Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku Z. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 5 marca 2015r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu Z. M. prawo do emerytury od dnia (...) 2015 roku;

2.  oddala odwołanie w pozostałej części;

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz ubezpieczonego Z. M. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 302/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 marca 2015 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił Z. M. prawa do emerytury.

W dniu 18 marca 2015 roku wnioskodawca odwołał się od przedmiotowej decyzji wskazując, iż posiada wymagany piętnastoletni okres pracy w warunkach szczególnych.

ZUS wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że stanowisko ślusarza w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych nie jest wymienione w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz. 43 ze zm.)

Pismem procesowym z dnia 1 lipca 2015 roku, pełnomocnik odwołującego wniósł o uwzględnienie odwołania, poprzez zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury od dnia (...) roku, a nadto stwierdzenie, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za niewydanie decyzji przyznającej prawo do emerytury w ustawowym terminie. Pełnomocnik wnioskodawcy sprecyzował, iż odwołujący domaga się zaliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od dnia 1 czerwca 1973 roku do dnia 25 października 1974 roku oraz od dnia 27 października 1976 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku, kiedy to był zatrudniony na stanowisku spawacza.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Z. M., urodzony (...), złożył w dniu (...) roku wniosek o emeryturę. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-5 w aktach ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 28 lat, 3 miesiące i 14 dni w tym 28 lat, 1 miesiąc i 29 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 15 dni okresów nieskładkowych. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w warunkach szczególnych wynosi 4 lata i 11 miesięcy. Organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia od dnia 15 czerwca 1989 roku do dnia 31 maja 1994 roku (z wyłączeniem okresów nieskładkowych) na stanowisku spawacza (okoliczności niesporne).

W okresie od dnia 1 września 1970 roku do dnia 31 sierpnia 2000 roku Z. M. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) w P.. W świadectwie pracy i angażach wystawionych wnioskodawcy przez wyżej wymieniony zakład pracy wskazano, że był on zatrudniony od 1 września 1970 roku do 31 maja 1973 roku na stanowisku ucznia (...) przy (...), od 1 czerwca 1973 roku do 14 czerwca 1989 roku na stanowisku ślusarza, od 15 czerwca 1989 roku do 31 maja 1994 roku na stanowisku spawacza oraz od 1 czerwca 1994 roku do 31 sierpnia 2000 roku na stanowisku ślusarza (dowód: świadectwo pracy k. 19 akt sprawy, angaże w aktach osobowych wnioskodawcy).

Podczas zatrudnienia w (...) S.A. w P. w okresie od 1 czerwca 1973 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy składał elementy do maszyn i urządzeń górniczych, takich jak wieże do kopalni, obudowy kopalniane, przenośniki taśmowe. Elementy te były przesyłane z wydziału przygotowawczego. Były to blachy, rury lub też płaskowniki. Podstawowymi narzędziami wnioskodawcy były: spawarka elektryczna, palnik acetylenowo – tlenowy, narzędzia o napędzie pneumatycznym, szlifierka, nitownica. Czynności wykonywane przez wnioskodawcę na stanowisku ślusarza w (...) Spółce akcyjnej polegały na sczepianiu elementów konstrukcji, przeprowadzaniu operacji spawalniczych przy użyciu palnika acetylonowo – tlenowego, szlifowaniu szlifierką pneumatyczną, nitowaniu konstrukcji dla górnictwa przy użyciu nitownic, wykonywaniu połączeń śrubowych przy pomocy kluczy z napędem pneumatycznym oraz czyszczeniu elementów remontowanych obudów górniczych przy użyciu młotków pneumatycznych z przecinakami (dowód: angaż z dnia 1 czerwca 1973 roku karta powołania do czynnej służby wojskowej z dnia 20 września 1974 roku, umowa o pracę z dnia 25 października 1976 roku, angaż z dnia 13 czerwca 1989 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Stanowisko pracy wnioskodawcy było zlokalizowane w wielkogabarytowej hali produkcyjnej, której kubatura nie była podzielona wewnętrznymi przegrodami budowlanymi, a stanowiska ślusarzy i spawaczy były usytuowane obok siebie. W wydziale znajdowały się stanowiska malarzy wykonujących powłoki antykorozyjne montowanych tam konstrukcji urządzeń dla zakładów górniczych. Na stanowisku pracy wnioskodawcy nie były zachowane higieniczne warunki pracy. Stanowiska do spawania były osłonięte niewysokimi parawanami (o wysokości 1,4 – 1,5 m), które były zlokalizowane w sąsiedztwie stanowisk ślusarzy. Wnioskodawca był narażony na zanieczyszczenia, dymy, pyły spawalnicze i opary rozpuszczalników. Nitownice, młotki i szlifierki pneumatyczne generowały nadmierny hałas, a pracownicy nie byli wyposażenie w ochronniki słuchu. W miejscu pracy występowała nadmierna temperatura, zwłaszcza latem. Ubezpieczony pracował w pełnym wymiarze czasu pracy i nie wykonywał innych czynności niż wskazane. Zdarzało się, że zostawał w pracy po godzinach (dowód: zeznania świadka J. A., nagranie od minuty 2:56 do minuty 9:06, zeznania świadka K. B., nagranie od minuty 9:28 do minuty 14:20, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 15:53 do minuty 19:30, protokół z rozprawy z dnia 28 stycznia 2016 roku, k. 35 – 36, opinia biegłego sądowego J. C. (1), k. 51 – 52 akt sprawy) .

