Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 310/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 kwietnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział IV Pracy

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Agnieszka Czyczerska

Protokolant:

sekr. sądowy Weronika Ziobroniewicz

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2015 r. w Lubinie

na rozprawie sprawy

z powództwa W. M.

przeciwko (...)S.A. (...) w K.

o zapłatę nagrody rocznej

I oddala powództwo,

II zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

UZASADNIENIE

Powód W. M. wniósł przeciwko stronie pozwanej (...)S.A. (...)w K. pozew o zapłatę kwoty 1891,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że obecnie jest emerytem. Wskazał, że przysługuje mu od strony pozwanej uprawnienie do otrzymania dodatkowego świadczenia związanego z zatrudnieniem, tj. dodatkowej nagrody rocznej za 2013r. Powód otrzymał od pracodawcy taką nagrodę, ale w zaniżonej wysokości. Różnica w kwocie wypłaconej, a należnej wynosi 1891 zł. Powód twierdzi, że podstawą naliczenia tej nagrody powinny być środki przeznaczone na wypłatę tej nagrody wynikające z pkt (...) załącznika nr (...) do ZUZP w brzmieniu ustalonym Protokołem dodatkowym nr (...) do ZUZP, który został wpisany do rejestru układów 12.02.2014r. i z tą datą obowiązuje. Tymczasem pracodawca naliczył nagrodę według zasad obowiązujących przed tą nowelizacją. Powód uważa, że powinny obowiązywać zasady naliczania według zmienionej treści ZUZP, ponieważ wprowadzenie zmian miało zrekompensować pracownikom utratę w 2013r. części dochodów z powodu nałożenia na spółkę(...), w skład której wchodzi strona pozwana, podatku od wydobycia miedzi i srebra.

Strona pozwana(...)S.A. (...) w K., nie uznała powództw i wniosła o jego oddalenie.

W odpowiedzi na pozew zarzuciła, że dodatkową nagrodę roczną za 2013r. wyliczono i wypłacono powodowi zgodnie z treścią zał. nr (...) do ZUZP w brzmieniu obowiązującym na dzień 31.12.2013r. Ani z treści protokołu nr (...) z 28.01.2014r., ani z innych aktów nie wynika, że zmiany dotyczące nagrody rocznej z zysku miały być zastosowane już do zdarzeń, które nastąpiły przed rejestracją protokołu nr (...) do ZUZP. Do zdarzeń tych należy zaliczyć nabycie przez powoda uprawnień do nagrody, osiągnięcie przez spółkę zysku netto za dany rok obrotowy i ustalenie jego wysokości. Gdyby zamiarem stron ZUZP było określenie innej daty wejścia w życie zmian dotyczących dodatkowej nagrody rocznej z zysku, to wskazano by to w sposób wyraźny w treści protokołu dodatkowego. Strona pozwana wskazała, że treść pkt (...) Załącznika nr(...)do ZUZP dotyczącego terminu wypłaty nagrody nie stanowi o warunku nabycia prawa do nagrody, ale określa jedynie termin spełnienia przez pozwanego świadczenia z tego tytułu. Sama czynność rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego nie powoduje bowiem powstania zysku, ani nie kreuje jego wysokości. Chybione są, zdaniem strony pozwanej, twierdzenia powoda, że nagroda z zysku przysługuje w zwiększonej protokołem dodatkowym wysokości, albowiem miała zrekompensować pracownikom utratę części dochodów w 2013r. 17 czerwca 2014r. zawarto porozumienie na mocy którego zwiększono o 0,8 pkt procentowego dodatkową nagrodę roczną za 2013r. w związku z niezrealizowaniem wskaźnika wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód jest obecnie emerytem, byłym pracownikiem strony pozwanej. Przysługuje mu uprawnienie do nagrody rocznej z zysku za 2013r. Nagroda taka została powodowi wypłacona w czerwcu 2013r. w wysokości 12.678 zł.

