Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 listopada 2015 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz P. R. kwotę 4.198,54 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2014 roku do dnia zapłaty, kwotę 1.805,07 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, oraz nakazał pobrać od (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 110 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sąd Rejonowy poczynił następujące ustalenia faktyczne i zważył co następuje:

W wyniku kolizji drogowej z dnia 24 stycznia 2014 r. uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki H. o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność R. L. (1). Sprawca szkody w dniu zdarzenia ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej w S.. R. L. (1) zgłosił niniejszą szkodę stronie pozwanej w dniu 25 stycznia 2014 roku. W toku postępowania likwidacyjnego poszkodowany wyraził zgodę na likwidację szkody w tzw. procedurze uproszczonej oraz wypłatę odszkodowania w wysokości 2.200,25 zł tytułem należnego mu odszkodowania. W dniu 11 lutego 2014 r. na zlecenie R. L. (1) została wykonana przez (...) Biuro (...) prywatna ekspertyza dotycząca wyceny szkody w samochodzie H.. W dacie szkody samochód był powypadkowy, naprawiony za pomocą części oryginalnych. Po kolizji z dnia 24 stycznia 2014 r. R. L. (1) nie dokonał naprawy przedmiotowego pojazdu.

W dniu 13 lutego 2014 r. R. L. (1) zawarł z P. R. umowę przelewu wierzytelności przysługującej mu w stosunku do (...) S.A. w S. z tytułu uszkodzeń i kosztów z tym związanych pojazdu marki H. nr rej. (...). W przypadku kwestionowania na późniejszym etapie wysokości wypłaconej kwoty uzupełniające odszkodowanie miało być wypłacone na podstawie dokumentacji fotograficznej uszkodzeń pojazdu i faktur za jego naprawę.

Uzasadniony koszt naprawy samochodu marki H. nr rej. (...) po zdarzeniu z dnia 24 stycznia 2014 r. przy użyciu części oryginalnych wynosi: 6398,79 zł brutto, tj. 5202,27 zł netto, przy zastosowaniu bazy właściwej dla daty szkody, tj. ze stycznia 2014 r., oraz 6508,09 zł brutto, tj. 5291,13 zł netto, przy zastosowaniu cen dla dnia dokonania naprawy, tj. z lutego 2014 r. Koszt naprawy przy użyciu tzw. zamienników i stawki za 1 roboczogodzinę tzw. kosztorysową wynoszą 2693 zł brutto, tj. 2189,43 zł netto. Wykonanie naprawy w tak niewielkim zakresie nie ma wpływu na wartość rynkową przedmiotowego pojazdu.

Opierając się na powyższych ustaleniach Sąd Rejonowy zaznaczył, że strona pozwana nie kwestionowała zasady swej odpowiedzialności. Pozwany podnosił jedynie, że w toku postępowania likwidacyjnego zostało wypłacone odszkodowanie w kwocie 2.200,25 zł, która została uzgodniona z R. L. (1) w tzw. procedurze uproszczonej, jeszcze przed dokonaniem oględzin pojazdu, a ewentualne dalsze roszczenia w tym zakresie poszkodowany mógł zgłaszać, przedstawiając dokumentację zdjęciową uszkodzeń pojazdu i rachunki za jego naprawę, czego nie uczynił. Z tego też powodu strona pozwana kwestionowała skuteczność umowy cesji wierzytelności z dnia 13 lutego 2014 r., zawartej pomiędzy R. L. (1) a powodem. Zdaniem Sądu Rejonowego mimo, że likwidacja szkody zgłoszonej przez R. L. (1) nastąpiła w trybie uproszczonym, poszkodowany mógł domagać się w okresie późniejszym dodatkowego odszkodowania, o ile przedstawiłby dokumentację zdjęciową uszkodzeń pojazdu oraz rachunki za jego naprawę, a koszty naprawy pojazdu przekraczałyby kwotę wypłaconą w toku postępowania likwidacyjnego. Sąd Rejonowy podkreślił dalej, że zapisy w umowach ubezpieczenia lub ogólnych warunkach umów ubezpieczenia wiążą wyłącznie strony danej umowy, a zatem regulują one postępowanie likwidacyjne w przypadku szkód w pojeździe ubezpieczonego. W rozpoznawanej sprawie poszkodowany doznał szkody w swoim pojeździe z uwagi na zawinione działanie sprawcy wypadku, który był ubezpieczony w zakresie OC posiadaczy pojazdów u strony pozwanej. Poszkodowanego, a tym samym powoda, który nabył wierzytelność w drodze cesji, nie wiążą zatem postanowienia o likwidacji szkody w tzw. trybie uproszczonym. Żaden też przepis Kodeksu cywilnego regulujący umowę ubezpieczenia nie przewiduje takiego rodzaju sposobu likwidacji szkody.

