Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2014 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Dubinowicz – Motyk

Protokolant: Aniela Zając

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2014 roku na rozprawie

sprawy z powództwa M. C. (1), M. G., E. P., R. P., J. W. (1), J. S. (1), M. S., M. C. (2), A. K. (1), D. K., Z. Z., A. A., A. J., J. K. (1), T. Ś., J. P. (1), M. W. (1), M. F., E. G. (1), M. U., A. U. (1), A. G., G. G., M. R., A. R., K. S. (1), E. W., A. T., J. Ś., W. K., D. P. (1), M. Ł., J. M. (1), A. S. (1), A. S. (2), J. U. (1), E. B. (1), B. Z., A. W. (1), R. L., J. W. (2), P. R., J. K. (2), T. Z., W. C., H. B. (1), R. R., D. Ś., J. P. (2), T. A., B. Ż., H. K., K. O., J. K. (3), M. B., B. O., D. P. (2), A. W. (2), M. K., K. G., R. B., B. S., J. M. (2), J. U. (2), E. D., B. F., M. O., M. L., D. G., U. G., H. M., E. O., A. K. (2), L. P., J. S. (2), M. J., M. P., J. K. (4), L. K. (1), D. W., B. R., A. W. (3), E. M., L. B., L. K. (2), B. G., J. F., R. W., M. C. (3), E. G. (2), A. Ł., A. N., H. B. (2), T. K., R. Z., B. J., E. K., B. M., K. K., U. I., K. S. (2), T. D., B. K., M. H., T. P., J. P. (3), H. D., Z. S., Z. L., E. B. (2), B. W., J. W. (3), A. U. (2), M. W. (2) i E. T.

przeciwko Spółdzielni (...) w W.

o uchylenie uchwały

I umarza postępowanie w części dotyczącej powodów J. K. (4) i H. B. (2);

II oddala powództwo w części dotyczącej pozostałych powodów;

II zasądza od powodów M. C. (1), M. G., E. P., R. P., J. W. (1), J. S. (1), M. S., M. C. (2), A. K. (1), D. K., Z. Z., A. A., A. J., J. K. (1), T. Ś., J. P. (1), M. W. (1), M. F., E. G. (1), M. U., A. U. (1), A. G., G. G., M. R., A. R., K. S. (1), E. W., A. T., J. Ś., W. K., D. P. (1), M. Ł., J. M. (1), A. S. (1), A. S. (2), J. U. (1), E. B. (1), B. Z., A. W. (1), R. L., J. W. (2), P. R., J. K. (2), T. Z., W. C., H. B. (1), R. R., D. Ś., J. P. (2), T. A., B. Ż., H. K., K. O., J. K. (3), M. B., B. O., D. P. (2), A. W. (2), M. K., K. G., R. B., B. S., J. M. (2), J. U. (2), E. D., B. F., M. O., M. L., D. G., U. G., H. M., E. O., A. K. (2), L. P., J. S. (2), M. J., M. P., L. K. (1), D. W., B. R., A. W. (3), E. M., L. B., L. K. (2), B. G., J. F., R. W., M. C. (3), E. G. (2), A. Ł., A. N., T. K., R. Z., B. J., E. K., B. M., K. K., U. I., K. S. (2), T. D., B. K., M. H., T. P., J. P. (3), H. D., Z. S., Z. L., E. B. (2), B. W., J. W. (3), A. U. (2), M. W. (2) i E. T. na rzecz pozwanej Spółdzielni (...) w W. kwoty po 10,59 zł (dziesięć złotych 59/100) tytułem zwrotu kosztów procesu i na rzecz Skarbu Państwa – tutejszego Sądu kwoty po 61,89 zł (sześćdziesiąt jeden złotych i 89/100) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt II C 152/11

