Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI P 550/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Agnieszka Turowska

Protokolant:

st.sekr. sąd. Mirosława marszałek

po rozpoznaniu w dniu 07 lipca 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa E. G.

przeciwko (...) w G.

o wynagrodzenie

1.  Oddala powództwo ;

2.  Zasądza od powoda E. G. na rzecz pozwanego (...) w G. kwotę 1800 zł ( słownie; tysiąc osiemset ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ;

UZASADNIENIE

E. G. pozwem z dnia 29 lipca 2015 r wystąpił przeciwko (...) z siedzibą w G. o zasądzenie na jego rzecz wynagrodzenia w kwocie 46 875 zł za okres od 09 czerwca 2014 r do 30 czerwca 2014 r . W uzasadnieniu strona wnosząca pozew wskazała , że odwołanie powoda ze stanowiska Prezesa Zarządu było równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę za które przysługuje wynagrodzenie. Strona pozwana jednakże bezpodstawnie uznała ,że umowa o pracę powoda uległa rozwiązaniu z chwilą jego odwołania i odmówiła mu wypłaty należnego z tego tytułu świadczenia.

Pozwany domagał się odrzucenia pozwu z uwagi na powagę rzeczy osądzonej ewentualnie oddalenia powództwa w przypadku gdyby Sąd uznał ,że w przedmiotowej sprawie nie zachodzi powaga rzeczy osądzonej .

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. G. został zatrudniony w (...)w G. od dnia 16 stycznia 2006 r początkowo na podstawie umowy o pracę zawartej na okres próbny, następnie na czas określony i od dnia 1 maja 2007 r zawartej na czas nieokreślony , na stanowisku Kierownik Działu Administracji Zasobów Użytkowych .

( dowód: umowy o pracę z dnia 13 stycznia 2006 r,13 kwietnia 2006 r akta osobowe cz. b k: 1,6,17)

Rada Nadzorcza spółdzielni uchwałą podjętą w dniu 10 lutego 2009 r dokonała wyboru powoda na stanowisko zastępcy prezesa zarządu ds. administracyjno- eksploatacyjnych z jednoczesnym powołaniem go na to stanowisko .

( dowód: uchwała z dnia 10 lutego 2009 r nr (...) -akta osobowe cz. B k: 28)

W tym samym dniu rada nadzorcza podjęła także drugą uchwałę ustalającą warunki zatrudnienia powoda . Na tych warunkach podpisano z powodem umowę o pracę na czas określony od dnia 12 lutego 2009 r do 31 grudnia 2009 r w której wskazano jako rodzaj umówionej pracy zastępca prezesa zarządu ds. administracyjno- eksploatacyjnych.

( dowód: uchwała rady nadzorczej z dnia 10 lutego 2009 r akta osobowe cz: B k: 29 , umowa o pracę z dnia 12 lutego 2009 r -akta osobowe cz. B k: 30)

Następnie w dniu 19 listopada 2009 r rada podjęła następną uchwałę ustalającą warunki zatrudnienia powoda w ten sposób ,że od 1 stycznia 2010 r zostanie z nim zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony. Strony w dniu 3 grudnia 2009 r podpisały nową umowę o pracę na tych samych warunkach z tym zastrzeżeniem ,że została ona zawarta na czas nieokreślony .

( dowód: uchwałą rady nadzorczej z dnia 19 listopada 2009 r akta osobowe cz. B k: 38 , umowa o pracę z dnia 3 grudnia 2009 r -akta osobowe cz.B k: 39)

Od dnia 29 czerwca 2012 r rada nadzorcza pozwanego powierzyła E. G. do dnia 28 września 2012 r nie dłużej niż do dnia wyboru nowego prezesa , pełnienie obowiązków Prezesa Zarządu (...)w G. .

( dowód: uchwała nr (...)r z dnia 28 czerwca 2012 r akta osobowe cz.B k: 52, porozumienie z dnia 02 lipca 2012 r – akta osobowe cz. B k: 53)

W dniu 09 sierpnia 2012 r powód zawarł ze swoim pracodawcą porozumienie stron w przedmiocie rozwiązania z tym dniem umowy o pracę z dnia 3 grudnia 2009 r .

