Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 marca 2013 roku powódka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 1.496,11 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 listopada 2012 roku do dnia zapłaty i kosztów procesu, w tym opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż na skutek kolizji drogowej z dnia 15 czerwca 2012 roku, której sprawca posiadał zawartą z pozwaną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych pojazd marki R. (...), będący własnością M. N. uległ uszkodzeniu. Pojazd był naprawiany w okresie od dnia 16 lipca 2012 roku do dnia 25 lipca 2012 roku. Poszkodowany został pozbawiony - nie z własnej winy – możliwości korzystania z własnego pojazdu i był zmuszony do skorzystania w okresie od dnia 16 lipca 2012 roku do dnia 25 lipca 2012 roku z pojazdu zastępczego. Uszkodzony pojazd był bowiem wykorzystywany przez poszkodowanego m.in. do dojazdów do pracy, do dowozu dzieci, do załatwiania spraw osobistych i nie miał on prawa wynajęcia pojazdu zastępczego na innej podstawie (z tytułu zawartych umów ubezpieczenia, umów leasingu, bądź z innych źródeł). Zasadny i konieczny był więc najem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego. W dniu 16 lipca 2012 roku powódka zawarła z poszkodowanym umowę cesji, na podstawie której powódka stała się uprawniona do żądania od pozwanej zwrotu kosztów najmu auta zastępczego (w kwocie brutto). Powódka jest więc uprawniona do wystąpienia przeciwko pozwanej z niniejszym pozwem zważając na to, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie. Powódka zgłaszała swoje roszczenia wobec pozwanej przed wystąpieniem z niniejszym powództwem, jednakże pozwana nie uiściła należności w części, tj. w kwocie dochodzonej niniejszym pozwem. Okres najmu pojazdu zastępczego odpowiadał okresowi pozostawania auta w warsztacie naprawczym (pozew – k. 2-13).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 17 kwietnia 2013 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. nakazał, aby pozwana zapłaciła powódce kwotę dochodzoną pozwem wraz z kosztami procesu oraz kosztami zastępstwa procesowego w terminie 14 dni od doręczenia nakazu zapłaty albo w tym terminie wniosła sprzeciw (nakaz zapłaty – k. 63).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała długość naprawy pojazdu oraz wskazała na zawyżenie stawek czynszu najmu, jak również zakwestionowała zasadność zapłaty podatku VAT wykazanego w fakturze (sprzeciw – k. 68-70).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 czerwca 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność M. N.. Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem marki B. o numerze rejestracyjnym (...) ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w S..

(dowód: okoliczność niesporna; oświadczenie sprawcy zdarzenia drogowego – k. 28)

W dniu 16 lipca 2012 roku przyjęto uszkodzony samochód do naprawy, również w tym dniu została sporządzona kalkulacja naprawy i wysłana do ubezpieczyciela oraz zgłoszono konieczność dodatkowych oględzin pojazdu. W dniu 19 lipca 2012 roku do serwisu została dostarczona w postaci wiadomości e-mail zatwierdzona przez ubezpieczyciela kalkulacja naprawy. W dniu 19 lipca 2012 roku zostało złożone zamówienie na części zamienne, natomiast dostawa ich nastąpiła dnia 23 lipca 2012 roku. Naprawę pojazdu zakończono w dniu 25 lipca 2012 roku, w tym też dniu poszkodowany odebrał samochód.

(dowód: arkusz naprawy pojazdu najemcy – k. 37)

W okresie, gdy wyżej opisany pojazd znajdował się w zakładzie naprawczym, tj. od dnia 16 lipca 2012 roku do dnia 25 lipca 2012 roku M. N. użytkował pojazd zastępczy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. na podstawie umowy najmu (...) nr (...) z dnia 16 lipca 2012 roku. Wysokość czynszu wyniosła 1509,03 złotych netto (1856,11 złotych brutto).

(dowód: umowa najmu (...) k. 30-33; pełnomocnictwo – k. 34; cennik – k. 35; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń – k. 36)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 16 lipca 2012 roku M. N. przelał na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.

(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 27; pełnomocnictwo – k. 34)

W dniu 31 lipca 2012 roku (...) sp. z o.o. wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 16 lipca 2012 roku do dnia 25 lipca 2012 roku (9 dni) opiewającą na kwotę 1.856,11 złotych brutto.

(dowód: faktura VAT – k. 38)

Pismem z dnia 28 września 2012 roku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wezwała (...) S.A. z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 1.856,11 złotych. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 5 października 2012 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 44-49)

(...) S.A. z siedzibą w S. zapłaciło (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 360 złotych brutto uznając, iż uzasadniony czas korzystania z pojazdu zastępczego wynosił 3 dni, a stawka czynszu najmu powinna wynosić 120 złotych brutto za 1 dobę.