Zgodnie z treścią opinii biegłego sądowego, sporządzonej w niniejszym procesie, uzasadniony koszt naprawy samochodu marki H. nr rej. (...) po zdarzeniu z dnia 24 stycznia 2014 r. przy użyciu części oryginalnych wynosi: 6.398,79 zł brutto, przy zastosowaniu bazy właściwej dla daty szkody, tj. ze stycznia 2014 r., oraz 6.508,09 zł brutto, tj. 5291,13 zł netto, przy zastosowaniu cen dla dnia dokonania naprawy (ustalenia odszkodowania), tj. z lutego 2014 r. Zakres naprawy samochodu biegły ustalił w oparciu o rozmowy przedstawiciela ubezpieczyciela z poszkodowanym, których nagrania strona pozwana złożyła do akt. Zakres koniecznej naprawy, ustalony w toku postępowania likwidacyjnego, nie był kwestionowany przez żadną ze stron. Ponadto biegły wskazał, że wykonanie naprawy w tak niewielkim zakresie nie ma wpływu na wartość rynkową przedmiotowego pojazdu. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że zachodzą przeszkody w ustaleniu kosztów naprawy w oparciu o ceny części oryginalnych. Biegły wskazał również, że celowe jest wyliczenie kosztów naprawy w oparciu o bazę cen części zamiennych w systemie audatex z lutego 2014 r., ponieważ pozwane Towarzystwo ostateczną wartość odszkodowania określiło w rozmowie z poszkodowanym w dniu 4 lutego 2014., co wskazuje, że zastosowano ceny z lutego 2014 r. Uzasadnione jest zatem uwzględnienie cen z daty naprawy (ustalenia odszkodowania), a nie daty powstania szkody.

Sąd Rejonowy uznał, że uzasadnione koszty naprawy przedmiotowego pojazdu w związku ze szkodą z dnia 24 stycznia 2014 r. wynoszą 6.398,79 zł. Kwotę tą, wynikającą z opinii biegłego sądowego, należy pomniejszyć o kwotę wypłaconego przez stronę pozwaną w toku postępowania likwidacyjnego odszkodowania tj. o kwotę 2.200,25 zł. Wysokość uzupełniającego odszkodowania wynosi zatem 4.198,54 złote.

Powyższe rozstrzygnięcie zaskarżył apelacją pełnomocnik pozwanego zaskarżając rozstrzygnięcie w całości. Zaskarżonemu wyrokowi pełnomocnik pozwanego zarzucił:

a)  naruszenie przepisów postępowania które miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy tj. przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, a tym samym dokonanie ustaleń faktycznych, w sposób sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania oraz ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, co skutkowało błędnym przyjęciem przez Sąd I instancji:

- iż należne powodowi odszkodowanie za szkodę z dnia 24 stycznia 2014 roku stanowi kwotę 6.398,79 zł, w sytuacji gdy pozwana za zgodą bezpośrednio poszkodowanego zlikwidowała szkodę w procedurze uproszczonej, na podstawie opisu przez poszkodowanego uszkodzeń pojazdu bez dokonania oględzin, wypłaciła odszkodowanie w wysokości 2.200,25 złotych, bezpośrednio poszkodowany w rozmowie telefonicznej z likwidatorem został poinformowany że w przypadku ustalenia wyższych kosztów naprawy pojazdu niezbędnym do przyznania dalszego odszkodowania będzie przedstawienie dokumentacji fotograficznej uszkodzeń pojazdu i faktur za naprawę, na co bezpośrednio poszkodowany wyraził zgodę, a wskazane dokumenty zarówno przez bezpośrednio poszkodowanego jak i powoda nie zostały złożone;

