Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 r. w Szczecinie

sprawy Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o przyznanie emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 16 stycznia 2015 r. sygn. akt VI U 917/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznaje ubezpieczonemu Z. S. prawo do emerytury od dnia 8 sierpnia 2014r.,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz ubezpieczonego Z. S. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

SSA Anna Polak SSA Romana Mrotek SSO del. Jan Przybyś

Sygn. akt III AUa 244/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10.09.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił Z. S. prawa do emerytury.

W odwołaniu od decyzji organu rentowego ubezpieczony podniósł, że wykonywał pracę w warunkach szczególnych w wymaganym wymiarze.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując że ubezpieczony nie udowodnił 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Wyrokiem z dnia 16.01.2015 r., Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego oraz zasądził od niego na rzecz organu rentowego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd I instancji ustalił, że Z. S., urodzony (...) na dzień 1.01.1999 r. udowodnił posiadanie 27 lat, 8 miesięcy i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 3 lata, 3 miesiące i 6 dni stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. W okresie od 2.09.1976 r. do 30.09.1983 r. Z. S. pracował Zakładach (...) w G. jako maszynista lokomotywki, a uprawnienia do kierowania samodzielnym pojazdem trakcyjnym zdobył w grudniu 1976 r. W okresie od 10.09.1985 r. do 23.12.1997 r. Z. S. ponownie pracował w Spółce Akcyjnej (...) G. Okna i Drzwi w G. Początkowo zawarto z nim umowę o pracę na okres próbny do 23.09.1985 r. na stanowisko pomocnika stolarza, a następnie umowę o pracę na czas nieokreślony na to samo stanowisko. Dnia 1.12.1985 r. otrzymał angaż na stanowisko robotnika magazynowego. W tym czasie, począwszy od 25.11.1985 r. został skierowany na kurs kierowców wózków spalinowych i akumulatorowych, który ukończył dnia 26.04.1986 r. Od dnia 1.09.1987 r. Z. S. rozpoczął pracę jako maszynista lokomotywki spalinowej. Uprawnienia do prowadzenia lokomotywki zdobył w grudniu 1976 r. Na tym stanowisku pracował do dnia 28.02.1993 r., a następnie od dnia 1.03.1993 r. jako kierowca wózka podnośnikowego.

Sąd Okręgowy ustalił, że 8.08.2014 r. Z. S. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie emerytury, który to odmówił prawa do świadczenia, ponieważ ubezpieczony udowodnił wymaganego stażu pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu w warunkach szczególnych. Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu jako lata pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia w (...) w G. od 17.04.1975 r. do 31.08.1976 r. i od 10.10.1983r. do 30.06.1984 r. oraz w Zakładach (...) w okresie od 2.07.1984 r. do 30.11.1984 r. i od 1.12.1984 r. do 31.08.1985 r. na podstawie świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 3 lat, 3 miesięcy i 6 dni.

W oparciu o art. 184 ust. 1 i 2, w związku art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r., Nr 153, Poz. 1227, dalej: ustawa emerytalna) oraz § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz.43 ze zm.) Sąd Okręgowy uznał odwołanie ubezpieczonego za nieuzasadnione.

Sąd meriti zaznaczył, że po analizie zarówno dokumentów osobowych zgromadzonych w aktach ZUS, jak i w aktach osobowych ubezpieczonego, a także po wysłuchaniu świadków i samego ubezpieczonego, Uwzględnił okres zatrudnienia w Zakładach (...) od 2.09.1976 r. do 30.09.1983 r., gdyż po zdobyciu uprawnień do samodzielnego kierowania spalinowym pojazdem trakcyjnym na kolejach użytku niepublicznego w grudniu 1976 r., ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bez przerw w zatrudnieniu co najmniej od 1.01.1977 r. do 30.09.1983 r. wykonywał pracę maszynisty lokomotywki. Pracę tę więc, w wymiarze 6 lat i 9 miesięcy, Sąd Okręgowy zaliczył ubezpieczonemu jako pracę wykonywaną w warunkach szczególnych. Kolejnym okresem, który w ocenie Sądu meriti, w spornym okresie mógł być zaliczony do okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, był okres zatrudnienia od 1.09.1987 r. do 31.08.1988 r. i od 1.09.1989 r. do 28.02.1993 r. w Spółce (...) Sąd Okręgowy podkreślił, że w tym czasie ubezpieczony został skierowany do świadczenia pracy w charakterze maszynisty lokomotywki i pracę tę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bez przerw w zatrudnieniu. Sąd I instancji nie uznał jednocześnie ubezpieczonemu okresu od 1.09.1988 r. do 31.08.1989, gdyż w tym okresie ubezpieczony zajmował stanowisko maszynisty – ślusarza w zajezdni. W ocenie tego sadu nie można było uznać także okresu wykonywania pracy na stanowisku pomocnika stolarza, robotnika magazynowego i kierowcy wózka podnośnikowego.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że w warunkach szczególnych ubezpieczony przepracował 14 lat, 6 miesięcy i 6 dni, a więc nie osiągnął 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, co oznacza, że nie legitymuje się więc wymaganym stażem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, skutkiem czego nie nabył uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego nie zgodził się ubezpieczony. W wywiedzionej apelacji wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w sprawie w zakresie dowodów związanych z rodzajem pracy świadczonej przez ubezpieczonego w okresie od dnia 1.09.1988 do 31.081989 r. i możliwości zaliczenia jej do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zarzucił także sprzeczność poczynionych przez Sąd i instancji ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału dowodowego, a związanych z rodzajem pracy świadczonej przez ubezpieczonego w okresie od 1.09.1988 do 31.08.1989 r. i możliwości zaliczenia jej do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Tak argumentując apelujący wniósł o zmianę wyroku i przyznanie prawa do emerytury oraz przyznanie kosztów postepowania sadowego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja ubezpieczonego okazała się uzasadniona i doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku. W ocenie Sądu Apelacyjnego ustalenia sprawy zostały dokonane na podstawie niepełnego materiału dowodowego. Analizując wynik postępowania przed Sądem Okręgowym, w szczególności dotychczasowy przebieg kariery zawodowej Z. S., sąd apelacyjny powziął wątpliwości, co do prawidłowości ustaleń w zakresie charakteru pracy ubezpieczonego w okresie pracy na stanowisku maszynisty-ślusarza w okresie 1 września 1988 – 31 sierpnia 1989. Z tej też przyczyny Sąd Apelacyjny przeprowadził uzupełniające postępowanie dowodowe przesłuchując ubezpieczonego na okoliczność charakteru pracy wykonywanej w okresie 1989 r. – 1993 r. w (...) G. Okna i Drzwi, przychylając się do wniosku ubezpieczonego o uwzględnienie szerszego okresu czasu.

