Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2227/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Janina Kościelniak

Protokolant:

Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2014 r. w Gliwicach

sprawy E. G. (G.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania E. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 15 lipca 2013 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Janina Kościelniak

Sygn. akt. VIII U 2227/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.07.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu E. G. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat. Powołując się na art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) organ rentowy wskazał, że ubezpieczony na dzień 1.01.1999 r. nie udowodnił wymaganego 15 - letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W odwołaniu wniesionym od powyższego rozstrzygnięcia ubezpieczony zarzucił przedmiotowej decyzji błąd w ustaleniach faktycznych w postaci błędnego zarachowania okresu pracy w warunkach szczególnych oraz obrazę przepisów prawa materialnego polegającą na błędnej wykładni definicji legalnej terminu pracownik zawartej w przepisie art. 2 Kodeksu Pracy. Zdaniem odwołującego, spełnił on przesłanki przewidziane w art. 184 w/w ustawy, tj. ukończył 60 lat, w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej osiągnął wymagany okres składkowy i nieskładkowy, w tym okres 15 lat pracy w szcze- gólnych warunkach. Ubezpieczony podniósł nadto, iż był kierowcą samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, co wynika z zaświadczenia wydanego przez Wydział Komunikacji Starostwa Powiatowego w T. z dnia 26.06.2013 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony E. G. urodził się w dniu (...), w dniu 1.07.2013 r. złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Odwołujący ukończył 60 lat w dniu (...)

Skarżący, na dzień 1.01.1999r., legitymuje się okresem składkowym i nie-
składkowym w wymiarze ponad 25 lat, w tym nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych wymienionej w wykazie A, a jedynie 10 lat, 7 miesięcy i 2 dni .

Po przeanalizowaniu sprawy ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

Ubezpieczony był zatrudniony kolejno:

- w okresie od 24.08.1971 r. – 30.11.1973 r. w (...), w charakterze starszego rzemieślnika-ślusarza,

- w okresie od 5.12.1973 r.- 30.04.1980 r. w Fabryce (...) w charakterze ślusarza,

- w okresie 24.05.1980 r -30. 09.1980 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) z/s w P. w charakterze ślusarza,

- w okresie od 1.10.1980 r. - 5.03.1981 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej im. (...) w T., w charakterze ślusarza,

- w okresie od 5.03.1981 r. - 31.08.1989 r. w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w K., Okręgowy Zakład w B., w tym w okresie od 5.03.1981 r. – 30.06.1982 r. w charakterze montera sieci cieplnych i urządzeń grzewczych oraz w okresie od 1.07.1982 r. – 31.08.1989 r. w charakterze montera sieci cieplnych urządzeń grzewczych i palacza kotłów przemysłowych,

-

w okresie od 28.09.1989 do nadal prowadzi działalność gospodarczą (...) na stanowisku kierowcy samochodu powyżej 3,5 tony.

Ubezpieczony wykonywał pracę w w/w okresach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Spośród wyżej wymienionych okresów organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu 10 lat, 7 miesięcy i 2 dni pracy w szczególnych warunkach, biorąc pod uwagę następujące okresy zatrudnienia:

-

od 24.08.1971 r.-14.07.1972 r., od 16.08.1972 r. - 22.07.1973 r., oraz od 26.07.1973 r. - 04.11.1973 r., w (...), w charakterze starszego rzemieślnika-ślusarza,

-

od 5.03.1981 r. - 31.08.1986 r., oraz od 01.10.1986 r. - 31.08.1989 r., w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w K., Okręgowy Zakład w B., w tym w okresie od 5.03.1981 r. – 30.06.1982 r. w charakterze montera sieci cieplnych i urządzeń grzewczych oraz w okresie od 1.07.1982 r. – 31.08.1989 r. w charakterze montera sieci cieplnych urządzeń grzewczych i palacza kotłów przemysłowych.

Pozostałych okresów zatrudnienia organ rentowy nie zaliczył, wskazując, iż do pracy w warunkach szczególnych zaliczyć można tylko okresy, gdy ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu na podstawie stosunku pracy.

