Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

SSR del. Ewa Grzybowska

Protokolant sekr. Joanna Wołczyńska-Kalus

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2016 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z wniosku A. A. (1) i G. A.

z udziałem (...) S.A. w L.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji wnioskodawców i uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Sieradzu

z dnia 3 lutego 2016 roku, sygnatura akt I Ns 1023/13

postanawia:

1.  oddalić obie apelacje;

2.  ustalić, że każdy z zainteresowanych ponosi koszty postępowania apelacyjnego związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ca 205/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 lutego 2016 roku Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie
z wniosku G. A. i A. A. (1) z udziałem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. Oddział (...) ustanowił na rzecz uczestnika służebność przesyłu polegającą na prawie korzystania z nieruchomości położonej w miejscowości Z. gmina B. stanowiącej działkę oznaczoną numerem ewidencyjnym (...) (pkt. 1), zasądził jednorazowe wynagrodzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawców (pkt. 2), oddalił wniosek o zasądzenie wynagrodzenia w pozostałej części (pkt. 3) orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych (pkt. 4) oraz o kosztach postępowania (pkt. 5).

Orzeczenie to zostało wydane w oparciu o następujące istotne ustalenia i wnioski:

Wnioskodawcy G. A. i A. A. (1) na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej są właścicielami nieruchomości położonej w miejscowości Z., oznaczonej numerem działki (...), objętej księgą wieczystą nr (...). Działka ta jest położona na terenie zabudowy zagrodowej, jednorodzinnej i mieszkalnej oznaczonej symbolem MM. Poprzednio właścicielami działki byli rodzice wnioskodawczyni, którzy przekazali działkę A. A. (1) i G. A. umową darowizny z 9 października 2001 roku.

Przez opisaną nieruchomość przebiega czynna linia wysokiego, średniego i niskiego napięcia, jednakże linia niskiego napięcia jest położona wzdłuż drogi, natomiast linia średniego napięcia położona jest wzdłuż działki. Znajduje się tam także stacja transformatorowa, która jest czynna.

W dniu 22 czerwca 1989 roku Urząd Gminy w B. wydał decyzję nr (...) w sprawie zatwierdzenia planu realizacyjnego wydania pozwolenia na budowę nowej linii i stacji transformatorowej oraz modernizacji linii energetycznej w miejscowości Z. gm. B.. W Urzędzie Gminy w B. nie ma akt postępowania administracyjnego dotyczących wydanej przez Naczelnika Gminy decyzji nr (...) wydanej w dniu 22 czerwca 1989 roku. Akt tych nie posiada również Urząd Miasta S..

W dniu 5 sierpnia 1991 roku sporządzony został protokół nr (...) odbioru technicznego i przekazania do eksploatacji obiektu w postaci stacji 15/0,4 kV i linii 15 kV - (...) wykonany na podstawie projektu technicznego (...) Ł. uzgodnionego z ZEŁ -T wg protokołu (...) z dnia 23 lutego 1989 roku. W tym samym dniu sporządzony został również protokół nr (...) odbioru technicznego i przekazania do eksploatacji po kapitalnym remoncie linii niskiego napięcia - (...) wykonany na podstawie projektu technicznego (...) Ł. uzgodnionego z ZEŁ -T wg protokołu (...).

Podczas przebudowy linii niskiego napięcia (...) doszło do zmiany lokalizacji tej linii i została ona przesunięta z granicy działki na działkę wnioskodawców. Miejsca położenia słupów zostały wówczas zmienione.