( dowód: porozumienie stron –akta osobowe cz.B k: 55)

Uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 09 sierpnia 2012 r dokonano wyboru i powołana E. G. do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (...)

( dowód: uchwała z dnia 09 sierpnia 2012 r - akta osobowe cz.B k:56)

Tego samego dnia rada podjęła uchwałę w sprawie ustalenia warunków zatrudnienia E. G. powołanego do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu. Zgodnie z którą został on m.in. powołany w rozumieniu art. 68 Kodeksu pracy na stanowisko Prezesa Zarządu , ustalono także okres zatrudnienia na czas określony tj. okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu. Na podstawie tej uchwały wydano powodowi w dniu 10 sierpnia 2012 r powołanie.

(dowód: uchwała Rady Nadzorczej z dnia 09sierpnia 2012 r - akta osobowe cz.B k: 57 i , powołanie z dnia 10 sierpnia 2012 r - akta osobowe cz. B k: 58)

E. G. z dniem 7 czerwca 2014 r uchwałą Walnego Zgromadzenia (...) został odwołany ze stanowiska Prezesa Zarządu .

( dowód: uchwała Walnego Zgromadzenia (...) w G. z dnia 07 czerwca 2014 r nr (...) -akta osobowe cz. Bk: 65, odwołanie ze stanowiska k: 12)

W świadectwie pracy powoda wskazano ,że jego stosunek pracy ustał z dniem ukończenia pracy dla której umowa była zawarta art. 30 § 1 pkt.5 Kp w zw. z art. 70 § 1 i 1 2 KP oraz art. 52§3 ustawy Prawo Spółdzielcze.

( dowód: świadectwo pracy k:13- 13v)

Pismem z dnia 2 czerwca 2015 r powód wezwał pozwaną spółdzielnię do zapłaty kwoty 46 875 zł .

( dowód : wezwanie do zapłaty k: 14)

Sąd Rejonowy (...) w G.wyrokiem z dnia 09 października 2014 r oddalił powództwo E. G. o odszkodowanie i wydanie świadectwa pracy wskazując ,że jeżeli jedyną wadliwością rozwiązania stosunku pracy jest zastosowanie zbyt krótkiego okresu wypowiedzenia lub nie zastosowanie okresu wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia do upływu okresu wypowiedzenia który winien być zastosowany , natomiast nie służą mu roszczenia z art. 45 § 1 Kp . Apelacja od tego wyroku została oddalona przez Sąd Okręgowy w dniu 27 marca 2015 r .

( dowód: wyrok SR z dnia 09 października 2014 r wraz z uzasadnieniem k: 29-31v, wyrok SO z dnia 27 marca 2015 r wraz z uzasadnieniem k: 44-51v )

Sąd Rejonowy (...) w G. postanowieniem z dnia 24 listopada 2015 r na podstawie art. 222 Kpc oddalił zarzut powagi rzeczy osądzonej . Zażalenie na to postanowienie zostało oddalone w dniu 29 lutego 2016 r przez Sąd Okręgowy w G.

( dowód: postanowienie z dnia 24 listopada 2015 r k: 58-61 wraz z uzasadnieniem, postanowienie z dnia 29 lutego 2016 r k: 154-156)

Zgodnie z § 47 statutu pozwanej spółdzielni z członkami zarządu zatrudnianymi w spółdzielni umowę o pracę zawierają upoważnienie przez Radę Nadzorczą , jej Przewodniczący i Sekretarz.

( dowód: statut spółdzielni k:91)

Sąd Rejonowy zważył , co następuje:

Sąd Rejonowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów urzędowych w postaci wyroków wraz z uzasadnieniem wydanych przez Sąd Rejonowy oraz Sąd Okręgowy a także na podstawie postanowień wydanych zarówno przez Sąd pierwszej jak i drugiej instancji.

