Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2016 r. w Szczecinie

sprawy W. N. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział wG.

o przywrócenie renty

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 31 marca 2015 r. sygn. akt VI U 897/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję i przyznaje ubezpieczonemu W. N. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 stycznia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2016 roku

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz ubezpieczonego W. N. (1) kwotę 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem zwrotu opłaty od apelacji.

Sygn. akt III AUa 464/15

UZASADNIENIE

Decyzją z 24 kwietnia 2015 r., po rozpoznaniu wniosku W. N. (2) z 14 grudnia 2012 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu dalszej wypłaty renty, twierdząc że lekarze komisji lekarskiej ZUS popełnili błąd w ocenie stanu zdrowia ubezpieczonego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony. W odwołaniu podniósł, że stan jego zdrowia nie pozwala na podjęcie pracy i nie rokuje dalszej poprawy. Wskazał, że nie może podjąć pracy, gdyż musi prowadzić oszczędny tryb życia, unikać wysiłku i ciężkich prac. Ubezpieczony musi być pod stałą opieką lekarską.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o jego oddalenie. Organ rentowy wskazał, że w wyniku ponownie przeprowadzonego badania Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 17 kwietnia 2013 r. ustaliła, że badany nie jest osobą niezdolną do pracy.

Wyrokiem z dnia 31 marca 2015 r. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Sąd Okręgowy wydał rozstrzygnięcie w oparciu o następująco ustalony stan faktyczny i rozważania prawne.

Ubezpieczony W. N. (1) urodzony (...) posiada wykształcenie średnie, ukończył Technikum (...). Po ukończeniu technikum pracował w Centrali (...) na stanowisku inspektora plantacyjnego, później na stacji paliw jako jej kierownik, następnie jako kierownik motelu, sprzedawca, agent celny. Prowadził także bar gastronomiczny. Komisja lekarska ZUS po ponownym badaniu orzeczeniem z dnia 17.04.2013 r. ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczony otrzymywał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1.04.2012 r. do 31.12.2012 r. W oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 11 stycznia 2013 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty. Po rozpatrzeniu odwołania ubezpieczonego sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania. Po ponownym badaniu komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 17.04.2013 r. ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Decyzją z dnia 24.04.2013 r. pozwany odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do renty.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd Okręgowy wynika, że w toku postępowania został dopuszczony dowód z opinii biegłych sądowych onkologa, kardiologa, ortopedy, neurologa, urologa i z zakresu medycyny pracy celem ustalenia czy ubezpieczony jest nadal po dniu 31.12.2012 r. niezdolny do pracy, jeżeli nie – na czym polega poprawa jego stanu zdrowia. Biegła onkolog rozpoznała u ubezpieczonego gruczolakoraka stercza, stan po radioterapii, hormonoterapię w trakcie i stwierdziła, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy od 31.12.2012 r. do 31.12.2014 r. Biegli kardiolog, urolog, ortopeda,neurolog i z zakresu medycyny pracy rozpoznali u ubezpieczonego:

- raka gruczołu krokowego leczonego teleradioterapią i brachyterapią w okresie

remisji,bez danych dla wznowy procesu nowotworowego i obecności przerzutów,

- nadciśnienie tętnicze utrwalone w II okresie WHO z dolegliwościami

stenokardialnymi w wywiadzie,

- kamicę nerki lewej,

- otyłość prostą,

- żylaki kończyn dolnych,

- stan neurologiczny i ortopedyczny klinicznie prawidłowy – i orzekli, że ubezpieczony jest zdolny do pracy ale niezdolny do ciężkiej pracy fizycznej, niezdolny do pracy jako rolnik.

Sąd I instancji ustalił także, że biegła onkolog w opinii uzupełniającej potrzymała swoje stanowisko i zgodziła się z biegłą z zakresu medycyny pracy co do możliwości podjęcia przez ubezpieczonego zatrudnienia w gastronomii. Biegła z zakresu medycyny pracy sprecyzowała, że osoba z nietrzymaniem moczu nie jest zdolna do pracy bezpośrednio przy produkcji żywności (praca kucharza, pomocnika kucharza oraz w styczności z produktami żywnościowymi). Nadto ubezpieczony nie jest zdolny do ciężkiej pracy fizycznej, dźwigania ciężarów, do pracy rolnika. Zdolny jest do pracy w warunkach biurowych, pomieszczeniach, do prowadzenia działalności przy zatrudnieniu pracowników.