Następca prawny (...) S.A. w P., (...) Spółka Akcyjna nie dysponuje dokumentacją uszczegółowiająca zakres obowiązków i czynności faktycznie wykonywanych przez Z. M. w spornych okresach ( dowód: pismo z dnia 16 grudnia 2015 roku, k. 32 akt sprawy).

(...) w P.. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, w którym stwierdziła, że pracował on w takich warunkach w okresach od 1 czerwca 1973 roku do 25 października 1974 roku oraz od 27 października 1976 roku do 14 czerwca 1989, wykonując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w sąsiedztwie stanowisk spawalniczych wymienioną w wykazie A dziale XIV poz. 12 pkt 10, 18 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 roku w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach (dowód: świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych k. 20 akt sprawy).

W okresach zatrudnienia od 1 czerwca 1973 roku do 25 listopada 1974 roku i od 27 października 1976 roku do 14 czerwca 1989 roku Z. M. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza wykonywał stale:

- prace spawalnicze – w szczególnych warunkach przy pracach określonych w wykazie A: Dział XIV. Prace różne, poz. 12 – Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym - Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

- prace ślusarskie – w szczególnych warunkach przy pracach określonych w wykazie A: Dział III. W hutnictwie i przemyśle metalowym – Prace różne w hutnictwie i przemyśle metalowym, poz. 78 – Szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne; Dział XIV – Prace różne poz. 18 – Obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych - wyżej wymienionego rozporządzenia

(dowód: opinia biegłego z zakresu (...). C. k. 73-74 )

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od 1 czerwca 1973 roku do 25 października 1974 roku oraz od 27 października 1976 roku do 14 czerwca 1989 roku ( w przerwie bowiem ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową), staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach, łącznie z okresem niekwestionowanym przez organ rentowy, wynosi więcej niż 15 lat.

(okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części, w jakiej wnioskodawca domaga się przyznania emerytury od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Art. 32 ust. 4 wyżej wymienionej ustawy stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Stanowisko takie wielokrotnie zajmował Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku w sprawie o sygn. akt II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Dodatkowo wskazać należy, że z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest bowiem dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., a tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej.

Sąd, a także organ rentowy, są zatem uprawnione do weryfikacji danych zawartych w świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych, wystawionym przez pracodawcę. Jeżeli świadectwo to zawiera dane, które nie są zgodne z prawdą, nie mogą na jego podstawie dokonać ustaleń, od których uzależnione jest prawo do świadczeń emerytalnych. To samo dotyczy ujawnienia okoliczności, że wskazane w zaświadczeniu pracodawcy stanowisko pracy wykonywanej w szczególnych warunkach nie figuruje w wykazie powołanym w tym zaświadczeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2004 roku w sprawie o sygn. akt I UK 15/04, OSNP 2005/11/161).