- danie wiary zeznaniom bezpośrednio poszkodowanego i przyjęcia przez Sąd, iż do naprawy pojazdu przed dniem 24 stycznia 2014 roku, były używane części oryginalne z logo producenta, w sytuacji gdy bezpośrednio poszkodowany potwierdził wcześniejszą szkodliwość pojazdu, nie przedstawił dokumentacji fotograficznej obrazującej uszkodzenia z dnia 24 stycznia 2014 roku, nie przedstawił pojazdu do oględzin biegłemu, a przy braku naprawy uszkodzeń pojazdu z dnia 24 stycznia 2014 roku dokonanie oględzin umożliwiłoby ustalenie jakiej jakości części były zamontowane w pojeździe przed dniem 24 stycznia 2014 roku;

b) art. 232 k.p.c. oraz art. 6 k.c. poprzez błędne zastosowanie skutkujące uznaniem, przez Sąd iż powód wykazał, iż szkoda w pojeździe przenosi wypłaconą na etapie likwidacji szkody kwotę 2.200, 25 złotych;

c) art. 822, art. 824 ¹ k.c. oraz art. 363 § 1 i 2 k.c., przez uznanie przez Sąd że powodowi należy się odszkodowanie w kwocie wyższej niż poniesionej przez niego szkody tj. w wysokości 4.198,54 zł.

d) art. 509 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie przez Sąd, iż bezpośrednio poszkodowany może przelać na powoda więcej praw niż sam posiada.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za obie instancje.

Na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2016 roku, pełnomocnik powoda wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy w całości podziela ocenę dowodów dokonaną przez Sąd Rejonowy, poczynione na tej podstawie ustalenia faktyczne oraz ich ocenę prawną.

Dla skutecznego zakwestionowania w apelacji oceny dowodów dokonanej przez sąd pierwszej instancji konieczne jest, jak to ujął Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 24 stycznia 2013 roku I ACa 1075/12 wykazanie, że sąd pierwszej instancji dopuścił się naruszenia paradygmatu oceny wynikającego z art. 233§1 k.p.c. a zatem wykazania, że sąd a quo wywiódł z materiału procesowego wnioski rażąco sprzeczne z zasadami logiki lub doświadczenia życiowego względnie pominął w swojej ocenie istotne dla rozstrzygnięcia wnioski wynikającej z konkretnych dowodów czy tez grupy dowodów.

Wskazanych wadliwości, wbrew twierdzeniom apelacji w rozumowaniu sądu pierwszej instancji nie ma. Sąd dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, dokonywał oceny wszechstronnej, uwzględnił wszystkie okoliczności sprawy oraz cały zebrany w sprawie materiał dowodowy.

Nie sposób podzielić zapatrywania apelującego, sprowadzającego się do przekonania że wyrażenie przez poszkodowanego zgody na likwidację szkody w ramach tzw. procedury uproszczonej oraz nieprzedstawienie w toku postępowania likwidacyjnego dokumentacji fotograficznej uszkodzonego pojazdu i faktur za jego naprawę uniemożliwiają poszkodowanemu dochodzenie dalszego odszkodowania od ubezpieczyciela.

Fakt, że poszkodowany w toku postepowania likwidacyjnego wyraził zgodę na uproszczony sposób likwidacji szkody i przyjął od ubezpieczyciela określoną kwotę, nie oznacza, że poszkodowany zwolnił z odpowiedzialności ubezpieczyciela ponad ustaloną z ubezpieczycielem kwotę. Zapatrywanie skarżącego nie znajduje oparcia w zaoferowanym przez strony materiale dowodowym oraz stoi w sprzeczności z treścią art. 363 § 2 k.c. przewidującego zasadę pełnego odszkodowania. Poszkodowany ma zatem możliwość dochodzenia od ubezpieczyciela dalszych roszczeń jakie powstały w jego majątku na skutek zdarzenia szkodzącego.

Jednocześnie poszkodowany przy pomocy wszelkich środków dowodowych może wysokość swej szkody udowadniać. Okoliczność że pierwotnie poszkodowany w toku postępowania likwidacyjnego nie przedstawił dokumentacji fotograficznej pojazdu lub faktur za naprawę nie wykluczają ustalenia wysokości szkody na podstawie innych środków dowodowych takich jak opinia biegłego. Uwzględniając powyższe nie sposób podzielić podniesionego w apelacji zarzutu.