W dalszej kolejności Sąd Okręgowy ustalił, że organ rentowy zgodził się, że ubezpieczony jest niezdolny do ciężkiej pracy fizycznej i przy bezpośredniej produkcji żywności, a zdolny jest do pracy umysłowej. W wyniku przedłożenia dodatkowej dokumentacji medycznej przez ubezpieczonego, biegła medycyny pracy stwierdziła, że nie znajduje podstaw do zmiany dotychczasowego stanowiska. Nadto biegli w opinii uzupełniającej podali, że ubezpieczony jest całkowicie, trwale niezdolny do ciężkiej pracy fizycznej i do pracy związanej z działalnością gospodarczą w zakresie czynności kucharza i w styczności z produktami żywnościowymi. Jest natomiast zdolny od 1.01.2013 r do pracy umysłowej, pracy spedytora, pracy na stacji paliw lub innej dostępnej na ogólnym rynku pracy.

Sąd Okręgowy uznał odwołanie ubezpieczonego za nieuzasadnione, mając na uwadze treść przepisów art. 102 ust. 1, art. 107 oraz art. 12 i 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U.2013.1440).

Sąd pierwszej instancji w celu ustalenia, czy po 31 grudnia 2012 r. u ubezpieczonego W. N. (1) nadal istnieje częściowa niezdolność do pracy dopuścił dowód z opinii biegłych kardiologa, urologa, onkologa, ortopedy, neurologa, psychiatry i z zakresu medycyny pracy, a więc biegłych o specjalizacjach odpowiadających schorzeniom występującym u ubezpieczonego. Sąd Okręgowy uzasadniając rozstrzygnięcie powołał się na poczynione przez biegłych ustalenia co do występujących u ubezpieczonego schorzeń i ich wpływu na zdolność W. N. (1) do pracy.

Stanowisko zajęte przez biegłą onkolog Sąd Okręgowy uznał za odosobnione, a sporządzoną opinię za lakoniczną i niewskazującą jakichkolwiek przesłanek mogących świadczyć o istnieniu częściowej niezdolności do pracy u ubezpieczonego. Co więcej, w opinii uzupełniającej biegła stwierdziła, że zgadza się z biegłą z zakresu medycyny pracy, że ubezpieczony może pracować w gastronomii, a więc wykonywać pracę zgodną z jedną z posiadanych przez niego kwalifikacji. Może też wykonywać prace umysłowe w warunkach biurowych.

Za miarodajne Sąd meriti uznał opinie biegłych kardiologa, urologa, ortopedy, neurologa i z zakresu medycyny pracy. Biegli wskazali na występujące u ubezpieczonego schorzenia oraz ocenili ich wpływ na zdolność do pracy. Opinia została sporządzona w oparciu o dokumentację medyczną oraz na podstawie wywiadu uzyskanego od ubezpieczonego. Sąd Okręgowy opinie ocenił jako jasne, logiczne i spójne, a nadto uznał, że wyjaśniają wszelkie wątpliwości wskazane przez ubezpieczonego. Nadto Sąd Okręgowy zaznaczył, że wnioski końcowe opinii stanowiły integralną część z innymi poszczególnymi ich elementami.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że biegli nie negowali występującego u ubezpieczonego schorzenia, a jedynie wskazali jego aktualny stan i ocenili go w kontekście możliwości zatrudnienia (stanowisk pracy). Samo występowanie schorzeń, przyjmowanie leków, leczenie rehabilitacyjne, korzystanie z porad i pomocy lekarzy nie powoduje ani nie dowodzi jeszcze niezdolności do pracy. Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy występuje dopiero wtedy, gdy procesy chorobowe przybiorą takie natężenie, że spowodują długotrwałą (a nie krótkotrwałą) niemożność do wykonywania pracy. Taka sytuacja, w ocenie Sądu Okręgowego, w przypadku ubezpieczonego nie wystąpiła. Sąd I instancji wskazał, że analiza wszystkich okoliczności w sprawie w ujęciu aspektów medycznych oraz socjalnych wskazuje, że ubezpieczony jest zdolny do pracy zgodnej z posiadanymi, nabytymi kwalifikacjami, z określonymi przeciwwskazaniami.

