Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 grudnia 2015 roku w sprawie z powództwa Miasta Ł. Urzędu Miasta Ł. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 13 116,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w części oddalającej powództwo ponad kwotę 13.166,84 zł, tj. w zakresie kwoty 7.884,66 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty.

Zaskarżonemu wyrokowi powód zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 71 ust. 1, 4 i 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2015 roku poz. 1774) poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że opłata roczna za użytkowanie wieczyste jest świadczeniem podzielnym, w sytuacji zbycia prawa użytkowania wieczystego w trakcie roku kalendarzowego. Podnoszą powyższy zarzut powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 7884,66 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie była zasadna i podlegała oddaleniu.

Sąd odwoławczy w całości podziela ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, niekwestionowane również przez stronę apelującą, przyjmując je za własne, czyniąc integralną częścią poniższych rozważań. Wobec powyższego nie widzi konieczności ich ponownego, szczegółowego przytaczania.

Jedyny zarzut apelacji dotyczył naruszenia art. 71 ust. 1, 4 i 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2015 roku poz. 1774) poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że opłata roczna za użytkowanie wieczyste jest świadczeniem podzielnym, w sytuacji zbycia prawa użytkowania wieczystego w trakcie roku kalendarzowego.

Z powyższym stanowiskiem apelującego nie można się zgodzić. Wbrew zarzutowi apelacji, Sąd I instancji nie dopuścił się do naruszenia wskazanego przepisu. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko wyrażone w orzeczeniu Sądu Najwyższego dnia 25 listopada 2010 roku w sprawie I CSK 692/09, które nie umknęło również uwadze Sądu I instancji, iż „opłata roczna pozostaje odpowiednio skorelowana z możliwością korzystania przez użytkownika wieczystego z nieruchomości gruntowej”. Wskazać również należy, że obowiązek zapłaty opłaty rocznej jako element prawnorzeczowego stosunku użytkowania wieczystego, o którym mowa w art. 238 k.c., ma charakter zobowiązania realnego, obciążającego każdoczesnego użytkowania wieczystego za czas trwania jego prawa, a więc nie zawsze za cały rok kalendarzowy. Podstawowym uprawnieniem użytkownika wieczystego jest możliwość korzystania z cudzego gruntu z wyłączeniem innych osób (art. 233 k.c.). Prawo użytkowania wieczystego niewątpliwe obejmuje uprawnienie do posiadania i używania gruntu, pobierania pożytków oraz innych dochodów z gruntu, jak i możliwość rozporządzania nim. Zarówno w piśmiennictwie, jak i w orzecznictwie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2002 r., I CKN 1516/99, OSNC 2003, nr 2, poz. 23) przyjmuje się, że opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego stanowi swoisty ekwiwalent pieniężny za możliwość korzystania przez użytkownika wieczystego, z wyłączeniem innych osób, z nieruchomości gruntowej skarbowej lub samorządowej, w granicach określonych przez ustawę i zasady współżycia społecznego oraz umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Implikuje to konstatację o istnieniu nierozerwalnego związku ponoszenia opłaty rocznej z rzeczywistym czasem trwania użytkowania wieczystego. Istnienie tego związku przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 2003 r., IV CK 244/02, opowiadając się za proporcjonalnym zmniejszeniem opłaty rocznej w stosunku do czasu trwania użytkowania wieczystego, wyraźnie zaś sformułował to stanowisko w wyroku z dnia 26 lutego 2002 r., I CKN 1516/99 (OSNC 2003, nr 2, poz. 23). Przyjęto, że żądanie właściciela gruntu zasądzenia pełnej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w sytuacji, w której prawo użytkowania wieczystego obejmuje grunt, z którego korzystanie przez uprawnionego nie jest możliwe ze względu na obciążenie tego prawa użytkowaniem przysługującym osobie trzeciej, nie może korzystać z ochrony prawnej, jeżeli obciążenie to nie było ujawnione użytkownikowi wieczystemu. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2010 roku, I CSK 692/09 (OSNC – ZD 2011, nr B, poz. 45, s. 123), Sąd ten stanowczo stwierdził, że w razie zbycia prawa użytkowania wieczystego w ciągu roku kalendarzowego zbywca jest zobowiązany do uiszczenia właścicielowi opłaty rocznej rozmiarze odpowiadającym rzeczywistemu okresowi korzystania przez niego z nieruchomości obciążonej tym prawem, przy czym Sąd Najwyższy jednoznacznie odwołał się do normy art. 238 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, w ocenie Sądu Okręgowego, przyjęcie stanowiska powoda i żądanie przez właściciela gruntu poniesienia przez pozwanego pełnej opłaty rocznej, w sytuacji, gdy jak wynika z akt sprawy w dniu
16 sierpnia 2014 roku użytkowanie wieczyste przedmiotowej nieruchomości zostało przeniesione na inny podmiot. Zatem obowiązek zapłaty opłaty rocznej wbrew sugestiom apelującego nie obciążał pozwanej w pełnej wysokości, tylko proporcjonalnie do czasu uprawnienia z tytułu użytkowania wieczystego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.