Nagroda roczna została powodowi (analogicznie, jak wszystkim innym pracownikom) naliczona według zasad obowiązujących w ZUZP, sprzed wprowadzenia zmian, które nastąpiły na mocy Protokołu dodatkowego nr (...), wpisanego do rejestru układów 12.02.2014r.

Zasady wypłacania nagrody rocznej z zysku są uregulowane w zał. nr (...) do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Według zapisów tego załącznika, wypłata nagrody rocznej następuje w terminie 14 dni po rozpatrzeniu i zatwierdzeniu sprawozdania finansowego. Wysokość nagrody rocznej przysługuje w wysokości proporcjonalnej do wysokości wynagrodzeń roku poprzedniego, przy czym jej procentowa wielkość zależy od wysokości osiągnięcia zysku netto, które są określono progowo.

W związku z nałożeniem od 2013r. na Spółkę (...)S.A. podatku od wydobycia miedzi i srebra, który zmniejszał wysokość osiąganego przez Spółkę zysku, a w konsekwencji wpływał na wielkość przysługujących pracownikom naród z zysku, związki zawodowe rozpoczęły z pracodawcą jesienią 2013r. rozmowy w sprawie wprowadzenia zmian do ZUZP, aby zniwelować wpływ wprowadzenia podatku na wysokość nagród z zysku. Związki zawodowe (...) działające w (...) S.A. zaproponowały, aby do tabeli z zał. (...) obok „wysokość zysku netto” wpisać plus zapłacony podatek. Wówczas wprowadzenie podatku nie wpłynęłoby na wysokość nagród z zysku. Pracodawca nie wyraził zgody na proponowaną zmianę. Rozmowy w tym temacie były prowadzone kilkukrotnie, przy okazji różnych spotkań. Ostatecznie strony doszły do kompromisu i 28.01.2014r. pomiędzy (...) S.A., a związkami zawodowymi doszło do zawarcia Protokołu dodatkowego nr (...). Na mocy par.(...) Protokołu, tabela zawarta w załączniku nr (...) do Układu otrzymała nowe brzmienie. Zmieniono progresję progu z wartości 100 mln zysku na 80 mln. Protokół dodatkowy nr(...)do ZUZP został wpisany do rejestru układów 12.02.2014r.

W treści protokołu nie wskazano daty obowiązywania wprowadzonej zmiany. Jednocześnie wprowadzono mocą tego Protokołu zmiany stawek zasadniczych wynagrodzeń z informacją o obowiązywaniu od 1 stycznia 2014r.

Ze strony pozwanej rozmowy, obok członków zarządu, prowadził Z. L.. Przed podpisaniem Porozumienia został ona zapytany o wysokość nagrody rocznej przez przedstawiciela ZZ (...). Odpowiedział, że nagroda roczna za 2013r. będzie wypłacona według starych zasad.

Związki zawodowe w trakcie negocjacji zakładały, że zmiana sposobu liczenia nagrody z zysku obejmie również nagrodę z zysku za 2013r.

Wypłacana pracownikom nagroda z zysku obciąża koszty roku, za który przysługuje. Ustala się ją na dzień bilansowy 31.12. danego roku i tworzy rezerwy w koszty.

17 czerwca 2014r. (...) S.A. zawarła ze związkami zawodowymi Porozumienie zgodnie z którym zwiększono dodatkową nagrodę roczną za 2013r. o 0,8 pkt proc. w związku z niezrealizowaniem wskaźnika wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Porozumienie to pozostaje bez związku ze zmianami wprowadzonymi Protokołem dodatkowym nr (...).

