Sygn. akt |
VIII Ga 50/16 |
POSTANOWIENIE |
Dnia 16 czerwca 2016r. |
||
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy w składzie: |
||
Przewodniczący SSO Elżbieta Kala (spr.) Sędzia SO Wiesław Łukaszewski Sędzia SR del. Jacek Wojtycki Protokolant Katarzyna Burewicz |
||
po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2016r. w Bydgoszczy |
||
na rozprawie |
||
sprawy z wniosku: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z udziałem: H. S. |
||
o wpis zmian do Krajowego Rejestru Sądowego na skutek apelacji H. S. od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 7 grudnia 2015r. sygn. akt BY XIII Ns Rej. KRS/012108/15/474 postanawia : oddalić apelację. SSO Elżbieta Kala SSO Wiesław Łukaszewski SSR del Jacek Wojtycki Sygn. akt VIII Ga 50/16 UZASADNIENIE
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą Postanowieniem z dnia 13 października 2015 r. (sygn. akt BY XIII Ns-Rej. KRS 9922/15/008) referendarz sądowy zarządził wpis informacji o zmianie adresu oraz siedziby wnioskodawcy, a ponadto wykreślenie danych H. S. jako prezesa zarządu Skargę na powyższe orzeczenie referendarza sądowego - w zakresie rozstrzygnięcia Zarządzeniem z dnia 3 grudnia 2015 r. połączono do wspólnego rozpoznania powyższą sprawę z opisanym niżej wnioskiem złożonym w imieniu spółki (...) spółka W sprawie tej (sygn. akt BY XIII Ns-Rej KRS 13036/15/605, wszczętej Postanowieniem z dnia 24 lipca 2015 r. referendarz sądowy oddalił powyższy wniosek Skargę na powyższe postanowienie - wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej złożenia (z powołaniem się na odebranie odpisu postanowienia przez osobę nieuprawnioną, co zostało potwierdzone jej pisemnym oświadczeniem z dnia 17 sierpnia 2015 r.) - złożył wnioskodawca domagając się dokonania wpisu zgodnie z wnioskiem. W uzasadnieniu skargi podniesiono, że J. S. był uprawniony do wykonywania prawa głosu ze wszystkich udziałów jako ich użytkownik (od dnia 18 marca 2014 r. przysługiwał mu także Postanowieniem z dnia 3 grudnia 2015 r. Sąd przywrócił wnioskodawcy termin do złożenia w tej sprawie skargi na postanowienie referendarza sądowego z dnia 24 lipca 2015 r. (art. 168 § 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c). Zaskarżonym postanowieniem z dn. 7.12.2015 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowił dokonać wpisu zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym KRS (...) poprzez wykreślenie dotychczasowych wpisów dotyczących siedziby i adresu spółki (...) Spółka z o.o., wpisanie zmiany § 3 umowy spółki dokonanej aktem notarialnym W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że w niniejszym postępowaniu rejestrowym przedmiotem oceny Sądu - w każdej ze spraw było ustalenie, czy J. S. posiadał uprawnienie do wykonywania prawa głosu z całości udziałów w kapitale zakładowym spółki (...) sp. z o.o. przysługujące mu z mocy umowy ich użytkowania zawartych przez niego z każdym z jej wspólników (M. W. i Ł. S.). Sąd rejestrowy stanął na stanowisku dopuszczalności skargi złożonej w imieniu wnioskodawcy przez osobę, która twierdzi, iż działa w imieniu spółki jako prezes jej zarządu — gdy jako podstawa faktyczna zaskarżenia powołane zostały okoliczności według których mająca stanowić podstawę wpisu uchwała nie została w rzeczywistości podjęta przez uprawnione osoby - uznając, iż przed prawomocnym rozstrzygnięciem co do meritum nie można w sposób wiążący przesądzić o uprawnieniu konkretnych osób „podających" się za reprezentantów podmiotu podlegającego obowiązkowi wpisu w rejestrze. Sąd rejonowy wskazał następnie, że z dokumentu, którego kopię w dniu 15 czerwca 2015 r. załączono do wniosku w sprawie BY XIII Ns-Rej 5840/15/463 (obecnie będącego także przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie), oznaczonego jako (...) SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ Sąd Rejonowy podkreślił, że