Z powyższym wyrokiem nie zgodził się ubezpieczony W. N. (2), który w wywiedzionej apelacji domagał się przywrócenia prawa do renty na dalszy okres. W uzasadnieniu apelacji ubezpieczony wskazywał, że choroba nowotworowa została spowolniona. Walka z chorobą była przyczyną starania się o świadczenie rentowe. Sporządzona w sprawie opinia lekarza onkologa potwierdza stan zdrowia występujący u ubezpieczonego i opinia ta powinna być decydująca. Ubezpieczony nie zgodził się z ustaleniami Sądu Okręgowego co do posiadanych kwalifikacji, wskazując że praca w gastronomii stanowiła jedynie roczny epizod w 35 –letnim okresie składkowym. Ubezpieczony podał, że w tej dziedzinie nie posiada kwalifikacji. Nadto praca w gastronomii jest pracą fizyczną, każdy wysiłek powoduje bezwiedne oddawanie moczu. W. N. (2) zwrócił uwagę na konieczność chodzenia do pracy w pampersie i pasie ortopedycznym.

W dalszej kolejności ubezpieczony wskazał, że ukończył Technikum Rolnicze, co nie oznacza, że zdał maturę. Do 1990 r. ubezpieczony pracował fizycznie. Po rozwiązaniu zakładu pracy starał się odnaleźć na rynku pracy, w związku z czym pracował w różnych miejscach i na różnych stanowiskach. Odebranie prawa do renty spowodowało konieczność podjęcia pracy fizycznej w warunkach, które w ocenie ubezpieczonego są dla niego upokarzające.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego okazała się uzasadniona i doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku.

Analiza zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, w tym zarzutów apelacyjnych, doprowadziła Sąd Apelacyjny do wniosku, że wyrok Sądu Okręgowego wymaga zmiany. Sąd Apelacyjny miał na uwadze, że w przyjętym przez ustawodawcę systemie apelacji, celem postępowania apelacyjnego jest ponowne i wszechstronne zbadanie sprawy pod względem faktycznym i prawnym. Sąd Odwoławczy kontrolując prawidłowość zaskarżonego orzeczenia, pełni więc zarazem funkcję sądu merytorycznego. W zakresie przepisów postępowania Sąd drugiej instancji bierze zatem pod uwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, oczywiście w granicach zaskarżenia. Sąd rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest natomiast związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008/6/55).

Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne co do schorzeń, jakie występują u ubezpieczonego. Sąd Apelacyjny nie podziela jednak ustaleń, że ubezpieczony jest osobą zdolną do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

W niniejszej sprawie roszczenie ubezpieczonego podlegało rozstrzygnięciu w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.). Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia czy ubezpieczony jest niezdolny do pracy. Spełnienie przez W. N. (1) pozostałych przesłanek określonych w art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej nie było przez organ rentowy kwestionowane.

Sąd odwoławczy podkreśla, że przy rozpoznawaniu sprawy o dalsze prawo do renty, zgodnie z art. 107 ustawy emerytalnej, bada się, czy aktualny na dzień wydania decyzji stan zdrowia zmienił się w stosunku do stanu od wygaśnięcia prawa do ostatniego świadczenia. Poprawa stanu zdrowia, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, jest podstawą do odmowy przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. Należy przy tym zauważyć, że ocena niezdolności do pracy w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania zatrudnienia wymaga z reguły wiadomości specjalnych, przy czym oceny niezdolności do pracy nie można dokonywać jedynie w oparciu opinie lekarzy leczących ubezpieczonego. Podstawowym dowodem w sprawach o rentę jest dowód z opinii biegłego. Z istoty i celu tego rodzaju dowodu wynika, że jeśli rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii jest konieczny. W takim wypadku sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyrok Sądu Najwyższego z 27 listopada 1974 r., II CR 748/74, Lex 7618). Jednak ostateczna ocena, czy ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy musi uwzględniać także i inne elementy - ma charakter prawny, stanowiąc subsumcję stanu faktycznego do norm prawnych, wobec czego może jej dokonać wyłącznie sąd, a nie biegły (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2014 r., sygn. I UK 159/14, Lex nr 1598678). Należy wskazać, że nie wystarczy udowodnienie, iż występują u ubezpieczonego określone schorzenia, lecz należy je powiązać z rzeczywistymi kwalifikacjami i ustalić, czy doszło do znacznej utraty zdolności do pracy, zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 3 ustawy emerytalnej). Należy mieć przy tym na uwadze, że na pojęcie niezdolności do pracy składają się pozostające w koniunkcji dwa elementy, tj. element biologiczny oraz element ekonomiczny rozumiany, jako obiektywna utrata zdolności do zarobkowania (zgodnie z posiadanymi rzeczywistymi kwalifikacjami - w przypadku znacznej, a nie całkowitej, utraty zdolności do pracy; art. 12 ustawy emerytalnej). Oceny zdolności do pracy, oznaczającej potencjalną możliwość wykonywania zatrudnienia, dokonuje się przy uwzględnieniu stopnia naruszenia sprawności organizmu, możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz celowości przekwalifikowania zawodowego z uwagi na rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Niezdolność do wykonywania pracy dotychczasowej jest warunkiem koniecznym ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym, jeżeli wiek, poziom wykształcenia i predyspozycje psychofizyczne usprawiedliwiają rokowanie, że mimo upośledzenia organizmu możliwe jest podjęcie innej pracy w tym samym zawodzie albo po przekwalifikowaniu zawodowym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2012 r., sygn. II UK 108/11, Lex nr 1130390).