(dowód: okoliczność niesporna; pismo (...) Towarzystwo (...) z dnia 7 grudnia 2012 roku – k. 39)

Całkowity i uzasadniony czas usuwania szkody w samochodzie marki R. (...) wynosił 9 kolejnych dni kalendarzowych

Zakres stawek czynszu najmu samochodów w segmencie B (R. (...), S. (...)) wahał się od 86,10 zł brutto do 202,90 zł brutto za dobę, przy tym istniały wypożyczalnie globalne o wyższych stawkach czynszu najmu niż wyżej opisane.

(dowód: opinia pisemna biegłego sądowego R. R. – k. 261-282; wyjaśnienia uzupełniające biegłego sądowego R. R. złożone na rozprawie – k. 336)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy oraz opinii biegłego sądowego R. R..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne, podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczycie odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC z sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.

W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności zdarzenia, ważności umów najmu pojazdu zastępczego i przelewu wierzytelności oraz swojej odpowiedzialności (co do zasady) za szkodę. Wypłaciła zresztą przed procesem część pierwotnie żądanej przez powódkę kwoty. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła trzy zarzuty: zbyt długiego czasu naprawy, zbyt wysokiej stawki czynszu najmu oraz braku podstaw zapłaty podatku VAT wykazanego w fakturze.

Pozwana podnosząc, że czas naprawy był zbyt długi, a stawka czynszu wykracza poza stawki rynkowe, powinna okoliczności te udowodnić. W tym celu dopuszczony został na wniosek pozwanej dowód z opinii biegłego.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego R. R. niezbędny i konieczny czas naprawy uszkodzonego samochodu po uwzględnieniu czasu pracy warsztatu, dni wolnych od pracy oraz koniecznych przerw technologicznych i organizacyjnych powinien wynosić 9 kolejnych dni kalendarzowych. Zakres stawek czynszu najmu samochodu w segmencie B (R. (...), S. (...)) wahał się od 86,10 zł brutto do 202,90 zł brutto za dobę. W trakcie składania ustnych wyjaśnień biegły podkreślił, że wyliczenie przez pozwaną uzasadnionego czasu naprawy nie uwzględnia oczekiwania na części zamienne (w tym wypadku 2 dni) oraz dni wolnych od pracy (sobota i niedziela).

Opinia biegłego jest jasna, logiczna i przekonująca. Ponadto, po złożeniu przez biegłego ustnych wyjaśnień żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub opinii innego biegłego.

W konsekwencji należało przyjąć, że uzasadniony był cały okres naprawy pojazdu, a tym samym cały okres najmu samochodu zastępczego (brak zwłoki zakładu naprawczego).

Również zastosowana przez strony stawka czynszu najmu nie przekraczała rażąco stawek występujących na rynku lokalnym. Z opinii pisemnej wynika, że najwyższa zbadana przez biegłego stawka rynkowa wynosiła 202,90 złotych brutto. Z kolei strony przyjęły stawkę 206,23 złotych brutto. Z porównania obu stawek jednoznacznie wynika, że stawka przyjęta przez strony tylko w niewielkim stopniu przekracza najwyższą stawkę wskazaną w opinii biegłego. Jednocześnie w trakcie składania ustnych wyjaśnień biegły podniósł, że firmy globalne stosują wyższe stawki i nie można stwierdzić aby w tym wypadku stawka zastosowana przez stronę powodową odbiegała od stawek stosowanych przez wypożyczalnie o tym samym standardzie. W związku z tym przyjęta przez strony umowy stawka czynszu najmu stawka pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut pozwanej, iż powódka bezzasadnie żąda zapłaty kwoty powiększonej o podatek VAT albowiem może ten podatek sama odliczyć. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2006 roku (III CZP 65/06, OSNC 2007/6/83) dokonanie przelewu wierzytelności o naprawienie szkody powstałej w związku z ruchem pojazdu mechanicznego przysługującej wobec osoby objętej obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, przez poszkodowanego niebędącego podatnikiem podatku od towarów i usług, na rzecz takiego podatnika, nie wpływa na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela. Bezsporne pomiędzy stronami było, że poszkodowana nie mogła odliczyć podatku VAT opisanego w wystawionej przez powódkę fakturze. W związku z tym powódka mogła żądać zapłaty kwoty czynszu najmu wraz z należnym podatkiem VAT.

Mając na uwadze treść opinii biegłego należy przyjąć, że w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze szkodą pozostaje 9 dni najmu. Przy 9-dniowym najmie czynsz najmu wyniósł 1.856,11 złotych brutto. Ponieważ przed procesem pozwana wypłaciła kwotę 360 złotych, uzasadnione było żądanie w zakresie kwoty 1.496,11 złotych, tj. dokładnie tyle ile żądała powódka.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Ponieważ wezwanie do zapłaty doręczono pozwanej w dniu 5 października 2012 roku (k. 49), uzasadnione było żądanie zasądzenia odsetek od dnia 5 listopada 2012 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na koszty procesu poniesione przez powódkę składają się: opłata od pozwu w kwocie 75 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 180 złotych.