Ponadto Sąd oparł się także na dokumentach prywatnych znajdujących się w aktach osobowych powoda , których autentyczności strony nie kwestionowały w niniejszym postępowaniu .

Treść dokumentów w ocenie Sądu nie nasuwała żadnych wątpliwości interpretacyjnych, bowiem w sposób jednoznaczny ujawniała wolę składających oświadczenie woli .

Sąd oddalił pozostałe wnioski dowodowe dotyczące przesłuchania świadków bowiem zgodnie z art. 227 Kpc przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie . Wskazani zaś świadkowie mieli zeznawać na okoliczności które wynikają z dokumentów, które w ocenie Sądu nie mogą budzić żadnych wątpliwości co do intencji stron , które je sporządzały i podpisywały . Autentyczność podpisów pod nimi także nie była kwestionowana

Jak wynika z akt osobowych powoda zawierano z nim kilka umów o pracę , ostatnia w dniu 03 grudnia 2009 r . Umowa ta następnie została rozwiązana na mocy porozumienia stron w dniu 09 sierpnia 2012 r . W tym samym dniu uchwałą Rady Nadzorczej dokonano wyboru i powołano powoda do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu , a następnie tego samego dnia podjęto kolejną uchwałę w sprawie ustalenia warunków zatrudnienia E. G. powołanego do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu pozwanej spółdzielni. Rada Nadzorcza ustaliła ,że podstawą jego zatrudnienia będzie powołanie zgodnie z art. 68 Kp na czas określony tj. okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu . 10 sierpnia 2012 r powód otrzymał powołanie .

Zgodnie z art. 52 § 1. ustawy z dnia 16 września 1982 r Prawo spółdzielcze z członkami zarządu zatrudnianymi w spółdzielni rada spółdzielni nawiązuje stosunek pracy - w zależności od powierzonego stanowiska - na podstawie umowy o pracę albo powołania (art. 68 Kodeksu pracy). Paragraf 2. wyżej przywołanego artykułu stanowi ,że odwołanie członka zarządu lub zawieszenie go w czynnościach nie narusza jego uprawnień wynikających ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, którego przedmiotem jest świadczenie pracy. W razie odwołania członka zarządu zatrudnionego w spółdzielni na podstawie powołania, prawo odwołania go ze stanowiska pracy przysługuje zarządowi spółdzielni( § 3)

Statut zaś pozwanej spółdzielni w § 47 stanowił ,że z członkami zarządu zatrudnionymi w spółdzielni umowę o pracę zawierają upoważnieni przez Radę Nadzorczą jej Przewodniczący i Sekretarz. Odwołanie członka zarządu lub zawieszenie go w czynnościach nie narusza jego uprawnień ze stosunku pracy. Także w § 46 statutu wskazuje się ,że uprawnienia i obowiązki członków zarządu reguluje statut oraz załączona do umowy o pracę uchwała Rady Nadzorczej określająca zadania i obowiązki członka zarządu.

Jak wynika z powyższego statut spółdzielni przewidywał jedynie możliwość zatrudnienia członka zarządu na podstawie umowy o pracę a nie powołania.

W związku z czym w ocenie Sądu należało uznać ,że powołanie powoda na stanowisko prezesa zarządu nastąpiło z naruszeniem postanowień statutu , który takiej możliwości radzie nadzorczej nie dawał Dlatego w ocenie Sądu była to de facto umowa o pracę zawarta na czas określony tj. na czas pełnienia funkcji prezesa zarządu, która uległa rozwiązaniu z upływem czasu na który została zawarta tj. z chwilą odwołania E. G. z pełnionej funkcji .

Dlatego ,zdaniem Sądu ,brak jest podstaw do zasądzenia na rzecz powoda wynagrodzenia za okres wypowiedzenia .