Sąd drugiej instancji doszedł do przekonania, iż Sąd Okręgowy nie przeprowadził właściwie postępowania dowodowego na okoliczność spełnienia przez W. N. (1) wszystkich przesłanek warunkujących nabycie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W sprawie wystąpiły istotne sprzeczności, które nie pozwalały na ustalenie, czy stan zdrowia ubezpieczonego uniemożliwia mu podjęcie pracy zarobkowej. W celu wyjaśnienia spornych okoliczności Sąd Apelacyjny postanowił uzupełnić materiał dowodowy na podstawie art. 382 k.p.c. i dopuścił dowód z łącznej opinii biegłych sądowych J. D. chirurga onkologa oraz L. K. urologa, biegłych Sądu Okręgowego w Poznaniu.

Po uzupełnieniu materiału dowodowego Sąd Odwoławczy uznał, że wniosek sądu pierwszej instancji, iż ubezpieczony był osobą zdolną do pracy po 31.12.2012 r., jest błędny. Stopień nasilenia schorzeń ubezpieczonego zakłócający funkcjonowanie w życiu codziennym i ograniczający możliwość wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji oraz zatrudnienia wykonywanego do czasu uzyskania świadczenia rentowego, przeczą wnioskom zawartym w uzasadnieniu wyroku. Fakty ustalone w niniejszej sprawie wskazują, że ubezpieczony po dniu 31 grudnia 2012 r. był nadal osobą częściowo niezdolną do pracy do dnia 31 grudnia 2016 r.

Opinie sporządzone przez biegłych na etapie postępowania przed sądem I instancji nie wyjaśniały w sposób niebudzący wątpliwości, czy ubezpieczony jest osobą niezdolną do pracy. Sporządzone w sprawie opinie zawierały sprzeczne wnioski. W ocenie Sądu Apelacyjnego opinia nowego zespołu biegłych urologa i chirurga onkologa, która została sporządzona na etapie postępowania odwoławczego, zasługuje w pełni na wiarygodność, ponieważ została sporządzona przez specjalistów ze wskazanych dziedzin medycyny, po zapoznaniu się przez biegłych z całą dokumentacją zawartą w aktach sprawy, dotychczasowymi opiniami biegłych i zastrzeżeniami zgłoszonymi do nich. Jest opinią łączną specjalistów lekarzy właściwych do schorzeń występujących u ubezpieczonego. Wnioski sformułowane przez biegłych wnioski są logicznym następstwem dokonanego rozpoznania. Biegli lekarze na dzień wydania decyzji, przedstawili w sprawie wyczerpujące uzasadnienie swojego stanowiska. Sąd Odwoławczy zatem uznał, że opinie te spełniają wszystkie kryteria, jakie powinna spełniać opinia, a więc są zgodne z zasadami logiki, wiedzą powszechną, poziomem wiedzy biegłych oraz z postawionymi tezami dowodowymi.

Uzasadniając swoją opinię na piśmie biegli w sposób czytelny i logiczny przedstawili przebieg schorzeń z powołaniem się na dokumentację lekarską obrazującą ich wpływ na zdolność ubezpieczonego do wykonywania pracy zgodnie z kwalifikacjami, a także na brak na tyle istotnej poprawy stanu zdrowia ubezpieczonego, by mógł on kontynuować zatrudnienie na otwartym rynku pracy. W ocenie Sądu Apelacyjnego omawiana opinia jest wiarygodnym dowodem, korespondującym z dokumentacją medyczną zgromadzoną w sprawie i uwzględniającym posiadane przez ubezpieczonego kwalifikacje.