Poprzednikiem prawnym uczestnika postępowania było Przedsiębiorstwo Państwowe Zakłady (...). Na podstawie zarządzenia numer 18 Naczelnego Dyrektora Zjednoczenia (...) z dnia 12 sierpnia 1975 roku w sprawie dostosowania terenowej organizacji energetyki do podziału administracyjnego państwa, w/w podmiot otrzymał nazwę Zakład (...) w Ł.. Podmiot ten wchodził w skład Zakładów (...) w W.. W wyniku podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Centralny O. Energetyczny w W. zarządzeniem nr 14/ (...)/89 z dnia 16 stycznia 1989 roku Ministra Przemysłu z dniem 1 stycznia 1989 roku utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...) w Ł.. Powyższe przedsiębiorstwo państwowe aktem notarialnym rep. A (...)
z dnia 12 lipca 1993 roku przekształcone zostało w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa Zakład (...) Spółkę Akcyjną w Ł..

Decyzją Wojewody (...) grunt położony w W. przy ul. (...) oznaczony nr ewidencyjnym działki (...) stał się przedmiotem użytkowania wieczystego Zakładu (...) z siedzibą w Ł..

W dniu 15 grudnia 2008 roku zmianie uległa firma spółki, z Zakładu (...) S.A. na (...) S.A, natomiast obecnie spółka, po połączeniu stanowi oddział (...) S.A. w L..

Strony niniejszego postępowania przed jego wszczęciem prowadziły rozmowy
w sprawie zawarcia ugody, do czego jednak w rezultacie nie doszło.

Pismem z dnia 8 lutego 2013 r. wnioskodawca wystąpił do miejscowego rejonu uczestnika o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, utratę wartości gruntu i ustanowienie służebności przesyłu. Uczestnik odmówił zajęcia stanowiska z uwagi na powołane przez niego braki w dokumentacji wnioskodawcy, uniemożliwiające jego zdaniem merytoryczne odniesienie się do wskazanych w piśmie żądań.

W dniu 9 sierpnia 2013 w Sądzie Rejonowym w Sieradzu został złożony wniosek
o ustanowienie służebności przesyłu. W odpowiedzi na wniosek uczestnik powołał się na zasiedzenie służebności gruntowej odpowiadającej swą treścią służebności przesyłu. Odmówił także zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu.

W przedmiotowej sprawie toczyło się postępowanie przed Sądem Rejonowym
w S., zakończone postanowieniem uwzględniającym w części wniosek w zakresie ustanowienia służebności przesyłu i zasądzenia od Uczestnika na rzecz Wnioskodawców jednorazowego wynagrodzenia, oddalające jednak wniosek o zasądzenie wynagrodzenia ponad wskazaną w postanowieniu kwotę a domaganą się przez Wnioskodawców.

Na podstawie powyższych ustaleń Sąd w pierwszej kolejności omówił podniesiony przez uczestnika postępowania na ostatniej rozprawie zarzut nabycia przez zasiedzenie służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu dotyczący wyżej opisanej nieruchomości i stwierdził, że nie zasługuje on na uwzględnienie co do którejkolwiek z linii przesyłowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa uczestnika przebiegających przez nieruchomość wnioskodawców. Uczestnik nie przedłożył bowiem w ocenie Sądu w toku postępowania dowodu na okoliczność posiadania tytułu prawnego do stałego korzystania
z każdej z linii tj. niskiego i średniego napięcia na nieruchomości , będącej przedmiotem własności wnioskodawców (np. w postaci odpowiedniej decyzji administracyjnej). Sąd uznał również, że nie można przyjąć istnienia dobrej wiary uczestnika, a przy przyjęciu złej wiary zasiedzenie nie nastąpiło przed dniem złożenia wniosku w przedmiotowej sprawie, tj. przed dniem 6 sierpnia 2013 r. W ocenie Sądu dla uczestnika postępowania termin zasiedzenia zaczął biec dopiero po 5 sierpnia 1991 r. – wówczas to bowiem dokonano odbioru po przebudowie linii niskiego napięcia, ale ze zmianą przebiegu tej linii (stawiając słupy i linię
w innym miejscu niż poprzednio) oraz odbiór po budowie linii średniego napięcia.