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany piętnastoletni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Mianowicie, w trakcie postępowania strona odwołująca podniosła, iż kwestionuje niezaliczenie przez organ rentowy okresów pracy ubezpieczonego na stanowisku ślusarza w okresach od 1 czerwca 1973 roku do 25 października 1974 roku oraz od 27 października 1976 roku do 14 czerwca 1989 roku. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości, że wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, a w dniu (...) roku ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez skarżącego w spornych okresach, Sąd oparł się na dokumentach zawartych w aktach sprawy oraz na treści zeznań przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków, jak i samego ubezpieczonego. Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z zeznań świadków na okoliczność zakresu czynności wykonywanych przez wnioskodawcę, gdyż następca prawny pracodawcy ubezpieczonego nie dysponował niezbędną dokumentacją w tym zakresie.

W ocenie Sądu Okręgowego, zeznania przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków, jak i zeznania ubezpieczonego zasługują na wiarę. Ich treść jest spójna, logiczna i koresponduje z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie. Podkreślić przy tym należy, iż organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności wskazanych wyżej dowodów. Z zeznań powyższych wynika, jakie konkretnie prace wnioskodawca wykonywał we wskazanych wyżej okresach. W zeznaniach tych nie ma sprzeczności, są one logiczne i spójne i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Zeznania świadków dały Sądowi asumpt do uznania, iż zakres czynności pracownika zatrudnionego na stanowisku ślusarza charakteryzował się wysoką uciążliwością. Wnioskodawca składał elementy do wielkogabarytowych maszyn górniczych zgodnie z rysunkiem technicznym, a następnie sczepiał (wstępnie spawał) przy pomocy spawania elektrycznego. Elementy, które nie pasowały do siebie, były dopalane do wymiaru za pomocą palnika acetylenowo - tlenowego, a następnie szlifowane przy pomocy szlifierki pneumatycznej. Z zeznań świadków i samego ubezpieczonego wynika, iż praca na stanowisku ślusarza wiązała się z narażeniem na szkodliwe czynniki, takie jak zadymienie, zapylenie, hałas.

W celu ustalenia, czy wnioskodawca wykonywał w spornym okresie prace w warunkach szczególnych Sąd dopuścił w trybie określonym w art. 278 § 1 k.p.c., dowód z opinii biegłego z zakresu (...). C. . W ocenie Sądu, ustalania w tym zakresie wymagały bowiem wiadomości specjalnych, wykraczających poza wiedzę ogólną.

Z opinii biegłego wynika w sposób jednoznaczny, iż na stanowisku pracy wnioskodawcy nie były zachowane higieniczne warunki pracy. Biegły wskazał, że wykonując swe czynności ubezpieczony był narażony na emisję czynników szkodliwych dla zdrowia, takich jak dymy spawalnicze, zapylenia, promieniowanie łuku elektrycznego, nadmierny hałas, czy podwyższoną temperaturę środowiska pracy. Biegły sądowy stwierdził nadto, że podczas spawania lub cięcia metali techniką spawalniczą gazową emitowane są również takie gazy toksyczne jak: tlenek węgla, tlenek azotu, fluorowodór, chlor, fosgen oraz chlorowodór.

Kontynuując swój wywód biegły sądowy J. C. stwierdził jednoznacznie, iż prace wykonywane przez wnioskodawcę w spornym okresie są pracami w warunkach szczególnych określonymi w wykazie A rozporządzenia: Dział XIV Prace różne poz. 12 – Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym i poz. 18 – Obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych, a także Dział III poz. 78 – Szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne.