W sprawie nie było sporu co do rozpoznanych u ubezpieczonego schorzeń. W tym zakresie Sąd Apelacyjny podziela ustalenia Sądu Okręgowego. Kwestią sporną było jednak określenie, czy wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia schorzenia występujące u ubezpieczonego, powodują u niego w dalszym ciągu niezdolność do pracy.

W sporządzonej opinii biegli odnieśli się do wcześniej wydanych w sprawie opinii. Nadto biegły chirurg onkolog wskazał, że w wykonanym 13 września 2014 r. badaniu MR kręgosłupa lędźwiowego wykazano hiperintensywne ogniska w trzonach kręgów Th11, Th 12, L2 i L5, ujawniono zmiany zwyrodnieniowo – wytwórcze i dyskopatię na poziomie L4 – L5 i L5 – S1 z uciskiem lewego korzenia nerwowego. Po analizie dokumentacji medycznej dostępnej w aktach sprawy biegli wskazali, że uzyskano u ubezpieczonego oczekiwany, wczesny wynik leczenia onkologicznego. Kolejne okresowe oceny stanu klinicznego oraz wykonywane badania obrazowe i laboratoryjne nie wskazywały na objawy wznowy miejscowej bądź przerzutów odległych. Jednak badanie z 13 września 2014 r. ujawniło podejrzane zmiany ogniskowe w obrębie odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa, które wymagają ostatecznego rozstrzygnięcia. Przerzuty do układu kostnego, a zwłaszcza do kręgosłupa są najczęstszym umiejscowieniem rozsiewu raka gruczołu krokowego. Biegły z naciskiem podkreślił, że ubezpieczony nadal znajduje się w okresie zwiększonego ryzyka nawrotu leczonej choroby nowotworowej. Obserwowane są odległe objawy uboczne, spowodowane zastosowaniem wysokodawkowej radioterapii. Zaburzenia te zmuszają do dodatkowych i uciążliwych czynności związanych z utrzymaniem higieny, obniżają komfort życia i znacznie ograniczają mobilność ruchową odwołującego, a tym samym ograniczają zdolność do pracy. Ubezpieczony nadal wymaga wzmożonego nadzoru onkologicznego oraz prowadzenia bardzo oszczędnego i unormowanego trybu życia, z unikaniem wysiłków fizycznych i psychicznych przekraczających możliwości adaptacyjne organizmu. Biegły stwierdził, że z przyczyn onkologicznych u W. N. (1) nie doszło do poprawy stanu zdrowia po dniu 31 grudnia 2012 r. Nadal jest on osobą częściowo niezdolną do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami do 31 grudnia 2016 roku. Ubezpieczony w ocenie biegłego onkologa jest zdolny do wykonywania lekkiej, niedługotrwałej pracy, w przyjaznych warunkach zewnętrznych i niepełnym wymiarze godzinowym, co oznacza, że nie jest zdolny do zatrudnienia na otwartym rynku pracy, także na pełnoetatowym stanowisku pracownika umysłowego, spedytora i kasjera walutowego, pracownika stacji paliw, prowadzącego działalność gospodarczą, przedstawiciela handlowego, kierownika i pełniącego obowiązki kierownika zakładu. Proponowany przez biegłego okres niezdolności do pracy (od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2016 r.) powinien pozwolić na dokładne określenie aktualnego stanu zdrowia odwołującego, z określeniem stopnia zdolności do pracy.

Biegła urolog w sporządzonej opinii, na podstawie posiadanej wiedzy i doświadczenia zawodowego, w oparciu o przeprowadzoną całkowitą analizę dostępnej dokumentacji, przychyliła się do opinii biegłej onkolog z 23 lipca 2013 r. o uznanie u wnioskodawcy niezdolności do pracy od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2014 r. Okres ten jest niezbędny do obserwacji po przeprowadzonej radioterapii. Nie można więc, w ocenie biegłej odpowiedzieć na pytanie, czy nastąpiła poprawa stanu zdrowia po 31 grudnia 2012 r. Biegła urolog wskazała, że nie ma żadnych danych potwierdzających w latach następnych wznowę procesu nowotworowego ani też żadnych danych dokumentujących obecność bądź pogorszenie zaburzeń w oddawaniu moczu u wnioskodawcy, stąd niemożliwym było udzielenie odpowiedzi w zakresie niezdolności do pracy po 2014 r.

