Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2016 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. G.

przeciwko (...) z siedzibą w N.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 18 maja 2015 r., sygn. akt I C 1061/13,

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że zasądzoną tam od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13.885,19 zł obniża do kwoty 13.737,59 zł (trzynaście tysięcy siedemset trzydzieści siedem złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy), zaś kwotę 13.454,69 zł obniża do kwoty 13.307,09 zł (trzynaście tysięcy trzysta siedem złotych dziewięć groszy);

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Dorota Ciejek Bożena Charukiewicz Piotr Mądry

Sygn. akt IX Ca 816/15

UZASADNIENIE

Powód P. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. A. z siedzibą w N. kwoty 22.987,91 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 22.557,41 zł od dnia 9 marca 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 430,50 zł od dnia 25 lipca 2013 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany ponosi odpowiedzialność za szkodę w pojeździe powoda, której doznał w wyniku kolizji drogowej spowodowanej przez ubezpieczonego u pozwanego. Pozwany odmówił wypłaty odszkodowania twierdząc, że do szkody doszło w innych niż deklarowane okolicznościach, a nadto zgłoszone uszkodzenia są tożsame z wcześniej istniejącymi w pojeździe. Dochodzona kwota zawiera obok odszkodowania również koszt sporządzenia opinii technicznej w wysokości 430,50 zł.

Pozwany A. A. z siedzibą w N. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że do uszkodzenia pojazdu powoda nie doszło w deklarowanych przez niego okolicznościach. Nadto są one tożsame z wcześniejszymi uszkodzeniami. Z ostrożności procesowej pozwany zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia i podstawę obowiązku zapłaty odsetek.

Wyrokiem z dnia 18 maja 2015 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13.885,19 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 13.454,69 zł od dnia 9 marca 2013 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 430,50 zł od dnia 25 lipca 2013 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie oddalił powództwo. Zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę l.396,80 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Olsztynie kwotę 1.242,43 zł tytułem kosztów procesu - wynagrodzenia biegłego, tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Nakazał ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Olsztynie kwotę 828,28 zł tytułem kosztów procesu – wynagrodzenia biegłego tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 29 stycznia 2013 r. ok. godz. 17:00 na drodze między m. S. (...) i B. (...)doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd powoda marki (...) R.. Do kolizji doszło w ten sposób, że kierujący pojazdem marki L. (...), poruszając się za pojazdem powoda, nie zauważył manewru zatrzymania się pojazdu poprzedzającego, w wyniku czego najechał przodem pojazdu na tył pojazdu powoda, co doprowadziło do jego przepchnięcia i uderzenia w przydrożne drzewo.

Do przywrócenia pojazdu powoda do stanu jak sprzed powstania szkody niezbędna była wymiana: kraty reflektora, osłony prawej wykładziny czołowej, pałąka ochronnego przedniego, pałąka ochronnego tylnego, wspornika bagażnika tylnego, reflektora kpl. prawego, wykładziny tyłu, wydłużenia przedniego lewego wykładziny tyłu, osłony wykładziny tyłu, lampy tylnej lewej. Naprawy wymagało poszycie przodu dolne.

Jak ustalił Sąd Rejonowy koszt naprawy, uwzględniając stawki robocizny odpowiednie dla uszkodzonego pojazdu, w kwocie 120 zł/rbg, przy zastosowaniu cen części zamiennych od bezpośredniego importera na Polskę, wyniósł 13.454,69 zł brutto.

Powód zgłosił pozwanemu szkodę z tytułu kolizji w dniu 6 lutego 2013 r. W odpowiedzi pozwany, pismem z dnia 29 kwietnia 2013 r. odmówił wypłaty odszkodowania, kwestionując by do zgłoszonych uszkodzeń doszło w deklarowanych okolicznościach.

Powód zlecił wykonanie prywatnej opinii, w której wysokość szkody w uszkodzonym pojeździe ustalono na 22.557,41 zł. Powód poniósł koszt sporządzenia opinii w wysokości 430,50 zł.

Pismem odebranym przez pozwanego w dniu 17 lipca 2013 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty, w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, kwot dochodzonych niniejszym pozwem.

Powód był podatnikiem podatku VAT, nie mógł jednak odliczyć podatku VAT przy naprawie pojazdu. Pojazd powoda wcześniej, w dniu 14 października 2012 r. uczestniczył w kolizji drogowej. Uszkodzeniu uległa wówczas prawa, przednia część pojazdu powoda.