Następnie Sąd Rejonowy uznał, że służebność przesyłu, jakiej ustanowienia domagają się wnioskodawcy, polegałaby, w świetle art. 305 ¹ k.c., na obciążeniu należącej do nich nieruchomości na rzecz uczestnika postępowania – przedsiębiorcy zajmującego się przesyłem energii elektrycznej, którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej zgodnie przeznaczeniem tych urządzeń. Stwierdził przy tym, że przedsiębiorca eksploatujący zlokalizowana na nieruchomości infrastrukturę przesyłową,
w istotny sposób ogranicza uprawnienia właścicielskie do nieruchomości. Właściciel nieruchomości, na której usytuowane są urządzenia przesyłowe musi liczyć się
z ograniczeniem swojego prawa własności, co powoduje konieczność przyjęcia określonej formy prawnej dla umożliwienia korzystania z nieruchomości, przy czym jedną z tych form jest służebność przesyłu opisana w art. 305 ¹ k.c.

Sąd podniósł, że wnioskodawcy wykazali, że są właścicielami przedmiotowej nieruchomości i tym samym zachodzą przesłanki do ustanowienia służebności przesyłu na rzecz każdoczesnego właściciela przedmiotowych urządzeń przesyłowych.

Kolejno Sąd odniósł się także do ustalenia zakresu obszarowego przesyłu, które zostało dokonane w oparciu o opinię biegłego geodety B. Z., który zaprojektował zakres obszaru służebności niezbędnego do korzystania z urządzeń przesyłowych.

Następnie Sąd dokonał ustalenia wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu w oparciu o biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości J. O.. Biegły w swojej opinii ustalił wartość służebności przesyłu uwzględniając faktycznie zajęty przez przedsiębiorstwo energetyczne obszar, a także charakter nieruchomości, obszar, wartość rynkową przed obciążeniem służebnością przesyłu oraz przeznaczenie nieruchomości. W powyższej opinii biegły uwzględnił także, że wnioskodawcy nabyli prawa do nieruchomości w drodze darowizny już po zainstalowaniu urządzeń przesyłowych.

Z tych względów Sąd ustanowił służebność przesyłu oraz jednorazowe wynagrodzenie z tytułu służebności w kwocie 4.725,75 zł, natomiast ponad tę kwotę wniosek oddalił.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 3 kpc.

Apelację od orzeczenia wnieśli zarówno wnioskodawcy, jak i uczestnik. Wnioskodawcy orzeczenie zaskarżyli w całości, zarzucając mu:

1.  naruszenie prawa materialnego – art. 305 ² § 2 k.c. poprzez przyjęcie, że w skład „odpowiedniego wynagrodzenia” należnego wnioskodawcom za ustanowienie służebności przesyłu na ich nieruchomości, nie wchodzi wynagrodzenie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości;

2.  naruszenie przepisu postępowania art. 233 k.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia
w sprawie na opinii biegłego rzeczoznawcy, która nie uwzględnia składnika wynagrodzenia w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości na skutek lokalizacji urządzeń przesyłowych, podczas gdy nieruchomość przedstawia wartość mniejszą
w porównaniu do wartości, jaką by przedstawiała gdyby nie było na niej przedmiotowych urządzeń, co w konsekwencji doprowadziło do zasądzenia na rzecz wnioskodawców wynagrodzenia w zaniżonej wysokości.

W konkluzji apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt. 2 dotyczącym wysokości wynagrodzenia, dopuszczenie na podstawie art. 381 k.p.c. dowodu
z opinii uzupełniającej biegłego na okoliczność oszacowania wynagrodzenia wskutek obniżenia wartości nieruchomości oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz wnioskodawców, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu oraz rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania.