W ramach prowadzonej od 28.09.1989 r. działalności gospodarczej E. G. jeździł następującymi markami samochodów: Kamaz (...)., nr rej. (...) w okresie od 20.6.1995 r. do 26.10.1996 r., S. (...), nr rej. (...) w okresie od 28.09.1989 r. do 22.06.1994 r., S. (...), nr rej. (...) w okresie od 28.9.1989 r. do 22.6.1994 r., S. (...), nr rej. (...) w okresie od 15.11.2012 r. do nadal.

Ładowność wyżej wymienionych samochodów przekraczała 3,5 tony.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: akta organu rentowego ZUS oraz wyjaśnienia ubezpieczonego (protokół z rozprawy z dnia 15.01.2014 r., 3:48 min, vide k. 15).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i spójny a przez to mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych. W szczególności Sąd uznał, że wyjaśnienia powoda są spójne, a ponadto korelują z materiałem wynikającym z akt organu rentowego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl 184 ust 2 ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2012r. – emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługiwała pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Z dniem 1.01.2013 r. treść art. 184 ust. 2 ustawy, uległa zmianie – na mocy art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012r. poz. 637). Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 184 ust 2 ustawy, od 1 stycznia 2013r. rozwiązanie stosunku pracy nie jest już przesłanką konieczną do nabycia emerytury na podstawie tego przepisu.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 w/w ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 60 lat dla mężczyzn

2. ma wymagany 25 - letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Zgodnie z wykazem A, dział VIII poz. 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych (specjalnych) pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów są pracami w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego.

Natomiast jak stanowi § 1, ust. 1 i 2 rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz
w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami". Właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze
w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych
i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace
w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

W przedmiotowej sprawie okoliczność sporna dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1.01.1999 r.) wymaganego 15-letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie uwzględnił bowiem ubezpieczonemu całego okresu zatrudnienia wskazanego przez skarżącego, jako wykonywanego w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony nie legitymuje się wymaganym 15 - letnim okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, albowiem do takiej pracy nie można zaliczyć mu okresu od 28.09.1989 r. do 31.12.1999 r., tj. okresu prowadzenia działalności gospodarczej.

Nie ulega wątpliwości, iż do 31.12.1998 r., ubezpieczony udokumentował 25 - letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym jednak jedynie 10 lat, 7 miesięcy i 2 dni pracy w szczególnych warunkach.

Z materiału dowodowego wynika, że w okresie od 28.09.1989 r. do nadal, E. G. wykonywał pracę kierowcy (...) oraz S., o ładowności powyżej 3,5 tony. Należy jednak zauważyć, iż taką pracę wykonywał w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a nie na podstawie umowy o pracę.

Bezspornym jest, iż prace jakie wykonywał w okresie prowadzenia działalności gospodarczej są wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.), zawierającym wykaz prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, jednakże nie mogą być zaliczone do okresów pracy w warunkach szczególnych, albowiem przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. stosuje się wyłącznie do pracowników, tj. osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Natomiast stosownie do treści art. 2 Kodeksu Pracy, pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. W rozumieniu zatem w/w przepisów ubezpieczony prowadzący działalność gospodarczą nie jest pracownikiem, co nie pozwala zaliczyć okresu spornego do 15 - letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Reasumując, należało uznać, że w braku uwzględnienia okresu, gdy ubezpieczony prowadził działalność gospodarczą, E. G. nie legitymuje się na dzień 1.01.1999r. wymaganym 15 - letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Spełnienie pozostałych przesłanek nie było sporne. Ubezpieczony posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a w dniu 15.02. 2013 r. ukończył wymagany wiek.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

SSO Janina Kościelniak

Zarządzenie:

1. uzasadnienie odnotować,

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć ubezpieczonemu E. G.,

3. kalendarz 14 dni lub z wpływem.

G., dnia ...............

J.S.