Wnioski wynikające z powyższych opinii są jednoznaczne. Znajdują potwierdzenie w dokumentacji medycznej ubezpieczonego. Zostały logicznie uzasadnione. Na podstawie sporządzonych w sprawie opinii, Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, że w stanie zdrowia ubezpieczonego nie nastąpiła poprawa. U ubezpieczonego rozpoznaje się raka gruczołu krokowego leczonego teleradioterapią i brachyterapią w okresie remisji, bez danych dla wznowy procesu nowotworowego i obecności przerzutów, nadciśnienie tętnicze utrwalone w II okresie WHO z dolegliwościami stenokardialnymi w wywiadzie, kamicę nerki lewej, otyłość prostą, żylaki kończyn dolnych oraz stan neurologiczny i ortopedyczny klinicznie prawidłowy.

Za biegłymi ostatnio opiniującymi i biegłą onkolog H. Z. Sąd Odwoławczy przyjął, że ubezpieczony nadal znajduje się w okresie zwiększonego ryzyka nawrotu leczonej choroby nowotworowej. Podkreślić należy, że u ubezpieczonego obserwuje się niepożądane odległe objawy uboczne spowodowane zastosowaniem wysokodawkowej radioterapii. Objawy spowodowane są bezpośrednim uszkodzeniem struktur mięśniowych pęcherza moczowego i odbytnicy, a także uszkodzeniem układu autonomicznego unerwiającego te struktury. U ubezpieczonego występują zaburzenia fizjologiczne. Na zaburzenia te W. N. (2) skarżył się zarówno na etapie postępowania przed Sądem I instancji, jak również opisał je w wywiedzionej apelacji. W ocenie Sądu Odwoławczego objawy te muszą być dla ubezpieczonego bardzo uciążliwe, wiążą się z wieloma nieprzyjemnościami, z koniecznością wzmożonego dbania o higienę. Zaburzenia te niewątpliwie wpływają także na komfort życia ubezpieczonego i ograniczają jego zdolność do pracy. Biegły chirurg onkolog J. D. w sporządzonej opinii bardzo szczegółowo odniósł się do możliwości wykonywania przez ubezpieczonego pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami, wskazując w szczególności, że ubezpieczony nie jest zdolny do zatrudnienia na otwartym rynku pracy, także na pełnoetatowym stanowisku pracownika umysłowego.

Zarzuty organu rentowego co do sporządzonej opinii stanowiły jedynie polemikę z przedstawionym stanowiskiem. Nie były to zarzuty merytoryczne. Organ rentowy z jednej strony wskazał, że w postępowaniu przed sądem I instancji wypowiedziała się biegła medycyny pracy – specjalistka adekwatna do oceny możliwości podjęcia pracy na danym stanowisku, a z drugiej strony ZUS wskazywał, że decydujące znaczenie w sprawie winna mieć opinia biegłego onkologa. Wbrew zarzutom organu rentowego, biegli w opinii z 29 marca 2016 r. brali pod uwagę znajdujące się w aktach sprawy wcześniej sporządzone opinie, co wynika wprost z treści opinii biegłego chirurga onkologa i biegłej urolog.

Zarówno biegła onkolog Z., jak też biegły chirurg onkolog J. D. uznali ubezpieczonego na osobę niezdolną do pracy po 31 grudnia 2012 r. Nadto biegła urolog L. K. również zajęła stanowisko, zgodnie z którym W. N. (1) po tej dacie pozostawał osobą niezdolną do pracy. Biegli ci zgodnie uznali, że stopień schorzeń nowotworowych i powikłań występujących u ubezpieczonego powoduje, że jest on częściowo niezdolny do pracy we wskazanym okresie.

Zatem, opinia z 29 marca 2016 r. oraz opinie sporządzone przez biegłą onkolog H. Z., stały się podstawą rozstrzygnięcia niniejszej sprawy przez Sąd Apelacyjny.

Reasumując, jeszcze raz podkreślić należy, że stan zdrowia ubezpieczonego, w zakresie schorzeń onkologicznych, uzasadnia uznanie ubezpieczonego za osobę niezdolną do pracy. Fakt, że leczenie przyniosło pewne oczekiwane efekty nie oznacza, że ubezpieczony odzyskał zdolność do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy emerytalnej. W związku z powyższym brak było podstaw do odmowy przyznania ubezpieczonemu prawa do wnioskowanego świadczenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 §1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i przyznał W. N. (1) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. według wskazań biegłego onkologa J. D..

O zwrocie opłaty od apelacji Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych(Dz.U.2014.1025 j.t.)

SSA Barbara Białecka SSA Romana Mrotek SSA Anna Polak