Uczestnik zaskarżył orzeczenie w całości, zarzucając mu:

1.  naruszenie art. 292 w zw. z art. 305 ⁴ k.c. oraz art. 172 k.c. poprzez ich niezastosowanie i nieuprawnione przyjęcie, że w sprawie nie doszło do nabycia przez uczestnika służebności przesyłu oraz odpowiadającego jej treścią prawa na nieruchomości wnioskodawców w drodze zasiedzenia,

2.  naruszenie art. 7 w zw. z art. 292 i 305 ⁴ k.c. oraz art. 172 k.c. poprzez ich niezastosowanie i nieuprawnione przyjęcie, że objęcie w posiadanie prawa odpowiadającego treścią służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawców nastąpiło w złej wierze;

3.  naruszenie art. 305 ¹ k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i niedostateczne sprecyzowanie zakresu, w jakim uczestnik może korzystać z nieruchomości obciążonej w ramach ustanowionego prawa przesyłu;

4.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i oparcie orzeczenia na opinii biegłego J. O.,
z uwzględnieniem przyjętego przez biegłego współczynnika współkorzystania na poziomie 0,5;

5.  błędne ustalenie stanu faktycznego poprzez nieuprawnione przyjęcie, że w trakcie remontu linii niskiego napięcia oraz budowy linii średniego napięcia w 1991 r. doszło na nieruchomości wnioskodawców do zmiany przebiegu linii nn i lokalizacji podtrzymujących ją słupów oraz pominięcie, ze przedmiotowa linia niskiego napięcia wybudowana została jeszcze w 1974 r.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku w całości, ewentualnie o uchylenie postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz pozostawienie Sądowi I instancji rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego, a także o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania od wnioskodawców na rzecz uczestnika.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje są nieuzasadnione i nie zasługują na uwzględnienie.

Na wstępie należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy dokonał prawidłowych ustaleń, które Sąd Okręgowy w całości podziela
i przyjmuje za własne, nie znajdując potrzeby ich powtarzania.

Sąd odwoławczy postanowił najpierw odnieść się do argumentacji zawartej w środku odwoławczym uczestnika, ponieważ uwzględnienie twierdzeń w nim zawartych skutkować musiałoby zmianą zaskarżonego orzeczenia i oddaleniem wniosku o ustanowienie służebności przesyłu ze względu na podniesiony zarzut zasiedzenia. W konsekwencji bezprzedmiotowe stałoby się rozważanie zasadności przyznania wynagrodzenia z tytułu ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego w określonej wysokości.

W pierwszej kolejności Sąd drugiej instancji ustosunkował się do zarzutu błędu
w ustaleniach faktycznych, gdyż tylko niewadliwie poczynione ustalenia mogą stanowić podstawę do prawidłowego zastosowania norm prawa materialnego. Wypada w tym miejscu jedynie zasygnalizować, że zarzut dotyczący błędnej oceny dowodu z opinii biegłego J. O. zostanie omówiony w dalszej części uzasadnienia, łącznie z zarzutami podniesionymi w apelacji wnioskodawców, która porusza ocenę tego samego dowodu.

Apelujący wskazał, że Sąd Rejonowy w sposób nieuprawniony przyjął, iż w trakcie remontu linii niskiego napięcia oraz budowy linii średniego napięcia w 1991 roku doszło na nieruchomości wnioskodawców do zmiany przebiegu linii niskiego napięcia i lokalizacji podtrzymujących ją słupów. Skarżący dodał, że Sąd a quo pominął fakt, iż przedmiotowa linia niskiego napięcia 0,4 kV wybudowana została jeszcze w 1974 roku.