23.06.2014r. odbyło się Walne Zgromadzenie (...), które podjęło uchwałę nr (...). w sprawie podziału zysku za rok obrotowy 2013 oraz Uchwałę nr(...). w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego spółki.

dowód: akta osobowe powoda

kserokopia zakładowego układu zbiorowego pracy (...) S.A,

kserokopia powiadomienia o wpisaniu do rejestru układów wraz z protokołem nr(...), k. 15-14

kserokopia zaświadczenia o wysokości nagrody na wypadek zasadności powództwa, k. 33

kserokopia postanowienia z 17.06.2014r., k. 34

kserokopia pisma z 01.09.2014r., k. 35-38

kserokopia stanowiska Sekcji Krajowej (...), k. 67

zeznania świadków:

R. Z., k. 83-84

J. C., k. 110 verte

Z. L., k. 111

M. B., k. 112

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego sporu było w pierwszej kolejności ustalenie momentu nabycia przez pracowników (...) S.A. w L. prawa do nagrody rocznej za dany rok obrotowy.

Zgodnie z treścią ust. (...) zał. nr (...) do ZUZP (...)S.A. „W przypadku osiągnięcia przez Spółkę za zakończony rok obrotowy zysku netto, pracownikom wypłaca się dodatkowa nagrodę roczną”. Zgodnie z zapisem ust. (...) tego załącznika, wielkość nagrody rocznej uzależniona jest od wysokości osiągniętego zysku.

Mając na uwadze powyższe należy przyjąć, że nagroda z zysku jest stricte związana z osiągnięciem przez spółkę zysku w roku kalendarzowym, za który nagroda przysługuje. Środki przeznaczone na jej wypłatę wchodzą w koszty tego właśnie roku. Osiągnięcie przez Spółkę w danym roku tego zysku aktualizuje uprawnienie pracowników do otrzymania nagrody rocznej. Zysk powstaje w danym roku obrotowym, który kończy się 31 grudnia. Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego nie powodują powstania zysku, lecz potwierdzają jego osiągnięcie w konkretnej wysokości na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Do czasu takiego zatwierdzenia zysk istnieje, ale funkcjonuje na koncie jako zysk niepodzielony.

W świetle powyższego, dla wyliczenia nagrody rocznej powinny być, w ocenie Sądu, stosowane zasady obowiązujące w roku obrotowym, za który nagroda przysługuje, to jest w okolicznościach przedmiotowej sprawy te obowiązujące na dzień 31.12.2013r.

Inną kwestią jest natomiast określony w ust. (...) zał. nr (...)do ZUZP termin wypłaty nagrody rocznej, która to następuje w terminie 14 dni po rozpatrzeniu i zatwierdzeniu sprawozdania finansowego Spółki przez Walne Zgromadzenie. Ta regulacja wypełnia wymogi art. 53 Ustawy o rachunkowości z 29.09.1994r., zgodnie z którymi podział lub pokrycie wyniku finansowego może nastąpić dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający.

Jednocześnie, strony podpisujące Protokół dodatkowy nr (...) nie zawarły w jego treści postanowienia o objęciu jego mocą nagrody rocznej za 2013r., jeśli taka miała być ich wola. Przykładowo, w odniesieniu do wzrostu stawek zasadniczych wynagrodzeń, o czym również w tym protokole zdecydowano, zapiano wprost, że zmiana dotyczy wynagrodzeń od stycznia 2014r. Nie można zatem przyjąć na podstawie treści tego protokołu, że zmiany mają dotyczyć już naliczania nagrody rocznej za rok ubiegły. Z zeznań świadka J. C., przedstawiciela ZZ (...) wynika, że zawsze w protokołach zawierano datę, od kiedy zmiany mają obowiązywać.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 23.07.2009r. (II PK 37/09), wykładni porozumień zbiorowych zaliczonych do prawa pracy (art. 9 par. 1 KP), jako aktów normatywnych, a nie czynności prawnych, należy dokonywać według zasad interpretacji powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Uzasadnienie tego wyroku Sądu Najwyższego oddaje istotę problemu interpretacji postanowień porozumień zbiorowych wskazując, że powinna ona opierać się przede wszystkim na wykładni literalnej. Dopiero jeśli strona sporu nadawałaby takim postanowieniom inne znaczenie, niż wynikałoby ono z literalnego brzmienia przepisu, powinna wykazać, iż wolą partnerów społecznych, którzy zawarli porozumienie, było nadanie spornemu przepisowi znaczenia innego od literalnego brzmienia. Wola stron zawierających układ nie jest zatem bez znaczenia przy dokonywaniu interpretacji jego zapisów. Według stanowiska Sądu Najwyższego „W drodze wyjątku i z dużą ostrożnością, możliwe jest posiłkowo stosowane do wykładni postanowień aktów autonomicznego prawa pracy art. 65 k.c. w zw. z art. 300 k.p.”.

