Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ca 389 /16

POSTANOWIENIE

Dnia 30 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SO Włodzimierz Jasiński

Sędziowie : SO Marek Lewandowski ; SO Marek Paczkowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 30 czerwca 2016 r.

sprawy z wniosku (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.

przy udziale S. R. , B. R.

o zmianę wpisu hipoteki

na skutek apelacji uczestników postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Grudziądzu

z dnia 13 kwietnia 2016 roku

sygn. akt Dz.kw 1855/16

Kw TO1U/00029601/3

p o s t a n a w i a :

1.  zmienić zaskarżone postanowienie i wniosek oddalić ;

2.  zasądzić od wnioskodawcy solidarnie na rzecz uczestników kwotę 320 zł ( trzysta dwadzieścia złotych ) tytułem zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego.

/ Marek Lewandowski / /Włodzimierz Jasiński/ / Marek Paczkowski /

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z 13 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Grudziądzu utrzymał w mocy wpis jako został dokonany w oparciu o postanowienie referendarza sądowego z dnia 9 listopada 2015 roku , a polegający na dokonaniu zmiany osoby wierzyciela hipotecznego z dotychczas wpisanego Banku (...) S.A.” na (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.

Wydając powyższe postanowienie Sąd Rejonowy odwołał się do zakresu swojej kognicji wynikającej z treści przepisu art. 626 ( 8) § 1 i 2 k.p.c. i dokonując analizy i oceny przedłożonych do wniosku dokumentów ustalił ,że wierzytelność zabezpieczona hipoteką na rzecz Banku (...) S.A. , którą ten bank posiadał w stosunku do dłużnika J. R. na nieruchomości należącej do uczestników postępowania została zbyta w dniu 16 grudnia 2014 roku na rzecz (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego , który następnie wierzytelność tę zbył na rzecz wnioskodawcy w dniu 23 grudnia 2014 roku. Oceniając żądanie zmiany wpisu wierzyciela hipotecznego Sąd Rejonowy podniósł , iż wnioskodawca wykazał załączonymi do wniosku dokumentami swoje następstwo prawne , samo zaś żądanie wpisu zmiany wierzyciela nie dotyczy zmiany treści wierzytelności hipotecznej i wtym zakresie Sąd Rejonowy odwołał się do przepisu art. 68 ( 4) u.k.w.h. wskazując ,że nie jest w takim przypadku wymagana zgoda właściciela nieruchomości na zmianę wpisu wierzyciela.

W apelacji uczestników postepowania zaskarżającej postanowienie w całości podniesiono zarzut naruszenia przepisu art. 79 ust 1 w zw. z art. 67 i art. 34 u.k.w.h. poprzez błędną ich wykładnię polegającą na przyjęciu , iż wnioskodawca stał się wierzycielem hipotecznym legitymowanym do wniesienia przedmiotowego wniosku o dokonanie wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego na swoja rzecz podczas gdy skutek zawarcia umowy cesji Banku (...) S.A. z(...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym nie doprowadził do zmiany wierzyciela , gdyż przed zbyciem nieruchomości nie dokonał on wpisu hipoteki na swoją rzecz. Nie uzyskał więc statusu wierzyciela hipotecznego. W konsekwencji apelacja zarzucała naruszenie przepisu art. 629 ( 9) k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i w efekcie uwzględnienie wniosku o wpis w sytuacji zaistnienia braku podstaw do dokonania wpisu.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Z niekwestionowanych bowiem w sprawie ustaleń faktycznych Sądu pierwszej instancji wynikało , iż wnioskodawca domagając się dokonania wpisu polegającego na zmianie ujawnionego w księdze wieczystej wierzyciela hipotecznego Banku (...) poprzez jego wykreślenie i wpisanie siebie jako wierzyciela hipotecznego , który nabył wierzytelność zabezpieczoną hipoteką na nieruchomości stanowiącej własność uczestników postepowania od osoby wcześniej nabywającą wierzytelność hipoteczną i nie ujawniającej tego faktu poprzez dokonanie zmiany wpisu wierzyciela hipotecznego na swoją rzecz ((...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty).