Niezależnie od tego nawet gdybyśmy uznali ,że Rada Nadzorcza powołała powoda na to stanowisko to wskazać należy że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2013 r wydaną w sprawie III PZP 19/02 Przepis art. 52§ 1 Ustawy z dnia 16 września 1982 r – Prawo spółdzielcze nie jest przepisem odrębnym w rozumieniu art. 68 KP.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do tej uchwały wskazał ,że Przepis art. 52 § 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze stanowi, że z członkami zarządu zatrudnianymi w spółdzielni rada spółdzielni nawiązuje stosunek pracy - w zależności od powierzonego stanowiska - na podstawie umowy o pracę albo powołania (art. 68 KP). Interpretacja tego przepisu nie budziła wątpliwości w czasie obowiązywania art. 68 § 1 KP, w jego pierwotnym brzmieniu. Przepis art. 68 § 1 KP przed jego nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 2 lutego 1996 r., stanowił bowiem, że nawiązanie stosunku pracy z kierownikiem zakładu pracy i jego zastępcą następuje na podstawie powołania przez właściwy organ. Nadto - w § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1974 r. w sprawie określenia stanowisk kierowniczych, na których zatrudnia się pracowników na podstawie powołania (Dz.U. Nr 45, poz. 268), wydanym na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 68 § 2 KP (przed nowelizacją) sprecyzowano, do jakich stanowisk kierowniczych, poza wymienionymi w art. 68 § 1 KP, stosuje się przy nawiązaniu stosunku pracy tryb powołania. Przykładowo można wskazać, że w § 1 ust. 1 pkt 1 wyżej wymienionego rozporządzenia przyjęto, iż tryb powołania ma zastosowanie do dyrektora banku - członka zarządu. Po nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, art. 68 § 1 KP otrzymał następujące brzmienie: "Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach albo w przepisach wydanych na podstawie art. 298". Oznacza to, że przepis art. 68 § 1KP, po nowelizacji, nie ma już samoistnej treści normatywnej, gdyż nie określa stanowisk, na których zatrudnienie następuje w trybie powołania. Omawiany przepis (art. 68 § 1 KP) - po nowelizacji odsyła jedynie do "odrębnych przepisów" lub do "przepisów wydanych na podstawie art. 298 KP" wskazujących, jakie stanowiska wymagają aktu powołania, dla nawiązania stosunku pracy. Należy zauważyć, że po nowelizacji Kodeksu pracy dokonanej ustawą z dnia 2 lutego 1996 r., Rada Ministrów nie skorzystała z możliwości wydania, w oparciu o delegację ustawową zawartą w art. 298 § 3 KP, rozporządzenia określającego stanowiska, w stosunku do których nawiązanie stosunku pracy następowałoby na podstawie powołania. Obecnie ten przepis został uchylony. Nadanie przepisowi art. 68 § 1KP nowego brzmienia w wyniku nowelizacji Kodeksu pracy ustawą z dnia 2 lutego 1996 r. upoważnia do wyrażenia poglądu, iż zamiarem ustawodawcy było ograniczenie sytuacji, w których nawiązanie stosunku pracy następuje w sposób inny niż umowny, tj. na podstawie powołania, względnie mianowania. Nawiązanie stosunku pracy w trybie powołania zostało ograniczone do przypadków ściśle określonych w odrębnych przepisach. O istnieniu takiej tendencji świadczy zarówno treść znowelizowanego art. 68 § 1 KP, jak również wola ustawodawcy wyrażona w art. 8 ustawy nowelizującej. Zgodnie z tym ostatnim przepisem, stosunki pracy z pracownikami zatrudnionymi na podstawie powołania na stanowiskach nie wymienionych w odrębnych przepisach, o których jest mowa w art. 68 § 1 KP, przekształciły się z dniem wejścia w życie ustawy w stosunki pracy na podstawie umowy o pracę.