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2011 roku M. C. (1), M. G., E. P., R. P., J. W. (1), J. S. (1), M. S., M. C. (2), A. K. (1), D. K., Z. Z., A. A., A. J., J. K. (1), T. Ś., J. P. (1), M. W. (1), M. F., E. G. (1), M. U., A. U. (1), A. G., G. G., M. R., A. R., K. S. (1), E. W., A. T., J. Ś., W. K., D. P. (1), M. Ł., J. M. (1), A. S. (1), A. S. (2), J. U. (1), E. B. (1), B. Z., A. W. (1), R. L., J. W. (2), P. R., J. K. (2), T. Z., W. C., H. B. (1), R. R., D. Ś., J. P. (2), T. A., B. Ż., H. K., K. O., J. K. (3), M. B., B. O., D. P. (2), A. W. (2), M. K., K. G., R. B., B. S., J. M. (2), J. U. (2), E. D., B. F., M. O., M. L., D. G., U. G., H. M., E. O., A. K. (2), L. P., J. S. (2), M. J., M. P., J. K. (4), L. K. (1), D. W., B. R., A. W. (3), E. M., L. B., L. K. (2), B. G., J. F., R. W., M. C. (3), E. G. (2), A. Ł., A. N., H. B. (2), T. K., R. Z., B. J., E. K., B. M., K. K., U. I., K. S. (2), T. D., B. K., M. H., T. P., J. P. (3), H. D., Z. S., Z. L., E. B. (2), B. W., J. W. (3), A. U. (2), M. W. (2) i E. T. wnieśli pozew o uchylenie uchwały nr (...) rady nadzorczej Spółdzielni(...) w W. z dnia 28 października 2010 roku w części dotyczącej przyjęcia planu finansowo – gospodarczego na 2011 rok co do nieruchomości nr (...) (budynki przy ul. (...), ul. (...) oraz ul. (...)), kwestionując zasadność podwyżki opłat eksploatacyjnych wynikających z owej uchwały i wskazując iż przyjęte przez radę nadzorczą jako podstawa kalkulacji opłat poniesione i przewidywane koszty nieruchomości nr (...) są błędne, nierzeczywiste i zawyżone (k.2-13). Jako podstawę prawną powództwa powodowie powoływali przepis art. 32§3 ustawy prawo spółdzielcze (k.176 i 194).

Pozwana Spółdzielnia (...) w W. domagała się oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powodów na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana wskazywała, iż nie istnieje podstawa prawna umożliwiająca powodom zaskarżenie uchwały nr (...) rady nadzorczej pozwanej spółdzielni, a dodatkowo twierdziła iż plan gospodarczy na 2011 rok został sporządzony zgodnie z prawem i zasadami finansowymi (k.162-163, 190, 785-786).

Powód J. K. (4) cofnął powództwo pismem z dnia 25 czerwca 2013 roku, powołując się na fakt podpisania pełnomocnictwa w jego imieniu przez osobę nieupoważnioną (k.681). Pismem z dnia 3 września 2014 roku H. B. (2) cofnęła powództwo, powołując się na tożsame okoliczności co powód J. K. (4) (k.822).

Do chwili zamknięcia rozprawy strony podtrzymywały dotychczasowe stanowiska (k.870).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 października 2010 roku rada nadzorcza Spółdzielni (...) w W. podjęła uchwałę nr (...), w której przyjęła plan finansowo – gospodarczy spółdzielni na 2011 rok (§1), upoważniła zarząd spółdzielni do dokonania podwyżek opłat w momencie wzrostu cen wody i kanalizacji, centralnego ogrzewania, gazu, energii elektrycznej i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów (§2). Załącznikami do uchwały były plany gospodarcze poszczególnych nieruchomości wchodzących w skład zasobów spółdzielni, w tym nieruchomości nr (...), na terenie której zamieszkują powodowie. Dowód: odpis uchwały nr (...) z załącznikiem nr (...) k.122-123