W oparciu o dodatkowe dowody z zeznań ubezpieczonego, ale też przy uwzględnieniu dotychczasowych dowodów, Sąd Apelacyjny ustalił, że w spornym okresie ubezpieczony, faktycznie wykonywał pracę jako maszynista lokomotywki spalinowej. W zakładzie pracy nie było bowiem ślusarzy, a jedynie maszyniści i ustawiacze. Charakter zaś pracy maszynisty wymagał dodatkowych czynności, związanych jednakże wyłącznie z bieżącą obsługą lokomotywki i przygotowaniem jej do jazdy. W zakładzie pracy obowiązywała 12 godzinna zmiana.

Powyższe ustalenia pozwoliły na przyjęcie, że w spornym okresie Z. S. w rzeczywistości świadczył pracę maszynisty stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Należy podkreślić przy tym, że stanowisko to znajduje się w wykazie A Dziale VIII poz. 13, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz.U. Nr 8, poz. 43), a więc niewątpliwie była to praca świadczona w warunkach szczególnych. Sąd Apelacyjny podkreśla, że to nie nazwa zajmowanego stanowiska, a zakres faktycznie wykonywanych czynności ma znaczenie przy ocenie, czy pracownik pracował w warunkach szczególnych

Sąd Apelacyjny uznał, że zeznania ubezpieczonego były szczere, jednoznaczne i wyczerpujące, a ponadto korespondowały z dokumentacją zgromadzoną w aktach osobowych Z. S.. Należy zaznaczyć, że stanowisko maszynisty-ślusarza pojawia się na krótki okres czasu, zaś ubezpieczony posiadał od 1976 r. uprawnienia do kierowania lokomotywką spalinową. Ponadto bezpośrednio po spornym okresie ubezpieczony również świadczył prace jako maszynista. Także z zeznań świadków I. B., T. P. i S. P., choć nieprecyzyjnych, daje się wysnuć wniosek, że Z. S. pracował jako maszynista „co najmniej przez kilka lat”. Oczywiście zeznania te nie mogły stanowić jedynej podstawy do kategorycznego rozstrzygnięcia jednakże w ocenie Sądu Odwoławczego, w zestawieniu z dokumentacją oraz zeznaniami ubezpieczonego na rozprawie apelacyjnej, dawały spójny obraz charakteru pracy ubezpieczonego w okresie 1 września 1988 – 31 sierpnia 1989 r. w (...) G. Okna i Drzwi.

Z powyższych przyczyn, Sąd Apelacyjny uznał, że w wyżej wymienionym okresie ubezpieczony świadczył pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy rentowej wykonując faktycznie pracę maszynisty lokomtywki. Doliczenie tego okresu, do okresów pracy w warunkach szczególnych uznanych przez organ rentowy i Sąd I instancji, dało ponad 15 –letni okres pracy w warunkach szczególnych. Jako, że spełnienie pozostałych przesłanek przez Z. S. nie było kwestionowane, należało uznać, że spełnia on warunki do przyznania emerytury w wieku obniżonym.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I i orzekł co do istoty sprawy (punkt 1 sentencji). O kosztach Sad Apelacyjny orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 98 i art. 99 k.p.c., kwotę ustalając w oparciu o§ 2 ust. 1-2 w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j. t. Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

SSA Anna Polak SSA Romana Mrotek SSO del. Jan Przybyś