Należy więc podkreślić, że Sąd Rejonowy, wbrew zarzutom uczestnika, uwzględnił
w swoich rozważaniach, że linia 0,4 kV została wybudowana w 1974 roku. Kontrowersja dotyczy jednak tego, czy w 1991 roku doszło do zmiany przebiegu linii niskiego napięcia, jak wynika z oświadczenia wnioskodawczyni złożonego na rozprawie w dniu 19 marca 2014 roku (k. 157). Zdaniem Sądu odwoławczego wiarygodności wspomnianego oświadczenia nie podważają dokumenty w postaci decyzji Naczelnika Urzędu Gminy B. z dnia 22 czerwca 1989 roku (k. 45 – 45v.) oraz protokół odbioru technicznego nr 75/91 z dnia 5 sierpnia 1991 roku (k. 48 – 48v.). Przedmiotowa decyzja posługuje się pojęciem „modernizacji” linii niskiego napięcia, która oznacza tyle, co unowocześnienie tegoż urządzenia przesyłowego, ale jednocześnie zdaniem Sądu nie wyklucza zmiany położenia tejże linii. Protokół odbioru technicznego stanowi zaś o „kapitalnym remoncie” linii niskiego napięcia, który należy rozumieć jako „przywrócenie wartości użytkowej” (zob. Słownik Języka Polskiego, t. III, s. 43, Wyd, PWN, Warszawa 1983), co również nie rozstrzyga sporu odnośnie zmiany położenia omawianej infrastruktury przesyłowej. Z kolei zestawienie linii napowietrznych rozdzielczych niskich napięć w gminie B. (k. 52v.), w którym pod pozycją nr 55. widnieje adnotacja, iż we wsi Z. w 1974 roku wybudowano linię niskiego napięcia, jest niewystarczającym dowodem na okoliczność tego, że 1991 roku nie doszło do zmiany jej przebiegu. W ocenie Sądu Okręgowego pomocne byłoby w tej mierze przedłożenie przez uczestnika dokumentacji technicznej modernizacji spornej linii zawierającej np. mapę ilustrującą aktualny przebieg linii niskiego napięcia. Tymczasem (...) jako następca prawny inwestora, który dokonał naniesień na działce wnioskodawców,
z pewnością był w stanie uzyskać stosowne materiały źródłowe, czego jednak zaniechał
w niniejszym postępowaniu. Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że to na uczestniku jako podmiocie zgłaszającym zarzut zasiedzenia służebności gruntowej obejmującej linię niskiego napięcia spoczywał ciężar udowodnienia, że przedmiotowe urządzenie przesyłowe nie zmieniło swojego położenia od czasu jego pierwotnego wzniesienia w 1974 roku. Trzeba zauważyć, że z nieprzerwanego posiadania nieruchomości wnioskodawców w zakresie służebności apelujący wywodził korzystne skutki prawne. Dlatego też skoro wnioskodawczyni podała, że linia niskiego napięcia zmieniła swój przebieg, a jednocześnie przedstawiona przez nią wersja wydarzeń miała swoje racjonalne oparcie w okoliczności generalnego remontu w 1991 roku, wówczas (...) S.A. powinna wykazać, że powoływany przez właścicielkę nieruchomości fakt nie miał miejsca. Apelujący nie przedstawił jednak przekonujących dowodów świadczących o niewiarygodności oświadczenia wnioskodawczyni, a zatem Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił termin, od którego może być liczone zasiedzenie
w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do obydwu linii przesyłowych, tj. od dnia 5 sierpnia 1991 roku.

Przechodząc do zarzutu uchybienia art. 7 w zw. z art. 292 i 305 ⁴ k.c. oraz art. 172 k.c. poprzez przyjęcie, że objęcie w posiadanie prawa odpowiadającego treścią służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawców nastąpiło w złej wierze, trzeba stwierdzić, że nie jest on trafny.

Sąd odwoławczy podziela zapatrywanie przedstawione w uchwale Sądu Najwyższego

z dnia 20 listopada 2015 roku (sygn. akt III CZP 76/15, Lex nr 1958100), zgodnie z którym wybudowanie na cudzej nieruchomości urządzeń przesyłowych przez korzystające z nich przedsiębiorstwo po uzyskaniu decyzji wydawanych w procesie budowlanym nie rozstrzyga
o możliwości zakwalifikowania posiadania nieruchomości, na której te urządzenia zostały posadowione, jako wykonywanego w dobrej wierze.