W realiach rozpoznawanej sprawy nie można przyjąć zgodnej, wspólnej woli stron zawierających Porozumienie w spornym aspekcie. Przedstawiają one bowiem przeciwne stanowiska w tym zakresie. Zeznający w charakterze świadków przedstawiciele związków zawodowych „zakładali”, że nowe zapisy obejmą nagrodę roczną za 2013r., kwestia ta nie była jednak wypowiedziana. Z zeznań świadka J. C. wynika, że było jasne i oczywiste, że rozmowy były prowadzone w celu jak najszybszego zneutralizowania wprowadzeniu podatku od kopalin, jednakże nie oznacza to, że pomimo nie zawarcia konkretnym zapisów w treści protokołu, mają one obowiązywać wstecz. Związki Zawodowe czują się oszukane, wskazują, że pracodawca celowo przedłużał rozmowy. Po pierwsze jednak istotny jest moment zakończenia rozmów stron reprezentujących przecież odmienne interesy, a nie moment ich rozpoczęcia. Ponadto, jeśli rozmowy przedłużały się poza rok 2013r. związki zawodowe powinny tym bardziej zadbać, aby zapisy o objęciu mocą nowych postanowień nagrody rocznej za 2013r., znalazły się w treści porozumienia. Dla przyjęcia interpretacji postanowień proponowanej przez związki zawodowe, nie jest wystarczające ustalenie założeń tych związków prowadzących rozmowy, albowiem to oczywiste dla związków zawodowych założenie nie zostało przedyskutowane, ani wskazane w treści zawartego z pracodawcą porozumienia, a założenia i stanowisko strony przeciwnej jest odmienne. Co więcej, z zeznań świadka Z. L. wynika, że przed podpisaniem postanowienia przedstawiciel (...) pytał, w jakiej wysokości zostanie wypłacona nagroda roczna za 2013r i uzyskał odpowiedź, że zostanie naliczona według „starych zasad”.

Konkludując powyższe Sąd ocenił, że skoro strony zawierające Porozumienie nr (...)do ZUZP nie zawarły postanowienia o objęciu nagrody rocznej za 2013r wprowadzonymi zmianami, do jej naliczenia obowiązują zasady obowiązujące sprzed tej zmiany (na dzień 31.12.2013r.). Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków prowadzą do wniosku, że moment wprowadzenia w życie spornych zmian nie był przedmiotem rozmów, czy negocjacji, albowiem strony przyjęły odmienne założenia, które uznawały za „oczywiste”. Nie można więc dokonać zgodnej z twierdzeniami pozwu interpretacji postanowień ZUZP posiłkując się „zgodną” wolą stron Układu.

Uznając powództwo za nieusprawiedliwione co do zasady, Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność jej wyliczenia przy przyjęciu nowych zasad. Co istotne też, sposób wyliczenia nagrody, przedstawiony przez stronę pozwaną, na wypadek zasadności powództwa jest precyzyjny i wiarygodny, natomiast powód nie przedstawił wobec tego wyliczenia żadnych konkretnych zarzutów.

Mając na uwadze powyższe, Sąd powództwo oddalił.

Orzeczenie o kosztach zastępstwa procesowego znajduje oparcie a art. 98 k.p.c. oraz par. 11ust.2 i par. 6 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych(…).