Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: Grzegorz Gut

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2014 r. w Warszawie

sprawy R. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania R. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 29 grudnia 2011 roku, znak: ENMS/6/(...) oraz z dnia 23 lutego 2012 roku, znak: ENMS/6/(...)

1.  umarza postępowanie odnośnie odwołania od decyzji z dnia 29 grudnia 2011 roku w tym zakresie w jakim została zmieniona decyzją z 23 lutego 2012 roku,

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 23 lutego 2012 roku w ten sposób, że przyznaje R. B. prawo do emerytury od dnia 14 października 2011 roku,

3.  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie świadczenia.

Sygn. akt VII U 3480/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawca R. B. w dniu 10.02. 2012 r., za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołał się do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji wyżej wymienionego organu rentowego z dnia 29.12.2011 r., znak: ENMS/6/(...) dotyczącej prawa do wcześniejszej emerytury. Wnioskodawca podniósł, że w okresie od 19. 05.1976 r. do 10.10.1977 r. pracował w warunkach szczególnych na stanowisku automatyka –elektromontera w (...) Kombinacie Budownictwa w L.. W/w okresu nie zaliczył mu ZUS Oddział (...) w W. do pracy w warunkach szczególnych wskazując na brak właściwego świadectwa pracy za w/w okres .W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się z prośbą o pozytywne rozpatrzenie jego odwołania, gdyż wcześniej nie miał świadomości, że świadectwo pracy, które posiada, nie będzie honorowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (k. 1 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu odpowiedzi organ rentowy podkreślił, że odwołujący nie udowodnił, że wykonywał pracę w warunkach szczególnych przez okres 15 lat i tym samym nie spełnił warunków wymaganych do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm). Jednocześnie organ rentowy wskazał, że uznał za udowodniony okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 13 lat,11 miesięcy i 2 dni (s.45,49 tom IV) Okresu pracy od 19 .05. 1976 r. do 10.10.1977r. organ rentowy nie zaliczył do stażu pracy w warunkach szczególnych wskazując, że skarżący nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach ze wskazanymi okresami tej pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze , z podaniem czasu pracy, jej rodzaju oraz działem i pozycją do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. i zarządzenia resortowego właściwego ministra.

Wobec nie udokumentowania 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych Oddział decyzją z dnia 29.12.201 lr. (s.27 tom IV) odmówił ubezpieczonemu prawa do wnioskowanego świadczenia.

Jednocześnie organ rentowy wskazał , iż do ww. odwołania załączył nowe dokumenty, jednakże nie wpłynęły one na zmianę stażu pracy odwołującego, organ rentowy nie uwzględnił do okresu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia w Zakładach (...) od 01.09.1965r. do 24.10.1971r. oraz od 18.10.1973r. do 13.07.1974r. (po wyłączeniu okresu służby wojskowej) ponieważ brak jest świadectwa pracy w warunkach szczególnych , natomiast przedłożone kserokopie zaświadczeń i angaży nie są wystarczającym środkiem dowodowym na okoliczność zatrudnienia w warunkach szczególnych. Wobec powyższego decyzją z dnia 23.02.2012r. (s.53 tom IV) Oddział ponownie odmówił skarżącemu prawa do emerytury.

Wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 29 .05.2012 r. po rozpoznaniu sprawy z wniosku R. B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. o wcześniejszą emeryturę na skutek R. B. od decyzji organu rentowego z dnia 29.12.2011 r. oddalono odwołanie.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie ustalił, że ubezpieczony R. B., urodzony w dniu (...), w dniu 15 września 2011 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę. Do wniosku dołączył kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentacją potwierdzającą te okresy. Organ rentowy po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego uznał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku legitymuje się łącznym stażem pracy w wymiarze 32 lat i 11 miesięcy, w tym stażem w warunkach szczególnych w wymiarze 13 lat 11 miesięcy i 2 dni. Jednocześnie organ potwierdził, że ubezpieczony nie rozwiązał dotychczas stosunku pracy. W oparciu o powyższe ustalenia organ rentowy decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r. (znak: ENMS/6/(...)) odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia emerytalnego z uwagi na okoliczność, iż pozostaje on w stosunku pracy. R. B. od niekorzystnej dla niego decyzji organu rentowego odwołał się do sądu inicjując tym samym niniejsze postępowanie. W toku postępowania ustalono, że ubezpieczony od 1 lutego 2008 r. do chwili obecnej zatrudniony jest w Instytucie (...).

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie uznał, że odwołanie R. B. jest niezasadne i podlega oddaleniu. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr. 153.poz. 1227 ze zm.). ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. - zgodnie z art. 196 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do dnia 31 grudnia 1998 roku) osiągnęli: okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Z kolei zgodnie z ust. 2 w/w artykułu emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Zdaniem Sądu Okręgowego ustawodawca wprowadzając powyższe uprawnienia dla osób wykonujących prace w warunkach szczególnych uzależnił możliwość otrzymania powyższej emerytury od rozwiązania stosunku pracy w sytuacji osób pozostających w stosunku pracy.