Zważyć należy, że opinia biegłego ma na celu ułatwić Sądowi rozeznanie i zrozumienie dziedziny (rozstrzyganej kwestii) wymagającej wiadomości specjalnych. W tym znaczeniu biegły jest pomocnikiem sądu, jednakże prezentuje własne stanowisko w kwestii, którą sąd rozstrzyga. Biegły zachowuje niezawisłość co do merytorycznej treści opinii, zapewniając prawidłową rolę tej opinii w postępowaniu sądowym (orz. Sądu Najwyższego z 7 stycznia 1997 r., I CKN 44/96, niepubl.). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez sąd (tak postanowienie SN 2000.11.27. I CKN 1170/98 OSNC 2001 nr 4 poz. 84).

Dowód z opinii biegłego nie został zakwestionowany przez organ rentowy w toku postępowania. Po zapoznaniu się z doręczoną przez Sąd opinią biegłego ZUS stwierdził, iż nie zgłasza żadnych zarzutów co do opinii biegłego sądowego J. C. (1). W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego należało stwierdzić, że zakład pracy w wystawionym wnioskodawcy świadectwie pracy w warunkach szczególnych nie sprecyzował wyczerpująco rodzaju wykonywanej przez niego pracy zgodnie z załącznikiem A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

Mając powyższe na uwadze należało zatem przyjąć, że wnioskodawca w okresie od 1 czerwca 1973 roku do 25 października 1974 roku oraz od 27 października 1976 roku do 14 czerwca 1989 roku wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w warunkach szczególnych, wskazanych w rozporządzeniu w Wykazie A, Dziale XIV poz. 12 – Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym, poz. 18 – Obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych oraz w Dziale III poz. 78 – Szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne.

Bez wpływu na powyższe pozostaje fakt, że stanowisko ślusarza w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych nie jest wymienione w wykazie A i B do rozporządzenia. Nie powinno bowiem budzić wątpliwości, że o zakwalifikowaniu danej pracy do prac wykonywanych w warunkach szczególnych decyduje nie nazwa stanowiska pracy, a rodzaj wykonywanych czynności (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 roku w sprawie o sygn. akt I UK 393/10, LEX Nr 950426). Z analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika jednoznacznie, że wszystkie prace wykonywane przez wnioskodawcę w spornych okresach, mimo formalnie zajmowanego przez niego stanowiska ślusarza, były pracami w warunkach szczególnych.

W związku z tym, że wykazane przez wnioskodawcę okresy pracy w warunkach szczególnych wynoszą więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury, zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W realiach przedmiotowej sprawy organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, to jest stwierdzenia piętnastoletniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Ustalenie czy wnioskodawca posiada wymagany staż pracy w warunkach szczególnych wymagało bowiem dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, a także z opinii biegłego sądowego. Podkreślenia wymaga, że w postępowaniu przed organem rentowym jedynym dopuszczalnym środkiem dowodowym potwierdzającym zatrudnienie w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest zaświadczenie wydane przez pracodawcę ubezpieczonego, a więc dowód z dokumentu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 15 lutego 2012 roku, sygn. akt III AUa 1172/2011). Dokumentacja, którą dysponował ZUS na etapie postępowania przed organem rentowym nie była kompletna, nasuwała wątpliwości i nie pozwalała na przyznanie prawa do emerytury.

Wobec powyższego, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonemu Z. M. prawo do emerytury od dnia (...) 2015 roku, to jest od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego, a nie od dnia złożenia wniosku o emeryturę – jak chciał pełnomocnik wnioskodawcy. Zaznaczyć bowiem należy, iż osiągnięcie wieku emerytalnego jest jedną z przesłanek uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury.

W związku z powyższym, Sąd oddalił odwołanie w części, wktorej pełnomocnik odwołującego domagał się przyznania prawa do emerytury od dnia złożenia wniosku oraz stwierdzenia, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za niewydanie decyzji przyznającej prawo do emerytury w ustawowym terminie.

O kosztach procesu, Sąd orzekł w myśl art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik, zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz J. K. kwotę 120,00 złotych, na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490), zastosował jednak podwójną stawkę przewidzianą za tego typu sprawę z uwagi na istotną zmianę przepisów, w tym zakresie od 1 stycznia 2016 roku.