Słusznie Sąd Najwyższy wskazał w uzasadnieniu powołanej uchwały, że z wydania pozwolenia na budowę na podstawie ustawy z dnia 21 października 1974 roku - Prawo budowlane (Dz.U. Nr 38, poz. 229 ze zm.) nie można jednak wyprowadzić pewnych wniosków co do tego, że inwestor w dacie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę miał tytuł do dysponowania nieruchomością oraz o rodzaju tego tytułu. Na tej podstawie można co najwyżej wnioskować, że organ administracji publicznej prowadzący postępowanie
o wydanie pozwolenia na budowę przypisał inwestorowi taki tytuł, gdyż była to dla niego jedna z przesłanek warunkujących uwzględnienie wniosku o wydanie żądanego pozwolenia, zgodnie z art. 29 ust. 5 wspomnianej ustawy.

Nie można więc przyjąć, że poprzednik prawny uczestnika wznosząc na nieruchomości wnioskodawców sporne urządzenia przesyłowe, działał w usprawiedliwionym, choć błędnym przekonaniu, że jego posiadanie służebności jest legalne. W konsekwencji domniemanie dobrej wiary, o którym mowa w art. 7 k.c., zostało obalone, a zatem należało przyjąć, że objęcie posiadania służebności w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu nastąpiło w złej wierze.

W następstwie przedstawionego powyżej stanu faktycznego oraz rozważań dotyczących złej wiary po stronie uczestnika należało stwierdzić, że Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił zgłoszony przez (...) S.A. zarzut zasiedzenia jako nieskuteczny.

Trzeba zaakcentować, że ostateczny przebieg linii niskiego oraz średniego napięcia na działce wnioskodawców ustalił się w dniu 5 sierpnia 1991 roku, kiedy to obowiązywał już art. 172 k.c. w aktualnym brzmieniu, a więc przewidujący 30 – letni termin zasiedzenia dla posiadaczy w złej wierze. Należało więc przyjąć, że bieg przytoczonego terminu kończył się
z upływem dnia 5 sierpnia 2021 roku, podczas gdy A. i G. A. złożyli
w Sądzie Rejonowym wniosek o ustanowienie służebności przesyłu w dniu 6 sierpnia 2013 roku (data złożenia pisma w urzędzie pocztowym). W rezultacie doszło do przerwania biegu terminu zasiedzenia służebności przesyłu, zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1) w zw. z art. 175 w zw. z art. 292 w zw. z art. 305 ⁴ k.c. Dlatego też nie zasługuje na aprobatę zarzut nieuprawnionego przyjęcia, że w sprawie nie doszło do nabycia przez uczestnika służebności przesyłu oraz odpowiadającego jej treścią prawa na nieruchomości wnioskodawców w drodze zasiedzenia.

Mając na uwadze powyższe, godziło się stwierdzić, że Sąd Rejonowy trafnie uznał, że zachodzą przesłanki z art. 305 ² § 2 k.c. pozwalające na ustanowienie służebności przesyłu na przedmiotowej nieruchomości.

Przechodząc do zarzutu naruszenia art. 305 ¹ k.c. poprzez niedostateczne sprecyzowanie zakresu, w jakim uczestnik może korzystać z nieruchomości obciążonej
w ramach ustanowionego prawa przesyłu, trzeba zaznaczyć, że jest on chybiony. Sąd Rejonowy ustanawiając służebność przesyłu wskazał, że uczestnik ma prawo korzystać
z nieruchomości wnioskodawców w zakresie wyznaczonym przez biegłego na mapie, zgodnie z przeznaczeniem należących do uczestnika urządzeń przesyłowych. W ocenie Sądu Okręgowego bardziej szczegółowe określenie czynności, które może podejmować właściciel linii energetycznych nie było konieczne. Zakres potencjalnych działań uczestnika jest limitowany sformułowaniem, iż korzystanie z nieruchomości ma odbywać się zgodnie
z przeznaczeniem urządzeń przesyłowych. Zdaniem Sądu drugiej instancji pojęcie to nie nastręcza wątpliwości interpretacyjnych, natomiast w razie ewentualnego sporu, pomocne może być uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia, w którym Sąd szczegółowo ustalił (strona 4.), na czym polega eksploatacja linii energetycznych.