Odnosząc się do zarzutu podniesionego w punkcie a ust. 2 apelacji podnieść należy co następuje;

Jak wynika z treści zeznań świadka R. L. pojazd po wcześniejszych kolizjach naprawiany był przy użyciu części oryginalnych /k.57/. Skoro pozwany kwestionuje okoliczność, iż naprawy pojazdu przed dniem 24 stycznia 2014 roku były dokonywane wyłącznie przy użyciu części oryginalnych z logo producenta to zgodnie z treścią art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. winien okoliczności przeciwne udowodnić. Wbrew ciążącemu obowiązkowi wynikającemu z przywołanych artykułów strona pozwana nie udowodniła, iż w uszkodzonym pojeździe, po dokonanych naprawach zamontowane były części nieoryginalne lub zamienniki.

Za niezasadny należy również uznać zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 232 k.p.c. oraz art. 6 k.c. poprzez błędne zastosowanie skutkujące uznaniem, przez Sąd iż powód wykazał, iż szkoda w pojeździe przenosi wypłaconą na etapie likwidacji szkody kwotę 2.200,25 złotych.

Jak wynika z jednoznacznych wniosków opinii biegłego, których strona powodowa nie zdołała podważyć uzasadniony koszt naprawy samochodu marki H. nr rej. (...) po zdarzeniu z dnia 24 stycznia 2014 r. przy użyciu części oryginalnych wynosi: 6.398,79 zł brutto. Zatem wysokość szkody z dnia 24.01.2014 roku znaczenie przekracza kwotę 2.200,25 złotych jaką pozwany wypłacił pierwotnie poszkodowanemu w toku postępowania likwidacyjnego. Mimo, że do oględzin pojazdu w toku postępowania likwidacyjnego ani przed Sądem nie doszło nie deprecjonuje to wartości merytorycznej opinii biegłego.

Zakres naprawy samochodu biegły ustalił w oparciu o rozmowy przedstawiciela ubezpieczyciela z poszkodowanym, których nagrania strona pozwana złożyła do akt. Informacje przedstawione w nagranych rozmowach były dla biegłego wystarczające dla sporządzenia pełnej i kategorycznej opinii. Podkreślić należy że w toku postępowania przed Sądem I instancji, po złożeniu przez biegłego pisemnych opinii, pełnomocnik pozwanego nie kwestionował wniosków opinii ani przyjętych przez biegłego ustaleń. Tym samym strona pozwana zaakceptowała zaprezentowane w opinii wnioski, a zwłaszcza ustaloną przez biegłego wysokość szkody.

W tych warunkach nie ma podstaw do przyjęcia, że w świetle zasad zawartych w art. 233 § 1 k.p.c. dokonana przez Sąd Rejonowy ocena dowodów jest rażąco wadliwa albo w sposób oczywisty błędna.

Reasumując ocena materiału dowodowego, której dokonał Sąd I instancji, pozostaje pod ochroną art. 233 § 1 k.p.c.

Wobec odniesienia się do zarzutów naruszenia przepisów postępowania aktualizuje się konieczność analizy zarzutów naruszenia prawa materialnego.

Wbrew poglądowi skarżącej Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia art. 822, art. 824 ¹ k.c. oraz art. 363 § 1 i 2 k.c.. Jak uprzednio zaznaczono strona powoda wykazała za pomocą wiarygodnych dowodów, że wartość szkody jaka powstała w majątku pierwotnie poszkodowanego wyniosła kwotę 6.398,79 zł brutto. Zasądzona kwota przez Sąd Rejonowy nie jest wyższa od poniesionej przez pierwotnie poszkodowanego szkody.

Nie ma również podstaw do przyjęcia, że Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia art. 509 k.c.

Jak uprzednio zaznaczono okoliczność, że poszkodowany w toku postepowania likwidacyjnego wyraził zgodę na uproszczony sposób likwidacji szkody i przyjął od ubezpieczyciela określoną kwotę nie oznacza, że poszkodowany zwolnił z odpowiedzialności ubezpieczyciela ponad ustaloną z ubezpieczycielem kwotę. Tym samym nie sposób uznać aby w umowie cesji z dnia 13 lutego 2014 roku pierwotnie poszkodowany przeniósł na rzecz powoda więcej praw niż sam posiadał. Materialnoprawne roszczenie pierwotnie poszkodowanego wobec pozwanego w dacie zawarcia umowy cesji istniało i znajdowało swoje uzasadnienie w przepisach prawa materialnego oraz okolicznościach stanu faktycznego sprawy.

Z przytoczonych powodów apelację oddalono, na podstawie art. 385 k.p.c., a o kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto stosownie do art. 98 k.p.c. w związku z § 6 ust. 3 i § 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1349 ze zm.) w związku z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).