W ocenie Sądu Rejonowego powód wykazał, że pozwany odpowiedzialny jest za uszkodzenia w pojeździe powoda wynikłe z kolizji w dniu 29 stycznia 2013 r. Koszt przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego ustalony na podstawie dowodu z opinii biegłego wynosi 13.454,69 zł. Za celowe uznał Sąd I instancji koszt sporządzenia ekspertyzy. Wysokość odszkodowania obejmowała podatek VAT, którego powód nie mógł odliczyć przy naprawie. Odsetki od kwoty odszkodowania za uszkodzony pojazd naliczone zostały od 9 marca 2013 r., zgodnie z zasadą z art. 817 § 1 k.c. Od pozostałej kwoty zgodnie z wezwaniem powoda. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13.885,19 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 13.454,69 zł od dnia 9 marca 2013r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 430,50 zł od dnia 25 lipca 2013r. do dnia zapłaty oraz rozstrzygającej o kosztach procesu. W apelacji zarzucił wyrokowi:

- naruszenie przepisów prawa procesowego mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj.:

I. art. 233 § 1 k.p.c. przez:

1. błędną ocenę wiarygodności dowodu z zeznań świadka K. L. i przyjęcie, iż do zdarzenia z dnia 29 stycznia 2013 r. doszło w okolicznościach deklarowanych przez powoda oraz świadka, a w konsekwencji zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odszkodowania;

2. błędną ocenę wiarygodności dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do powoda P. G. i przyjęcie, że do zdarzenia z dnia 29 stycznia 2013 r. doszło w okolicznościach deklarowanych przez powoda oraz świadka K. L., a w konsekwencji zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odszkodowania;

II. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. oraz art. 217 § 1, § 2 oraz § 3 w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez nie dokonanie weryfikacji wydanych w sprawie opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego K. G. pod względem rzetelności, fachowości, spójności, zasad logiki, wiedzy powszechnej oraz podstaw teoretycznych opinii, a w konsekwencji oparcie rozstrzygnięcia przez Sąd na przedmiotowych opiniach i oddalenie wniosków pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, co doprowadziło do przyjęcia, iż do zdarzenia z dnia 29 stycznia 2013 r. doszło w okolicznościach deklarowanych przez powoda oraz K. L. oraz że powód poniósł szkodę uzasadniającą przyznanie na jego rzecz odszkodowania w zasądzonej wysokości;

III. art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 214 § 1 k.p.c. przez nieustosunkowanie się przez Sąd I instancji przed zamknięciem rozprawy do zgłoszonego w odpowiedzi na pozew wniosku pozwanego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu mechaniki samochodowej i wyceny szkód komunikacyjnych na okoliczność wartości pojazdu marki P. model (...) R. o nr rej. (...) na dzień powstania szkody przed przedmiotowym zdarzeniem i ustalenie wartości pozostałości pojazdu (...) R. o nr rej. (...) po zdarzeniu, co doprowadziło do zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda odszkodowania odpowiadającego wysokością kosztom naprawy pojazdu powoda, podczas gdy w ocenie pozwanego w niniejszej sprawie może zachodzić tzw. szkoda całkowita.

- naruszenie prawa materialnego:

I. art. 805 § 1 k.c. oraz art. 822 § 1 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż w przedmiotowej sprawie doszło do zdarzenia uzasadniającego przypisanie pozwanemu odpowiedzialności, a w konsekwencji zasądzenie od niego odszkodowania na rzecz powoda.

Z ostrożności procesowej na wypadek nie podzielenia przez Sąd argumentacji co do zarzutu naruszenia przez Sąd I instancji art. 805 § 1 k.c. oraz art. 822 § 1 k.c. skarżący podniósł zarzuty naruszenia:

II. art. 361 § 1 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż wszystkie uszkodzenia pojazdu powoda wskazane przez Sąd I instancji w wyroku pozostają w związku przyczynowym z domniemanym zdarzeniem z dnia 29 stycznia 2013 r.;

III. art. 361 § 2 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że powód poniósł szkodę w zakresie uzasadniającym przyznanie na jego rzecz odszkodowania w zasądzonej wysokości.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych. Wniósł także o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, techniki motoryzacyjnej i wyceny szkód w pojeździe na okoliczności wskazane w apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest w niewielkiej części zasadna.

Sąd Okręgowy w zasadniczej części aprobuje poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, wynikające z przeprowadzonej przez Sąd a quo oceny dowodów. Nie zawiera ona logicznych sprzeczności, uproszczeń, ani nie jest sprzeczna z zasadami doświadczenia życiowego.