Ostatecznie należało ustosunkować się do podniesionych w obydwu apelacjach zarzutów dotyczących dowodu z opinii biegłego J. O., na podstawie którego Sąd pierwszej instancji ustalił wysokość przypadającego wnioskodawcom wynagrodzenia.

Odnosząc się do zarzutów wnioskodawców naruszenia art. 305 ² § 2 k.c. oraz naruszenia przepisu postępowania art. 233 k.p.c. należy wskazać, że Sąd pierwszej instancji wysokość wynagrodzenia ustalił za pomocą opinii biegłego J. O., który zastosował prawidłową metodę wyceny w oparciu o obowiązujące przepisy prawne dotyczące szacowania wartości nieruchomości oraz Standardy Zawodowe (...) Majątkowych, przyjmując jako podstawę obliczeń wartości jednostkowej średnie ceny porównywalnych nieruchomości w okresie ostatnich miesięcy. Biegły w swojej opinii ustalił wartość służebności przesyłu uwzględniając faktycznie zajęty przez przedsiębiorstwo energetyczne obszar, biorąc pod uwagę także charakter nieruchomości, wartość rynkową przed obciążeniem służebnością przesyłu, a także przeznaczanie nieruchomości. W opinii tej uwzględniono również, że wnioskodawcy nabyli prawa do nieruchomości w drodze darowizny już po zainstalowaniu urządzeń przesyłowych. Biegły dokonał wyceny
z zachowaniem rzetelności, kompetencji i prawidłowości zastosowanych metod. Kwota 4.725,75 zł za ustanowienie służebności przesyłu, zawiera w sobie elementy rekompensaty za ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości i ekwiwalent za wyrażenie zgody i prawo do korzystania z gruntu przez (...) w celu eksploatacji linii energetycznych. Dlatego też nie można uznać argumentacji wnioskodawców zarzucających wadliwe rozstrzygnięcie
w przedmiocie wysokości przyznanego wynagrodzenia z uwagi na niewzięcie pod uwagę obniżenia wartości nieruchomości.

Z uwagi na powyższe Sąd nie uwzględnił również żądania dopuszczenia dowodu
z uzupełniającej opinii biegłego w celu dokonania wyceny nieruchomości po uwzględnieniu obniżenia wartości nieruchomości.

Nie może także ostać się podniesiony przez uczestnika zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez oparcie orzeczenia na opinii biegłego J. O., z uwzględnieniem przyjętego przez biegłego współczynnika współkorzystania na poziomie 0,5. Trzeba zauważyć, że biegły w opinii uzupełniającej (k. 275) wyjaśnił, że całość sieci energetycznej położona jest na terenie znajdującym się w strefie zabudowy, natomiast z gruntu przez cały rok korzystać będą zarówno wnioskodawcy jak i uczestnik, a zatem najbardziej właściwym wydaje się przyjęcie współczynnika na poziomie 0,5. Zdaniem Sądu Okręgowego wyjaśnienia biegłego są logiczne i przekonujące i nie sposób ich podważyć w świetle zasad doświadczenia życiowego, natomiast argumentacja skarżącego nie uwzględnia faktu, że potencjalnie zarówno wnioskodawcy jak i uczestnik mają prawo korzystać z obszaru zajętego przez ustanowioną służebność przesyłu.

Z przytoczonych względów należało uznać, że obydwie apelacje są bezzasadne, dlatego też Sąd drugiej instancji oddalił je na podstawie art. 385 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1
w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.

/