj. do dokonania wpłaty w sierpniu 2013 r. Choć zwrócić należy uwagę na to, iż jest pewna niespójność w relacji świadka, który powołuje się na wstrzymanie wypowiedzenia umowy z dotychczasowym korzystającym, ale nie wie w jaki to sposób było zrobione. Jako handlowiec, doradca leasingowy, powinna w pierwszej kolejności ustalić sposób przeprowadzenia transakcji. Jeśli posługuje się cesją (przejęciem obowiązków) to powinna sobie zdawać sprawę, że w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć kwestię rozwiązania umowy. Jest to pierwszy element, który dla klienta, powodować mógł niekorzystane skutki. Faktycznie powód nie dokonał płatności w terminie pierwotnym, co spowodowało wystosowanie pisma z dnia 31 lipca 2013 r. Ale następnie świadek wskazuje, że uzyskała zgodę na ponowienie wpłaty i aprobatę Centrali , a co za tym idzie odwołane zostało oświadczenie z dnia 31 lipca 2013 r. Z drugiej strony nie można uznać, iż w tym drugim wypadku wyznaczono powodowi jakiś konkretny termin zapłaty. E – mail z dnia 8 sierpnia 2013 r. takiego terminu nie podaje. Zresztą zwrócić należy uwagę, iż jak wynika z relacji świadka, po dniu 8 sierpnia 2013 r. wyjechała na urlop, a dalej wskazała, iż w czasie urlopu dostała zgodę na ponowienie wpłaty od klienta. Nie wiadomo natomiast dokładnie kiedy. Trudno uznać za logiczne wysyłanie e – maila, który ewidentnie sugeruje dokonanie wpłaty, kiedy nie było jeszcze decyzji „o ponowieniu wpłaty”. Nie można zatem przyjąć, iż powód nie dokonał wpłaty w terminie. Podkreślić należy, iż świadek uzyskał na to zgodę w czasie urlopu, a więc po 8 sierpnia 2013 r., a pozwany dokonał zapłaty 13 i 14 sierpnia 2013 r.

Za niewiarygodne uznać należy stwierdzenie świadka, iż nie pamięta treści rozmowy z powodem po tym jak dostał wezwanie do wydania maszyn. Wydaje się to dziwne w sytuacji, gdy dokładnie przedstawia ona szczegóły wcześniejszych wypadków, rozmów, podając nawet daty. Treść tych rozmów dokładnie przedstawił powód i sąd dał mu w pełni wiarę. Relacja powoda jest nacechowana emocjonalnie, jest on zaskoczony całą sytuacją, co dodatkowo świadczy o jej wiarygodności. Poza tym rzadko zdarza się sytuacja, gdy przedstawiciel firmy mimo wcześniejszych zapewnień o pomyłce w czynności windykatora, o załatwieniu sprawy, następnie oświadcza, że zgoda na jej pozytywne załatwienie nie została wyrażona.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było w całości uzasadnione, tj. odnośnie zapłaty kwoty 45 984,92 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 6 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty.

W pierwszej kolejności odnosząc się do kwestii formalnych zwrócić należy uwagę na to, iż nie był zasadny wniosek o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) sp. z o.o. w Ż.. Zgodnie z art. 194 § 1 k.c. jeżeli okaże się, że powództwo nie zostało wniesione przeciwko osobie, która powinna być w sprawie stroną pozwaną, sąd na wniosek powoda lub pozwanego wezwie tę osobę do wzięcia udziału w sprawie. Sąd uznał, iż powództwo zostało wniesione przeciwko właściwej osobie. Jeśli chodzi o dokonaną wpłatę, to między powodem a (...) sp. z o.o. nie zachodziła żadna więź.

Podstawą prawną roszczenie powinien być przepis art. 405 k.c., zgodnie z którym kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości, a nadto przepisy art. 410 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którymi przepisy artykułów poprzedzających stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego. Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Wpłata, której zwrotu domaga się powód dokonana została, jak wynika ze stanu faktycznego w jednym tylko celu- tj. uregulowania statusu prawnego przedmiotu leasingu z umowy z (...) sp. z o.o. Kwestia, czy miało być to przejęcie praw i obowiązków, czy też zawarcie nowej umowy jest tu drugorzędna. Zamiarem powoda, który został utwierdzany przez czynności pozwanego było, aby stał się on stroną umowy leasingu. Zresztą trudno byłoby uznać za poprawną konstrukcję cesji, którą posługiwał się pozwany w stosunku do umowy, która była definitywnie rozwiązana. Zdaniem sądu, przedstawicielka pozwanego A. W. wywołała u powoda błędne przeświadczenie co do możliwości tego typu transakcji, mimo że jak się później okazało, nie było definitywnej zgody w tym zakresie jej przełożonych. Jej czynności spowodowały zapłatę kwoty, którą powód traktował jako opłatę wstępną w związku z leasingiem. Jeszcze kilka miesięcy po wpłacie informowała ona powoda, że sprawa zostanie załatwiona. Nie można zatem przyjąć tezy o tym, iż powód wiedział, że do świadczenia nie był zobowiązany. Nie można też uznać, iż powód płacił za cudzy dług. Wprawdzie kwota została ustalona według wysokości długu (...) sp. z o.o., ale był to tylko sposób jej wyliczenia. Powód płacił własne świadczenie w związku z tym, iż miał być stroną umowy leasingu. Nie miał on zamiaru spłacać cudzego długu – taki zamiar nie wynika z żadnego dowodu. Zgodzić się należy z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 lipca 2014 r., I ACa 637/14, Lex nr 1566998, zgodnie z którym cel świadczenia ma być objęty pewnym wstępnym porozumieniem woli stron co do podstawy prawnej świadczenia nie stanowiącym jednakowoż jeszcze umowy pomiędzy nimi. To porozumienie wskazuje jednak na zgodne, pomiędzy jego stronami przyjęcie, iż odbiorca świadczenia otrzymuje je tylko z uwagi na ten cel. Tylko zatem w takim przypadku jego zniweczenie czyni to świadczenie nienależnym i podlegającym zwrotowi przez accipiensa na rzecz solvensa w realizacji kondykcji causa data, causa non secuta.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Termin początkowy ich naliczania uzasadniony był na podstawie art. 455 k.c., tj po terminie wskazanym w wezwaniu.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Na koszty złożył się opłata sądowa od pozwu i koszty zastępstwa procesowego zgodnie ze spisem kosztów z k. 229, które były w pełni kosztami celowymi.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)