W listopadzie 2010 roku zarząd pozwanej spółdzielni poinformował członków spółdzielni zamieszkujących na terenie nieruchomości nr (...) (budynki przy ul. (...), ul. (...) oraz ul. (...)) o nowej wysokości opłat z tytułu eksploatacji podstawowej, konserwacji, funduszu remontowego i dźwigu oraz o zmianie opłaty netto za eksploatację garaży i miejsc postojowych. Niesporne, nadto: zawiadomienie o zmianie opłat kierowane do p. D. G. k.124-125 Przedstawiciele członków spółdzielni zamieszkujących na nieruchomości nr (...) korespondowali z zarządem spółdzielni, kwestionując zasadność podwyżki opłat i sposób kalkulacji kosztów eksploatacyjnych, uzyskując od zarządu spółdzielni materiały wyjaśniające sposób kalkulacji stawek opłat. Niesporne, nadto pismo zarządu z 06.12.2010r. z załącznikami k.127-132

Statut Spółdzielni (...) w W. nie przewiduje możliwości zaskarżenia do sądu przez członka spółdzielni dowolnej uchwały rady nadzorczej spółdzielni, a jedynie uchwał podjętych w sprawach wykluczenia lub wykreślenia z rejestru członków spółdzielni (§24 statutu). Dowód: odpis statutu k.814

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu, jako że powodom nie przysługuje prawo domagania się uchylenia uchwały nr (...) rady nadzorczej pozwanej spółdzielni. Wymaga zauważenia, iż kwestia braku możliwości zaskarżenia do sądu w/w uchwały rady nadzorczej spółdzielni była akcentowana przez stronę pozwaną już w odpowiedzi na pozew, natomiast powodowie, reprezentowani w całym toku postępowania przez zawodowego pełnomocnika, podtrzymywali żądanie uchylenia w/w uchwały i wskazywali jako podstawę prawną powództwa przepis art. 32§3 ustawy prawo spółdzielcze (k.176 i 194).

Przywoływany przez powodów art. 32§3 ustawy prawo spółdzielcze stanowi, iż postanowienia statutu o postępowaniu wewnątrzspółdzielczym nie mogą ograniczać dochodzenia przez członków ich praw na drodze sądowej; w wypadku zaskarżenia przez członka uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i sądowym, postępowanie wewnątrzspółdzielcze ulega umorzeniu. Zdaniem Sądu przepis ów nie kreuje możliwości domagania się przez członka spółdzielni uchylenia każdej uchwały każdego organu spółdzielni , a jedynie normuje kolizję między możliwością kwestionowania niektórych uchwał i w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i w postępowaniu sądowym. Członek spółdzielni może kwestionować uchwały podejmowane przez organy spółdzielni w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i na drodze sądowej, jednak może domagać się uchylenia przez sąd uchwały organu spółdzielni tylko wtedy, gdy przepisy lub postanowienia statutu przewidują taką możliwość. Ustawa prawo spółdzielcze nie przewiduje możliwości generalnego zaskarżania uchwał rady nadzorczej spółdzielni, przewidując taką możliwość odnośnie uchwał rady nadzorczej zapadających w sprawie wykluczenia lub wykreślenia członka ze spółdzielni (art. 24§6 ustawy i art. 198§2 ustawy). Zważywszy na przedmiot uchwały zaskarżonej przez powodów, przywołane przepisy nie znajdują zastosowania w niniejszej sprawie. Przepisem nadającym powodom uprawnienie do domagania się uchylenia spornej uchwały nie jest także, w opinii Sądu, art. 4 ust. 8 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, stanowiący, iż członkowie spółdzielni mogą kwestionować zasadność zmiany wysokości opłat bezpośrednio na drodze sądowej. Przytoczona regulacja nie przewiduje możliwości wniesienia pozwu o uchylenie uchwały rady nadzorczej w sprawie podwyżki opłat, a jedynie możliwość zaprzeczania zasadności podwyżki w całości lub w części bez wyczerpania trybu postępowania wewnątrzspółdzielczego, poprzez podnoszenie kwestii zasadności podwyżki jako wpadkowej np. w sprawie o zapłatę podwyższonych opłat wytoczonej z powództwa spółdzielni, poprzez wystąpienie z pozwem przeciwko spółdzielni o zwrot „nadpłaconych” opłat (o możliwości takiej wypowiedział się ostatnio Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 11 września 2014 roku w sprawie III CZP 58/14) czy poprzez wytoczenie powództwa o ustalenie niezasadności podwyżki na podstawie art. 189 kpc. Pogląd, iż powództwo o uchylenie uchwały organu spółdzielni jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy znajduje podstawę w konkretnym przepisie ustawy oraz iż przepisem tym nie jest art. 32§3 ustawy prawo spółdzielcze, natomiast członek spółdzielni może kwestionować te uchwały na ogólnych zasadach prawa cywilnego, np. wytaczając powództwo o świadczenie, o ustalenie nieważności czy o ustalenie nieistnienia uchwały, jest ugruntowany w orzecznictwie. Został on wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 czerwca 2008 roku w sprawie V CSK 33/08 ( W razie sprzeczności uchwały rady nadzorczej z prawem, w sytuacji, gdy przepis szczególny nie odsyła do trybu zaskarżania przewidzianego w art. 42 prawa spółdzielczego, osoba zainteresowana może wystąpić z powództwem o stwierdzenie nieważności uchwały, nie przysługuje jej natomiast roszczenie o jej uchylenie), w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2010 roku w sprawie V CSK 260/09 (Przepis art. 32§3 prawa spółdzielczego rozstrzyga kolizję między jednocześnie toczącym się postępowaniem wewnątrzspółdzielczym i sądowym) oraz w wyroku z dnia 2 lutego 2007 roku w sprawie IV CSK 364/06, w uchwale z dnia 2 lutego 2007 roku w sprawie III CZP 141/06 i w wyroku z dnia 19 marca 2002 roku w sprawie IV CKN 900/00.