W świetle powyższego zarzucane w apelacji naruszenie przepisu art. 79 ust 1 u.k.w.h. w zakresie tam opisanym jest zasadne.

Trafnie wskazał Sąd Rejonowy , że przedmiotem rozstrzygnięcia jest wpis zmiany wierzyciela hipotecznego w związku z kolejnym przelewem wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Ta trafna konstatacja nakazywała jednak dokonanie oceny , czy kolejny przelew wierzytelności był skuteczny bowiem w ramach postępowania wieczystoksięgowego badaniu podlega także materialna podstawa wpisu ( por. np. postanowienie SN z 1 kwietnia 2005 roku , III CK 446/04 ; czy też postanowienie z 18 czerwca 20099 roku II CSK 4/09 ). Tym czasem Sąd Rejonowy odwołał się zupełnie do nie mającej związku z przedmiotem sprawy podstawy prawnej tj. art. . 68 ( 4) u.k.w.h. wskazując ,że nie jest w takim przypadku wymagana zgoda właściciela nieruchomości , a uszło jego uwadze , iż art. 79 ust 1 u.k.w.h. normuje przeniesienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wskazując jednocześnie , iż nie jest możliwe przeniesienie wierzytelności bez przeniesienia hipoteki i odwrotnie hipoteka nie może być przeniesiona bez wierzytelności , którą zabezpiecza. Wierzytelność Banku (...)S.A. była zabezpieczona hipoteką i została razem z nią przeniesiona na (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Jest ona jednak prawem rzeczowym ( art. 244 § 1 k.c.) i do przeniesienia takiego prawa , gdy jest ono ujawnione w księdze wieczystej potrzebny jest także wpis tego prawa do księgi ( art. 245 ( 1) k.c.) , który ma charakter konstytutywny. Oznacza to , że przed wpisem hipoteki do księgi wieczystej nie przeszła na (...) Finanse I (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty zabezpieczona hipoteką wierzytelność , a więc tym samym (...) Finanse I (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty nie mógł jej dalej przelać na rzecz wnioskodawcy. ( por. postanowienie SN z 13 maja 2010 roku IV CSK 486/09 – lex 598768 ; postanowienie SN z 30 listopada 2006 roku I CSK 235/06 – nie publ. I także wyrok SN z 21 maja 2004 r. V CK 505/03 - lex 194091).

Powyższą linię orzecznictwa i wykładni przepisu art. 79 u.k.w.h. przejęło orzecznictwo sądów powszechnych wskazując , że obowiązkiem cesjonariusza jest akt staranności polegający na przypilnowaniu wpisania do księgi wieczystej hipoteki jako warunku przeniesienia wierzytelności hipotecznej dlatego cesja traktowana jest jako czynność złożona, rozciągnięta w czasie i skuteczna dopiero z momentem wpisu w księdze wieczystej ( por. uzasadnienie wyroku S.Apl. w Szczecinie z 9 lipca 2015 roku I ACa 274/15 – lex 1938397).

Mając zatem na uwadze powyższe rozważania na gruncie rozpoznawanej sprawy istniała przeszkoda do dokonania wpisu zmiany osoby wierzyciela w zakresie żądanym we wniosku stąd też wniosek taki podlegał ad limine oddaleniu.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i art. 518 1 § 3 k.p.c. wpis utrzymany przez Sąd Rejonowy uchylił i w tym zakresie wniosek jako niezasadny oddalił ( pkt 1).

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy postanowił w oparciu o przepis art. 520 § 2 k.p.c. oceniając , że interesy uczestników w zakresie uzyskania wpisu są sprzeczne ze sobą. Na wysokość tych kosztów składa się wpis uiszczony od wniesionej apelacji ( 200 zł ) oraz wynagrodzenie pełnomocnika uczestników § 5 pkt 5 w zw. z §10.1. pkt 1 i § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz.U. 2015 , poz. 1804.( pkt 2 ).

/ Marek Lewandowski / /Włodzimierz Jasiński/ / Marek Paczkowski /