Jedynie podzielić należy zarzuty skarżącego odnoszące się do dowodu z opinii biegłego K. G. w zakresie uszkodzeń przedniej części pojazdu powoda. W opinii z dnia 12 marca 2014 r. biegły stwierdził, że poszycie przodu pojazdu powoda nie było wymienione po szkodzie z października 2012 r. lub było prowizorycznie naprawione. Z opinii z dnia 12 kwietnia 2016 r. wynika jednoznacznie, że pokrywa przednia lakierowana była uszkodzona przed szkodą z dnia 29 stycznia 2013 r. i jest pozostałością zdarzenia z października 2012 r. Pomimo tego wniosku biegły wyliczając wysokość odszkodowania uwzględnił wartość naprawy tego elementu przyjmując wysokość odszkodowania z tego tytułu na kwotę 120 zł netto. Przedmiotowe wnioski jako sprzeczne nie mogły zostać zaakceptowane. Pozwany ponosi odpowiedzialność tylko za następstwa szkody z dnia 29 stycznia 2013r. W związku z tym Sąd Okręgowy pomniejszył należne powodowi odszkodowanie o kwotę 144, 07 zł brutto (120 zł netto). Tym samym należało w części podzielić zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 § 1 k.p.c. i w konsekwencji art. 361 § 1 k.c.

W pozostałym zakresie apelacja pozwanego nie była zasadna. Przeprowadzone przez Sąd Rejonowy postępowanie dowodowe nie zawierało wskazanych przez pozwanego błędów. Sąd ten przeprowadził wszechstronną analizę materiału dowodowego i prawidłowo zastosował prawo materialne. Zdaniem Sądu Odwoławczego ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji odpowiada regułom logicznego rozumowania, uwzględnia zasady doświadczenia życiowego. Daje to podstawę do stwierdzenia prawidłowego zastosowania art. 233 § 1 k.p.c.

Podkreślić przy tym należy, że skuteczne podniesienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania przez skarżącego, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Tymczasem, skarżący ograniczył się w istocie prawie wyłącznie do zaprezentowania odmiennej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie, co zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 1998 roku (II CKN 4/98) jest niewystarczające do stwierdzenia powyższego uchybienia.

Zauważyć należy, że Sąd Odwoławczy dokonując kontroli zaskarżonego orzeczenia w zakresie oceny dowodów dokonanej przez Sąd I instancji nie ustala prawdziwości faktów. Ogranicza się wyłącznie do sprawdzenia, czy granice swobodnej oceny dowodów nie zostały przekroczone. W ocenie Sądu Okręgowego ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Rejonowy wyprowadził logiczne, poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym wnioski. Nie przekroczył przy tym ram swobodnej oceny dowodów, które zakreślone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1980 roku, II URN 175/79, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 roku, II UKN 685/98).

Należy wskazać, iż prawidłowo przyjął Sąd Rejonowy, że szkody wskazane przez powoda powstały w przeważającej części w wyniku kolizji z dnia 29 stycznia 2013 r. Wskazuje na to nie tylko dowód z przesłuchania stron ograniczony do przesłuchania powoda, ale przede wszystkim dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego K. G., który w sposób logiczny, fachowy i przekonujący wyjaśnił mechanizm powstania szkód w pojeździe powoda. Wnioski biegłego dotyczące okoliczności powstania szkody w pojeździe powoda były podtrzymywane w kolejnych opiniach tego biegłego. Z dowodów tych jednoznacznie można wysnuć wniosek, iż szkoda wskazana przez powoda powstała w wyniku zdarzenia z dnia 29 stycznia 2013 r.

Podkreślić należy, że jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Brak logiki we wnioskowaniu na podstawie zebranych dowodów lub wykroczenie we wnioskowaniu poza te granice albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, daje podstawę do przyjęcia, że przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z 27 września 2002 r., sygn. II CKN 817/00).

W rozpoznawanej sprawie z materiału dowodowego Sąd Rejonowy nie tylko wyprowadził wnioski zgodne z zasadami określonymi przez art. 233 § 1 k.p.c., ale również nie było podstaw do wysnucia innych, odmiennych konkluzji na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego.

Dopuszczony na etapie postępowania apelacyjnego dowód z opinii biegłego wykazał, że nie było w niniejszej sprawie podstaw do przyjęcia tzw. szkody całkowitej, a zatem sytuacji, w której koszty naprawy pojazdu po wypadku przekraczają wartość pojazdu sprzed tego zdarzenia, w stopniu, który uzasadnia uznanie naprawy za nieopłacalną. Tym samym zarzuty naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 361 § 1 k.c. w tym zakresie nie były zasadne.

Mając zatem na uwadze wskazane wyżej okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł, jak w wyroku.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 w zw. z § 13 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.), nakładając na pozwanego obowiązek zwrotu całości kosztów procesu za instancję odwoławczą na rzecz powoda, z uwagi na fakt, że powód uległ jedynie co do nieznacznej części swego żądania (nieco ponad 1%). Na koszty poniesione przez powoda w postępowaniu apelacyjnym składała się kwota 1.200 zł tytułem opłaty za czynności adwokackie.