W rozpoznawanej sprawie powodowie nie domagali się jednak stwierdzenia nieważności uchwały czy ustalenia niezasadności uchwały, lecz jej uchylenia, podnosząc merytoryczne zarzuty odnośnie treści uchwały. Tak formułowane powództwo podlegało oddaleniu, gdyż żaden przepis prawa ani postanowienia statutu pozwanej spółdzielni nie przewidują możliwości domagania się przez członka spółdzielni uchylenia przez sąd uchwały rady nadzorczej normującej kwestię przyjęcia planu finansowo – gospodarczego spółdzielni. Wymaga zauważenia, iż sporządzona w niniejszej sprawie opinia biegłego z zakresu księgowości, okazała się nieprzydatna dla rozstrzygnięcia sprawy, ponieważ brak uprawnienia powodów do zaskarżenia uchwały (...) rady nadzorczej pozwanej spółdzielni czynił zbędnym dokonywanie ustaleń co do poprawności danych zamieszczonych w planie finansowo – gospodarczym spółdzielni. Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

Podstawą rozstrzygnięcia zamieszczonego w punkcie I wyroku jest art. 355§1 kpc i fakt skutecznego cofnięcia pozwu przez powodów J. K. (4) i H. B. (2).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 kpc oraz art. 105§1 zd. 1 kpc, zasądzając od powodów w częściach równych koszty procesu należne stronie pozwanej. Na koszty te złożyły się: uiszczona zaliczka na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1000zł (k.201), uiszczona opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w kwocie 180zł (ustalone na podstawie §11 ust.1 pkt 1 w zw. z §2 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie…). Wymaga zaznaczenia, iż Sąd nie obciążył kosztami procesu powodów J. K. (4) i H. B. (2), którzy cofnęli powództwo, ponieważ strona pozwana nie wystąpiła z takim żądaniem, stosownie do art. 203§2 zd. 2 kpc, a gdyby wystąpiła – wskazywane przez powodów przyczyny cofnięcia pozwu (ich brak wiedzy o występowaniu w charakterze powodów) uzasadniałaby odstąpienie od obciążania ich tymi kosztami.

Kierując się powyżej przedstawionymi motywami i regulacjami oraz stosownie do art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał pobrać od powodów w częściach równych na rzecz Skarbu Państwa kwotę tymczasowo wydatkowaną przez Skarb Państwa na poczet wynagrodzenia biegłego.