Zdaniem Sądu Okręgowego, jeżeli ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy na dzień złożenia wniosku o emeryturę na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lub najpóźniej na dzień wydania decyzji przez organ rentowy, a nadto nie udokumentował przed organem rentowym spełnienia warunku posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 1 stycznia 1999 r., odwołanie od decyzji odmawiającej przyznanie prawa do emerytury, winno podlegać oddaleniu po ustaleniu, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy. Wówczas sąd nie ma obowiązku prowadzenia postępowania celem ustalenia spełnienia pozostałych przesłanek przyznania świadczenia.

Od wyroku złożył apelację ubezpieczony, który zaskarżył go w całości i wniósł o zmianę poprzez uwzględnienie odwołania.W uzasadnieniu zarzucił Sądowi Okręgowemu, że nie prowadził postępowania celem ustalenia spełnienia pozostałych przesłanek skutkujących przyznaniem emerytury.

Sąd Apelacyjny, Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznał ,że apelacja zasługuje na uwzględnienie w zakresie skutkującym uchyleniem wyroku, aczkolwiek nie na skutek wadliwego orzeczenia Sądu Okręgowego, ale zmiany przepisu art. 184 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jaka nastąpiła z dniem 1 stycznia 2013 r., a więc już po wydaniu wyroku przez sąd pierwszej instancji. Sąd Apelacyjny podniósł ,iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r. odmówił R. B. przyznania emerytury z powodu nie wykazania 15 lat pracy w warunkach szczególnych, jak również dlatego, że nie udokumentował on rozwiązania stosunku pracy. Zarówno na datę wydania decyzji jak i wyroku Sądu Okręgowego był to warunek konieczny do przyznania emerytury na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.Z dniem 1 stycznia 2013 r., na podstawie art. 1 pkt. 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, art. 184 ust.2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. uzyskał brzmienie: " Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa". W stosunku do poprzedniego brzmienia przepisu, został usunięty warunek uprzedniego rozwiązania stosunku pracy.

Stosownie do treści art. 316 § 1 k.p.c. sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Pod pojęciem stan rzeczy należy rozumieć zarówno stan faktyczny jak i prawny. W systemie apelacyjnym zasada ta ma zaś zastosowanie do sądów obu instancji, gdyż instancja ta jest przede wszystkim sądem merytorycznym, a nie tylko kontrolnym (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 8 lutego 2006 rok, sygn. akt II CSK 153/05 LEX nr 192012 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r. IIPK 173/11 LEX nr 1211151).Na gruncie spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, powyższa reguła doznaje weryfikacji z tego względu, że postępowanie sądowe w tych sprawach wszczynane jest na skutek odwołania wniesionego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które zastępuje pozew. Postępowanie to ma zatem charakter odwoławczy, a jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem wydanej decyzji.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny był zobowiązany do uwzględnienia nowego stanu prawnego z daty wyrokowania, co spowodowało, iż aktualna stała się kwestia oceny prawidłowości wydanej decyzji odnośnie odmowy zaliczenia odwołującemu okresów pracy w warunkach szczególnych. Ponieważ w tym zakresie Sąd Okręgowy nie przeprowadził żadnego postępowania dowodowego. Koniecznym stało się więc uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania i zobligowanie Sądu Okręgowego do rozważenia czy organ emerytalno — rentowy prawidłowo uznał, że ubezpieczony nie spełnia warunków z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (w nowym brzmieniu) w związku z przepisami Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając na uwadze wytyczne Sądu Apelacyjnego ,Sąd Okręgowy ponownie rozpoznając sprawę w ramach zaleconego postępowania dowodowego dopuścił dowód z zeznań świadka W. N. na okoliczność pracy odwołującego w (...) Kombinacie Budowlanym w L. w okresie od 19 maja 1976 r. do 19 października 1977r.(k 92-94 a.s.).Nadto akt osobowych odwołującego nadesłanych z Archiwum Państwowego w W. Ekspozytura w N. (k-98) oraz opinii biegłego z zakresu bhp J. C. (k.108 – 120). Zdaniem Sądu Okręgowego powyżej przytoczone dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty nie były przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z treści tych dokumentów okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy. Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom świadka powołanego w sprawie, który w sposób wiarygodny potwierdził pracę odwołującego kwestionowanym przez organ rentowy okresie od 19 maja 1976 r. do 19 października 1977 r. na stanowisku automatyka ciepłowni w (...) Kombinacie Budowlanym w L.. Zeznania świadka korespondują również z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym tj aktami osobowymi nadesłanymi z Archiwum Państwowego w W. Ekspozytura w N. oraz opinią biegłego z zakresu bhp . W/w biegły w sposób profesjonalny i przekonywujący wykazał ,że materiał dowodowy w zebrany w sprawie daje podstawy do zaliczenia pracy wykonywanej przez ubezpieczonego do prac w szczególnych warunkach w okresie od 19.05.1976 r. do 10.10.1977 r. - zgodnie z treścią świadectwa pracy w rozumieniu art.32 ustawy emerytalnej. Oraz ,że istnieją podstawy prawne do uznania pracy wykonywanej przez odwołującego okresie od 19.05.1976 r. do 10.10.1977 r. jako pracy wykonywanej szczególnych warunkach uprawniającej do niższego wieku emerytalnego godnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 07.02.1983 r. ujętej Dziale II. Wobec powyższego Sąd uznał zgromadzony w sprawie materiał za wystarczający do wydania orzeczenia kończącego postępowanie.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie zważył, co następuje:

Odwołanie R. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 29 grudnia 2011 r., znak: ENMS/6/(...) jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań prawnych Sąd Okręgowy podkreśla, że jedyną kwestią sporną niniejszego postępowania (w świetle argumentacji Sądu Apelacyjnego przedstawionych wyżej)było ustalenie czy praca wykonywana przez wnioskodawcę w (...) Kombinacie Budownictwa w L. w okresie od 19.05.1976 r. do 10.10.1977 r. miała charakter pracy w szczególnych warunkach.

W tym względzie zdaniem Sądu Okręgowego należy dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zauważyć należy, iż zgodnie z art.184 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227, dalej „ustawa o FUS”)- Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

2. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Dodatkowo zważyć należy, że warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych jest spełnienie przesłanki posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 i przesłanki stażu pracy w szczególnych warunkach w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej, tj. 1 stycznia 1999 r., nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Niezależnie jednak od powyższego podkreślić należy, iż dyspozycja art.184 ustawy odsyła do treści art. 32 ustawy o FUS, w myśl którego, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Obniżanie wieku emerytalnego niektórym grupom zawodowym uzasadnia się narażeniem tych osób na szybsze niż przeciętne zrealizowanie się emerytalnego ryzyka z powodu występowania w ich zawodach czynników negatywnych, które doprowadzają do wcześniejszej, niż powszechnie, utraty sił do wykonywania dotychczasowej pracy.

Ponadto w myśl ustępu 4 art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia, przy czym wiek emerytalny powyższej kategorii pracowników, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których pracownikom tym przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Kwestie, o których mowa powyżej reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), („Rozporządzenie w sprawie wieku emerytalnego”). Zgodnie z powyższym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1.  posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego);

2.  wykonywać pracę wymienioną w wykazie A ( Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego;

3.  osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego) oraz

4.  być zatrudnionym przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt.3 Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego).

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym W postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązują odstępstwa od ogólnych zasad dowodzenia podyktowane dążeniem do pełnego i wszechstronnego rozstrzygnięcia wszystkich kwestii spornych. W praktyce oznacza to, że w postępowaniu tym dopuszczalne jest wykazanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 roku, II URN 23/95).

Przeprowadzone postępowanie wykazało, iż wnioskodawca wykonywał prace automatyka przy wytwarzaniu energii cieplnej (para technologiczna ) oraz przy eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych.

W ocenie Sądu Okręgowego prace wykonywane przez wnioskodawcę, które należy zaliczać do prac w warunkach szczególnych, były świadczone w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy, co jest także warunkiem niezbędnym do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury w rozumieniu § 2 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego.

Przeprowadzone postępowanie wykazało, iż wnioskodawca wykonywał prace w ciężkich warunkach zarówno w okresie uznanym i nie kwestionowanym przez organ rentowy tj w wymiarze 13 lat ,11 miesięcy i 2 jak i w kwestionowanym przez organ rentowy okresie od 19.05.1976 r. do 10.10.1977 r. - zgodnie z treścią świadectwa pracy w rozumieniu art.32 ustawy emerytalnej. Reasumując Sąd Okręgowy w pełni podzielił stanowisko biegłego z zakresu bhp ,że istnieją podstawy prawne do uznania pracy wykonywanej przez odwołującego okresie od 19.05.1976 r. do 10.10.1977 r. jako pracy wykonywanej szczególnych warunkach uprawniającej do niższego wieku emerytalnego godnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 07.02.1983 r. ujętej Dziale II.

W świetle powyższego zdaniem Sądu nie ulega zatem wątpliwości, że R. B. wypełnia przesłanki warunkujące przyznanie prawa do emerytury, albowiem w związku z dokonanymi ustaleniami udowodnił wykonywanie pracy w warunkach szczególnych przez okres 15 lat.

Ze względu na fakt, iż ubezpieczony urodził się w dniu (...), a wniosek o wcześniejszą emeryturę złożył w dniu 15.09.2011 roku Sąd przyznał ubezpieczonemu emeryturę od dnia 14.10.2011 roku, gdyż od tej daty W. D. spełniał wszystkie przesłanki warunkujące przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury.

Sąd Okręgowy mając na uwadze fakt ,że organ rentowy zaskarżoną decyzję z dnia 29.12.2011r. zmienił decyzją z dnia 23.02.2012 r. a odwołujący rozszerzył odwołanie również o ostatnią z w/w decyzji na mocy art. 477 (13) k.p.c orzekł jak w pkt 1 wyroku. Rozstrzygnięcie jak w pkt 2 wyroku Sąd Okręgowy wydał na podstawie art. 477 (14) § 2 k.p.c.