nie zastrzeżono w treści umów użytkowania - zawartych na czas określony 20 lat - trybu oraz powodów wcześniejszego ich rozwiązania. Wynika W dalszej kolejności Sąd rejonowy podniósł, że w jego ocenie wzgląd na zasady pewności i bezpieczeństwa obrotu, a także stabilność stosunków prawnych wymaga aby oświadczenie użytkownika udziałów w spółce o zrzeczeniu się takiego prawa (art. 246 § 1 k.c. w zw. z art. 2 k.s.h.) zostało pod rygorem nieważności złożone w formie pisemnej W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, że J. S. jako użytkownik wszystkich udziałów w spółce - któremu przysługiwało z mocy tego prawa uprawnienie do udziału i wykonywania prawa głosu - mógł wykonywać w tym zakresie uprawnienia każdego z udziałowców na Zgromadzeniach Wspólników w dniu 13 czerwca 2013 r. (gdzie był reprezentowany przez pełnomocnika M. B. na podstawie udzielonego na piśmie pełnomocnictwa - a zatem z zachowaniem wymogu jego ważności Żadnego znaczenia w ocenie Sądu Rejonowego dla rozstrzygnięcia nie mogły mieć natomiast dalsze okoliczności podnoszone przez skarżącą. Ewentualne podjęcie uchwały dotyczącej zmian w zarządzie w dniu 3 sierpnia 2015 r. przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników, które miało się rozpocząć w dniu 31 lipca 2015 r. - objętych protokołem sporządzonym przez notariusza J. N. w B. (Repertorium Także zawarcie w dniu 23 czerwca 2015 r. umowy zbycia 10 udziałów przez wspólnika M. W. na rzecz (...) sp. z o.o. w W. nie mogło być zdaniem Sądu Rejonowego uznane za skuteczne, skoro w § 10 ust. 2 umowy spółki postanowiono, że zbycie udziałów osobom trzecim wymaga zgody zgromadzenia wspólników podjętej w formie uchwały, a brak dowodu i nie twierdzono nawet, aby zgoda taka została udzielona. Jak wskazał Sąd Rejonowy, zgodnie z art. 182 § 1 k.s.h. zbycie udziału umowa spółki może uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć. Nie jest w orzecznictwie przedmiotem kontrowersji, iż umowa zbycia udziałów, zawarta bez wymaganego zezwolenia spółki (zgromadzenia wspólników), stanowi czynność bezskuteczną, i to zarówno wobec spółki, jak i w stosunkach między stronami. Umowa taka może stać się skuteczna dopiero wtedy, gdy stosowne zezwolenie zostanie udzielone. Chodzi tu zatem o przypadek zgody osoby trzeciej wymaganej do dokonania (art. 63 § 1 k.c.) lub - innymi słowy - do ważności czynności prawnej. Apelację od postanowienia Sądu Rejonowego złożyła H. S.. Zaskarżanemu postanowieniu zarzuciła sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych i prawnych z zebranym a)
nie doszło w dniu 01.01.2015 r. do prawnie skutecznego zrzeczenia się przez J. S. użytkowania 95 udziałów będących własnością M. W. w Spółce (...) z uwagi na sporządzenie oświadczenia o zrzeczeniu się użytkowania b)
żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiocie ważności uchwał podjętych W oparciu o tak sformułowane zarzuty, wniosła na podstawie art. 694
7 k.p.c. W odpowiedzi na apelację wnioskodawca wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na apelację wnioskodawca odniósł się do zarzutów skarżącej. Sąd Okręgowy zważył co następuje. Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Na wstępie przypomnieć należy ugruntowaną w judykaturze regułę, a mianowicie, że w wypadku wyroku oddalającego apelację, wydanego na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu w pierwszej instancji, sąd odwoławczy nie musi powtarzać dokonanych prawidłowo ustaleń; wystarczy stwierdzenie, że ustalenie sądu pierwszej instancji podziela i przyjmuje za własne, co niniejszym Sąd Okręgowy czyni. Odnosząc się zaś do podniesionego w apelacji zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c, Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, OSNC 2000/7-8/139). Zdaniem Sądu Okręgowego, apelacja skarżącej nie zawiera zarzutów, które mogłyby stanowić skuteczne podważenie oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy, zwłaszcza w sytuacji, gdy skarżąca w apelacji nie wykazała aby wnioski Sądu Rejonowego były nielogiczne, sprzeczne z zasadą swobodnej oceny dowodów oraz aby sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Skarżąca przedstawiła bowiem jedynie własną ocenę materiału dowodowego. Odnosząc się do pierwszego zarzutu dotyczącego niezasadnego przyjęcia przez Sąd Rejonowy, iż w dn. 1.01.2015 r. nie doszło do prawnie skutecznego zrzeczenia się przez J. S. użytkowania 95 udziałów będących własnością M. W. w spółce (...) spółka z o.o, Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, zawarte Zgodnie zaś z art. 180 k.s.h zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zastawienie powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Nie ulega wątpliwości, że również ustanowienie prawa użytkowania udziałów w spółce z o.o takiej formy wymaga. Zresztą, jak wynika z akt sprawy, umowa użytkowania udziałów z dn. 21.06.2013 r., zawarta pomiędzy J. S. Jak wskazał Sąd Rejonowy i stanowisko to, poparte zacytowanym przez Sąd Rejonowy orzecznictwem Sądu Najwyższego należy podzielić - przyjęcie w drodze analogii do oświadczenia o zrzeczeniu się prawa użytkowania udziałów, przepisów dotyczących formy niezbędnej dla ustanowienia tego prawa, uzasadnia przede wszystkim wzgląd na zasady pewności i bezpieczeństwa obrotu a także stabilność stosunków prawnych. Jak bowiem widać na przykładzie niniejszej sprawy, okoliczności te mają szczególne znaczenie w przypadku spółek prawa handlowego. Brak zachowania odpowiedniej formy dla oświadczenia o zrzeczeniu się prawa użytkowania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością doprowadziło do sytuacji, w której powstały wątpliwości co do tego komu przysługują uprawnienia do wykonywania praw udziałowych (w tym uczestnictwa Dodatkowo, jak zauważył Sąd Rejonowy, w umowie użytkowania udziałów strony nie zastrzegły trybu oraz powodów umożliwiających jej wcześniejsze rozwiązanie. A skoro umowa ta została zawarta na okres 20 lat, to w świetle przytoczonych przez Sąd Rejonowy W konsekwencji Sąd Rejonowy słusznie uznał, że J. S. jako użytkownik wszystkich udziałów w spółce, któremu przysługiwało z mocy tego prawa uprawnienie do udziału i wykonywania prawa głosu mógł wykonywać w tym zakresie uprawnienia każdego Trzeba bowiem przyznać rację Sądowi Rejonowemu również w kwestii uznania za nieskuteczne zbycie udziałów przez M. W. na rzecz (...) sp. z.o.o. Zgodnie z § 10 ust. 2 umowy spółki (...) spółka z o.o, zbycie lub zastaw udziałów wymagało zgody zgromadzenia wspólników, podjętej w formie uchwały zwykłą większością głosów, a dodatkowo, wspólnikom przysługiwało prawo pierwszeństwa w nabyciu udziałów, co wynika z § 10 ust. 3 umowy spółki (k-32). Taki zapis w umowie spółki jest zgodny Niewątpliwie w niniejszej sprawie wspólnicy nie wyrazili zgody na sprzedaż udziałów przez M. W. i nie podjęli w tej sprawie stosownej uchwały, jak również nie miało miejsce zaoferowanie w pierwszej kolejności takiego nabycia udziałów przez dotychczasowych wspólników, zgodnie z § 20 ust. 3 umowy spółki. Podnoszona zaś przez skarżącą w apelacji okoliczność, że na zbycie udziałów zgodę wyraziły strony umowy tj. M. W. i spółka (...) sp. z.o.o. nie mogła mieć wpływu na odmienną ocenę skuteczności tej umowy. Nie zostały bowiem spełnione w/w przesłanki przewidziane w umowie spółki, a jak już wcześniej wskazano umowa zbycia udziałów może stać się skuteczna dopiero wtedy, gdy stosowne zezwolenie wspólników zostanie udzielone. W przeciwnym razie umowa taka jest bezskuteczna. Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację . Ponieważ zgodnie z art. 520 § 1 k.p.c każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego zbędnym było orzekanie o kosztach postępowania odwoławczego. SSO Elżbieta Kala SSO Wiesław Łukaszewski SSR del. Jacek Wojtycki |
||