W przepisach Prawa spółdzielczego trudno jest doszukać się upoważnienia do określenia w statucie spółdzielni stanowisk, na których możliwe jest zatrudnianie na podstawie powołania. Przepis art. 5 § 1 pkt 7 tego Prawa stanowi wprawdzie, że statut powinien określać zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielczych, lecz uregulowanie to należy odnieść do wewnątrzspółdzielczego trybu konstytuowania tych organów, nie zaś do nawiązywania z tymi członkami stosunków pracy (członek organu spółdzielni może pełnić swoje funkcje niezależnie od zatrudnienia). Odesłanie do art. 68 KP i art. 52 § 1 Prawa spółdzielczego, należy więc tak rozumieć, że ustawodawca - niezależnie od aktualnej redakcji art. 68 KP - niejako "zdaje się" całkowicie na rozwiązania przyjęte w ustawodawstwie pracy. Jeżeli więc aktualne brzmienie art. 68 KP nie wymienia przypadków (stanowisk), w których stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania, przy czym ustawodawca w przepisie tym najwyraźniej nie chciał takich przypadków określić i odesłał w tym względzie do przepisów odrębnych - w których, co widać z dokonanego przeglądu, stanowiska takie są wymienione, a jednocześnie nie są one wymienione w Prawie spółdzielczym - to należy uznać, że przepis art. 52 § 1 tego Prawa nie jest przepisem odrębnym w rozumieniu art. 68 § 1 KP. ( vide uzasadnienie do uchwały SN z dnia 21 lutego 2003 r w sprawie III PZP 19/02)

W świetle powyższego także prawo spółdzielcze nie dawało podstaw do powołania E. G. na stanowisko prezesa zarządu . Zwrócić w tym miejscu należy uwagę na to, że przepis art. 68 § 1 KP odwołuje się nie tylko do przypadków określonych w odrębnych przepisach, ale i do przepisów wydanych na podstawie art. 298 KP. Ten ostatni przepis upoważniał Radę Ministrów do określenia w drodze rozporządzenia w sposób szczególny niektórych praw i obowiązków pracowników zatrudnionych w niektórych działach służby państwowej, w zakładach opieki zdrowotnej i w jednostkach pomocy społecznej, w jednostkach wojskowych i na stanowiskach związanych ze służbą zagraniczną lub z obronnością kraju, a także zatrudnionych za granicą przez polskie przedsiębiorstwa. W stosunku do tych kategorii pracowników Rada Ministrów (§ 3 cytowanego przepisu) mogła , w drodze rozporządzenia, wprowadzić nawiązywanie stosunku pracy na podstawie mianowania, a także powołania. Jak z powyższego wynika, ustawodawca dokonał wyraźnej reglamentacji, co nie pozwala na uznanie, jeśli chodzi o ten szczególny sposób nawiązywania i rozwiązywania stosunków pracy, że źródłem nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania może być akt niższego rzędu, jak np. statut lub regulamin. Pod tym bowiem względem autonomia woli stron, ze względu na funkcjonowanie w prawie pracy norm jednostronnie bezwzględnie obowiązujących, jest wyłączona( vide uzasadnienie do uchwały SN z dnia 21 lutego 2003 r w sprawie III PZP 19/02).

Reasumując w ocenie Sądu brak jest podstaw do stosowania wobec powoda przepisów dotyczących pracowników których stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania a tym samym także art. 70§ 2 KP , który stanowi ,że odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę a w okresie wypowiedzenia pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Takiej podstawy bowiem, wbrew stanowisku strony wnoszącej pozew, nie daje art. 52 Prawa spółdzielczego. W statucie wyraźnie mówi się także o umowie o pracę. W ocenie Sądu Rada Nadzorcza uznając ,że do nawiązania stosunku pracy z powodem doszło na skutek powołania dokonała tego bez żadnej podstawy prawnej a tym samym takie postanowienie należało uznać za nieważne na podstawie art. 58 k.c. Co w konsekwencji prowadzi do uznania ,że strony łączyła umowa o pracę.

Biorąc powyższe pod uwagę powództwo w niniejszej sprawie zostało oddalone bowiem łącząca strony umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem czasu na który została zawarta na podstawie art. 30 § 1 pkt 4 Kp.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 Kpc w zw. z § 6 pkt.5 w zw. z § 11.1pkt.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r z późn.zm.